22 مرداد 1389 / 2 رمضان 1431 / 13 آگوست 2010

1) عزل محرمانه دكتر محمد مصدق از نخست‏وزيري توسط محمدرضا شاه پهلوي (1332 ش): در حالي كه مصدق سرگرم اقدامات لازم و ضروري براي بقاي خود بود، دولت‏هاي انگلستان و آمريكا با ايادي دربار پهلوي، دست به هم داده، نقشه سرنگوني حكومت را طراحي و آماده اجرا كرده بودند. در روز 22 مرداد 1332، محمدرضا پهلوي، به طور محرمانه دكتر محمد

دوشنبه، 18 مرداد 1389

تخمین زمان مطالعه:

تقویم تاریخ سال 1389

موارد بیشتر برای شما

22 مرداد 1389 / 2 رمضان 1431 / 13 آگوست 2010

1) عزل محرمانه دكتر محمد مصدق از نخست‏وزيري توسط محمدرضا شاه پهلوي (1332 ش): در حالي كه مصدق سرگرم اقدامات لازم و ضروري براي بقاي خود بود، دولت‏هاي انگلستان و آمريكا با ايادي دربار پهلوي، دست به هم داده، نقشه سرنگوني حكومت را طراحي و آماده اجرا كرده بودند. در روز 22 مرداد 1332، محمدرضا پهلوي، به طور محرمانه دكتر محمد مصدق را از نخست‏وزيري عزل كرد و سرلشكر زاهدي را به نخست‏وزيري برگزيد. اين تصميم بر اساس توصيه دولت‏هاي آمريكا و انگليس انجام شد، زيرا دولت مصدق با حمايت مردم، نفتِ ايران را ملي كرده بود كه عملي مخالف منافع استعماري به شمار مي‏رفت. هرچند در اين ميان، مصدق با درخواست اختيارات بيشتر از شاه و مجلس، موجبات نگراني و ترس پهلوي را فراهم كرده بود. از اين رو، شاه براي دوري از عواقبِ رويدادهاي ناشي از بركناري مصدق، به شمال ايران رفت. وقتي خبر عزل مصدق به او داده شد، وي اين حكم را نپذيرفت و اين حركت را كودتايي عليه خود قلمداد كرد. در بامداد روز 25 مرداد، خبر كودتا به طور مشروح از رسانه‏هاي گروهي پخش شد. پس از آن‏كه طرح بركناري مصدق شكست خورد، محمدرضا پهلوي به عراق و ايتاليا گريخت. با اعلام خبر كودتاي نافرجام عليه دولت، مردم مجسمه‏هاي شاه و پدرش را به زير كشيدند و عكس‏هاي محمدرضا را از ادارات برداشتند. اما چند روز پس از فرار مفتضحانه شاه از كشور، كودتاي 28 مرداد توسط آمريكا و انگليس اجرا شد و شاه پس از سقوط دولت مصدق به ايران بازگشت و به حكومت مستبدانه خود ادامه داد.

2) تظاهرات و درگيري مردم انقلابي با مأموران رژيم پهلوي در شهرهاي مختلف كشور (1357 ش)

3) انفجار بمب در رستوران خوانسالار، محل خوشگذراني نظاميان آمريكايي در تهران (1357 ش)

4) اعلام حكومت نظامي در اصفهان به دنبال تظاهرات گسترده ضد رژيم در اين شهر (1357ش): در پي گسترش مبارزات مردم مسلمان ايران عليه رژيم شاه، تظاهرات وسيعي در اصفهان به وقوع پيوست و مردم اين شهر به طور همه‏جانبه و گسترده، وارد عرصه مبارزه براي ساقط كردن رژيم شاه شدند. گستردگي و اهميت تظاهرات و مبارزات مردم اصفهان به حدي بود كه رژيم شاه وحشت‏زده شد و در اصفهان حكومت نظامي برقرار كرد.

