مشخصات
| کشور | ایران |
| استان | خراسان رضوی |
| شهرستان | قوچان |
| بخش | مرکزی |
| جمعیت | ۱۰۱٬۶۰۴ نفر |
| مساحت | ۳۸۴۸کیلومتر مربع |
| زبان گفتار | فارسی، ترکی و کردی |
| مذهب | شیعه |
| ارتفاع از سطح دریا | ۱۳۵۰ متر |
| شرایط آب و هوا | معتدل و سرد |
| پیش شماره تلفن | ۰۵۱ |
| شناسه ملی خودرو | ایران۳۲ (ط)، ایران۷۴ (ج) |
| ره آورد | لبنیات، عسل، کشمش، چاروق |
قوچان یکی از شهرهای استان خراسان رضوی است. این شهر در ۱۲۰ کیلومتری شمال غرب مشهد (مرکز استان) قرار دارد. شهر قوچان را در منابع مختلف تاریخی و همچنین بسیاری از مورخان حال حاضر اولین پایتخت اشکانیان می‌دانند. شهرستان قوچان با قرارگیری در یک مرکز پنج ضلعی شهرهای مهم منطقه به عنوان استراتژیک‌ترین شهر منطقه شناخته می‌شود که این شهرها شامل مشهد، نیشابور، بجنورد، سبزوار و پایتخت ترکمنستان می‌باشد که فاصله هر کدام از قوچان حدود ۱۲۰ کیلومتر می‌باشد. قوچان به فاصله ۱۲۰ کیلومتری از مشهد مقدس و در مسیر جاده آسیایی و شمال شرقی کشور قرار دارد و محدوده آن از شمال به شهرستان درگز و کشور ترکمنستان و از جنوب به نیشابور و از شرق به چناران و از غرب به فاروج و شیروان منتهی می‌گردد و از معبر گمرک باجگیران به کشورهای آسیای میانه متصل می‌گردد و با عشق آباد مرکز ترکمنستان ۱۲۰ کیلومتر فاصله دارد و همچنین دارای ۲۸ کیلومتر مرز بین‌المللی با کشور ترکمنستان می‌باشد و ارتفاع آن از سطح دریا ۱۳۵۰ متر و با قرار گرفتن در بین ارتفاعات هزار مسجد و آلا داغ دارای آب و هوای معتدل و سرد می‌باشد. قوچان قدیمی‌ترین شهر خراسان بزرگ قدمتش به حدود ۲۵۰ سال پیش از میلاد بر می‌گردد. از صدر اسلام تا اوایل تسلط قوم مغول به اسامی آساآک، آشاک، آرسکا، استوا، خوجان، خبوشان یاد شده‌است و سلسله اشکانی از ۲۵۶ سال قبل از میلاد تا ۲۲۴ میلادی بر ایران حکومت داشته‌اند. اولین پایتختش در حوالی قوچان امروز بوده‌است. شهر قوچان در زلزله پیاپی سال‌های ۱۳۱۱و ۱۳۱۲ ه.ق در هم ریخت و سیل ۱۳۵۵ ه.ش نیز زخم دیگری بر سینه مردمان مقاوم و صبور این خطه وارد آورد و خانه‌های شهر قدیم (قوچان عتیق) را به آوار تبدیل کرد که در همان سال‌های وقوع زلزله، شجاع الدوله محمد ناصر خان پس از تهیه زمین در حدود ۱۲ کیلومتری شهر ویرانه مکانی را برای ایجاد شهر جدید در نظر گرفت. دشت قوچان و حوزه رود اترک در مجاورت ارتفاعات هزار مسجد، شاه جهان، عامل مهمی در پیدایش تمدنهای پیشرفته حداقل در هزاره چهارم قبل از میلاد و پس از آن بوده و به دلیل اقلیم مناسب و خاک حاصلخیز از گذشته‌های دور تا به امروز مورد سکونت قرار گرفته‌است و به دلیل موقعیت جغرافیایی آن در مسیر جاده آسیایی و ترانزیتی کشورهای آسیای میانه از معبر گمرک باجگیران همیشه مورد توجه بوده‌است. شهر قوچان به دلیل موقعیت تاریخی از جمله دارا بودن ۱۴۰ اثر تاریخی و داشتن ۳۲ اثر ثبت شده در فهرست آثار ملی و ۲۰ منطقه جذاب گردشگری و موقعیت خاص آن از گذشته مورد توجه بوده و عالمان، عارفان و اندیشمندان و شعراء و پهلوانان صاحب نامی همچون، جعفر قلی زنگلی، استاد قشیری، نوعی خبوشانی، صحرایی، بهادری و شکفته بوده‌است.
