سینه زنی در صدر اسلام
عزاداری به صورت زدن به سینه، از صدر اسلام مرسوم بوده است؛ نقل شده است که برخی زنان مسلمان در عزای پیامبر(صلی الله) به سر و سینه خود می‌زدند و عزاداری می‌کردند(ابن حنبل، مسند، ۱۴۱۶ق، ج۶، ص۲۷۴).
سینه زنی پس از شهادت امام حسین
پس از شهادت امام حسین(علیه السلام)، عزاداری بسته به فرهنگ‌های مختلف، اشکال گوناگون یافت که از جمله آنها سینه‌زنی بود. به نظر می‌رسد سینه‌زنی، علاوه بر عزاداری، نوعی ریاضت است که سینه‌زن، خود را در رنجی که امام حسین(علیه السلام) تحمل کرد، سهیم می‌کند. سینه‌زنی در میان عرب رواج داشته است.
سینه زنی عصر صفوی
با رسمی‌شدن مذهب شیعه در ایران در عصر صفویه، مراسم سینه‌زنی در ایران توسعه یافت و نقل شده مردم از شدت تأثر از نقل موعظه‌کنندگان، با مشت بر سینه خود می‌کوبیدند. همچنین در نقلی دیگر بیان شده است که در اصفهان (مرکز صفویان) مردم به تبعیت از آواز نوحه‌خوانان، ضمن حرکت دایره‌ای، پا بر زمین کوبیده و سینه می‌زدند(نویسند: انگلبرت کمپفر، در دربار شاهنشاه ایران، ۱۳۵۰ش، ص۱۷۹).
سینه زنی عصر قاجار
در عصر قاجار، به خصوص ناصرالدین شاه قاجار، دسته‌های عزاداری با آداب و تشریفات و تجمل بسیار به راه می‌افتادند و در فواصل، دسته سینه‌زن‌ها با آهنگ موزون سینه می‌زدند و حتی در اندرونی شاهان قاجار نیز خانم‌ها نوحه‌خوانی و سینه‌زنی می‌کردند( محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۲۵۷).
سینه زنی دوران معاصر
در دوران معاصر، سینه‌زنی، بخش عمده برخی مجالس عزاداری را تشکیل می‌دهد که به‌دلیل مداحی‌های شورانگیز، مورد توجه جوانان واقع شده است. گزارش‌هایی مبنی برحضور مراجع و عالمانی مشهور مانند: سید مهدی بحرالعلوم، شیخ عبدالکریم حائری، محمد کوهستانی، سید محمدتقی قمی(درگذشت:۱۳۹۵ش)، وحید خراسانی و...در عزادرای و سینه زدن همراه با مردم وجود دارد.
سبکهای مختلف سینه زنی
سینه‌زنی انواع مختلفی دارد که ازجمله آنها، این موارد است:
1)واحد: سینه‌زنی با ریتم کند، تک‌‌ضربۀ محکم با فاصله‌ای چندثانیه‌ای میان ضربات
2)سنگین: سینه‌زنی با ریتم متوسط، ضربه‌ای محکم و با مکثی کوتاه میان ضربات
3)شور: سینه‌زنی با ریتم تند، ضربۀ آرام‌تر و بدون فاصله میان ضربات
دوضرب و سه‌ضرب و چهارضرب: دو یا سه یا چهار ضربه پشت سر هم با ریتم تند، با مکثی کوتاه میان هر نوبت در مجالس مختلف، انواع مختلفی از سینه‌زنی برگزار می‌شود. سینه‌زنی به صورت نشسته، ایستاده، با حرکت و چرخیدن حول مرکزی واحد (که عموما نوحه‌خوان است) برگزار می‌شود. برخی مناطق، سبک سینه‌زنی خاص خود را دارند؛ مثلاً گونه‌ای از سینه‌زنی واحد در مناطق جنوبی ایران رایج است که سینه‌زن‌ها حلقه‌هایی تشکیل می‌دهند و دست چپ را در کمر نفر سمت چپی می‌گیرند و با ریتمی آرام و متناسب با نوحه، سینه‌زنی می‌کنند. همچنین نوعی سینه‌زنی «سینه‌زنی قطاری» در لارستان، سینه‌زنی «چلاب» در خوزستان، سینه‌زنی «سه‌سنگ» در بهبهان از دیگر سبکهای سینه‌زنی در مناطق مختلف هستند(کتاب فرهنگ سوگ شیعی، ۱۳۹۵ش، ص۲۹۶).
© کلیه حقوق متعلق به پرتال فرهنگی راسخون است. استفاده از مطالب و آثار فقط با ذکر منبع بلامانع است.
.jpg)
.jpg)