5) درگذشت موشق سروري پيشكسوت گرافيك نوين ايران 1981 م : پدر و مادر وی از ارامنه مهاجر روسیه بودند. از کسب و کار پدر اطلاعی در دست نیست ، اما مادر سروری ، مارگریت سروری ، کارگردان و دکوراتور تاتر بود که مدتی هم دوهفته‌نامه "خوشه‌های جدید" را برای کودکان منتشر می‌کرد. گفته می‌شود مرحوم ساموئل خاچیکیان ، یکی از نخستین کارگردانان‌های سینمای ایران که بعدها با موشق سروری فیلم "شب‌نشینی در جهنم" را کارگردانی کرد ، برای همین نشریه شعر می‌سروده و قصه می‌نوشته است.سروری فارغ‌التحصیل مدرسه سن لویی است و فعالیت هنری‌اش را با طراحی کاریکاتور برای روزنامه‌های تفلیس آغاز کرد.سروری در 1307 بهمراه برادرش "ناپلئون سروری" نخستین پوسترهای سینمایی را در ایران طراحی کردند. آنها همچنین در 1309 نخستین کارگاه تبلیغاتی را در ایران برپا کردند. این کارگاه در خیابان لاله‌زار تهران تاسیس شد. نام موشق سروری بعنوان یکی از پیشگامان گرافیک نوین ایران همیشه مطرح بوده و هست. این هنرمند مهاجر سرانجام سال 1360 در تهران درگذشت.

6) وقوع غزوه‏ي "الفتح" و فتح مكه به دست پيامبر و اصحاب آن حضرت به روايتي(8 ق): برخي از مورخان، وقوع غزوه‏ي الفتح و فتح مكه به دست پيامبر(ص) و اصحاب و ياران آن حضرت را دوم و برخي ديگر سيزدهم و نيز بيستم رمضان دانسته‏اند. ممكن است در دوم رمضان آماده براي جنگ شده و در روز سيزدهم مكه را فتح كرده باشند. منشأ فتح مكه و درگيري مسلمين با كفار قريش، نقض شرايط صلح حديبيه از سوي كفار قريش بود كه فردي از بني‏بكر كه از طرفداران قريش بودند شعري در هجو پيامبر(ص) خواند و غلامي از بني‏خزاعه‏ي طرفدار پيامبر(ص) اين شعر را شنيد و منع كرد ولي فايده‏اي نداشت. در نتيجه، بين آنان زد و خورد درگرفت و درگيري طرفين به قوم و قبيله آنان نيز كشيده شد. اين خبر به پيامبر(ص) رسيد آن حضرت فرمود: نصرت داده نشوم، اگر خزاعه را نصرت نكنم. پس در طلب لشكر برآمد و پيكي را به سوي دشمن فرستاد و پيام داد: هر كه ايمان به خدا دارد، در اول رمضان در مدينه حاضر شود. هر مسلماني كه در مدينه بود آماده‏ي تجهيز جنگي شد. بالاخره زمان موعود فرا رسيد و اين شهر مقدس به دست مسلمانان فتح گرديد. از آن پس كار اسلام پا برجا شد و شالوده‏ي دين پي‏ريزي گرديد.

7) درگذشت "عبدالرحمن زجاجي" اديب و فقيه مسلمان(340 ق): عبدالرحمن بن اسحاق زجاجي نهاوندي ،اديب، لغت شناس و فقيه سرشناس قرن چهارم هجري، در اواخر قرن سوم هجري در نهاوند به دنيا آمد. وي در نوجواني راهي بغداد شد و نزد اساتيد برجسته‏ي زمان خود، همچون ابن دُرَيد، ابراهيم بن محمد زجاج، اخفَش صغير و محمد يزيدي به تحصيل فقه و لغت پرداخت تا اين كه خود در اين علوم استاد شد. از تاليفات اين عالم فاضل مي‏توان به كتاب الايضاحُ الكافي، الاَمالي و شرحُ الاَلِف و اللام لالمازني اشاره كرد.

