مشخصات

کشور	ایران
استان	گیلان
شهرستان	آستارا
بخش	مرکزی
روستا	گیلده
جمعیت	۵۸۸ نفر
مذهب	شیعه
زبان گفتار	ترکی آذری
ارتفاع از سطح دریا	۵۰۰ متر
شرایط آب و هوا	معتدل و مرطوب
ره آورد	گلاب، حصیربافی، ظروف سفالی، لواشک، ترشک و ...

روستای گیلده، از توابع شهرستان آستارا در استان گیلان به حساب می آید. فاصله این روستا تا نقطه صفر مرزی کشور آذربایجان، کمتر از یک کیلومتر است. این روستا در مسیر جاده آستارا _ اردبیل قرار گرفته و دسترسی به آن از استان گیلان در شرق و استان اردبیل در غرب امکان‌پذیر است. روستای گیلده در ۳۰ کیلومتری غرب آستارا قرار دارد و فاصله آن تا شهر رشت، ۳۲۰ کیلومتر است. گیلده به واسطه موقعیت جغرافیایی و اقلیمی خود از آب و هوای معتدل و مرطوبی برخوردار است. این منطقه به واسطه نزدیکی به گردنه حیران و موقعیت کوهستانی، نسبت به باقی مناطق جلگه ای گیلان سردتر به نظر می رسد و زمستان های سخت تری دارد؛ اما در فصل بهار و تابستان با توجه به سرسبزی و طراوت منطقه وآب و هوای مطبوع، سفر به روستای گیلده می تواند دلچسب باشد. گیلده در هر فصل مناظر و زیبایی های مخصوص به خود را دارد؛ اما با توجه به جاده های روستایی و سرمای مناطق کوهستانی همچون گردنه حیران، بهتر است در فصل زمستان مجهز سفر کنید. این روستا با ۱۳۳ خانوار، نزدیک به ۵۸۸ نفر جمعیت دارد. بیشتر اهالی این روستا به کشاورزی، دامداری و گله داری مشغول هستند. سگ ها ی بزرگ و قوی هیکل چوپانان گیلده به ویژه در سال های گذسته معروفیت زیادی در بین مردم آستارا دارد. جاده گیلده آسفالت بوده ودارای آب لوله کشی از چشمه و از آب و هوای معتدل برخوردار است. بیشترین عامل معروف بودن این روستا، توریستی بودن آن و قرار گرفتن در مسیر آبگرم علی داشی، مشه سویی و منطقه فندقلو است. در روستای گیلده گیلان به شیوه سنتی گلاب تهیه می‌کنند. در حیاط اکثر خانه‌ها بوته‌های گل محمدی پرورش داده می‌شود. البته رنگ گل‌های محمدی گیلده به خاطر نوع خاک، به سفیدی می‌زند و شبیه گل‌های کاشان، کاملا صورتی نیست. در تاریخ گیلده آمده که نام روستا در اصل «گُلده» بوده و کم کم تبدیل به «گیلده» شده است.

جای‌ های دیدنی روستای گیلده

گردنه حیران

گردنه حیران در جاده آستارا _ اردبیل قرار دارد. این گردنه تنها ۵۰۰/۱ متر از سطح دریا ارتفاع دارد؛ اما وجود ابر و مه در گردنه حیران ناشی از ارتفاع نیست؛ این مه متاثراز تبخیر آب دریای خزر است. این گردنه از یک سمت با کوه و از سمتی دیگر با دره ای عمیق احاطه شده است.

دریاچه سوها

دریاچه سوها از جاهای دیدنی اردبیل است که در شهرستان نمین و روستایی به همین نام قرار گرفته است. این دریاچه در ۸۵ کیلومتری آستارا (دو ساعت و ۱۰ دقیقه) قرار دارد. این دریاچه یا آب‌گیر مصنوعی با هدف تامین آب روستای نمین و در پشت سد کوچکی احداث شده است. عمق این دریاچه در برخی نقاط به ۶ متر می‌رسد و پهنای دریاچه سوها نیم کیلومتر و طول آن حدود ۱٫۵ کیلومتر است. سوها به‌معنای «آب»‌ها است و این روستا نیز به‌واسطه نزدیکی به دریاچه و چشمه‌های پرآب به این نام خوانده می‌شود. به‌واسطه وجود همین چشمه‌ها و خاکی حاصلخیز انواع گونه‌های گیاهی در اطراف دیده می‌شود؛ به‌خصوص می‌توان گل‌های بابونه وحشی در اطراف این آبگیر دید. دریاچه سوها در نزدیکی جنگل‌های فندقلو قرار دارد و علاوه بر داشتن آب و هوایی مطبوع گردشگران را به مناظری بکر و زیبا مهمان می‌کند. دریاچه سوها فضایی مناسب برای آب‌تنی و شنا نیست؛ اما به‌واسطه راکد بودن آب دریاچه فرصت خوبی برای علاقه‌مندان به ماهی‌گیری و قایق‌رانی فراهم کرده است. ماهیگیری در این دریاچه در فصل تخم‌ریزی ممنوع است و با توجه به اینکه دریاچه سوها زیستگاه «قزل‌الا رنگین‌کمان» نیز محسوب می‌شود، اداره محیط‌زیست اردبیل برای این موضوع نظارت دارد. جالب است بدانید که مسیر زیبای دریاچه سوها تا آبشار بلند لاتون، جزو بهترین مسیرهای طبیعت گردی ایران به شمار می‌رود که تجربه آن خالی از لطف نیست.

