چرا پلک میزنیم؟
پلک زدن برای سلامت چشمها ضروریست و در موارد زیر نقش دارد:
پاک کردن آلودگیها از چشم، مثلا ذرات موجود در هوا، اشکهای خشک شده و سلولهای مرده.
انتقال موادمغذی و دیگر مواد لازم به چشم که کمک میکنند سالم بمانند.
مرطوب کردن چشم که جلوی خشکی چشم را میگیرد و ریسک مشکلات مربوط به لایه نازک اشکی که روی چشم را پوشانده کاهش میدهد.
انتقال اکسیژن به چشم.
همهی این اثرات پلک زدن جلوی عفونتهای چشمی را نیز میگیرند.
همچنین پلک زدن به مغز فرصت میدهد تا استراحت کوتاهی بکند و بتوانید دوباره روی کارهایتان متمرکز شوید.
چشم ذاتا مرطوب است و به همین دلیل مستعد این است که گرد و غبار و آلودگیها را جذب کند. بنابراین وقتی به اندازه کافی پلک نمیزنید، چشمهایتان را آنگونه که لازم است پاکسازی نمیکنید و این اتفاق به مرور زمان آسیبهایی به ساختارهای سطحی چشمتان وارد میکند.
اشکهایی که پلکها از آنها برای تمیز کردن چشمها استفاده میکنند بیشتر در پلک پایین جمع میشوند، بنابراین برای اینکه چشمها کاملا تمیز شوند لازم است آنها را موقع پلک زدن کاملا ببندید. باور کنید یا نه، خیلی وقتها ممکن است درست و کامل پلک نزنید.
اگر پلک نزنیم چه اتفاقی میافتد؟
قرنیهتان متورم میشود. قرنیه چشم رگهای خونی ندارد، بنابراین نیاز دارد اکسیژن خود را از لایهی اشکی که روی چشم است تامین کند که وقتی پلک میزنید این اتفاق میافتد. اگر کمتر پلک بزنید، قرنیهتان باز هم میتواند اکسیژن بگیرد اما اگر پلک نزنید، کمبود اکسیژن میتواند موجب تورم قرنیه شود. در واقع قرنیه چشمتان وقتی که در خواب هستید هم کمی متورم میشود اما بعد از اینکه بیدار شدید خیلی زود به حالت نرمال خود برمیگردد.
چشمهایتان مواد مغذی لازم را دریافت نخواهند کرد.
چشمهایتان خشک میشوند زیرا لایهی اشک روی چشم تغذیه نمیشود و این میتواند درد چشم و تاری دید ایجاد کند.
ریسک عفونت چشم افزایش مییابد چون آلودگیها در چشم میمانند و اکسیژن به چشم نمیرسد.
چرا هنگام پلک زدن دید تار نمیشود
گریتماوس، نویسنده ی ارشد مقاله و استادیار روانشناسی در دانشگاه صنعتی نانیانگ در سنگاپور می گوید:هنگامی که چشمان ما در حین پلک زدن در جای خود قرار گرفتند پس از باز کردن پلک ها، چشم ها به همان جای قبلی برنمی گردند. این یک راستا نبودن مغز را وامیدارد تا عضلات چشم را فعال کرده و دید دوباره در راستای قبل از پلک زدن قرار گیرد. گریت ماوس این مطالعه را به عنوان دوره ی فوق دکترا در آزمایشگاه ادراک و اقدامویتنی دانشگاه برکلی، انجام داده است.ماوس می گوید:ماهیچه های چشمان ما بسیار تنبل و نادقیق هستند بنابراین مغز مجبور است به طور پیوسته سیگنال های حرکتی خود را وفق بدهد تا مطمئن شود چشم ها همان جایی را نگاه می کنند که قرار است نگاه کنند. تحقیقات ما نشان می دهد که مغز تفاوت آنچه قبل و بعد پلک زدن می بیند را اندازه می گیرد و به ماهیچه های چشم دستور می دهد تا اصلاحات لازم را انجام دهند. محققان می گویند:از زاویه ی بالاتر که نگاه کنیم اگر این مکانیسم قدرتمند حرکتی را نداشتیم دنیای اطراف ما به خصوص هنگام پلک زدن ، متلاطم، سایه دار و نامنظم به نظر می رسید.
دیوید ویتنی، نویسنده ی همکار این مقاله و استاد روانشناسی در دانشگاه برکلی می گوید:اگر دید ما از اطراف منسجم است و دچار کوری گذرا نمی شویم به این دلیل است که مغز نقاط را به هم وصل می کند. پاتریک کونگ، استاد روانشناسی و علوم مغز کالج دارتموث که او نیز نویسنده ی همکار این مقاله است می گوید:با توجه به میزان و نحوه ی حرکت ما، مغز نیاز به پیش بینی های بسیار زیادی دارد و در واقع همچون یک “استدی کم” عمل می کند.