این شهرستان شامل بخش‌های زیر می‌باشد:
شهرها:
باجگیران، شهرکهنه، مزرجدهستان:
دهستان دولت خانه، دهستان سودلانه، دهستان بهار، دهستان دوغائی، دهستان قوچان عتیق،دهستان یزدانروستاها:
کلاته گل، زوخانو، بش آغاج، زادک، داغیان، توکل باغ، خمارتاش، آق کاریز، دربندی، شورک حاجی، سفیدجان، زوباران، رهورد، دیزادیز و ...جای های دیدنی شهرستان قوچان
امامزاده سلطان ابراهیم
اگر از آن دسته افرادی باشید که دوست دارید از جاهای معنوی بازدید کنید و به آرامش برسید، امامزاده سلطان ابراهیم از جاهای دیدنی قوچان‌مناسب شما است. این مکان با آرامش خاصی که دارد، افراد مذهبی و غیرمذهبی را به خود جذب می‌کند. برای رفتن به امامزاده سلطان ابراهیم باید وارد ۱۲ کیلومتری شمال غربی مسیر قوچان به فاروج شوید.
موزه مردم‌شناسی قوچان
اگر به فرهنگ و هنر مناطق مختلف علاقه داشته باشید، احتمالا موزه مردم شناسی از جاهای دیدنی قوچان را دوست خواهید داشت. در این موزه قسمت‌های مختلفی مثل هنر، مراسم‌های فرهنگی و خانوادگی، موسیقی و ورزش مردم آن منطقه نمایش داده می‌شود. همچنین اگر به عتیقه و اشیای قدیمی علاقه‌مندید، در این موزه از جاهای دیدنی قوچان پر از این وسایل و اشیای مربوط به سالیان پیش است.
یخدان نمدمال
از قدیمی‌ترین و جذاب‌ترین جاهای دیدنی قوچان می‌توانیم یخدان نمدمال را نام ببریم. این اثر که در سال ۱۳۸۲ به ثبت آثار ملی ایران رسیده، معماری بی‌نظیری دارد. مواد تشکیل‌دهنده یخدان نمدمال شامل خشت و گل است که به شکل مخروطی روی هم ریخته شده‌اند. این سازه از جاهای دیدنی قوچان دو درگاه ورودی دارد که با گذشت زمان یکی از آن‌ها مسدود شده است. برای استحکام بیشتر این بنا از چوب‌هایی هم استفاده شده و دیده شدن تیرهای چوبی در سطوح آن به همین دلیل است. برای رفتن به یخدان نمدمال باید از قسمت جنوی شهر قوچان وارد خیابان بهشتی شده و روبه‌روی گورستان قدیمی شهر به دنبال آن باشید.
کاروانسرای سهل آباد
از جذابیت‌های جاهای دیدنی قوچان، کاروانسرای سهل آباد است که در آثار ملی ایران هم به ثبت رسیده است. قدمت این اثر تاریخی به اواخر دوران تیموری و اوایل حکومت صفویه برمی‌گردد. این کاروانسرا در ۱۵ کیلومتری شمال غرب روستای سید آباد قرار دارد.
سد تبارک
از جذاب‌ترین جاذبه های گردشگری قوچان، سد تبارک از جاهای دیدنی قوچان است؛ این دریاچه در ۲۱ کیلومتری شمال شرقی قوچان قرار دارد که از جذاب‌ترین مکان‌های گردشگری خراسان رضوی است. برای دیدن این سد باید از کمربندی شهید مدرس وارد فلکه دفاع مقدس شوید و به سمت روستای هی هی بروید. اگر به ماهیگیری علاقه دارید، می‌توانید با پرداخت مبلغی به عنوان ورودی، در رودخانه ماهیگیری کنید.
آبشار و دره سراب
از بی‌نظیرترین جاذبه های گردشگری قوچان می‌توان به آبشار و دره سراب اشاره کرد؛ این مکان گردشگری در ۱۲ کیلومتری قوچان و در ارتفاعات کوه محمد بیک قرار گرفته است. این آبشار علاوه‌بر آب‌وهوای خنک و ارتفاعات جذاب خود، طبیعت سرسبز و زیبایی هم دارد. زمستان‌های این منطقه بسیار سرد است و شاید برای کسانی مناسب باشد که هوای سرد را دوست دارند اما اگر دوست دارید در بهترین زمان از آبشار و دره سراب بازدید کنید، پیشنهاد ما در فصل تابستان است که هوای بسیار جذاب و معتدلی دارد.
روستای برسلان
در ۳۵ کیلومتری جنوب شرق شهرستان قوچان، روستای سرسبز و زیبای برسلان از جاهای دیدنی قوچان وجود دارد. این روستا از نظر هنر و گردشگری اهمیت خیلی زیادی دارد؛ با ورود به برسلان با آثار تاریخی و معماری خیره کننده آن مواجه می‌شوید که همگی به ثبت آثار ملی ایران رسیده اند. با ورود به این روستا، می‌توانید از باغ‌های رنگارنگ میوه لذت ببرید. روستای برسلان برای کسانی مناسب است که عاشق سرما و خنکی هوا هستند و دوست دارند در میان درختان و جنگل‌ها راه بروند.
