آیا تا به حال متوجه شده اید که هنگام چت سریع با دوستان یا غرق شدن در یک بازی کامپیوتری مهیج، حتی صدای انفجار بسیار بلند نیز توجه شما را جلب نمی کند؟ این دقیقاً همان توانایی ذاتی مغز شما برای نادیده گرفتن محرک های مزاحم است. هنگامی که تمرکز کامل بر یک فعالیت معطوف می شود، مغز سایر صدا ها را به حالت سکوت یا پس زمینه منتقل می کند. اصل مطالعه نیز همین است؛ باید آنچنان درگیر مطلب شوید که صدای محیط برای شما به یک زمزمه عادی تبدیل گردد.
باید بپذیریم که وجود سروصدا در محیط زندگی اجتناب ناپذیر است و جهان به احترام زمان مطالعه ما متوقف نخواهد شد. علاوه بر این، هیچ تضمینی وجود ندارد که شرایط آزمون های مهمی مانند کنکور کاملاً آرام و بی صدا باشد؛ ممکن است مراقبین پچ پچ کنند، فردی در مجاورت شما سرفه کند، یا صدای یک خودروی عبوری شنیده شود. بنابراین، به جای تلاش برای گریز از سر و صدا، ضروری است که مهارت حفظ تمرکز در چنین شرایطی را بیاموزیم. این فرآیند، در واقع، یک تمرین عملی برای روز آزمون اصلی محسوب می شود.
فردی که در انتظار سکوت مطلق و صد در صدی است، در حقیقت ناخودآگاه در پی یافتن دستاویزی موجه برای اجتناب از مطالعه است. لازم است این بهانه را کنار گذاشته و یاد بگیریم که در محیط های دارای سر و صدای متعارف نیز فرآیند مطالعه را پیش ببریم. با پذیرش این واقعیت، می توانیم به طور قابل توجهی ساعات مطالعه مؤثر خود را افزایش دهیم.
هنر درس خواندن در محیط های شلوغ و پر سر و صدا
غالبا شنیده می شود که دانش آموزان از وجود سر و صدا در محیط خانه و عدم دسترسی به فضا های آرام مانند کتابخانه، اظهار نارضایتی می کنند. اگرچه مطالعه در محیطی آرام می تواند به بهبود کیفیت و افزایش عمق تمرکز منجر شود، اما واقعیت این است که همواره شرایط محیطی مطلوب نیست و نمی توان انتظار داشت که تمامی افراد خانواده فعالیت های روزمره خود را در سکوت کامل انجام دهند. بنابراین، اگر شما در یک خانواده پر جمعیت زندگی می کنید و به یک اتاق مطالعه شخصی دسترسی ندارید، این راهنما به طور ویژه برای شما تنظیم شده است. از شما دعوت می کنیم تا با مطالعه این مقاله، با ۱۱ روش مؤثر برای مطالعه در محیط های شلوغ آشنا شوید.مشکل خود را با اطرافیان مطرح کنید
شاید در ابتدا این تصور ایجاد شود که پاراگراف حاضر با نکته پیشین که مبنی بر عدم انتظار سکوت مطلق از دیگران بود در تناقض است. در حالی که تأکید بر عدم امکان سکوت کامل همچنان پابرجاست، اولین و مؤثر ترین گام برای مدیریت مطالعه در محیط های شلوغ، برقراری ارتباط با اطرافیان است. می توان با اعضای خانواده و سایر افراد محیط، گفت و گو کرده و از آن ها درخواست نمود که تا حد امکان، در مواردی نظیر برگزاری مهمانی های متعدد، تولید اصوات غیر ضروری یا فعالیت های مولد سر و صدای بلند، ملاحظات لازم را در نظر بگیرند.مطالعه را به ساعات خلوت محیط اطراف موکول کنید
