لک صورت چیست؟

لک به هر نوع علامت، لکه، تیرگی‌ها، قرمزی‌ها، نقاط تیره یا روشن، جوش‌ها، آکنه، نقاط سفید، خطوط و خشکی‌های قابل لمس یا تغییر رنگی گفته می شود که روی پوست ظاهر شود. این لکه‌ها ممکن است ناشی از مشکلات متفاوتی مانند آکنه، آسیب به پوست، عوامل خارجی مثل آفتاب، ناراحتی‌های داخلی بدن، تغییرات هورمونی، عوامل ژنتیکی و استفاده از محصولات آرایشی ناسالم باشند. به عنوان مثال، جوش‌ها، آکنه‌ها و اثرات جانبی آنها معمولاً به صورت لکه‌های قرمز و قهوه‌ای روی صورت ظاهر می‌شوند. لک صورت ممکن است ناخوشایند و از نظر عاطفی ناراحت کننده باشند. بعضی از لکه‌ها به طور موقت بوده و قابل رفع هستند، در حالی که برخی دیگر به صورت دائمی بر روی پوست باقی می‌مانند. این لکه‌ها ممکن است احساس ناراحتی و کاهش اعتماد به نفس را به همراه داشته باشند، به خصوص زمانی که در محل‌های قابل مشاهده صورت مانند پیشانی، گونه‌ها یا زیر چشم‌ها قرار داشته باشند. اما بیشتر آنها خوش خیم هستند و تهدید کننده زندگی نیستند. با این حال، برخی از لکه ها می توانند نشانه سرطان پوست باشند.

انواع لک صورت

آکنه

یکی از متداول‌ترین لک های صورت است که بر اثر مسدود کردن فولیکول های مو توسط چربی، باکتری و کثیفی ایجاد می‌شود. آکنه می‌تواند شامل انواع جوش‌ها (جوش‌های سرسیاه و جوش‌های سرسفید)، پوستهای گرده‌دار، قرمزی‌ها و لکه‌های قهوه‌ای باشد.

پاپول‌ها

این نوع لکه‌ها شامل توده‌های سفید، صاف و بدون سر است که بر روی پوست صورت ظاهر می‌شوند و معمولاً با قرمزی و التهاب همراه هستند.

ندول ها

ندول ها با اندازه و قدرت بیشتری نسبت به پاپول‌ها روی صورت ظاهر می‌شوند. آنها ممکن است در عمق پوست شکل بگیرند و به صورت دردناک باشند. زگیل نمونه ای از این نوع لک های صورت محسب می شود.

لکه‌های پیری یا لک صورت در سالمندی

این لک‌ها عموماً ناشی از آسیب نوری به پوست در طول سال‌ها هستند و بیشتر در افراد مسن‌تر دیده می‌شوند. آنها به صورت قرمزی‌ها یا قهوه‌ای روی پوست ظاهر می‌شوند.

پوسچول

برآمدگی‌های چرکی هستند که در مرکزشان سر سفید دیده می‌شود. این لکه‌ها معمولاً ناشی از عفونت باکتری‌ها در داخل مجرای چربی پوست هستند.

موی فرورفته در پوست

وقتی موهای زائد به دلیل استفاده از موچین، اپیلاسیون یا اصلاح در زیر پوست رشد می‌کنند به جای ظاهر شدن، می‌توانند لکه‌های قرمز، قهوه‌ای یا توده‌های کوچک روی صورت ایجاد کنند.

لک‌ های مادرزادی و بدو تولد

این لکه‌ها در زمان تولد یا بعد از آن بر روی پوست ظاهر می‌شوند و ممکن است به صورت خونریزی، قرمزی یا سایه‌های تیره مشاهده شوند.

ملاسما

ملاسما یا لک‌های تیره پوستی، یک عارضه پوستی است که معمولاً در نواحی‌ای از صورت مانند پیشانی، گونه‌ها و عمق بینی ظاهر می‌شود. این لکه‌ها اغلب به دلیل تغییرات هورمونی در دوران بارداری یا در نتیجه استفاده از برخی داروها، آفتاب سوختگی یا عوامل ژنتیکی ایجاد می‌شوند.