8) شكست سپاهيان مغول از ارتش مصر و شام(702 ق): غازان خان معروف به محمود، پادشاه مغول در ايران، دوبار به سرزمين‏هاي شام و مصر لشكر كشيد كه در بار اول به سال 699 ق، پيروزي از آن وي بود. ولي در حمله‏ي دوم غازان به شام كه در سال 702 ق روي داد، ملك ناصر محمد پسر سيف الدين قلاوون پادشاه مصر، امراي غازان را در محل مَرج الصُّفْر در نزديكي دمشق در دوم رمضان سال 702 ق شكست داد. غازان خان چنان از اين شكست اندوهگين شد كه حدود يك سال بعد در يازدهم شوال سال 703 ق در سي و سه سالگي در قزوين مرد و جسد او را در بيرون شهر قزوين به خاك سپردند.

9) مرگ "فردريك اوژن دلاكْروا" نقاش معروف فرانسوي (1863م): فردريك اوژن دلاكْروا، نقاش برجسته فرانسوي در 30 آوريل 1798م در اطراف پاريس به دنيا آمد و استعدادهاي هنري خود را از مادرش به ارث برد. وقتي كه اوژن از دايى خود هديه‏اي شامل يك جعبه مداد رنگي گرفت، براي كشيدن نقاشي تحريك شد و وارد اين هنر گرديد. او هرچند در نوجواني پدر و مادرش را از دست داد و دچار تنگ‏دستي شد، اما از تلاش دست برنداشت و اولين نمايشگاه نقاشي خود را در سالن پاريس در معرض نمايش قرار داد. در اين هنگام مردم او را مسخره كردند، ولي منتقدين، آثار دلاكروا را آثاري بديع به حساب آوردند. در مدت كوتاهي، هنر او شناخته شد و مورد استقبال قرار گرفت. او از جواني به مرض مالارياي مزمن دچار بود و اين مرض در طول عمر دلاكروا، او را رها نكرد. ولي با اين وجود همچنان كار مي‏كرد و آثار متعددي خلق مي‏نمود. دلاكروا مدتي نيز براي الهام از مناظر طبيعي به قلب جنگل‏هاي افريقا رفت و شاه‏كارهاي معروفي رسم كرد. وي عقيده داشت كه كار كردنْ منتهاي لذت و هيجان در زندگي اوست. او از سحرگاه تا دير هنگام بدون توقف كار مي‏كرد و هنگامي كه از لذت كار و هيجانش فرو مي‏نشست با خواندن قطعه شعري، نفس تازه مي‏كرد. دلاكروا داراي آثار معروفي است كه قتل عام كيوس، فجايع سيو، آزادي و رهبر مردم از آن جمله است. آثار او اكنون در موزه‏هاي بزرگ دنيا در معرض تماشاي مردم است. فردريك اوژن دلاكروا سرانجام در سيزدهم اوت 1836م در 38 سالگي درگذشت. منتقدين هنري، او را يكي از افتخارات ملي فرانسه مي‏دانند.

10) مرگ "فلورانْسْ نايتينگل" پرستار معروف انگليسي (1910م): خانم فلورانس نايْتينْگِلْ پرستار معروف انگليسي در 12 مه سال 1820م در ايتاليا متولد شد، اما همه ايام جواني را در انگلستان به سر برد. فلورانس از آغاز جواني كوشش در راه ياري به انسان‏ها را بر هر كار ديگري ترجيح مي‏داد و سرانجام نيز بر آن شد كه وجود خود را وقف پرستاري از بيماران كند. وي مدتي در انگلستان و ساير نقاط اروپا به تحصيل و مطالعه در وضع پرستاران و بيماران پرداخت. سپس با به دست گرفتن رياست يك بيمارستان به تربيت پرستار مشغول شد، اما جنگ كريمه در دهه 1850م كار او را نيمه تمام گذاشت. علي‏رغم اين كه پرستاري از بيماران جنگي كاري طاقت‏فرسا بود ولي خانم نايتينگل در اندك زماني، به همراه 38 پرستار ديگر، پرستاري از ده هزار سرباز بيمار را برعهده گرفت و با بيست ساعت كار شبانه‏روزي توانست ميزان مرگ و مير را از 42 درصد به 2 درصد كاهش دهد. وي شب‏ها چراغ به دست در ميدان‏هاي جنگ به دنبال زخمي‏ها مي‏گشت و به همين دليل او را خاتون فانوس به دست، نام دادند. وي در جريان همين جنگ كريمه، به تب هولناكي كه به تب كريمه معروف بود دچار شد، اما با اين همه، همچنان به كار ادامه مي‏داد تا اينكه ارتش انگلستان، كريمه را ترك كرد. پس از اين جنگ بود كه شهرت فلورانس نايتينگل عالم‏گير شد و مورد تقدير دولت انگليس قرار گرفت. با اين حال، وي با پول اين جايزه، مدرسه پرستاري لندن را بنيان گذاشت و با همت او، نمونه‏هاي ديگري از آن مدرسه در جاهاي ديگر تأسيس شد. هم‏چنين راهنمايي‏هاي نايتينگل در فن پرستاري، بعدها در جنگ‏هاي امريكا و هندوچين بسيار سودمند بود. خانم فلورانس نايتينگل، از پيش‏آهنگان تأسيس سازمان صليب سرخ جهاني نيز به شمار مي‏رود. وي سرانجام در 13 اوت 1910م در 90 سالگي در اوج شهرت و احترام درگذشت.

