حسين ترابي
حسين ترابي، متولد سوم مهرماه 1315 در عشاير و ايلات سبزوار است. خواندن و نوشتن و قرآن را در مکتب خانه خصوصي مي آموزد و پس از کسب مدرک ششم ابتدايي، در ايلات سبزوار، چهار سال اول دبيرستان را در همان جا و پنجم و ششم دبيرستان را در تهران، دبيرستان مرآت، به پايان مي برد. پس از گرفتن ديپلم در سال 1329 در دانشکده هنرهاي زيباي کشور به عنوان هنرآموز استخدام و مدتي بعد با ابراهيم مکّي، نمايشنامه نويس، آشنا مي شود و با همکاري هم گروه هنري پگاه را در اداره هنرهاي دراماتيک تأسيس مي کنند. در نمايشنامه در راه کارديف، نوشته يوجين اونيل به کارگرداني مکّي با محسن يلفاني نقش اول را بازي مي کند و مورد توجه دکتر فروغ، رئيس اداره هنرهاي دراماتيک قرار مي گيرد. در واقع آشنايي با مکّي انگيزه ورود ترابي به دنياي هنري مي شود.
وي همزمان با تأسيس دانشکده هنرهاي دراماتيک در کنکور شرکت کرده و پس از چهار سال در رشته کارگرداني سينما و تلويزيون با درجه بسيار خوب ليسانس مي گيرد. الا کلنگ که فيلم پايان نامه اش بوده، برنده جايزه اول جشنواره سپاس و جايزه سوم جشنواره تونس مي شود. در دوران دانشجويي متن هاي طنز برنامه عروسکي آقاي شاکي را به کارگرداني و اجراي استاد نصرت ا... کريمي نوشته و بر مبناي کتاب آئين زناشويي ترجمه دکتر حسينعلي هروي، دو سه قسمت از مجموعه تلويزيوني پيوند را به کارگرداني و بازيگري آقاي کريمي مي نويسد. پس از فارغ التحصيل شدن از دانشکده هنرهاي دراماتيک، رسماً به جرگه کارگردانان اداره کل امور سينمايي کشور درآمده و فيلم هاي مستند و داستاني کوتاه زيادي مي سازد. فيلم هايي مانند: مشهد مقدس (برنده جايزه اول سپاس با گفتار متن احمد شاملو)، فيلم داستاني عينک (که پس از انقلاب از توقيف درآمده و از جشنواره کودکان و نوجوانان برنده سه جايزه شده است)، مجلس سرچشمه، ايمان، اصفهان، فردوسي و مردم، گلاب قمصر، پيام بر، زندگي مصدق، بازرگان از نخست وزيري تا استعفا و فيلم بلند مستند براي آزادي (برنده ديپلم افتخار از جشنواره مسکو و جشنواره سينماي هند).
بعد از پيروزي انقلاب کارکنان امور سينمايي کشور به اتفاق آراء ترابي را به سرپرستي معاونت امور سينمايي انتخاب مي کنند و مدتي بعد، به واسطه تغيير فضا، او از اين سمت استعفا مي کند و با بيست سال خدمت به زمره بازنشستگان درمي آيد. او که حوصله ايستادن پشت درهاي بسته را نداشت، عطاي کارگرداني را به لقايش مي بخشد و فيلمنامه نويسي پيشه مي کند. نخستين فيلمنامه او به نام «روزهاي سرد» که در سال هاي پيش از انقلاب نوشته شده، اما امکان ساخت نيافته بود، پس از انقلاب به اداره کل نظارت و ارزشيابي ارائه مي شود. فيلمنامه پس از تصويب به نام روزهاي انتظار توسط اصغر هاشمي ساخته مي شود. اگر چه بنياد مستضعفان، تهيه کننده فيلم، به دليل اختلاف با اصغر هاشمي، فيلم را به هيچ جشنواره اي نمي فرستد. فيلمنامه بعدي او به نام «قوچ» به کارگرداني محمدرضا هنرمند و با نام رد پايي بر شن ساخته مي شود. اين عنوان البته نام رمان چاپ نشده حسين ترابي است. مجموعه تلويزيوني جاده که قرار بود توسط سيف ا... داد يا منوچهر عسگري نسب کارگرداني شود، به دليل اختلافات مالي شبکه دوم سيما، به فريدون فرهودي سپرده مي شود و او اين مجموعه را مي سازد. مدتي بعد او مجموعه پاييز بلند را مي نويسد که به کارگرداني منوچهر عسگري نسب و از شبکه اول سيما پخش مي شود.
فيلمنامه هاي ديگر او عبارت اند از: «سماور ساز»، «آخرين سلطان»، «پاي طاووس»، «کلنل وزيري»، «مرغ باغ ملکوت» (براساس رمان مادراپور اثر روبرمرل)، «زليخا»، «فضيلت هاي فراموش شده» (مشترک با سيف ا... داد)، «دراکولا» (مشترک با حبيب احمدزاده)، «فرشته شانه راست»، «قله قاف»، «آواي دهل»، «سربلند»، «تخت قاپو»، «چراگاه مرگ»، «بازنشسته»، مجموعه تلويزيوني «سرزمين آينه» و ...
