کدام یک از این مسواک‌ها دهان و دندان ما را سالم‌تر نگه می‌دارند و نمی‌گذارند بخش زیادی از پس‌انداز یا درآمدمان خرج پر کردن دندان، عصب‌کشی یا حتی کشیدن آن شود؟ چند سالی است که محققان تلاش می‌کنند جنبه‌های مختلف استفاده از هر کدام از این مسواک‌ها، برقی یا دستی را به مشتریان نشان دهند تا آن‌ها بتوانند انتخاب بهتری داشته باشند.

با هم نگاهی بیندازیم به مقایسه مسواک برقی و مسواک دستی تا بتوانیم بهترین را برای حفظ سلامت دهان و دندانمان انتخاب کنیم. ابتدا با مسواک برقی شروع می‌کنیم و سراغ مسواک دستی می‌رویم.

مسواک دستی

آیا روش صحیح مسواک زدن را بلدید؟ مسواک دستی را باید با زاویه ۴۵ درجه استفاده کنید و حتما روی خط لثه را نیز مسواک بزنید. اگر از مسواک دستی خود به این روش استفاده کنید، برای حذف پلاک و ذرات غذا از روی دندان بسیار مؤثر خواهد بود.

یکی از مشکلات مسواک دستی یا معمولی این است که زمان‌سنج ندارد و خودتان باید حواستان باشد که دندان‌های خود را ۲ بار در روز هر بار حداقل به‌مدت ۲ دقیقه تمیز کنید.به یاد داشته باشید که مسواک‌های دستی فقط سطح دندان را تمیز می‌کنند، بنابراین فایده چندانی برای خارج‌کردن غذا و باکتری‌ها از بین دندان‌ها ندارند.

به همین دلیل به‌شدت توصیه می‌شود که حتما از نخ دندان در کنار مسواک دستی خود استفاده کنید تا از تمیزی کامل دهان و دندان خود مطمئن شوید.

مسواک برقی

مسواک برقی به‌کمک سر چرخان یا لرزشی خود پلاک و ذرات باقی‌مانده غذا را از سطوح دندان جدا می‌کند. بسیاری از مسواک‌های برقی زمان‌سنج داخلی دارند و پس از ۲ دقیقه خاموش می‌شوند یا به شما علامت می‌دهند تا بفهمید که دندان‌های خود را به مدت توصیه ‌شده مسواک زده‌اید.

فقط کافی است مسواک برقی را به‌سادگی روی دندان‌های خود هدایت می‌کنید تا خودش نظافت دندان‌ها را تمام و کمال انجام دهد.معمولا مسواک‌های برقی حالت‌های مختلفی دارند که باعث می‌شود افرادی با دندان‌ها و لثه‌های حساس راحت‌تر بتوانند مسواک مناسب خود را انتخاب کنند.

طرفداران مسواک برقی ویژگی‌های زیادی برای این نوع مسواک در نظر می‌گیرند که شامل موارد زیر می‌شود:

احساس خیلی خوبی می‌دهد:

نتایج تحقیقات منتشر شده توسط «اتحادیه دندانپزشکان آمریکا»، ADA، نشان می‌دهد مسواک برقی روی ۸۰ درصد از مصرف‌کنندگان تاثیر مثبتی داشته است. افراد معمولا بعد از استفاده از این مسواک‌ها متوجه تمیزی بیشتر دندان‌هایشان می‌شوند و احساس خوب تمیزی پیدا می‌کنند. این احساس اگر همراه با نخ کردن دندان و استفاده از دهان شویه باشد، بیشتر هم می‌شود.

به ما هشدار می‎‌دهد:

در‌حالی‌که ممکن است موقع استفاده از مسواک دستی فشار زیادی روی سطح دندان بیاوریم یا خیلی زود دست از مسواک کردن برداریم، انواع متنوعی از مسواک‌های برقی نمی‌گذارند زیر دو دقیقه سر و ته مسواک زدن را هم بیاوریم و هر بار که فشار زیادی به دندان وارد کنیم به ما هشدار می‌دهند که این سرعت یا فشار برای دندان زیاد است و باید کم شود.

مورد تایید دندان‌پزشکان است:

دکتر «آناستازیا تورشتا»، دندان‌پزشک است و اعتقاد دارد مسواک برقی قبله آمال دندان‌پزشکان است. او می‌گوید: « مسواک برقی ما را به تمام هدف‌هایی که برای سلامت دهان و دندان بیمار مد نظر داریم، می‌رساند.