11) درگذشت "ويلبِر رايْتْ" يكي از سازندگان هواپيماي موتوردار (1912م): ويلبر رايت، مبتكر امريكايى در 12 ژوئيه 1868م در ايالت اوهايو در امريكا به دنيا آمد. ويلبر كه چهار سال از برادرش اُرويل بزرگ‏تر بود فرزندان كشيش تهيدستي بودند كه نمي‏توانست وسيله تحصيل آنان را فراهم سازد. از اين رو، اين دو برادر كه به كارهاي فني و ساختمان موتورها علاقه داشتند به ساخت ماشين‏آلات گوناگون مشغول شدند و يك كارگاه دوچرخه سازي تأسيس كردند. هنگامي كه ويلبر يازده ساله بود به تقاضاي برادرش اُرويل، درصدد برآمد تا بادبادك‏هاي جعبه‏اي را كه مي‏توانست پرواز كند بسازد. هرچند اين تلاش‏ها به ساخت هواپيماي كوچك بادي و بي‏موتور انجاميد و بعدها نيز آن را تكميل كردند ولي از آن جهت كه اين نوع هواپيما چندان قابل كنترل توسط انسان نبود، از رده خارج شد. تلاش برادران رايت در سال‏هاي بعد باعث شد كه پس از زحمات فراوان سرانجام موفق به ساخت هواپيماي موتوردار شدند و براي اولين بار، اين هواپيما را در 17 دسامبر 1903م به پرواز درآوردند. هرچند اولين پرواز رسمي اين هواپيما 59 ثانيه به طول انجاميد ولي تلاش خستگي‏ناپذير اين دو برادر در تكميل اين اختراع باعث شد كه اين هواپيما در نمايش آزمايشي خود ركود 56 دقيقه را به ثبت برساند. ويلبر رايت سرانجام در 13 اوت 1912م در اوج شهرت و افتخار در 45 سالگي درگذشت. با اين حال برادرش اُرويل كار تكميل هواپيما را ادامه داد و باعث ساخت هواپيماهاي پيشرفته در سال‏هاي بعد گرديد. امروزه صنعت مدرن هواپيماسازي كه قادر است هواپيماهاي بسيار بزرگ و سريع و قاره‏پيما بسازد، با نام برادران رايت گره خورده است.