در ساعاتی که اعضای خانواده یا در صورت دانشجو بودن، هم اتاقی ها در حالت استراحت یا خواب به سر می برند، باید از این فرصت فراهم شده سکوت نهایت بهره برداری را به عمل آورد. برای مثال، اگر فرد تمایل به مطالعه در شب دارد، منطقی است که زمان مطالعه اصلی خود را به ساعات شب موکول کرده و در طول روز استراحت نماید. در غیر این صورت، اگر عادت بر مطالعه در طول روز است، توصیه می شود که فرد برنامه خواب خود را اصلاح کند؛ به عنوان نمونه، خوابیدن در بازه زمانی ساعت ۲۲:۰۰ تا ۰۴:۰۰ و بیدار شدن در ساعت ۰۴:۰۰ صبح، می تواند مطالعه بخش عمده ای از متون تخصصی را به این ساعات اختصاص دهد. با بهکارگیری این استراتژی، مشاهده خواهد شد که بازدهی شناختی مغز در این ساعات به اوج می رسد و مؤثر ترین جلسات مطالعه در طول روز تجربه خواهد شد.با صدای بلند مطالعه کنید
برای دستیابی به مهارت تند خوانی، شیوه استاندارد ایجاب می کند که مطالعه صرفاً به صورت بصری و بدون تلفظ درونی یعنی زمزمه کردن صورت پذیرد. با این وجود، در شرایطی که آلودگی صوتی محیط به حدی باشد که تمرکز فرد را به طور جدی مختل سازد، مجاز است که برای دوره های زمانی محدود و نه به صورت مستمر و طولانی مدت، از تکنیک مطالعه با صدای بلند استفاده شود. این راهکار باید به عنوان یک اقدام موقتی و جهت حفظ پیوستگی مطالعه در محیط های آشفته تلقی گردد.از دیدن ویدئوهای آموزشی غافل نشوید
در مواردی که کنترل کامل شرایط محیطی از دسترس خارج است، سازگاری با این محدودیت ها و بهره برداری حداکثری از زمان موجود، امری اجتناب ناپذیر خواهد بود. یکی از راهکار های مؤثر در چنین شرایطی، استفاده از منابع آموزشی بصری مانند فیلم های آموزشی است. بدیهی است که برای به حداکثر رساندن بازدهی این روش، استفاده از هدفون یا هندزفری اکیداً توصیه می شود؛ این اقدام نه تنها تمرکز فرد بر محتوای آموزشی را تضمین می نماید، بلکه از ایجاد مزاحمت صوتی برای اطرافیان نیز ممانعت به عمل می آورد.استفاده از موسیقی سفید یا موسیقی بی کلام
خنثی سازی صدا های محیطی از طریق بهره گیری از موسیقی بی کلام و نویز سفید، به عنوان یکی از راهکار های مقابله با چالش مطالعه در محیط های پر سر و صدا مطرح می گردد. لازم به ذکر است که این رویکرد با توصیه های کلی مرتبط با تند خوانی مبنی بر اینکه گوش دادن به موسیقی را عاملی برای کاهش سرعت مطالعه می دانند تفاوت دارد. در این زمینه خاص، موسیقی بی کلام و به ویژه نویز سفید، به دلیل خاصیت پوشانندگی خود، قادر است صدا های مزاحم و اضافی محیط را مستتر کرده و شرایط بهتری را برای تمرکز فراهم آورد.از گوش گیر استفاده کنید
یکی از ساده ترین و مؤثر ترین روش ها برای تسهیل مطالعه در محیط های آلوده به صدا، استفاده از وسایل کاهنده صدا یا گوش گیرها است. این تجهیزات به طور کلی به دو دسته تقسیم می شوند: نوع فومی یا پنبهای و نوع هدفونی. هر دو ساختار توانایی فیلتر کردن یا مسدود نمودن تقریباً ۸۰ درصد از صدا های محیطی اطراف را دارا می باشند.گوش گیر های پنبه ای خود به دو زیر گروه ایرانی و خارجی در داروخانه ها موجود هستند؛ نوع خارجی به دلیل قابلیت انعطاف پذیری بیشتر و حفظ شکل پس از فشرده سازی، از کیفیت برتری برخوردار است. با این وجود، باید در نظر داشت که به دلیل قرار گیری مستقیم در مجرای کانال گوش، مدل های پنبه ای پتانسیل آسیب رسانی دارند. در مقابل، گوش گیر های هدفونی، اگرچه هزینه بالاتری دارند، اما به دلیل قرار گرفتن بر روی لاله گوش و عدم نفوذ به کانال، فاقد ریسک آسیب زایی مدل های پنبه ای می باشند.
