معرفی گل
گل موسی در گهواره با نام انگلیسی موسی در نیزار یا Moses in the bullrushe و نام علمی Rhoeo discolor شناخته می شود. در فارسی رایج نیز به این گل رهوئو گفته می شود .از خانواده ی Commelinaceae بوده و خاستگاه اصلی آن کشور مکزیک است. گیاهی است زیبا از خانواده ی گل برگ بیدی یا کاملیناسه و زادگاهش مکزیک، برگ های پهن و نیم گوشتی به طول سی سانتی متر که در حول یک محور روییده اند، رنگ برگ ها سبز براق با رگه های ارغوانی و پشت آن ها ارغوانی تند، در برابر سایه مقاومت خوبی نشان می دهند و گل های سفید و زیبایی در لا به لای برگ ها ظاهر می شود، پس از مدتی پا جوش ها از کنار پایه مادری شروع به رشد می کنند که منبع تکثیر آن است.نام انگلیسی آن به علت شکل گل های آن می باشد، دسته ای از گل های سفید درون بستری به شکل گهواره قرار دارند که یادآور داستان حضرت موسی می باشد؛ زمانی که مادرش او را درون سبدی قرار داد و در رود نیل رها کرد به همین دلیل این گل موسی در گهواره نامیده شده است.
نیازها، اصول داشت و نگهداری گل موسی در گهواره یا ( زیپلین )
• نور مورد نیاز گل زپلین یا گل موسی در گهواره
گیاه موسی در گهواره یا همان زیپلین به محیطی روشن با نور غیرمستقیم نیاز دارد. این گیاه را باید در محلی نورگیر قرار بگیرد که آفتاب کامل به آن برسد، اما در برابر نور مستقیم و شدید خورشید محافظت شود. اگر میخواهید گیاه شما گل بدهد باید روزانه 6 الی 8 ساعت نور غیرمستقیم برای آن تامین کنید. البته توجه داشته باشید که نور بیشازحد یا نور بسیار کم میتواند باعث بیرنگ شدن برگهای زیپلین شود. بنابراین حتما نور را به اندازه کافی نه بیشتر و نه کمتر برای گیاه تامین کنید.این نکته در مورد زیپلین ناگفته نماند که این گیاه در شرایط نوری ضعیف نیز زنده میماند و شما میتوانید این گیاه را در گوشهای از خانه یا محل کار که سایه دارد، قرار دهید. تنها مسالهای که ممکن است پیش بیاید و باید در نظر داشته باشید این است که برگهای گیاه درخشانی و شفافیت خود را از دست میدهند. همچنین در صورتی که این کمبود نور بیش از حد شود، گیاه کم پشت و خلوت نیز میشود.
با توجه به اینکه این گیاه نور زیادی نمیخواهد و به رطوبت علاقه دارد، یکی از مکانهای خوب برای نگهداری آن، سرویس بهداشتی یا حمام است. بنابراین اگر دنبال جایی مناسب برای این گیاه هستید، حمام انتخابی مناسب است.
• دما مورد نیاز گل زپلین
دمای متوسط اتاق برای این گیاه مناسب است. گیاه شما باید در دمایی بین 15 الی 30 درجه سانتی گراد زندگی کند و آن را در نزدیکی وسایل گرمایشی، سوز سرما یا نور مستقیم خورشید قرار ندهید. اگر زیپلین خود را درون خانه نگهداری میکنید باید بدانید که این گیاه به هیچ عنوان تحمل سرما را ندارد. بنابراین دمای محیط نباید به زیر ده درجه سانتیگراد برسد؛ چرا که سرما میتواند روی رشد گیاه شما تاثیر گذاشته و حتی باعث مرگ آن شود.در طول نگهداری از زیپلین آن را در محیطی با دمای کم قرار ندهید. به این معنا که در تابستان ها آن را در نزدیکی وسایل سرمایشی و در زمستانها نیز پشت پنجره یا نزدیک درب ورودی قرار ندهید. زیپلین را میتوانید در بیرون از خانه نیز بکارید. ولی باید توجه داشته باشید که محل نگهداری از زیپلین نباید در معرض نور مستقیم خورشید باشد و دما محیط در شب نیز نباید به کمتر 15 درجه سانتیگراد برسد. ضمن اینکه در فصل پاییز نیز با گیاه را به داخل خانه منتقل کنید.
