هماهنگي اعضا
يكي از توانايي هايي كه در هر بازي ويدئويي صرف نظر از نوع آن، گيمر بايستي به كارگيرد، استفاده همزمان از دست و چشم براي پيشبرد بازي است. اين همان توانايي اي است كه پزشكان متخصص بدان هماهنگي دست و چشم مي گويند كه از جمله نشانه هاي سلامتي افراد به شمارمي رود و در امور متعددي كاربرد دارد. مثلا براي نواختن يك ابزار موسيقي يا انجام هر نوع ورزشي يا رانندگي. يك بررسي در آمريكا نشان داده است آمار تصادفات و تخلفات رانندگي كساني كه در هفته حتي چند ساعت با رايانه يا كنسول خود بازي مي كنند، از سايرين كمتر است. شايد از اين به بعد اگر پزشكان و افسران راهنمايي و رانندگي نيز به اين موضوع علم پيدا كنند، آنها نيز در تبليغات خود والدين را تشويق كنند كه براي نوجوان يا جوان خويش يك رايانه يا كنسول بازي تهيه كنند تا بتوانيم ورزشكاراني قوي تر و رانندگاني محتاط تر در جامعه داشته باشيم!
بهبود توانايي هاي شغلي و تجاري
شايد اين مورد كمي غريب باشد كه بازي كردن چه كمكي مي تواند به امور تجاري و حرفه اي ما بكند؟ اما نظر مرا بخواهيد، كسي كه چند وقتي strcraft بازي كرده باشد، ممكن است قابليت و لياقت بيشتري براي احراز پست هاي مديريتي نسبت به كسي كه چهار سال در دانشگاه درس خوانده است، داشته باشد! در يك بازي استراتژي شما عميقا مي آموزيد كه چگونه موقعيت خود را در ميان رقيبان و دشمنان مستحكم كنيد و به مرور بر تك تك آنها تفوق يابيد. در چنين بازي هايي گيمر به نيكي در مي يابيد كه جمع آوري و حفظ منابع (همچون پول) چقدر ارزشمند است و چگونه بايد از آن محافظت كرد و چه مواقعي مورد استفاده اش قرار داد. در نوع پيشرفته تر بعضي از بازي هاي مديريتي نيز فرد ياد ميگيرد كه چگونه از منابع خود براي استخدام و به كارگيري افراد و نيروهاي مورد نيازش بهره بگيرد و چطور اين منابع را مديريت كند.
كلاس فيزيك!
در برخي بازي ها توجه ويژه اي به استفاده و پياده كردن قوانين فيزيكي جهان واقعي مي شود. مثلا وقتي شما در بازي نقش يك تك تير انداز را ايفا مي كنيد و ماموريت داريد افراد دشمن را با Sniper خود تك به تك از راه دور از پا درآوريد، ناچار خواهيد بود كه سرعت باد هم توجه كنيد و تاثير آن را بر جهت گيري گلوله در نظر بگيريد. وقتي مي خواهيد از يك شاتگان سنگين براي كشتن زامبي ها استفاده كنيد، لگد تفنگ چيزي است كه نمي توانيد ناديده اش بگيريد. يا وقتي داريد COD بازي مي كنيد، حتما قبل از پرتاب يك نارنجك بين سربازهاي روس يا ژاپني بايد زاويه اي مناسب برگزينيد تا به عوض آنها خودتان منفجر نشويد! همه اينها گوشه هايي از كاربرد فيزيك در بازي ها است كه به مرور و به صورت ناخودآگاه كودكان ما را با انواع قوانين فيزيكي آشنا مي كند. كسي چه مي داند... شايد در آينده وفور بازي هايي مثل World of God بتواند باعث شود تمرينهاي فيزيك مان را سريع تر حل كنيم!
