آگاهی از نحوهٔ برخورد صحیح با این افراد میتواند در تسکین درد و اندوه آنها بسیار مؤثر باشد. در این شرایط، اطرافیان باید با دقت و ظرافت بیشتری با فرد داغدار رفتار کنند و از هرگونه گفتار یا رفتاری که ممکن است موجب تشدید غم و اندوهِ عمیق او شود، خودداری نمایند.
در این مقاله از راسخون به بررسی نکات مهم دربارهٔ نحوهٔ تسلیت گفتن پرداخته میشود، همراه ما باشید.
آداب تسلیت گفتن
رعایت آداب تسلیت گفتن هنری ظریف است که نیازمند دقت فراوان است. در این موقعیتهای حساس، گزینش واژههای مناسب و رفتار شایسته میتواند مایهٔ تسلای خاطرِ داغداران شود.
تسلیت گفتن در اولین فرصت ممکن
اولین گام در ابراز همدردی، تسلیت گفتن در اولین فرصت ممکن است. چه بهصورت تلفنی، پیامی یا حضوری، مهم است که به خانوادهٔ عزادار نشان دهیم به یاد آنها هستیم .بهتعویق انداختنِ عرض تسلیت تا زمانِ مراسم یا غیر از آن، رویهٔ مناسبی نیست و بهتر است این اقدام بلافاصله پس از آگاهی از خبر فوت انجام شود.
ارسال کارت تسلیت و گل به خانواده متوفی
ارسال کارت تسلیت یا گل، افزون بر بیان همدردی، نشانگر توجه و احترام شما به خانوادهٔ متوفی است. این اقدام به آنها کمک میکند احساس تنهایی نکنند.همچنین، این روش به شما امکان میدهد تا همدردی و حمایت عاطفی خود را به شکلی مؤثرتر و همراه با احساس عمیقتر به خانوادهٔ داغدار منتقل نمایید.
پرهیزاز جملات کلیشهای و نامناسب
جملاتی مانندِ «خدا صبر بدهد» یا «همه چیز فانی است»، ممکن است برای خانوادهٔ عزادار ناراحتکننده باشد. سعی کنید از عباراتی استفاده کنید که درکِ شما از عمقِ غمِ آنها را منعکس کند.همچنین، چالشیترین بخشِ پاسخ به پرسشِ «چگونه تسلیت بگوییم؟» در همین مرحله نهفته است؛ جایی که لازم است جملاتی همدلانه مانندِ «ما را در غمتان شریک بدانید» یا «ایشان انسانی والا بودند و فقدانشان جبرانناپذیر است» بهکار ببرید.
همراهی در روزهای سخت
یکی دیگر از آداب تسلیت، حضور در کنار خانوادهٔ داغدار است. بودنِ کنار فرد عزادار میتواند تسکینی ملموس ایجاد کند. میتوانید در کارهای روزمره به او کمک کنید یا صرفاً با حضور خود پشتیبانش باشید.
رنج و غم خود را بزرگتر نشان ندهید
هنگامی که در کنار فرد داغدار نشستهاید، برای کاهش احساس انزوا در او، هرگز رنج شخصی خود را بزرگتر از غمِ وی جلوه ندهید. بهطور مثال، هرگز نگویید:»خوشا به حالت که هنوز پدر داری؛ من که نه پدری دارم نه مادری»
یا
«حداقل فرزندانی داری؛ من که حتی فرزندی هم ندارم»
شخص عزادار را سؤال پیچ نکنید
فرد داغدار را در میانِ انبوه غم و مشغلههایش، مورد پرسشهای مکرر قرار ندهید .هرگز از او نپرسید:چطور فوت کرد؟
بیماریاش چه بود؟
چند سال داشت؟
کجا تصادف رخ داد؟
یا
در خانه از دنیا رفت یا بیمارستان؟
با شخص عزادار همدردی کنید
اجازه دهید فرد داغدار هراندازه نیاز دارد گریه کند تا از نظر روانی تخلیه شود. با او همدردی کرده و غمش را بدون قضاوت به رسمیت بشناسید.