12) مرگ "جِيمز جويْزْ" نويسنده، اديب و داستان‏سراي بزرگ ايرلندي (1941م): جِيمز آگوستين جويْزْ نويسندهايرلندي در دوم فوريه 1882م در روستايى درنزديكي دوبلين پايتخت ايرلند به دنيا آمد و از كودكي در بهترين مدرسه منطقه به تحصيل پرداخت. وي در نه سالگي مقاله‏اي نگاشت كه پدرش آن را به چاپ رساند و در سال‏هاي بعد نيز از دانشگاه فارغ‏التحصيل شد. جِيمز با استعداد كم‏نظيري كه داشت، سال‏هاي تحصيل را با پيروزي و برجستگي گذراند و از فرهنگ و تربيتي استوار و منظم برخوردار شد. وي در همين زمان به فرهنگ و ادبيات اروپايى روي آورد و موفق شد كه زبان‏هاي فرانسوي، ايتاليايى، آلماني و نروژي و گرامر تطبيقي آنها را بياموزد. جويْزْ پس از اتمام تحصيلات راهي پاريس گرديد و كار نويسندگي را با نگارش چند نمايش‏نامه و سرودن شعر آغاز كرد. وي در سال‏هاي بعد آثاري هم‏چون تبعيدي‏ها و موسيقي مجلسي را نگاشت و در عالم ادب به شهرت دست يافت. جِيمز جويْزْ در سال‏هاي پاياني عمر خود اثر عظيم خود با نام بيداري فينيگان‏ها را منتشر كرد. جويْزْ كه خواسته است كابوس زندگي در يك شب را در قالب بيان و كلام بريزد، به زبان تازه‏اي نياز داشت، پس زباني به كار برد كه ظاهراً انگليسي، اما از هزاران لغت تازه و چندين زبان تركيب شده بود. حوادث اين كتاب هفت‏صد صفحه‏اي و دشوار، حوادث شب را دربردارد. بيداري فينيگان‏ها، جنبه تاريخي دارد و زندگي بشر را در ضمير ناخودآگاه نشان مي‏دهد. با آنكه قهرمانان كتاب، از مردم عادي هستند، اما روش شگفت‏انگيزي كه در ساختمان آنها به كار رفته، اين اثر را بديع و غيرمعمول ساخته است. جويْزْ با سبك ادبي بغرنج و درهم پيچيده خود، مفاهيمي از مراتب مختلف را مي‏پوييد و استعارات چند پهلو به كار مي‏برد. نوشته‏هاي وي به گونه‏اي است كه گويى يك اثر را به صورت‏هاي مختلف عرضه كرده است. وي معتقد بود هيچ چيز تازه‏اي حادث نمي‏شود بلكه همه چيز تكرار است و حركت دَوَراني در حال رسيدن به نقطه آغاز مي‏باشد. هرچند نويسندگان زمان جويْزْ، مستقيماً از وي تقليد نكرده‏اند، اما او در ادبيات كشور خود، تاثيري عميق برجاي نهاده است. وي در برابر قدرت‏هايى از قبيل سياست، پول و زور كه دنيا را مي‏گردانند مقاومت مي‏كرد و در اوج شهرت، اين خوي آشتي‏ناپذير خود را رها نكرد و در آثار خود نيز منعكس نمود. جويْزْ به طور قطع، يكي از شگرف‏ترين نويسندگان قرن بيستم به شمار مي‏رود. فن داستان‏پردازي، ادراك‏هاي شخصي، شيوه بيان عميق و پيچيده و زيبايي نثر او بر عالم ادب تاثيري عظيم بر جاي نهاده است. جِيمز آگوستين جويْزْ سرانجام در 13 اوت 1941م در 59 سالگي درگذشت.

13) روز استقلال كشور افريقايي "افريقاي مركزي" از استعمار فرانسه (1960م): جمهوري افريقاي مركزي با 622/984 كيلومتر مربع وسعت، در مركز قاره افريقا و در همسايگي كشورهاي چاد، كامرون، كنگو و سودان واقع شده است. جمعيت آن در حدود 4 ميليون نفر است كه اكثراً مسيحي و درصدي مسلمان مي‏باشند. پايتخت افريقاي مركزي شهر بانگي و واحد پول آن، فرانك سي.اف.آ است. نژاد مردم افريقاي مركزي سياه و زبان رسمي آنها دو زبان سانگو و فرانسوي است. پيش‏بيني مي‏شود كه جمعيت افريقاي مركزي تا سال 2025م نزديك به 6 ميليون نفر خواهد بود. از شهرهاي مهم اين كشور افريقايى، بربراتي، بوار و كارنوت است. كشور افريقاي مركزي با عنوان امپراتوري اوبانگي، كه نام رودخانه‏اي در اين كشور است، از قرن نوزدهم به يكي از مستعمرات فرانسه تبديل گرديد و تا بعد از جنگ جهاني دوم اين وضعيت ادامه داشت. در سال 1949م اولين نشانه‏هاي انقلاب و شورش مردمي آشكار گرديد و جنبش انقلابي سياهان افريقا پي‏ريزي شد. قيام مردمي باعث شد تا اين كشور در سال 1958م به خودمختاري و در 13 اوت 1960 به استقلال دست يابد. (ر.ك: 1 دسامبر)