سرطان پوست

سرطان پوست یک نوع سرطان است که در پوست صورت و سایر قسمت‌های بدن ممکن است رشد کند. علائم این بیماری شامل تغییرات در شکل، رنگ و حالت خال ها، زخم‌های نازک و قابل خونریزی و تغییرات در لکه‌های موجود روی پوست می‌شود.

کیست‌ ها

کیست‌ها توده‌هایی خوش خیم و اغلب غیر سرطانی هستند که در عمق یا روی پوست شکل می‌گیرند و داخل آنها می‌توانند پر از ماده ای به شکل مایع باشند. آنها ممکن است در ناحیه صورت ظاهر شوند و در برخی موارد نیاز به درمان پزشکی داشته باشند.

جای زخم

جای خم یا اسکار آکنه لک‌هایی هستند که به علت ترمیم لایه درم پوست پس از آسیب‌هایی مانند زخم‌ها، بریدگی‌ها یا آکنه روی پوست صورت ایجاد می‌شوند.

تبخال

تبخال های پوستی معمولاً ناشی از عفونت ویروسی هرپس سیمپلکس نوع (HSV-1) است و به صورت خشکی پوست، تنش روحی یا ضعف سیستم ایمنی ممکن است فعال شوند. این لکه‌ها بیشتر در ناحیه لبها، دهان و اطراف آنها مشاهده می‌شوند و ممکن است طولانی مدت باشند.

هایپرپیگمانتاسیون

افزایش رنگ پوست یا هیپرپیگمانتاسیون ناشی از تولید بیش از حد ملانین (پیگمانت مسئول رنگ پوست) است. این ممکن است به صورت لکه‌های قهوه‌ای تیره، قرمزی‌ها یا لکه‌های روشن روی پوست صورت ظاهر شود و معمولاً ناشی از عوامل مانند آفتاب سوختگی، عوامل هورمونی، تغییرات پوستی و آسیب پوستی باشد.

عوامل ایجاد کننده لک صورت

ویروس‌ ها

بعضی از لک‌ها می‌توانند ناشی از عفونت ویروسی مانند هرپس ساده (HSV) باشند، که عفونت آن معمولاً بروز تبخال پوستی را به دنبال دارد.

عفونت‌ ها

برخی از لک های صورت مانند آکنه، عفونت پوست، یا آفتاب سوختگی ناشی از عفونت‌های باکتریایی، قارچی یا ویروسی باشند.

عوامل ژنتیکی

برخی از لک‌ها ممکن است به علت وراثت و ژنتیک در فرد وجود داشته باشند. به عنوان مثال، لکه‌های قهوه‌ای (ملانوما) ممکن است به طور موروثی منتقل شوند.

آفتاب سوختگی

قرارگیری در معرض نور و اشعه‌های مضر فرابنفش خورشید و بدون استفاده از محافظت‌های مناسب می‌تواند به تشدید لکه‌ها، ایجاد لک‌های قرمز و سایر تغییرات رنگ پوست منجر شود.

منافذ مسدود شده

تراکم چربی باکتری و مواد آلوده در منافذ پوست به علت استفاده از محصولاتی مانند محصولات آرایشی و بهداشتی، ضدآفتاب یا مرطوب‌کننده‌ها می‌تواند به تشکیل لک صورت و سایر ضایعات پوستی منجر شود.

رژیم غذایی

برخی تحقیقات نشان داده‌اند که برخی مواد غذایی ممکن است بر روی تولید چربی پوست تأثیر داشته باشند و لکه‌های آکنه را تشدید کنند. مثلاً محصولات لبنی، مصرف بیش از حد شیرینی‌ها و مواد پرچرب ممکن است تأثیر منفی بر پوست داشته و منجر به لک پوستی شوند.

داروها

عوارض جانبی برخی از داروها می‌توانند تأثیر مستقیم یا غیرمستقیم بر روی پوست داشته باشند و لکه‌ها را تشدید کنند. به عنوان مثال، برخی از مانند کورتیکواستروئیدها، استروئیدهای آندروژنیک، داروهای هورمونی، ضدباکتری‌ها و ضد التهاب‌ها ممکن است این تأثیر را داشته باشند.