تورم لثه را کاهش می‌دهد، حساسیت دندانی را کم می‌کند و پلاک‌ها را که باعث پوسیدگی می‌شوند از دندان پاک می‌کند.» مسئله اینجاست که بعضی از بیماران به علت گرانتر بودن این مدل نسبت به مدل دستی نسبت به انتخاب آن تردید می‌کنند؛ در‌حالی‌که «هر سرمایه‌گذاری برای حفظ سلامت دندان ارزشش را دارد.»

پر قدرت اما نرم عمل می‌کند:

مسواک‌های برقی علاوه بر اینکه قدرت زیادی دارند و از ویبره و چرخش برای تمیز کردن سطح دندان‌ها استفاده می‌کنند، مانع آسیب‌دیدگی مینای دندان می‌شوند. به عبارت دیگر در عین پرقدرت بودن با ملایمت عمل می‌کنند.

تک‌تک دندان‌ها را تمیز می‌کنند:

شاید برایتان جالب باشد بدانید برای تمیز کردن پشت دندان‌ها لازم است بین ۱۰ تا ۱۵ بار فرچه مسواک را رویشان بکشید که قطعا کاری خسته‌کننده است؛ اما مسواک‌های برقی این کار را به مراتب آسان‌تر می‌کنند. بهترین مدل‌های مسواک برقی تمام پلاک‌های دندانی را هدف می‌گیرند و سراغشان می‌روند.

راحت استفاده می‌شوند:

واقعیت این است که ممکن است ندانیم دستمان را در چه زاویه‌ای حرکت دهیم تا تمام سطوح دندان‌هایمان را تمیز کنیم یا حتی بدانیم اما بر حسب عادتی که از کودکی در ما شکل گرفته، گاهی وقت‌ها یادمان بروددرست مسواک بزنیم. مسواک‌های برقی اما این کار را برای ما آسان می‌کنند و تمام کاری که لازم است انجام دهیم رفتن از دندانی به سراغ دندان دیگر است.

برای افراد مسن یا بیمار مناسب هستند:

کسانی که از آرتروز رنج می‌برند یا به بیماری‌های حرکتی دچار هستند ارتباط خیلی خوبی با مسواک برقی برقرار می‌کنند چون بیشتر کار را خود مسواک انجام می‌دهد و آن‌ها نیاز به انجام فعالیت زیادی ندارند.

لکه‌ بر است:

سیگار، قهوه، چای و نوشیدنی‌های رنگی روی دندان‌های ما لکه‌هایی به جا می‌گذارند که پاک‌کردن آن‌ها نیاز به استفاده از انواع خمیر دندان‌های زغالی و جرم‌گیر دارد. جالب است بدانید یکی از مزایای مسواک‌های برقی این است که می‌توانند به کمک خمیر‌دندان‌های جرم‌گیر بیایند و لکه‌های دندانی را از بین ببرند.

در نهایت چیزی که باقی می‌ماند لبخندی زیباتر با دندان‌هایی سفیدتر است. نکته مهم این است که تعداد دفعات استفاده از خمیر دندان جرم‌گیر باید با مشورت دندان‌پزشک انجام شود اما برای استفاده از مسواک برقی محدودیتی وجود ندارد.

دوست بچه‌هاست:

بچه‌ها معمولا مقاومت عجیبی نسبت به مسواک زدن دارند؛ اما کافی است پای مسواک برقی کودکانه با طرح‌های جالب و هیجان‌انگیز وسط بیاید و موقع استفاده هم متوجه احساس غلغلک ظریفی شوند که مسواک ایجاد می‌کند. آن‌وقت است که ماموریت غیرممکن تشویق بچه‌ها به مسواک زدن، ممکن می‌شود.

برای ارتودنسی مناسب است:

یکی از بهترین انواع مسواک که می‌تواند بعد از کار گذاشتن سیم‌های ارتودنسی به کمک تمیز نگه داشتن دندان بیاید، مسواک برقی است. عدم رعایت بهداشت دهان و دندان آن هم زمانی که دندان‌ها سیم‌کشی شده‌اند، باعث ایجاد لکه‌های سفید روی آن‌ها می‌شود. برای خواندن سایر ویژگی های مسواک برقی میتوانید به این آدرس مراجعه کنید.

