وقتي كف پاي بچه‌ها صاف است...

صافي کف پا يعني عدم وجود قوس طولي در کف پا در حالت ايستاده. اين وضعيت يکي از علل شايع مراجعه بيماران به پزشک است و جالب است بدانيد که در مورد اينکه چه قوسي طبيعي است، بين پزشکان اختلاف‌نظر وجود دارد! به عبارت ديگر، ممکن است به نظر يکي از پزشکان، کف پاي فرزند شما صاف به نظر پزشک ديگري اين صافي در حد طبيعي باشد! البته نگران نباشيد، با توضيحاتي که در قسمت‌هاي بعد خواهد آمد، مشخص مي‌شود که اين اختلاف‌نظر چندان هم مهم نيست. در دوره نوزادي و شيرخوارگي به علت وجود چربي زياد در پا، قوس کف پا قابل‌مشاهده نيست، به تدريج که اين چربي‌ها کاهش مي‌يابد، قوس کف پا نيز خود را نشان مي‌دهد به عبارت ديگر تا حدود 2 سالگي قوسي در کف پاي فرزندتان نخواهيد ديد ولي به تدريج و با افزايش سن، قوس کف پا پديدار مي‌شود.

عاقبت صافي کف پا
 

درحقيقت بايد بگوييم که اطلاعات کافي در اين زمينه وجود ندارد ولي تحقيقات نشان مي‌دهند که برخلاف تصور عموم، صافي کف پا يک بيماري خطرناک و عارضه‌دار تلقي نمي‌شود. به عنوان نمونه در کانادا، مطالعه‌اي که روي 3600 سرباز انجام گرفت، نشان داد که صافي پا مشکل خاصي برايشان ايجاد نکرده است. عقيده رايج ديگري که بين مردم وجود دارد، اين است که تصور مي‌شود صافي کف پا سبب انحراف انگشت شست مي‌شود (هالوکس والگوس)، تحقيقي هم که در انگلستان در اين زمينه انجام گرفت، اين فرضيه را رد کرد.

تشخيص صافي كف پا
 

معاينه 1: کف پاي صاف برحسب نتايج معاينه، از نظر درد و انعطاف‌پذيري تقسيم‌بندي مي‌شود؛ کف پاي صاف دردناک، کف پاي صاف بدون درد، کف پاي صاف انعطاف‌پذير و کف پاي صاف بدون انعطاف. هنگام معاينه اين بيماران، بايد به سن کودکي که شروع به راه رفتن کرده است و نيز به سابقه بيماري در خانواده توجه کرد، به‌خصوص اگر سابقه وجود صافي کف پاي دردناک در بزرگسالان آن خانواده وجود داشته باشد.
بايد از کودک در مورد اينکه آيا درد پاي وي مانع از انجام فعاليت‌هاي ورزشي مي‌شود سوال شود. همچنين در مورد پيچ‌خوردگي مکرر مچ پا نيز بايد اطلاعات کامل ثبت شود چرا که وجود اين علامت مي‌تواند بيانگر يک اختلال استخواني باشد. (اتصال غير طبيعي دو استخوان پشت پا: tarsal coalition).
معاينه 2: بايد معاينه کاملي از لگن تا مچ پا انجام شود. نکته مهمي‌ که بهتر است به آن اشاره کنم اين است که از نظر پزشکي، قوس پا در وضعيت ايستاده بررسي مي‌شود، اکثر افراد وقتي نشسته‌اند و روي پاي آنها وزني وارد نمي‌شود، قوس پاي ظاهرا عادي دارند ولي وقتي مي‌ايستند و وزن روي پا آنها وارد مي‌شود، قوس کف پاي آنها صاف مي‌شود.
گاهي کوتاهي تاندون آشيل سبب مي‌شود که کف پاي فرزند شما صاف به نظر برسد. معاينه دقيق پزشک، مي‌تواند اين عارضه را معلوم کند.

درمان صافي کف پا در کودکان چيست؟
 

درمان‌هاي مختلفي براي صافي کف پا وجود دارند ولي جالب است بدانيد که اکثر آنها علمي ‌نيستند و بر پايه تجربيات يا نظرات شخصي استوارند و تحقيقات علمي‌ معتبري براي اثبات اثربخشي آنها وجود ندارد.
در دانشگاه تگزاس يک تحقيق جالب در اين زمينه انجام شد؛ به اين صورت که کودکان دچار صافي کف پا به 4 گروه تقسيم شدند، به يک گروه، کفش طبي، به گروه ديگر «کفي ساده» (heel cup) و به گروه ديگر «کفي تخصصي» (UCBL) دادند و اين افراد به مدت 3 سال تحت‌نظر متخصص قرار گرفتند. نتيجه بسيار جالب بود، هر 4 گروه شبيه هم بودند! بنابراين محققان نتيجه گرفتند که استفاده از کفش يا کفي، نقشي در درمان کف پاي صاف انعطاف‌پذير ندارد.
بهترين درماني که مي‌توان براي صافي کف پاي انعطاف‌پذير بدون درد پيشنهاد کرد عبارت است از توجيه والدين؛ همان‌طور که ذکر شد در برخي از موارد کف پاي صاف، به تدريج قوس طبيعي پديدار مي‌شود و در ساير موارد نيز (يعني اگر قوس پديدار نشود و کف پا صاف باقي بماند) عمدتا مشکل خاصي براي فرد ايجاد نمي‌کند.
گاهي کوتاهي تاندون آشيل نيز وجود دارد که بايد کشش عضله مربوطه را به والدين آموزش داد.
گفتيم که اکثر موارد پاي صاف انعطاف‌پذير بدون درد هستند ولي در برخي موارد، فرد دچار درد پا، زانو يا کمر مي‌شود؛ در اين موارد، پس از بررسي‌هاي لازم؛ مي‌توان استفاده از کفش يا کفي طبي را در اين موارد توصيه کرد.
و بالاخره، جراحي در موارد ذيل قابل توصيه است:
1) درد پا که با تجويز کفش يا کفي بهبود نيابد.
2 ) زخم شدن سطح داخلي پا (سر استخوان تالوس).

پي نوشت ها :
 

*متخصص پزشكي ورزشي

منبع:www.salamat.com
/ع