بررسی میزان کالری موجود در یک لیوان دوغ
در فرهنگ غذایی ما ایرانیان، دوغ و ماست جایگاه ویژه ای بر روی سفره های غذا دارند. در سفره های غذای ایرانی، چه در مجالس رسمی و مجلل و چه درهمنشینی های ساده و صمیمی، اغلب اوقات کاسه ای از ماست بر روی سفره به چشم می خورد. دوغ نیز به عنوان یک نوشیدنی اصیل ایرانی، سالیان سال است که در کنار سفره های ایرانی همراه با غذا نوشیده می شود.معمولا دوغ به روش سنتی یا صنعتی تهیه می‌شود. برای تهیه دوغ به روش سنتی ماست را همراه با آب داخل مشک یا کیسه‌های پوستی می‌ریزند و تکان می‌دهند، تا چربی آن کاملا جدا شود و دوغ درست شود. در این روش اگر کیسه‌های پوستی به خوبی تمیز نشوند، احتمال ایجاد آلودگی میکروبی وجود دارد. دوغ‌های صنعتی از نظر بهداشتی سالم‌تر از دوغ‌های سنتی هستند، اما برای تهیه آن‌ها از مقدار زیادی نمک استفاده می‌شود و مصرف آن برای بیماران قلبی، افراد مبتلا به فشارخون بالا و نارسایی کلیوی مضر است. این افراد باید دوغ را به صورت خانگی تهیه کنند.
درهنگام مصرف هر ماده غذایی، رعایت اعتدال، ضامن سلامت و بهره مندی از خواص و فایده های آن ماده است. اگر در رژیم لاغری به سر می برید، این نکته بیشتر حائز اهمیت می شود. علاوه بر شناخت خواص مواد غذایی برای بدن، آگاهی از کالری غذاها ضروری به نظر می رسد؛ زیرا ما با مقایسه میزان کالری آنچه به‌صورت روزانه وارد بدن خود می کنیم با میزان کالری که در طول روز می سوزانیم؛ می توانیم عادات غذایی خود را اصلاح کنیم و به سمت سبک زندگی سالم تری گام برداریم.
| مقدار | یک لیوان |
| یک لیوان دوغ پرچرب | 75 کالری |
| یک لیوان دوغ کم چرب | 50 کالری |
دوغ برای چه کسانی مفید یا مضر است؟
مفید برای استخوان
دوغ سرشار از کلسیم و فسفر است و به همین منظور برای جلوگیری از پوکی استخوان و همچنین استحکام استخوان‌ها بسیار مفید است. مصرف دوغ می‌تواند به تامین ویتامین D مورد نیاز بدن کمک کند و جلوی آسیب به استخوان‌ها را بگیرد. مصرف ۱ لیوان دوغ می‌تواند حدود ۵۰ درصد از نیاز روزانه بدن به کلسیم را تامین کند و از همین رو این نوشیدنی برای کودکان در حال رشد نیز بسیار مفید است.درمان گرمازدگی
یکی از مهم‌ترین خواص دوغ در طب سنتی جلوگیری و درمان گرمازدگی است. دوغ یک نوشیدنی با طبع سرد است و از همین رو می‌تواند به خنک کردن بدن و رفع علائم گرمازدگی کمک کند. مصرف دوغ موجب رفع عطش و کاهش التهاب و تنش در بدن می‌شود.مفید برای معده و روده
در دوغ باکتری های مفیدی به نام «پروبیوتیک» وجود دارد که به هضم غذا در معده کمک می کنند. پروبیوتیک ها مانع رشد باکتری های مضر در معده و روده می شوند و در بهبود عملکرد سیستم گوارش نقش موثری دارند. مصرف دوغ می تواند به کاهش علائم سندرم روده تحریک پذیر (IBS) کمک کند و از بروز التهاب در روده، عارضه اسهال و عفونت‌های معده جلوگیری کند.مفید برای بهبود کیفیت خواب
یکی دیگر از خواص دوغ برای سلامتی بهبود کیفیت خواب است. دوغ از تخمیر شیر ایجاد می‌شود و از همین رو سرشار از نوعی پروتئین به نام «کازئین» است. این پروتئین نقش موثری بر بهبود خواب دارد. به‌علاوه دوغ سرشار از هورمون ملاتونین است و ملاتونین به‌عنوان مهم‌ترین هورمون بدن برای تنظیم خواب شبانه شناخته می شود.تقویت سیستم ایمنی بدن
دوغ به دلیل داشتن مواد معدنی و باکتری‌های مفید به بهبود سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند. مصرف دوغ خطر ابتلا به بیماری های عفونی را در بدن کاهش می دهد و به رفع التهاب کمک می کند. برخی مطالعات نشان می دهد افرادی که در رژیم غذایی خود به طور مرتب از دوغ استفاده می کنند، کمتر دچار سرماخوردگی و آنفولانزا می شوند. از طرف دیگر دوغ سرشار از منیزیم، سلنیوم و زینک است که همه این‌ها نقش موثری بر تقویت سیستم ایمنی بدن دارند.کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲
مصرف دوغ می تواند به کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ کمک کند. از آن جایی که هضم محصولات لبنی مثل دوغ نیاز به زمان بیشتری دارد، قند خون شما به صورت یک باره افزایش پیدا نمی کند و از همین رو با کمک دوغ می توانید به تنظیم قند خون و کاهش عوارض بیماری دیابت نوع ۲ کمک کنید.مفید برای لاغری