می توانید به کتابخانه بروید
در صورتی که شرایط محیط سکونت مطالعه مؤثر را ناممکن سازد، مراجعه به کتابخانه های عمومی در ساعات مشخصی از روز می تواند جایگزینی مناسب باشد؛ مشروط بر آنکه کتابخانه در نزدیکی محل سکونت واقع شده باشد. اکیداً توصیه می شود که داوطلبان مطالعه هنگام عزیمت به کتابخانه، ملزومات تغذیه ای مورد نیاز خود را به همراه داشته باشند. دلیل این امر، افت قابل توجه سطح انرژی ناشی از تمرکز طولانی مدت بر مطالعه تخصصی است؛ لذا، تأمین مواد غذایی کافی برای جلوگیری از هرگونه عارضه ناشی از سوء تغذیه امری ضروری تلقی می گردد.بر روی افزایش تمرکز خود کار کنید
بسیاری از افراد که به آلودگی صوتی حساسیت دارند، ممکن است به نقطه ای برسند که حتی صدا های بسیار خفیف، نظیر تیک تاک ساعت، نیز موجب اختلال در تمرکزشان شود. با این حال، سکوت مطلق همیشه مطلوب نیست و برخلاف تصور رایج، می تواند زیان آور باشد. به عنوان مثال، داوطلبان کنکور که تمامی مراحل آماده سازی خود را در محیطی کاملاً ایزوله و عاری از هر گونه صدا سپری می کنند، در روز برگزاری آزمون سراسری به دلیل مواجهه ناخواسته با صدا های محیط، دچار افت تمرکز می شوند؛ زیرا به محیط های آرام بیش از حد خو گرفته اند. بنابراین، تقویت مهارت تمرکز و حفظ جدیت در مطالعه، فارغ از سطح صدای محیط، به عنوان یکی از تکنیک های کلیدی مطالعه محسوب می گردد.در صورت امکان به یک محیط خلوت بروید
در راستای اجتناب از مطالعه در محیط های پر سر و صدا، در صورت فراهم بودن امکان، اختصاص یک اتاق مجزا به امر مطالعه ارجحیت دارد. در صورتی که چنین فضایی در دسترس نباشد، توصیه می شود با هدف دستیابی به محیطی آرام تر، به فضا های جایگزین نظیر کتابخانه یا پارک مراجعه گردد.کتاب های عمومی بخوانید
مطالعه دروس نیازمند تمرکز بالا، از قبیل مسائل ریاضی و فیزیک، و همچنین متون تخصصی مانند زیست شناسی، فلسفه و منطق، در محیط های پر ازدحام عملاً غیر ممکن است. همان گونه که پیش تر اشاره شد، تخصیص متون تخصصی به ساعات اولیه صبح که محیط آرام تر است، پیشنهاد می گردد. در زمان هایی که محیط دچار اوج شلوغی است، مطالعه کتاب های عمومی که ماهیتی ساده تر دارند و مورد علاقه فرد هستند، به عنوان یک استراتژی مؤثر پیشنهاد می شود.به دنبال بهانه جویی نباشید
با در نظر گرفتن صداقت با خویشتن، لازم است پذیرفته شود که برخی افراد به طور ناخودآگاه برای فرار از استرس ناشی از مطالعه، بهانه تراشی می کنند. تنها عاملی که در این شرایط می تواند یاری گر باشد، خود فرد است؛ لذا فریب دادن خویش توصیه نمی شود و توجه به آینده اهمیت می یابد. شایان ذکر است که مطالعه در محیط های شلوغ امری ممکن است؛ چنان که بسیاری از افراد برتر، با وجود امکانات حداقلی و در فضا های کوچک و پر تلاطم، به موفقیت های چشمگیری دست یافته اند.منبع: پژوهش راسخون