لک صورت و روش های درمانی

درمان لک‌ صورت ممکن است با استفاده از روش‌های مختلف انجام شود. اما نکته مهمی که باید به آن توجه کنید این است که هر لک ممکن است علت و شدت متفاوتی داشته باشد، بنابراین درمان متناسب با نوع لکه و وضعیت شما متفاوت خواهد بود. برای درمان لک صورت، می‌توان از روش‌ها و محصولات مختلفی استفاده کرد. در زیر، تعدادی از راهکارها برای درمان لک‌ها را بررسی می‌کنیم:

داروهای ضد آکنه

برای درمان آکنه و جلوگیری از تشدید آن می‌توان از داروها مانند رتینوئیدها، بنزویل پراکسید، آزلئیک اسید و آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده کرد. این داروها می‌توانند التهاب را کاهش دهند و به رفع خشکی پوست و از بین‌بردن باکتری‌های مولد آکنه کمک کنند.

اسید سالیسیلیک

استفاده از محصولات حاوی اسید سالیسیلیک می‌تواند به تنظیم تولید چربی پوست و باز کردن منافذ مسدود شده کمک کند. این محصولات معمولاً به عنوان لوسیون‌ها و کرم‌ها در دسترس هستند.

کرم هیدروکورتیزون

کرم های موضعی مانند هیدروکورتیزون می توانند واکنش های آلرژیک و تحریکات را کاهش دهند. آنها همچنین ممکن است برای کاهش موهای فرورفته در پوست مفید باشند. در صورتی که لکه‌ها به علت التهاب قوی یا تحریک پوستی ایجاد شده باشند، استفاده از کرم هیدروکورتیزون می‌تواند به کاهش التهاب و قرمزی کمک کند.

محافظت از آفتاب

استفاده از محافظت‌های مناسب در برابر آفتاب می‌تواند از تشدید لکه‌ها و عیوب صورت به دلیل تعرض به اشعه مضر آفتاب جلوگیری کند. استفاده از کرم‌ها و لوسیون‌های ضدآفتاب با SPF مناسب، عینک آفتابی و کلاه برای کاهش تأثیرات قرار گرفتن در معرض اشعه های UVA و UVB پیشنهاد می‌شود. این امرمی تواند به محافظت از پوست شما در برابر آسیب های اضافی کمک کند.

روش‌ های درماتولوژیک

برخی از روش‌های درماتولوژیک پوست مانند لیزر درمانی، میکرودرم ابریژن، لایه برداری شیمیایی، میکرونیدلینگ و سرمادرمانی یا کرایوتراپی می‌توانند در درمان هیپرپیگمانتاسیون و کاهش لک های پوستی موثر باشند. این روش‌ها به طور حرفه‌ای توسط پزشکان مجرب انجام می‌شوند.

عادات بهداشتی سالم

رعایت عادات بهداشتی پوستی منظم مانند شستشوی صورت با محصولات مناسب، استفاده از مرطوب‌کننده و تمیز کردن منافذ پوست می‌تواند به بهبود ظاهر پوست کمک کند و تشکیل لکه‌ها را کاهش دهد. پاکسازی منظم صورت، بدن و مو می تواند به از بین بردن چربی اضافی، آلودگی و باکتری های روی پوست کمک کند. اما زیاده روی نکنید، چراکه با پاکسازی بیش از حد می توانید پوست خود را بیشتر تحریک کنید.

تغییر در رژیم غذایی

برخی افراد ممکن است نسبت به تغییرات در رژیم غذایی خود با ظاهر شدن لک صورت واکنش نشان دهند. خوردن غذاهای سرشار از ویتامین C و E ممکن است به حفظ سلامت پوست شما کمک کند. داشتن یک دفتر خاطرات غذایی می تواند به شما کمک کند تا غذاهایی را که ممکن است باعث ایجاد لک در صورت شما می شوند، مشخص کنید. سعی کنید یک غذا را برای چند روز حذف کنید تا شاهد تغییرات پوست تان باشید.