14) آغاز ساخت ديوار برلين و تقسيم پايتخت آن به دو قسمت غربي و شرقي (1961م): بعد از جنگ جهاني دوم و آغاز دوره‏اي ديگر از رويارويى‏ها كه به "جنگ سرد" موسوم گرديد، مسئله آلمان به عنوان نقطه تلاقي دو انديشه ليبراليسم و كمونيسم مطرح گرديد. از يك طرف تبليغات گرم و شديد بوق‏هاي تبليغاتي غرب كه از رفاه، آزادي و كرامت انساني دم مي‏زدند و از سوي ديگر انديشه ماركسيستي و تسلط دولت بر همه چيز و شكل‏گيري طبقات در جامعه بي‏طبقه، باعث مي‏شد تا ساكنان شرق اروپا، كه در زير سلطه كارگزاران شوروي قرار داشتند و به ويژه مردم آلمان و شهر برلين به دنبال آسايش و رفاه وعده داده شده، باشند. با اوج‏گيري اين وضعيت و در عين حالْ رجزخواني سران امريكا و شوروي مبني بر نحوه حل مسئله برلين و از جمله پيشنهاد خروشچف مبني بر واگذاري برلين به آلمان شرقي و خروج نيروهاي بيگانه از آن، در نيمه شب 13 اوت 1961م پليس آلمان شرقي بناي ديواري 45 كيلومتري را آغاز نمود كه ابتدا با سيم خاردار و موانع ديگر ساخته شد و سپس به ديواري محكم كه از آن به "ديوار آهنين" ياد مي‏شود، تبديل گرديد. اين ديوار كه از مظاهر اختلاف و عدم تفاهم ميان شرق و غرب به حساب مي‏آمد، مدت 28 سال پا برجا بود و شهر برلين را به دو قسمت تقسيم مي‏نمود. در اين ميان، تنها يك دروازه تحتِ كنترلْ، رفت و آمد ميان دو كشور را ممكن مي‏ساخت. با وزيدن نسيم اصلاحات در بلوك شرق، ديوار برلين به عنوان نمادِ تفكري منحط و فروپاشيده، در 9 نوامبر 1989م توسط مردم تخريب شد و در اكتبر سال بعد با ادغام دو بخش غربي و شرقي، آلمان واحد شكل گرفت.