پس تکلیف مسواک دستی چه می‌شود؟

با خواندن ویژگی‌های مسواک برقی، شاید با خودتان فکر کنید باید فاتحه استفاده از مسواک دستی را بخوانید؛ اما واقعیت اینطور نیست. به تایید «انجمن دندان‌پزشکان آمریکا»، انواع مسواک‌های سخت و نرم که دستی هستند دقیقا می‌توانند به اندازه مسواک‌های برقی موثر واقع شوند؛ اما شرط دارد.

شرطش این است که نحوه درست مسواک زدن را بلد باشیم؛ درست مسواک کنیم، نخ دندان بکشیم و از دهان‌شویه کمک بگیریم. خوبی مسواک برقی این است که بخش زیادی از بلد نبودن ما در مسواک زدن را جبران می‌کند و خودش قسمت عمده کار را انجام می‌دهد.

وگرنه اگر خودمان حوصله به خرج دهیم و وقت کافی برای مسواک زدن داشته باشیم، فرقی ندارد سراغ مدل‌های برقی برویم یا دستی. اگر انتخاب شما به هر دلیلی مسواک دستی است، موقع خرید به نکات زیر دقت کنید:

نرمی و سختی فرچه:

اگر دندانتان حساس است سراغ مسواک نرم یا نهایتا متوسط بروید. استفاده از مسواک سخت فقط در صورتی توصیه می‌شود که دندان‌پزشکتان آن را تایید کرده باشد.

اندازه فرچه:

فرچه‌های کوچک نواحی غیر قابل دسترسی دندان را بهتر از فرچه‌های یک‎‌سره بزرگ تمیز می‌کند؛ اما به زمان بیشتری برای مسواک کردن نیاز پیدا خواهید کرد.

وجود ماساژور:

بخش پلاستیک‌مانند بعضی مسواک‌ها به عنوان ماساژ دهنده لثه به کار می‌رود که با توجه به نیازتان می‌توانید سراغش بروید یا نروید.

سری متحرک:

فرچه یا سری متحرک کارکرد بهتری نسبت به فرچه ثابت دارد و دندان‌ها را بهتر پاک می‌کند.

به خاطر داشته باشید برای خرید مسواک هرگز سراغ دست‌فروش‌ها یا مسواک‌هایی از برندهای ناشناخته و نامعتبر نروید. مسواک را از داروخانه‌ها یا فروشگاه‌های معتبر بخرید. سلامت دندان شوخی‌بردار نیست.

مزایای مسواک برقی

مسواک برقی بگونه‌ای طراحی شده که با چرخیدن یا لرزیدن، اجرام انباشته شده روی دندان و لثه را پاک می‌کند. این لرزش باعث ارتعاش بیشتر مسواک، بخصوص موقع حرکت مسواک روی دندان می‌شود. در ادامه لیست مهمترین مزایای مسواک برقی را مشاهده خواهید کرد.

• در از بین بردن جرم موثرتر است
بررسی مطالعات نشان داده که مسواک‌های برقی (نسبت به مسواک‎‌های معمولی) در از بین بردن جرم و کاهش التهاب لثه موفق‌تر هستند. بطوریکه بعد از سه ماه استفاده‌ی مداوم، جرم (پلاک) تا 21 درصد و التهاب تا 11 درصد کاهش خواهد یافت. ضمنا به نظر می‌رسد که مسواک‌های چرخشی (چرخان) بهتر از مسواک‌های لرزشی (ویبره‌ای) عمل خواهند کرد.

• استفاده از مسواک برقی، برای افرادی که مشکلات حرکتی دارند، راحت‌تر است

مسواک‌های برقی، قسمت اعظم کار را انجام می‌دهند. این ویژگی برای کسانی که محدودیت‌های حرکتی دارند، بسیار مهم است؛ بخصوص برای افراد مبتلا به مشکلات زیر:
• سندروم تونل کارپال
• آرتروز
• اختلالات مربوط به رشد
• تایمر زمان‌سنج دارند

• در دراز مدت، از نظر اقتصادی به صرفه‌تر هستند
هر وقت زمان تعویض مسواک فرا برسد، کافیست سری یدک مسواک برقی را عوض کنید، بدیهی است اینکار باعث صرفه جویی در هزینه‌ها می‌شود.البته اگر از مسواک‌های برقی یکبار مصرف استفاده کنید، لازم است هربار یک مسواک جدید خریداری کنید.