تله کابین حیران

تله کابین حیران یکی از جاذبه های گردنه حیران است که مشرف به منظره کوهستانی و بر فراز دریایی از ابر و مه است. تله کابین حیران، ۱۷۲۰ متر از سطح دریا فاصله دارد و از فراز آن می توانید قلعه شیندان را در بالای کوهی به همین نام ببینید. این قلعه با قدمتی ۲۰۰۰ ساله در خاک کشور جمهوری آذربایجان قرار دارد.

آبگرم علی داشی

آبگرم علی داشی که اهالی آن را به نام «مشه سوئی» نیز می شناسند، یکی از جاهای دیدنی نزدیک روستای گیلده است که گردشگران بسیاری برای استفاده از خواص درمانی چشمه های آبگرم به این منطقه سفر می کنند. حوضچه آب گرم علی داشی با مساحت ۶ در ۴ متر، فضای مناسبی را برای آبتنی و استراحت گردشگران فراهم می کند.

آبشار لاتون

آبشار لاتون از دامنه شرقی کوه استوار اسپیناس، در میان جنگلی انبوه سرچشمه می گیرد. این آبشار جزو ۳۰ آبشار بلند جهان محسوب می شود. آبشار لاتون با ارتفاع ۱۰۵ متر و عرض ۵ متر، از بلندترین آبشارهای ایران محسوب می شود که از میان کوه ها و جنگلی انبوه، مسیر خو را به سمت رودخانه لندویل ادامه می دهد.

جنگل فندقلو

جنگل فندقلو یکی از جاهای دیدنی استان اردبیل است که در جنوب شهر «نمین» قرار دارد. این جنگل در کنار آب و هوایی دلچسب، منابع طبیعی ارزشمندی دارد. در واقع بهترین محل رویش گیاهان دارویی است و از فصل بهار تا اوایل تابستان با گل های زیبای بابونه فرش می شود. جنگل فندفلو گونه های مختلفی از درختان مثل راش، سیب وحشی، به، توت فرنگی وحشی، ازگیل، تمشک و گل هایی مثل نسترن، پامچال، خاس، بنفشه وحشی و گل گاو زبان را در خود دارد.

تالاب استیل

تالاب استیل با مساحت ۱۳۸ هکتار در هفت کیلومتری جنوب آستارا قرار دارد. این تالاب دارای آب شیرین است و زیستگاه بیش از ۸۰ گونه گیاهی و جانوری محسوب می‌شود که بسیاری از آن‌ها در معرض انقراض هستند؛ به همین دلیل، این منطقه را شکار ممنوع اعلام کرده‌اند. تالاب استیل هر سال میزبان پرندگان کمیابی همچون «چنگیز نوک سرخ» است که از اروپای مرکزی و مناطق قطبی مهاجرت می‌کنند. این تالاب زیستگاه ماهیانی همچون کپور و اردک‌ماهی و جانورانی مانند موش تالابی (نوتریا) و انواع مار، لاک‌پشت، باکلان‌ها، اگرت‌ها (نوعی حواصیل)، ابیا، گاوچرانک، خوتکای سفید و مرغابی سانان نیز است. در تالاب استیل شما مجاز به ماهی‌گیری نیستید؛ اما می‌توانید از ماهی‌گیران محلی ماهی تهیه کنید. تالاب استیل ۱۳ متر پایین‌تر از سطح آزاد دریا قرار دارد و عمق آن از یک تا سه متر تغییر می‌کند. پیرامون این تالاب مملو از درختانی است که ریشه آن‌ها در آب قرار دارد و با حرکت امواج آب جابه‌جا می‌شون؛ به همین جهت این تالاب را با نام تالاب درختان شناور نیز می‌شناسند.

قله اسپیناس

قله اسپیناس با ارتفاع ۲۱۵۰ متر یکی از قله های بلند استان گیلان است. این قله بخش مهمی از شهرت خود را مدیون مسیرهای طبیعت گردی همچون دریاچه سوها و آبشار لاتون در دامنه خود است. به قله اسپیناس از مسیرهای مختلفی می توان صعود کرد، مسیر شرقی که آبشار لاتون در آن قرار دارد، از روستای کوته کومه شهرستان لندویل آغاز می شود و صعود از این مسیر بسیار دشوار می باشد. مسیر شمالی در جاده آستارا به اردبیل و در نزدیکی گردنه حیران است که در روستاهای مشند، گیلده و آق چای است و صعود از این مسیر کمی آسانتر می باشد.