لازم به ذکر است که حسين ترابي از دانشگاه فارابي، فوق ليسانس مديريت امور فرهنگي را اخذ کرده و از شوراي ارزشيابي هنرمندان کشور در وزارت ارشاد به مقام هنرمند درجه يک و استاد مفتخر شده است.
منبع:ماهنامه فيلم نگار شماره 15
/ن
وي همزمان با تأسيس دانشکده هنرهاي دراماتيک در کنکور شرکت کرده و پس از چهار سال در رشته کارگرداني سينما و تلويزيون با درجه بسيار خوب ليسانس مي گيرد. الا کلنگ که فيلم پايان نامه اش بوده، برنده جايزه اول جشنواره سپاس و جايزه سوم جشنواره تونس مي شود. در دوران دانشجويي متن هاي طنز برنامه عروسکي آقاي شاکي را به کارگرداني و اجراي استاد نصرت ا... کريمي نوشته و بر مبناي کتاب آئين زناشويي ترجمه دکتر حسينعلي هروي، دو سه قسمت از مجموعه تلويزيوني پيوند را به کارگرداني و بازيگري آقاي کريمي مي نويسد. پس از فارغ التحصيل شدن از دانشکده هنرهاي دراماتيک، رسماً به جرگه کارگردانان اداره کل امور سينمايي کشور درآمده و فيلم هاي مستند و داستاني کوتاه زيادي مي سازد. فيلم هايي مانند: مشهد مقدس (برنده جايزه اول سپاس با گفتار متن احمد شاملو)، فيلم داستاني عينک (که پس از انقلاب از توقيف درآمده و از جشنواره کودکان و نوجوانان برنده سه جايزه شده است)، مجلس سرچشمه، ايمان، اصفهان، فردوسي و مردم، گلاب قمصر، پيام بر، زندگي مصدق، بازرگان از نخست وزيري تا استعفا و فيلم بلند مستند براي آزادي (برنده ديپلم افتخار از جشنواره مسکو و جشنواره سينماي هند).
بعد از پيروزي انقلاب کارکنان امور سينمايي کشور به اتفاق آراء ترابي را به سرپرستي معاونت امور سينمايي انتخاب مي کنند و مدتي بعد، به واسطه تغيير فضا، او از اين سمت استعفا مي کند و با بيست سال خدمت به زمره بازنشستگان درمي آيد. او که حوصله ايستادن پشت درهاي بسته را نداشت، عطاي کارگرداني را به لقايش مي بخشد و فيلمنامه نويسي پيشه مي کند. نخستين فيلمنامه او به نام «روزهاي سرد» که در سال هاي پيش از انقلاب نوشته شده، اما امکان ساخت نيافته بود، پس از انقلاب به اداره کل نظارت و ارزشيابي ارائه مي شود. فيلمنامه پس از تصويب به نام روزهاي انتظار توسط اصغر هاشمي ساخته مي شود. اگر چه بنياد مستضعفان، تهيه کننده فيلم، به دليل اختلاف با اصغر هاشمي، فيلم را به هيچ جشنواره اي نمي فرستد. فيلمنامه بعدي او به نام «قوچ» به کارگرداني محمدرضا هنرمند و با نام رد پايي بر شن ساخته مي شود. اين عنوان البته نام رمان چاپ نشده حسين ترابي است. مجموعه تلويزيوني جاده که قرار بود توسط سيف ا... داد يا منوچهر عسگري نسب کارگرداني شود، به دليل اختلافات مالي شبکه دوم سيما، به فريدون فرهودي سپرده مي شود و او اين مجموعه را مي سازد. مدتي بعد او مجموعه پاييز بلند را مي نويسد که به کارگرداني منوچهر عسگري نسب و از شبکه اول سيما پخش مي شود.
فيلمنامه هاي ديگر او عبارت اند از: «سماور ساز»، «آخرين سلطان»، «پاي طاووس»، «کلنل وزيري»، «مرغ باغ ملکوت» (براساس رمان مادراپور اثر روبرمرل)، «زليخا»، «فضيلت هاي فراموش شده» (مشترک با سيف ا... داد)، «دراکولا» (مشترک با حبيب احمدزاده)، «فرشته شانه راست»، «قله قاف»، «آواي دهل»، «سربلند»، «تخت قاپو»، «چراگاه مرگ»، «بازنشسته»، مجموعه تلويزيوني «سرزمين آينه» و ...
لازم به ذکر است که حسين ترابي از دانشگاه فارابي، فوق ليسانس مديريت امور فرهنگي را اخذ کرده و از شوراي ارزشيابي هنرمندان کشور در وزارت ارشاد به مقام هنرمند درجه يک و استاد مفتخر شده است.
منبع:ماهنامه فيلم نگار شماره 15
/ن