• باعث بهبود تمرکز به هنگام مسواک زدن می‌شود
یک مطالعه نشان داده افرادی که از مسواک برقی استفاده می‌کنند، موقع مسواک زدن از تمرکز بیشتری برخوردار هستند. این مسئله باعث بهبود کلی روند مسواک زدن و در نتیجه حفظ سلامت دهان و دندان می‌شود.

• سلامت دهان و دندان کسانی که ارتودنسی دارند را بهبود می‌بخشد
یک مطالعه نشان داده مسواک‌های برقی برای کسانی که ارتودنسی دارند، بسیار مفید هستند، چراکه باعث سهولت در مسواک زدن می‌شوند. گرچه سطح پلاک، بین تمام کسانی که بعد از ارتودنسی، بهداشت دهان خود را خوب رعایت کرده بودند (چه با مسواک برقی، چه مسواک معمولی) به یک میزان بوده است.

با اینحال، اگر بعد از ارتودنسی احساس کردید، مسواک زدن برای شما سخت شده است، مسواک برقی به بهبود سلامت دهان شما کمک خواهد کرد.

مزایای مسواک‎‌های معمولی

مسواک معمولی از مدت‌ها پیش وجود داشته است. اگرچه این مدل مسواک‌ها، مثل مسواک‌های برقی، زنگ یا سوت هشدار ندارند، اما بازهم وسیله‌ای موثر برای تمیز کردن دندان‌ها و جلوگیری از پوسیدگی دندان محسوب می‌شوند.

اگر مشکلی با مسواک معمولی ندارید، کافیست برای حفظ سلامت دهان و دندان خود، روزی دو بار مسواک بزنید. در ادامه با برخی از مهمترین مزایای مسواک‌های معمولی آشنا خواهید شد.

• در دسترس هستند
شما می‌توانید تقریبا از هرجایی مسواک معمولی را تهیه کنید. از سوپرمارکت‌ها گرفته تا دست‌فروش‌ها، همه‌شان مسواک می‌فروشند. در ضمن، از آنجائیکه مسواک‌های معمولی، نیازی به شارژر و باتری ندارند، شما می‌توانید آنها را، هر زمان و هرجایی به راحتی استفاده کنید.

• مقرون به صرفه هستند
مسواک‌های معمولی مقرون به صرفه هستند. شما می‌توانید بعضی مدل‌ها را با پرداخت تنها 4 هزار تومان تهیه کنید.

معایب مسواک‌های معمولی

یک مطالعه نشان داده کسانی که مسواک معمولی استفاده می‌کنند، به نسبت کسانی که مسواک برقی استفاده می‌کنند، محکم‌تر مسواک می‌زنند. محکم مسواک زدن، باعث آسیب به لثه و دندان‌ها می‌شود.

از آنجائیکه مسواک‌های معمولی، تایمر زمان ندارند، کسانی که با استفاده از آنها مسواک می‌زنند، نمی‌توانند متوجه شوند به اندازه‌ی کافی مسواک زده‌اند یا نه! البته شما می‌توانید برای آنکه مطمئن شوید به اندازه‌ی کافی مسواک زده‌اید، داخل سرویس بهداشتی خود یک تایمر زمان‌سنج قرار دهید.

هدف پاکیزگی دندان هاست، فقط مسواک بزنید

مهم این است که شما روزی دو مرتبه و هر مرتبه به مدت 2 دقیقه مسواک بزنید. هر نوع مسواکی که می خواهد باشد، خیلی تفاوتی نخواهد داشت. تنها چیزی که اهمیت دارد این است که این عمل را به طور مرتب و درست انجام دهید.

تحقیقات نشان می دهد، اگر نحوه صحیح مسواک زدن را بلد باشید و به طور منظم روزی 2 بار، صبح و شب این کار را تکرار کنید، دیگر نیازی به دندان پزشک پیدا نخواهید کرد. علاوه بر مسواک زدن، که اصل ماجرا ست.

استفاده از نخ دندان و دهان شویه به عنوان مکمل می تواند شما را تا حد بسیار زیادی در حفظ سلامت و زیبایی دهان و دندان خود یاری نماید. پس بدون توجه به اینکه از چه نوع مسواکی استفاده می کنید، این عمل را روزی 2 مرتبه تکرار نمایید.