آمد بهار خرم و آمد رسول يار
بسياري از ما همه ساله چند ساعت يا حتي چند روز مانده به آغاز سال جديد در كنار كارها و مشغله‌هاي فراواني كه در پايان سال داريم در اين فكر نيز هستيم كه امسال چه پيام خاصي را براي تبريك سال جديد و نوروز براي دوستان و آشنايان خود از طريق نامه، تماس تلفني يا پيامك ارسال كنيم. هنگامي هم كه سال نو به اصطلاح تحويل مي‌شود سيل تماس‌هاي تبريك و پيامك‌هاي مختلف است كه ايرانيان براي يكديگر ارسال مي‌كنند؛ يا حتي بسياري از ادارات و شركت‌هاي بزرگ نيز زماني كه كارت‌پستال يا سررسيدي را براي سال جديد در نظر مي‌گيرند قطعا يكي از مهم‌ترين دغدغه‌هايشان انتخاب متني مناسب است كه با موضوع بهار يا نوروز و سال جديد در روي كارت يا سررسيد و تقويمشان چاپ كنند.
جهان پيرامون و در راس آن طبيعت به عنوان سرچشمه زيبايي‌ها در طول تاريخ از آغاز تا اكنون همواره يكي از منابع اصلي هنرمندان و شاعران براي خلق آثار ماندگار بوده است.
در اين ميان شعر و شاعران در به تصوير كشيدن زيبايي‌هاي جهان و كشف لحظه‌هاي ناب در زندگي انسان‌ها نقشي مهم و پررنگ داشته‌اند؛ ؛ اول دگرگوني و تحولي كه بهار با خود در طبيعت، جهان پيرامون و زندگي موجودات زنده ايجاد مي‌كند و دوم عناصر زيبايي‌شناسانه اين رويداد بزرگ است كه به شيوه‌ها و شكل‌هاي مختلف در آثار شاعران و هنرمندان توصيف و نمايان شده است.
رستاخيز طبيعت و تعالي انسان
دكتر محمدرضا شفيعي‌كدكني در كتاب ارزشمند <موسيقي شعر> هنگامي‌كه مي‌خواهد شعر را تعريف كند پس از مقدمه چيني‌هاي فراوان در نهايت به اين تعبير مي‌رسد كه: شعر رستاخيز كلمات است؛ همه ما اين عبارت و تعريف را به گونه‌اي ديگر براي بهار و نوروز نيزبه كار مي‌بريم و معتقديم كه: بهار رستاخيز طبيعت است و سبزي و شكوفايي طبيعت در بهار، تحولي شگرف را براي روح و جسم آدميان نويد مي‌دهد و به همراه دارد.
بسياري از شاعران بزرگ ايران با توجه به همين نكته و با شعر رستاخيز كلمات به استقبال بهار رستاخيز طبيعت رفته‌اند و جان را در معرض نوازش باد بهاري قرار داده‌اند.
اين بهار نو ز بعد برگ ريز
هست برهان بر وجود رستخيز
اين بيت از حضرت مولانا به شكلي دقيق به همين مساله اشاره دارد يعني شاعر بهار را يكي از آيات قدرت پروردگار و نشانه روز رستاخيز مي‌داند.
در بهاران كي شود سر سبزسنگ؟
خاك شو تا گل برآيي رنگ رنگ
سال‌ها تو سنگ بودي دلخراش
آزمون را يك زماني خاك باش
حضرت مولانا در اين دو بيت هم مانند ديگر مثنوي‌هايش براي بيان مفهوم و منظورش از يك تمثيل بهره مي‌برد و مي‌گويد همان‌طور كه در بهار كه فصل رويش و شكفتن است سنگ سخت، سبز نمي‌شود جان و دل تو نيز اگر مانند سنگ، سياه باشد دچار دگرگوني و تحول معنوي نخواهد شد.
اين نوع نگاه را حضرت حافظ هم به گونه‌اي ديگر مطرح مي‌كند:
نوبهار است در آن كوش كه خوشدل باشي
كه بسي گل بدمد باز و تو در گل باشي
يا اين بيت از صائب تبريزي است:
بيا تازه كن ايمان به نوبهار امروز
كه شد قيامت موعود آشكار امروز
در اين دست اشعار، بهار نه تنها به معناي دگرگوني و تحول طبيعت در نظر گرفته شده است بلكه شاعر بهار را فرصتي براي ايجاد يك تحول دروني و تعالي روح و جان انسان مطرح مي‌كند. آنچه كه در دعاي معروف تحويل سال «يا مقلب القلوب» نيز به چشم مي‌آيد.
به بيان ديگر مفاهيم و مضامين ارزشمندي كه در دعاي تحويل سال نهفته است، در اين نوع از اشعار و سروده‌هاي شاعران بخوبي نمايان شده است؛ شاعراني كه چه در توصيف زيبايي‌هاي بهار، شعر سروده‌اند و چه به جنبه‌هاي تمثيلي تحول طبيعت پرداخته اند و آن را بهانه‌اي براي شناخت بهتر خداوند و روز رستاخيز قرار داده‌اند.