• آبیاری مناسب برای گل زپلین
آبیاری صحیح در طول نگهداری از گیاه موسی در گهواره یا زیپلین کلید رشد سالم و قوی آن است. برای فهمیدن زمان دقیق آبیاری این گیاه انگشت خود را حدود 2 الی 3 سانتیمتر در خاک فرو کنید. اگر احساس کردید که خاک گیاه خشک است، یعنی زمان آبیاری مجدد آن است و اگر رطوبت را احساس کردید یعنی باید بیشتر صبر کنید تا خاک خشکتر شود.یکی از ویژگیهای خوب گیاه زیپلین این است که توانایی تحمل کم آبی را دارد، بنابراین اگر احیانا فراموش کردید آن را موقع نیازش به آب آبیاری کنید، احتمال از بین رفتن آن خیلی کمتر خواهد بود. در طول نگهداری از زیپلین و آبیاری آن بهتر است آبیاری را بر اساس یک برنامه زمانی از پیش تعیین شده انجام ندهید، بلکه گیاه را بررسی کنید تا در زمان نیاز به آن آب بدهید.
دلیل این موضوع نیز واضح است، زمانبندی معیار درستی از نیاز داشتن گیاه به آب به شما نمیدهد، چرا که تغییرات دمایی و فصلی همگی در سریع یا دیر خشک شدن خاک موثر هستند و این موضوع باعث میشود برنامه زمانی از پیش تعیین شده بهخوبی بررسی خاک نباشد.
یکی دیگر از اشتباهاتی که افراد در زمان آبیاری انجام میدهند این است که آب را در فاصلههای زمانی کم و با مقدار کم به گیاه میدهند. این روش آبیاری باعث میشود که تمام ریشه گیاه نتواند به آب دسترسی پیدا کند. در نتیجه قسمت هایی از ریشه که آب به آنها نمیرسد از بین رفته و ممکن است به ازبینرفتن گیاه نیز منجر شود.
در مقابل افراد یاد شده برخی دیگر نیز آب زیادی را در هر نوبت به گیاه میدهند که این کار میتواند باعث ایجاد بیماریهای قارچی و کپک در گیاه شود. در نتیجه با توجه به موارد یاد شده باید بگوییم که بهترین نوع آبیاری آن است که در هر نوبت، تمام سطح خاک گیاه را آبیاری کنید و آب را تا حایی بریزی که اضافه آن از زیر گلدان خارج شود. این آبیاری باعث میشود خیال شما راحت باشد که آب به تمام قسمتهای ریشه رسیده است.
• رطوبت مورد نیاز گل زپلین ( گل موسی در گهواره )
گیاه موسی در گهواره رطوبت بالا را ترجیح میدهد. اگر رطوبت درون خانه شما در حد معمول و چیزی حدود 40% است این گیاه بهراحتی میتواند رشد کند و مشکلی بابت کم رنگ شدن برگ هایش وجود ندارد. در غیر این صورت باید با روش های افزایش رطوبت خانه برای گیاهان رطوبت مورد نیاز گیاه را تامین کنید.یکی از نشانههای کمبود رطوبت در اطراف گیاه، قهوهای شدن لبه برگ های آن است. شما برای افزایش رطوبت میتوانید اقدامات مختلفی را انجام دهید مثل :
• آبپاشی به برگ ها: اسپری کردن آب اطراف برگ ها میتواند به افزایش رطوبت محیط اطراف زیپلین کمک کند. به این منظور یک اسپری آب را با آب مقطر یا تصفیه شده پر کنید و به کمک آن آب را اطراف برگ های گیاه اسپری کنید.
• تغییر موقعیت: یکی دیگر از راهها برای افزایش رطوبت محیط نگهداری از گیاه زیپلین یا موسی در گهواره این است که آن را به محیط های مرطوب تر خانه تان منتقل کنید؛ مکانهایی مثل آشپزخانه یا حمام، حتی میتوانید آن را در نزدیک سایر گیاهان خانگی خود نیز قرار دهید.
• قرار دادن سینی حاوی سنگریزه زیر گلدان: زمانی که به گیاه آب میدهید، آب اضافه از زیر گلدان خارج میشود و دور ریخته میشود. زیرا تماس این آب با گلدان میتواند باعث دیرتر خشک شدن خاک و در نتیجه آسیب به گیاه شود، اما شما میتوانید با ریختن کمی سنگ تزئینی در سینی زیر گلدان، بین گلدان و سینی فاصله ایجاد کنید و ضمن دور نریختن آب سینی از آب اضافی خارج شده برای تامین رطوبت استفاده کنید. بهاین شکل آب بدون تماس با گلدان به مرور تبخیر شده و رطوبت مورد نیاز گیاه نیز تامین خواهد شد.