15) آغاز انقلاب فرهنگي در رژيم كمونيستي چين به رهبري "مائوتسه تونگْ" (1966م): با پيروزي كمونيست‏ها در چين در سال 1949م، مائوتسه تونگ در مقام رهبر اين جنبش، تصميم به انجام يك انقلاب در درون حزب كمونيست اين كشور گرفت. هدف وي بازگرداندن حيات فرهنگي سياسي چين به خط اصيل ايدئولوژيكي بود. به زعم مائو، بخشي از جامعه و حزب دچار انحراف شده و نتيجه آن ضربه هولناكي بر مرام ماركسيسم، لنينيسم خواهد زد. از اين رو، سخنراني مائو در سوم سپتامبر 1965م كه طي آن، غرب‏گرايى و ليبراليسم در چين به شدت مورد حمله قرار گرفته بود، نخستين جرقه براي روشن ساختن آتش انقلاب فرهنگي را ايجاد كرد. هدف آنچه به نام انقلاب فرهنگي معروف شد، ظاهراً ايجاد يك دگرگوني بنيادي در فرهنگ چين و جاي‏گزين كردن ارزش‏هاي تازه با ارزش‏هاي كهن بود. ولي اين انقلاب، تنها شامل مجموعه‏اي كه به نام فرهنگ خوانده مي‏شد، نبود. بلكه اين انقلاب، عملاً سازمان حكومت و بوروكراسي جديد كشور را نشانه گرفته بود و هدف آن از هم پاشيدن تمام تشكيلاتي بود كه در آن زمان وجود داشت. مائو در اين برنامه از مردم و به ويژه جوانان حزب كمونيست چين خواست كه آن دسته از مقامات دولتي و حزبي را كه از خط مائو و انديشه‏هاي او منحرف شده يا در آستانه لغزش بودند، مورد انتقاد، بازجويى و افشاگري قرار دهند. از اين‏رو، موج انقلاب فرهنگي از 13 اوت 1966م آغاز شد و ميليون‏ها نفر از جوانان داوطلب در قالب گاردهاي سرخ، آمادگي خود را براي اجراي انقلاب فرهنگي اعلام كردند. مائو در انجام اين حركت، با اتكا به چند نفر از كادر رهبري چين، به قلع و قمع و تصفيه بسياري از كادرهاي قديمي و هم حزبي‏هاي خود پرداخت و آنهايى كه با سياست‏هاي اقتصادي و سياسي وي هماهنگي لازم را نداشتند از كار بركنار نمود. در جريان اين انقلاب، تمامي مظاهر غرب و نيز ابنيه‏هاي تاريخي و آثار فرهنگي در معرض تهديد قرار گرفت. موزه‏ها ويران گرديد، آثار عتيقه به دور انداخته شد و مروجين و مقلدين فرهنگ غرب مورد اهانت و تحقير واقع شدند. دانشگاه‏ها و مدارس چين در جريان انقلاب فرهنگي كه بايد آن را ضد فرهنگي خواند تعطيل شدند و بين سه تا پنج سال از عمر جوانان چين به اين صورت هدر رفت. هم‏چنين كاهش توليد محصولات كشاورزي و مواد غذايى ناشي از آشفتگي‏هاي دوران انقلاب فرهنگي، باعث ايجاد قحطي و گرسنگي گرديد كه در جريان آن بيش از ده ميليون نفر جان خود را از دست دادند. تعداد كساني كه در جريان اين انقلابْ كشته يا اعدام شدند، در حدود 35 هزار نفر اعلام شد. با اين همه، انقلاب فرهنگي چين از سوي طرفداران مائو به عنوان سرچشمه مشروعيتْ، مورد ستايش قرار گرفت ولي از طرف جانشينان او به عنوان علت تمامي شكست‏ها و مشكلات آن رژيم محكوم گرديد. انقلاب فرهنگي چين كه تا سال 1969م به مدت بيش از سه سال به طول انجاميد باعث شد قدرت بلامنازع چين در دست مائو قرار گيرد و او تا پايان عمر با اقتدار كامل حكومت كند.