سعدي هم در همين رابطه بهار را بزرگترين نشانه و آيه خداوند مي‌داند و معتقد است اگر كسي امروز و در بهار ، عظمت و بزرگي خداوند را درنيابد بعيد است كه در زمان ديگري بتواند نشانه‌اي نمايان‌تر از اين بيابد:
بامدادان كه تفاوت نكند ليل و نهار
خوش بود دامن صحرا و تماشاي بهار
هركه امروز نبيند اثر قدرت او
غالب آن است كه فرداش نبيند ديدار
منبع: www.jamejamonline.ir
ارسالي از طرف کاربر محترم : omidayandh
/ع
جهان پيرامون و در راس آن طبيعت به عنوان سرچشمه زيبايي‌ها در طول تاريخ از آغاز تا اكنون همواره يكي از منابع اصلي هنرمندان و شاعران براي خلق آثار ماندگار بوده است.
در اين ميان شعر و شاعران در به تصوير كشيدن زيبايي‌هاي جهان و كشف لحظه‌هاي ناب در زندگي انسان‌ها نقشي مهم و پررنگ داشته‌اند؛ ؛ اول دگرگوني و تحولي كه بهار با خود در طبيعت، جهان پيرامون و زندگي موجودات زنده ايجاد مي‌كند و دوم عناصر زيبايي‌شناسانه اين رويداد بزرگ است كه به شيوه‌ها و شكل‌هاي مختلف در آثار شاعران و هنرمندان توصيف و نمايان شده است.
رستاخيز طبيعت و تعالي انسان
دكتر محمدرضا شفيعي‌كدكني در كتاب ارزشمند <موسيقي شعر> هنگامي‌كه مي‌خواهد شعر را تعريف كند پس از مقدمه چيني‌هاي فراوان در نهايت به اين تعبير مي‌رسد كه: شعر رستاخيز كلمات است؛ همه ما اين عبارت و تعريف را به گونه‌اي ديگر براي بهار و نوروز نيزبه كار مي‌بريم و معتقديم كه: بهار رستاخيز طبيعت است و سبزي و شكوفايي طبيعت در بهار، تحولي شگرف را براي روح و جسم آدميان نويد مي‌دهد و به همراه دارد.
بسياري از شاعران بزرگ ايران با توجه به همين نكته و با شعر رستاخيز كلمات به استقبال بهار رستاخيز طبيعت رفته‌اند و جان را در معرض نوازش باد بهاري قرار داده‌اند.
اين بهار نو ز بعد برگ ريز
هست برهان بر وجود رستخيز
اين بيت از حضرت مولانا به شكلي دقيق به همين مساله اشاره دارد يعني شاعر بهار را يكي از آيات قدرت پروردگار و نشانه روز رستاخيز مي‌داند.
در بهاران كي شود سر سبزسنگ؟
خاك شو تا گل برآيي رنگ رنگ
سال‌ها تو سنگ بودي دلخراش
آزمون را يك زماني خاك باش
حضرت مولانا در اين دو بيت هم مانند ديگر مثنوي‌هايش براي بيان مفهوم و منظورش از يك تمثيل بهره مي‌برد و مي‌گويد همان‌طور كه در بهار كه فصل رويش و شكفتن است سنگ سخت، سبز نمي‌شود جان و دل تو نيز اگر مانند سنگ، سياه باشد دچار دگرگوني و تحول معنوي نخواهد شد.
اين نوع نگاه را حضرت حافظ هم به گونه‌اي ديگر مطرح مي‌كند:
نوبهار است در آن كوش كه خوشدل باشي
كه بسي گل بدمد باز و تو در گل باشي
يا اين بيت از صائب تبريزي است:
بيا تازه كن ايمان به نوبهار امروز
كه شد قيامت موعود آشكار امروز
در اين دست اشعار، بهار نه تنها به معناي دگرگوني و تحول طبيعت در نظر گرفته شده است بلكه شاعر بهار را فرصتي براي ايجاد يك تحول دروني و تعالي روح و جان انسان مطرح مي‌كند. آنچه كه در دعاي معروف تحويل سال «يا مقلب القلوب» نيز به چشم مي‌آيد.
به بيان ديگر مفاهيم و مضامين ارزشمندي كه در دعاي تحويل سال نهفته است، در اين نوع از اشعار و سروده‌هاي شاعران بخوبي نمايان شده است؛ شاعراني كه چه در توصيف زيبايي‌هاي بهار، شعر سروده‌اند و چه به جنبه‌هاي تمثيلي تحول طبيعت پرداخته اند و آن را بهانه‌اي براي شناخت بهتر خداوند و روز رستاخيز قرار داده‌اند.
سعدي هم در همين رابطه بهار را بزرگترين نشانه و آيه خداوند مي‌داند و معتقد است اگر كسي امروز و در بهار ، عظمت و بزرگي خداوند را درنيابد بعيد است كه در زمان ديگري بتواند نشانه‌اي نمايان‌تر از اين بيابد:
بامدادان كه تفاوت نكند ليل و نهار
خوش بود دامن صحرا و تماشاي بهار
هركه امروز نبيند اثر قدرت او
غالب آن است كه فرداش نبيند ديدار
منبع: www.jamejamonline.ir
ارسالي از طرف کاربر محترم : omidayandh
/ع