تايپ كردن
در بازار كار امروزه، شما وارد هر شغلي با هر رتبه و تخصصي كه بخواهيد بشويد، تايپ كردن يكي از تخصص ها و توانايي هايي است كه مورد توجه قرار دارد و مي تواند بخت شما را براي احراز آن شغل افزايش بخشد. يك راه سنتي و ساده براي ياد گرفتن اين كار همان ثبت نام در كلاس هاي آموزش تايپ و ورد است كه به تبع، مستلزم صرف زمان و هزينه است؛ تازه اگر دست آخر بتوانيد از اين كلاس هاي كسل كننده چيزي ياد بگيريد! راه ديگر استفاده از نرم افزارها و كتابهاي آموزش تايپ است كه تجربه نشان داده معمولا هم كمتر كسي از اين رهگذر چيزي خاصي ياد مي گيرد. اما كافي است كمي به بازي هاي رايانه اي بپردازيد تا در كوتاه مدتي ناگهان ببينيد تبديل به چه تايپيست متبحري شده ايد! در بيشتر بازي ها Hot Key هايي تعريف شده يا مي توان تعريف كرد كه معمولا به جاي حركت روي آيتم هاي مختلف به وسيله ماوس، زياد هم استفاده مي شوند. اما استفاده از اين كليدهاي ميان بر مستلزم سرعت عمل خاصي هم مي باشد- تا يك وقت به جاي زدن دكمه پرتاب نارنجك، به اشتباه دكمه پرش را نزنيد! در نتيجه به مرور و به طور ناخودآگاه جاي هر حرف و دكمه اي روي صفحه كليد و بخوبي در صفحه ذهن شما نقش خواهد بست. بدين ترتيب در بحبوحه مثلا يك بازي چند نفره آنلاين استراتژيك، در همان اثنا كه رقيبتان با ماوس روي دكمه build و بعد دكمه factory كليك مي كند، شما به سادگي مي توانيد با فشردن دكمه هاي ميان بر B و F، سي ثانيه اي از رقيب سرسختتان پيش بيفتيد. يكي ديگر از كارهايي كه در گيم ها به تايپ كردن نياز دارند، سيستم چت يا همان گفتگو ودر بازي هاي آنلاين است. كافي است چند ثانيه اي در تايپ يك پيغام براي هم گروهي خود يا صدور يك دستور به افراد گروه تحت فرمانتان تعلل كنيد تا عاقبتي بهتر از هدشات شدن توسط دشمن نداشته باشيد.!
تقويت توانايي كار گروهي و رهبري
احتمالا شما هم تا به حال از گوشه و كنار و از لا به لاي مطالب نشريات و وب سايت، مطالبي در مورد غير اجتماعي يا حتي ضد اجتماعي بودن گيمرها شنيده ايد، اما واقعيت اين است كه كساني كه اينگونه اظهار نظرها را مي كنند، از حداقل اطلاعات برخوردارند و هيچكدام تا به حال از نزديك با يك گيم و گيمر آشنا نشده اند و صرفا به سبب بي علاقگي خود به اين نوع سرگرمي هاي ديجيتال سعي مي كنند چنين اظهارات فاضل مآبانه اي كنند. حقيقت اين است كه اگر كمي با غور بيشتر تفحص كنيم، مي بينيم كه در واقع بازي هاي (مخفف عبارت Massively Multiplayer online role- playing كه معرف دسته اي از بازي هاي نقش آفريني چند نفره است) MMORPG يا (بازي هاي تيراندازي اول شخص) FPS گروهي بسيار به رشد شخصيت اجتماعي افراد كمك مي كنند. وقتي در بازي اي شما خود را متعلق به گروه يا قومي مي بينيد، تمام تلاش خود را بايستي به كار بنديد تا روابط خود را با سايرين بهبود بخشيد تا بتوانيد اجتماعي مستحكم تر در جامعه مجازي بازي، داشته باشيد و در مقابل خارجي ها و دشمنان متحدتر باشيد و مگر تعليمات اجتماعي چيزي غير از اين به ما مي آموزند؟ همچنين ياد مي گيريد كه در قالب گروه نقشي را بر عهده بگيريد و آن را به بهترين نحو ايفا كنيد؛ يكي براي همه و همه براي يكي.