• دستگاه بخور سرد: اگر هیچ یک از راهکارها بهکارتان نیامد از یک دستگاه بخور سرد کمک بگیرید. یک دستگاه بخور سرد معمولی نیز میتواند رطوبت محیط را به خوبی افزایش دهد تا گیاه شما از آن لذت ببرد.
• تغذیه مناسب برای گل زپلین
گیاه زیپلین، گیاهی با رشد سریع است و یک کوددهی ملایم و سبک را دوست دارد. تغذیه این گیاه در فصل رویش آن ( بهار تا تابستان ) به صورت ماهانه کفایت میکند و نیازی به کوددهی بیشتر نیست. بهترین نوع کودی که میتوانید برای زیپلین تهیه کنید کود مایع و استاندارد گیاهان خانگی است.این کود را باید دو برابر بیشتر از دستورالعمل روی بستهبندی رقیق کرده و به گیاه خود بدهید. این کود در طول نگهداری از گیاه زیپلین یا موسی در گهواره میتواند رشد سالم و سریع آن را تضمین کند. در مورد کوددهی به زیپلین توجه داشته باشید، همان طور که کوددهی مناسب میتواند به این گیاه کمک کند، کوددهی بیش از حد نیز میتواند به آن آسیب بزند. پس به این نکته توجه داشته و هیچ گاه در پاییز یا زمستان نیز به گیاه خود کود ندهید.
ضمن اینکه در نظر داشته باشید اکثر گیاهان خانگی که شامل زیپلین نیز میشود میتوانند از تجمع نمک در خاک، که حاصل کوددهی است آسیب ببینند. بنابراین بهتر است هر چند وقت یک بار گیاه خود را بشویید. برای این کار کافی است خاک گیاه را برای چند دقیقه با جریان مداوم آب بشویید و اجازه دهید تا خشک شود سپس مثل قبل از آن مراقبت کنید. بعد از شستن خاک گیاه بهتر است کوددهی بعدی را چهار هفته بعد انجام دهید.
• خاک مناسب برای گل زپلین
مثل اکثر گیاهان خانگی زیپلین نیز خاکی سبک با زهکشی خوب را ترجیح میدهد. خاک این گیاه باید در عین حال که هوادهی خوبی دارد، رطوبت را نیز به خوبی در خود حفظ کند، با این حال نباید بیش از حد خیس بماند و دیر خشک شود، چرا که میتواند باعث پوسیدن ریشههای آن شود.برای اطمینان از اینکه خاک گیاه زهکشی خوبی دارد گلدانی را انتخاب کنید که سوراخ تخلیه آب در کف آن وجود داشته باشد. همچنین میتوانید در کف گلدان مقداری سنگ بریزید تا خیالتان از بابت تخلیه آب راحت باشد.
اگر دنبال یک ترکیب مناسب برای خاک گیاه زیپلین میگردید میتوانید خاک گلدان، پیت ماس و پرلیت را با اندازه برابر با یکدیگر ترکیب کنید. این ترکیب به اندازه کافی برای گیاه مغذی است و بیش از حد نیز متراکم نیست. با این حال برای اطمینان از اینکه ترکیب خاک مناسب است یا نه آب باید بتواند بهراحتی از خاک عبور کند و روی سطح خاک شناور نماند.
• تمیز نمودن برگ ها
غبار پاشی جهت تمیز نمودن برگ ها کفایت می کند. از مواد براق کننده شیمیایی استفاده نکنید. زیرا باعث مسدود شدن روزنه ها می شود.• هرس کردن
در طول نگهداری از گیاه زیپلین برای هرس کردن آن در فصل بهار اقدام کنید. به این منظور لبه های رشد کرده گیاه را با دست یا قیچی تمیز و استریل شده هرس کنید تا گیاه بتواند متراکم تر و قوی تر رشد کند. همچنین برگ های مرده و ضعیف شده را نیز از روی گیاه هرس کنید تا گیاه شما ظاهر زیباتری داشته باشد.تکثیر زیپلین یا موسی در گهواره
برای تکثیر زیپلین میتونید خیلی راحت پاجوش های گیاه مادری را در گلدان با خاک پیت ماس و شن کاشت بکارید ولی توجه داشته باشید که دو روز اول آبیاری نکنید و در سایه نگهدارید. و به هیمن راحتی چند گلدان جدید از این گیاه زیبا خواهدی داشت.زمانی که احساس کردی که گیاه شما داره دراز میشه و برگهای پایینی اون داره میریزه یعنی سن گیاه شما بالا رفته و باید حتما اقدام به تکثیر کنید.برای تکثیر میتویند از تقسیم ریشه هم استفاده کنید.
منابع
https://www.sfim.ir
https://rezvanflower.ir
https://golemanoto.ir