دوغ یک نوشیدنی فوق العاده برای جلوگیری از افزایش وزن است. این نوشیدنی سرشار از پروتئین است و به دلیل چربی های مفیدی که در آن وجود دارد، موجب می‌شود تا احساس سیری کنید و کمتر به سراغ تنقلات ناسالم بروید. برخی مطالعات نشان می‌دهد که پروبیوتیک های موجود در دوغ به کاهش چربی‌های دور شکم کمک می کنند و نقش موثری بر کاهش وزن دارند.مفید برای کبد
یکی دیگر از خواص دوغ برای سلامتی، بهبود عملکرد کبد و جلوگیری از بیماری های مرتبط با کبد مثل کبد چرب است. دوغ پروبیوتیک و دوغ کفیر از بروز آسیب های کبدی جلوگیری می کنند و در سلامت و پاکسازی کبد بسیار موثر هستند.مفید برای سلامت قلب
یکی از خواص دوغ برای بزرگسالان سلامت قلب است. باکتری های مفید موجود در دوغ موجب بهبود عملکرد جریان خون و سیستم عروقی می شوند و از بروز بیماری های قلبی جلوگیری می کنند. مصرف این نوشیدنی لذیذ موجب افزایش میزان HDL یا کلسترول خوب می‌شود و نقش موثری برای بهبود فعالیت سیستم قلبی-عروقی دارد.جلوگیری از سرطان
دوغ سرشار از آنتی اکسیدان است و مصرف آن می‌تواند از آسیب رادیکال های آزاد به سلول های بدن جلوگیری کند. مطالعات انجام شده روی خواص دوغ نعناع برای سلامتی نشان می دهد که مصرف دوغ می‌تواند از بروز انواع سرطان مثل سرطان سینه، سرطان روده بزرگ و سرطان معده جلوگیری کند.بهبود خلق و خو
یکی از جالب ترین خواص دوغ برای سلامتی بهبود خلق و خو است. مصرف دوغ می تواند علائم افسردگی را کاهش دهید و میزان ترشح هورمون سروتونین در بدن را زیاد کند. سروتونین یا همان هورمون شادی موجب می شود تا فرد احساس بهتری را تجربه کند و خلق و خوی بهتری داشته باشد.مفید برای فشارخون
شاید فکر کنید که دوغ فشار خون را افزایش می‌دهد، اما این اتفاق زمانی می‌افتد که دوغ شما شور باشد. مصرف دوغ بدون نمک و یا کم نمک می‌تواند تا ۲۰ درصد به کاهش خطر ابتلا به فشارخون بالا کمک کند.مفید برای پوست
استفاده از دوغ به‌صورت موضعی می تواند به پاکسازی پوست کمک کند. برای تمیز کردن پوست می توانید یک پنبه را به دوغ آغشته کنید و پوست خود را با آن تمیز کنید. اسید لاکتیک موجود در دوغ به از بین بردن لکه‌های پوستی و روشن شدن پوست شما کمک می‌کند.مفید برای بارداری
دوغ سرشار از پروتئین، ویتامین D، ویتامین B12 و کلسیم است و از همین رو فواید زیادی برای سلامت خانم های باردار دارد. مصرف دوغ در بارداری بدن را هیدراته می کند و انرژی بیشتری به بدن می بخشد. توجه داشته باشید که خانم های باردار بهتر است از دوغ های طبیعی و کم نمک استفاده کنند.چه کسانی نباید دوغ بخورند
مصرف دوغ بلافاصله بعد از غذا باعث رقیق شدن شیره معده شده و فرآیند هضم و جذب مواد غذایی را مختل می‌کند.معمولا برای طعم دادن به دوغ مقدار زیادی نمک به آن اضافه می‌شود، درنتیجه زیاده روی در مصرف دوغ باعث افزایش فشارخون می‌شود.
مصرف دوغ‌های گازدار خطر ابتلا به بیماری‌های گوارشی را افزایش می‌دهد.
طبع دوغ سرد و تر است و زیاده روی در مصرف آن برای افراد سرد مزاج مضر است.
افرادی که دچار ناراحتی معده، مشکلات گوارشی، ورم معده، رفلاکس معده یا زخم اثنی عشر هستند، در مصرف دوغ احتیاط کنند.
برای طعم دار شدن دوغ چه کنیم؟
اگر می خواهید دوغ شما طعم خوشایندی داشته باشد و از بروز مضرات احتمالی تا حدودی جلوگیری کنید می توانید دستورالعمل های زیر را به کار ببریددوغ با نعنا و پونه
نعناع و پونه عطر و طعم فوق العاده‌ای دارند و درصورتیکه به دوغ اضافه شوند به هضم غذا کمک کرده و نفخ موجود در دوغ را از بین می‌برند. همچنین نعنا و پونه موجود در این نوشیدنی عفونت‌های گوارشی را برطرف کرده و گردش خون را بهبود می‌بخشند.دوغ با کاکوتی
کاکوتی یکی دیگر از سبزیجات معطری است که برای عطردار کردن دوغ استفاده می‌شوند. کاکوتی از خانواده نعناع است و عطر آن شبیه به آویشن است. این گیاه خواص درمانی فراوانی دارد، تقویت معده، درمان سردرد‌های ناشی از گرمازدگی، التیام علائم روماتیسم و خاصیت ضدعفونی کنندگی تنها برخی از خواص این گیاه دارویی هستند.دوغ با گل محمدی
گل محمدی یکی از محبوب‌ترین و پرخاصیت‌ترین طعم دهنده‌های دوغ است. مصرف دوغ همراه با گل محمدی نه تنها سردی آن را برطرف می‌کند، بلکه خاصیت آرام بخشی و نشاط آوری دارد، عملکرد دستگاه گوارشی را بهبود می‌بخشد و بوی بد دهان را برطرف می‌کند.منبع: تغذیه راسخون