در انواع خاصي از بازي هاي جنگي و كماندويي هم سيستم خاصي وجود دارد كه بازي كننده نقش رهبر و فرمانده گروه را بر عهده مي گيرد و علاوه بر انجام وظايف خود و شركت در عمليات، بايستي هدايت گروه تحت امر را خود نيز بر عهده گرفته و در واقع با توجه به توانايي و تخصص هر يك از افراد دستور لازم را به او بدهد. اين نوع بازي ها علاوه بر ايجاد حس مسئوليت پذيري در گيمر، شيوه اداره يك گروه را نيز به صورت غير مستقيم به او مي آموزد؛ ضمن اينكه مي تواند به تقويت حس اعتماد به نفس فرد نيز كمك كند. چون از آنجايي كه در هر صورت ما با يك بازي طرف هستيم، هر زماني امكان جبران يا تصحيح دستورات اشتباه وجود دارد.
مبارزه با سختي ها و مشكلات
يكي از خصوصيات ويژه اي كه بازي ها دارند، اين است كه هميشه براي جبران شكست فرصت هست. بدين ترتيب فرد مي آموزد كه اولاً: هيچ شكستي پايان راه نيست و دوماً: اين فرصت خواهد بود كه دفعه بعد با دقت و تلاش بيشتر شكست را به پيروزي و موفقيت تبديل كرد. در واقع شيوه آموزشي «سعي و خطا» موردي است كه به كرات در بازي ها آن را تجربه مي كنيم و با آن آشنا مي شويم. دراغلب بازي ها گيمر بايد با انواع سختي ها از دشمنان سر سخت و کينه توز گرفته تا راه هاي صعب العبور و معماهاي دشوار سرو كله بزند. اما مجازي بودن تمام اين مسائل و بي خطر بودن آنها باعث مي شود يك كودك يا نوجوان به راحتي خود را با آنها درگير كند و به مرور بياموزد كه چگونه از پس تك تك آنها بر بيايد.
تقويت زبان
اين هم از مواردي است كه مي تواند بسيار مورد توجه والدين قرار گيرد. گر چه آموزش زبان كه كوچك و بزرگ ندارد. در اغلب بازي ها به خصوص سبك هاي ماجرايي (Adventure) بازي كننده بايستي از طريق گفت و گوهاي بسيار و بعضا طولاني با شخصيت هاي بازي به راز معماها دست يابد و در بازي پيش برود. بي شك موفقيت در اينگونه بازي هاي گفت و گو محور، بدون آشنايي مطلوب با يك زبان خارجي ميسر نخواهد بود. البته در ژانر هاي ديگر بازي از جمله بازي هاي استراتژي يا نقش آفريني يا حتي تيراندازي نيز بودن درك برخي محاورات و پيغام ها و اصطلاحات، از لذت انجام بازي تا حد زيادي كاسته مي شود. نكته جالب در اينجاست كه مطابق آنچه پژوهش هاي اخير هم ثابت كرده، بازي و فيلم به سبب هويت سرگرم كننده بودن‌شان، به شيوه هاي جذاب و غير ملال آور به فرد مي آموزند و باعث تقويت توانايي هاي او از جمله آشنايي با زبان هاي خارجي مي شوند.
خب، فكر مي كنم ذكر همين موارد بالا باعث شده باشد از اين پس با ديده اي واقع بينانه تر و مثبت تر به بازي هاي رايانه اي و كنسولي نگاه كنيد. شايد اگر خود شما هم كمي بينديشيد، بتوانيد موارد جديدي را به فهرست بالا بيفزاييد.
منبع:ماهنامه دنياي کامپيوتر و ارتباطات؛ شماره 78
/س