16) كودتا در بنگلادش و قتل "مجيب‏الرحمن" بنيان‏گذار استقلال و رئيس جمهور آن كشور (1975م): شيخ مجيب الرحمن، بنيان‏گذار استقلال بنگلادش و اولين رئيس جمهور اين كشور، در سال 1920م در شرق بنگلادش به دنيا آمد. وي در ابتدا در دانشگاه اسلامي كلكته و سپس در دانشگاه داكا به تحصيلات عاليه پرداخت و سپس جامعه دانشجويان پاكستان شرقي را بنيان نهاد. پس از استقلال هند و پاكستان از استعمار انگلستان در سال 1947م، بنگلادش بخشي از پاكستان محسوب مي‏شد و به نام بنگال يا پاكستان شرقي معروف بود. مجيب الرحمن در سال 1954 به مجلس بنگال راه يافت و در راه استقلال بنگلادش تلاش كرد. او در سال 1962م حزب عوامي ليگ را با هدف ايجاد تشكيلات سياسي براي نيل به استقلال بنگال به وجود آورد و در انتخابات پارلماني 1970 با وعده ايجاد كشور و حكومت مستقل بنگلادش، اكثريت آراء را از آن حزب خود ساخت. با اوج‏گيري قيام مردمي و برخوردهاي خونين و خشونت بار، شيخ مجيب در 26 مارس 1971م استقلال بنگلادش را اعلام كرد. او پس از اين اقدام، به اتهام خيانت و تجزيه‏طلبي دستگير شد كه اين امر باعث حادتر شدن اوضاع گرديد. در اين هنگام، نمايندگان مجمع ملي بنگلادش، مخفيانه با تشكيل جلسه‏اي مخفيانه، شيخ مجيب الرحمن را كه در زندان بود به رياست جمهوري كشور مستقل بنگلادش برگزيدند. طي جنگ‏ها و مبارزاتي كه به استقلال بنگلادش انجاميد، حدود سه ميليون تن كشته و ده ميليون نفر ديگر آواره شدند. در نهايت پس از وقوع حوادث متعدد، بنگلادش به استقلال دست يافت و مجيب الرحمن از دهم ژانويه 1972م، رياست جمهوري بنگلادش را به طور رسمي بر عهده گرفت. در ژانويه سال 1975م در پي ترور چند تن از رهبران حزب عوامي ليگ، مجيب‏الرحمن در كشور وضعيت فوق العاده اعلام نمود و پارلمان را منحل كرد. وي هم‏چنين كليه احزاب سياسي را كه اكثراً چپ‏گرا و متمايل به كمونيست بودند غيرقانوني اعلام كرد و نام حزب عوامي ليگ يا مردم را به حزب جامعه خلق دهقانان و كارگران تغيير داد. با اين حال مجيب الرحمن حكومت كشوري را در اختيار داشت كه جنگ داخلي، آن را نابود كرده بود. كمبود غذا، مسئله مهاجران، كمبود مديران كارآمد، وجود سلاح در اختيار مردم، اقتصادِ مُضمَحل و سياست‏مداران بدون تجربه بخشي از مشكلات موجود به حساب مي‏آمد. مجيب الرحمن ابتدا به تقسيم سرمايه‏ها و بدهي‏هاي پاكستان پرداخت، سپس به ملي كردن كارخانه‏ها و سرمايه‏گذاري‏هاي تجاري روي آورد. وي آن گاه بانك‏ها، شركت‏هاي بيمه و ديگر مؤسسات مالي و تجارتِ بين‏المللي را نيز ملي اعلام كرد. حكومت 5 ساله شيخ مجيب الرحمن سرانجام در 13 اوت 1975م در طي يك كودتاي دست راستي به پايان رسيد و وي در اين كودتا و در همين روز، به همراه ساير افراد خانواده‏اش به قتل رسيد. شيخ مجيب الرحمن به هنگام مرگ، 55 سال داشت.

17) تولد آلفرد هيچكاك (1980-1799) م كارگردان انگليسي : کارگردانی انگلیسی که فعالیت عمده‌اش در آمریکا بود. هیچکاک بیشتر در زمینه فیلم‌های معمایی و دلهره‌آور فعالیت داشت.او که در آلمان تحت تأثیر سبک هیجان‌نمایی (اکپرسیونیسم) قرار گرفته بود در انگلستان کارگردانی را آغاز نمود و از سال ۱۹۳۹ در آمریکا به فعالیت پرداخت.هیچکاک طی شش دهه در ساخت بیش از پنجاه فیلم شرکت داشت (از فیلم‌های صامت تا فیلم‌های تکنی‌کالر) تا به امروز به عنوان سرشناس ترین و محبوب ترین کارگردان فیلم‌های سینمایی شناخته می‌شود. یکی از ویژگی های بارز فیلم های هیچکاک این است که خود او در همهٔ فیلم هایش در یک صحنه، حتی بسیار کوتاه به عنوان بازیگر حضور دارد.از فیلم های معروف او می‌توان به سر گیجه، پنجره عقبی، شمال از شمال غربی، روانی، نتریوس، ربکا و پرندگان اشاره کرد.

/ن

ارسال نظر

با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.

متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.

مقالات مرتبط

تازه های مقالات

بیشترین بازدید هفته