نباید های آداب تسلیت گفتن
در هنگام ابراز همدردی با داغداران، گزینش واژهها حیاتیترین اصلِ آداب تسلیت است. برخی عبارات نهتنها تسکینبخش نیستند، بلکه زخمهای عاطفی را عمیقتر میکنند .در ادامه، نمونههای رایج این جملاتِ نامناسب را مرور میکنیم:انکار واقعیت مرگ
عباراتی مانند:
»خدا رحمتش کند» یا «بهتر که رفت»
کماهمیتشمردنِ اندوه
جملاتی چون:
«همه روزی میمیریم« یا «زمان درد را درمان میکند»
مقایسهٔ آسیبها
مثال:
«فلان کس شرایطش از تو سختتر بود»
ارائهٔ راهکارهای شتابزده
عبارتهایی مانند:
«خودت را قوی نگهدار« یا «زودتر فراموشش کن»
تکیه بر کلیشههای بیاحساس
جملاتِ تکراری مانند:
«خدا صبر بدهد« یا «تسلیت میگویم»
بهترین جملات مودبانه برای تسلیت گفتن
همانگونه که اشاره شد، گزینشِ واژگانِ مناسب و پرهیز از عباراتِ نامناسب، نقشی حیاتی در آدابِ تسلیتگویی ایفا میکند. بیانِ همدردی ــ خواه حضوری، خواه غیرحضوری ــ باید با رعایتِ اصولی کلیدی همراه باشد .در ادامه، نمونههایی از مؤثرترین عباراتِ تسلیت را ارائه میکنیم:در این روزهای دشوار، قلبمان همراه اندوهِ شماست.
فقدانِ [نام متوفی] عزیز، ضایعهای است که بر همهٔ ما گران آمده است.
با دریافت خبر درگذشتِ [نام متوفی] عزیز، سخت اندوهگین شدیم.
تسلیتِ صمیمانهمان را پذیرا باشید.
ژرفای این مصیبت را هیچ واژهای نمیتواند توصیف کند،
اما یادِ [نام متوفی] برای همیشه در قلبمان جاویدان خواهد ماند.
در این ساعتهای سنگین، تنها نیستید؛
پشتیبانتان هستیم و برای آرامشِ جانتان آرزو میکنیم.
فقدانِ [نام متوفی] ضایعهای جبرانناپذیر برای همهٔ ماست.
امید داریم گذر زمان، مرهمی بر زخمهایتان نهد.
با تمامِ وجود، غمِ شما را شریکیم.
این تسلیتِ خالصانه را از جان پذیرا باشید.
خاطرهی مهربانیها و نیکسیرتیِ [نام متوفی]
همواره در یادها زنده خواهد ماند.
اگرچه [نام متوفی] در میانمان نیست،
مهرِ بیکرانش جاودانه در قلبها میتپد.
امیدوارم یادِ روشنِ [نام متوفی] مایهٔ تسلای خاطرتان شود.
از درگاهِ خداوند، صبری استوار برایتان آرزومندیم
نکات مهم برای کمک به فردغدار
به گفتارِ فرد داغدار با تمرکز کامل و بدون قضاوت یا پیشنهاد گوش فرا دهید و از او بخواهید خاطرات زیبایش از متوفی را بازگو کند.به نیازِ تنهاییِ او احترام بگذارید.
تشویقش کنید تا افکار و احساساتش را از طریق نوشتن، نقاشی یا دیگر فعالیتهای خلاقانه بیان کند.
هرگز برای عبور شتابزده از فرایند سوگ به داغداران فشار تحمیل نکنید، چراکه سوگ پدیدهای طبیعی و زمانبر است.
تلاش کنید بازماندگان را گرد هم آورید تا در غمِ مشترک شریک شوند
سخن پایانی
در این مقاله کوشیدیم به پرسشِ «چگونه تسلیت بگوییم؟» پاسخی جامع دهیم و بایدها و نبایدهای آدابِ تسلیتگویی را بررسی کنیم.همچنین بر اهمیتِ تسلیت گفتن و شیوههای صحیحِ آن تمرکز کردیم .آموختیم که چگونه با گزینشِ واژگانِ مناسب و رفتارِ شایسته، در تسکینِ دردِ بازماندگان مؤثر باشیم .همچنین بر اهمیتِ این موارد تأکید شد:
گوشدادنِ فعّال و بدون قضاوت
همراهی در روزهای دشوار
پذیرشِ بیقیدوشرطِ احساساتِ داغدار
افزونبراین، جملاتِ نامناسب و تسلیبخش را مقایسه کردیم .انتخابِ بهترین عباراتِ تسلیت نهتنها تسکیندهندهٔ این اندوهِ سنگین است، بلکه ابزاری است برای انتقالِ همدردیِ اصیل شما به بازماندگان.
سرانجام، بر تداومِ ارتباط با خانوادهٔ متوفی و زنده نگاهداشتنِ خاطراتِ زیبا تأکید شد .با رعایتِ این نکات، میتوانیم در گذر از این مصیبت، حمایتِ مؤثرتری ارائه دهیم.