چه چیزی میتواند باعث شود کمتر پلک بزنید؟
یکی از دلایل معمول که باعث میشود کمتر پلک بزنید، سندرم بینایی کامپیوتری است. این اتفاق زمانی میافتد که برای مدت طولانی بدون استراحت از کامپیوتر استفاده میکنید.در واقع تحقیقات نشان میدهد وقتی به کامپیوتر نگاه میکنید، ۶۶ درصد کمتر از حد معمول پلک میزنید. اگر میبینید چشمهایتان هنگام استفاده از کامپیوتر خشک میشوند، دلیلش این است که کمتر پلک میزنید.
برای غلبه بر سندرم بینایی کامپیوتری:
قانون ۲۰ – ۲۰ – ۲۰ را رعایت کنید: هر ۲۰ دقیقه به مدت ۲۰ ثانیه به جایی دور که حداقل ۶ متر از شما فاصله داشته باشد (۲۰ فوت) نگاه کنید و به چشمها استراحت دهید.به خودتان یادآوری کنید که مقابل کامپیوتر بیشتر پلک بزنید.
از قطره اشک مصنوعی استفاده کنید.
نور محیط و وضعیت اسکرین را تنظیم کنید تا مجبور نشوید به آن خیره شوید.
روشنی و کنتراست اسکرین را تنظیم کنید تا به چشمهایتان فشار نیاید.
مدت زمان استفاده از کامپیوتر را محدود کنید، خصوصا نزدیک به زمان خواب
همچنین ممکن است به دلیل مشکلات پلک، کمتر پلک بزنید.
مشکلات پلک شامل موارد زیر میشوند:
فلجی یا از کارافتادگی
بیماری چشم
عوارض جراحی
دو تمرین ورزش چشمی برای تقویت ماهیچه های چشم
ورزش دادن مردمک چشم
این ورزش چشمی که به منظور تقویت ماهیچه های چشمی است به بهبود ظاهر و شکل چشم ها نیز کمک می کند. این روش اگر به طور روزانه و مستمر انجام شود تاثیر بسیار خوبی خواهد داشت و می توانید شاهد تغییرات و نتایج آن باشید.برای انجام این ورزش چشمی باید حالت ایستاده یا نشسته داشته باشید، شانه هایتان را راحت نگه دارید، گردن صاف و برای چند ثانیه به رو به رو نگاه کنید، سپس به آرامی چشم را بچرخانید به سمت راست نگاه کنید و بدون آنکه گردن و سر خود را تکان دهید به سقف نگاه کنید، بعد از آن نگاهتان را پایین بیندازید، سمت چپ را نگاه کنید و در آخر هم به زمین بنگرید.
فشار آوردن به پلک
اگر به هر دلیل تنش و استرس داشته اید و دچار فشار چشمی شده اید می توانید با انجام این تمرین خیلی سریع آن را کنترل کنید. برای انجام این تمرین یک جای آرام پیدا کنید و بنشینید و بعد چشم هایتان را ببندید. حالا روی هر کدام از پلک هایتان یک انگشت بگذارید و خیلی آرام به مدت ۱۰ ثانیه فشار دهید.۲ ثانیه صبر کنید و سپس مجددا این کار را انجام دهید. برای اینکه از این تمرین نتیجه ای بگیرید بایستی تا ۱ دقیقه این تمرین را ادامه هید.
چطور درست پلک بزنید؟
بله پلک زدن هم روش درست خودش را دارد! همانطور که گفتیم هدف از پلک زدن این است که رطوبت و موادمغذی به چشمها برسد و سطح آن از آلودگیها پاکسازی شود. اما همین حرکت ساده پلک زدن باید درست اتفاق بیفتد تا از فواید پلک زدن بهرهمند شوید.
درست و موثر پلک زدن شامل دو مولفه است: استفاده از عضلات درست چشمی و بستن کامل چشمها برای یک لحظه کوتاه.
عضلاتی که برای پلک زدن به کار میروند بالای چشمها هستند. برای اینکه مطمئن شوید از این عضلات برای پلک زدن استفاده میکنید و نه از عضلات صورتتان، انگشتها را روی گوشهی چشمها روی استخوان شقیقه بگذارید، چشمها را ببندید، حالا اگر از عضلات چشم برای پلک زدن استفاده کنید نباید هیچ حرکتی زیر انگشتها حس کنید.
بعد از بستن چشمها مکث کنید. این مسئله خیلی مهم است، برای اینکه پلک زدن واقعا موثر باشد، چشمها باید کاملا بسته شوند. برای اینکه پلک زدنتان را چک کنید، انگشتتان را از کنار زیر چشم و دقیقا بالای استخوان گونه بگذارید، وقتی چشمها را میبندید باید مژههای پلک بالا با انگشتتان تماس پیدا کنند.
خیلی از ما هنگام مطالعه یا مقابل مانیتور کامپیوتر نادرست پلک میزنیم و این میتواند فشار چشم و خستگی چشم ایجاد کند. چون چشمها از فواید لازم پلک زدن سود چندانی نمیبرند. به بالهای یک پروانه فکر کنید؛ پلک زدن شما هم باید مثل بالهای پروانه کاملا باز و بسته شود. اگر مدتی آگاهانه کامل پلک بزنید، کمکم مغز آن را تبدیل به عادتی ناخودآگاه خواهد کرد.
منبع
https://www.eghtesadonline.com/
https://namnak.com/
https://www.parsnaz.com/
https://iranlens.ir/