دندان‌هاي مصنوعي، توصيه‌هاي طبيعي
نويسنده:دکتر محمدرضا خامي*
بي‌دنداني به نوعي شايع‌ترين مشكل سلامت دهان و دندان در سالمندان است. با وجود اينكه مي‌توان با رعايت بهداشت دهان و دندان در طول دوره زندگي دندان‌هاي طبيعي را تا سنين بالا حفظ كرد، درصد زيادي از سالمندان دچار بي‌دنداني مي‌شوند.
براي درمان بي‌دنداني، بسته به اينكه همه دندان‌ها از دست رفته باشد (بي‌دنداني كامل) يا تعدادي از آنها باقي‌باشد (بي‌دنداني پارسيل يا تکه‌اي)، از ايمپلنت يا روكش‌ها يا بريج‌هاي ثابت (پروتز ثابت) و دست دندان‌هاي كامل يا تكه‌اي (پارسيل) استفاده مي‌شود. در اينجا مي‌خواهم نكاتي را در مورد دست‌دندان‌هاي كامل يا تكه‌اي (پارسيل) يادآور شوم:
اولين نكته در مورد دست‌دندان اين است كه بايد براساس اصول علمي ساخته‌شود تا به بافت‌هاي دهان آسيب نرساند. هر دست‌دنداني كه گير بهتري داشته باشد لزوما دست دندان بهتري نيست. بنابراين براي گذاشتن دست دندان بايد به دندانپزشكان متخصص و مجرب مراجعه كرد البته به طور كلي بايد توجه داشت كه دست‌دندان كامل فك پايين، به خصوص در افرادي كه مدت زيادي بي‌دندان بوده‌اند و لثه آنها تحليل رفته است، معمولا از اين جهت مشكل دارد و بايد سعي كرد كه با عادت كردن به آن و استفاده از لب و زبان آن را در جاي خود نگه داشت.
دومين نكته اين است كه دست دندان (چه كامل و چه تكه‌اي) نبايد دايما در دهان باشد بلكه بايد هرشب هنگام خواب آن را بيرون آورد، تميز كرد و شب تا صبح در آب داراي دماي معمولي نگه داشت. در اين فاصله بافت‌هاي زير دست دندان استراحت مي‌كنند. در صورتي كه دست‌دندان دايم در دهان باشد احتمال بروز زخم و ضايعات قارچي بالا مي‌رود.
نکته سوم اين است که براي تميز كردن دست‌دندان بايد از مسواك نرم و آب معمولي استفاده كرد. در مواردي كه دست‌دندان كامل رنگ گرفته باشد مي‌توان از محلول رقيق سركه در آب استفاده كرد. البته از اين محلول نبايد براي دست‌دندان‌هاي پارسيلي كه قاب فلزي دارند، استفاده كرد زيرا باعث خوردگي فلز مي‌شود. امروزه پودرهاي آماده‌اي هم براي اين كار در بازار موجود است. افرادي كه تعدادي دندان طبيعي دارند بايد دو مسواك داشته باشند كه بايكي دست‌دندان تكه‌اي را تميز كنند و با ديگري دندان‌هاي باقي‌مانده (به خصوص دندان‌هاي پايه‌اي كه دست‌دندان روي آنها سوار مي‌شود) را بشويند. هنگام شستن دست‌دندان در دست‌شويي بايد يك ظرف آب در زير محل ريزش آب گذاشت تا در صورتي كه دست‌دندان رها شد، در داخل آب ظرف بيفتد و نشكند.
و بالاخره نکته چهارم؛ هنگامي كه دست‌دندان را بيرون مي‌آوريد، بايد دهان‌تان را در آينه به دقت معاينه كرده و در صورت مشاهده هرگونه تغييررنگ (قرمز، سفيد و غيره)، زخم، افزايش حجم لثه و هرحالت غيرطبيعي ديگر بلا‌فاصله به دندانپزشك مراجعه‌كنيد.
براي درمان بي‌دنداني، بسته به اينكه همه دندان‌ها از دست رفته باشد (بي‌دنداني كامل) يا تعدادي از آنها باقي‌باشد (بي‌دنداني پارسيل يا تکه‌اي)، از ايمپلنت يا روكش‌ها يا بريج‌هاي ثابت (پروتز ثابت) و دست دندان‌هاي كامل يا تكه‌اي (پارسيل) استفاده مي‌شود. در اينجا مي‌خواهم نكاتي را در مورد دست‌دندان‌هاي كامل يا تكه‌اي (پارسيل) يادآور شوم:
اولين نكته در مورد دست‌دندان اين است كه بايد براساس اصول علمي ساخته‌شود تا به بافت‌هاي دهان آسيب نرساند. هر دست‌دنداني كه گير بهتري داشته باشد لزوما دست دندان بهتري نيست. بنابراين براي گذاشتن دست دندان بايد به دندانپزشكان متخصص و مجرب مراجعه كرد البته به طور كلي بايد توجه داشت كه دست‌دندان كامل فك پايين، به خصوص در افرادي كه مدت زيادي بي‌دندان بوده‌اند و لثه آنها تحليل رفته است، معمولا از اين جهت مشكل دارد و بايد سعي كرد كه با عادت كردن به آن و استفاده از لب و زبان آن را در جاي خود نگه داشت.
دومين نكته اين است كه دست دندان (چه كامل و چه تكه‌اي) نبايد دايما در دهان باشد بلكه بايد هرشب هنگام خواب آن را بيرون آورد، تميز كرد و شب تا صبح در آب داراي دماي معمولي نگه داشت. در اين فاصله بافت‌هاي زير دست دندان استراحت مي‌كنند. در صورتي كه دست‌دندان دايم در دهان باشد احتمال بروز زخم و ضايعات قارچي بالا مي‌رود.
نکته سوم اين است که براي تميز كردن دست‌دندان بايد از مسواك نرم و آب معمولي استفاده كرد. در مواردي كه دست‌دندان كامل رنگ گرفته باشد مي‌توان از محلول رقيق سركه در آب استفاده كرد. البته از اين محلول نبايد براي دست‌دندان‌هاي پارسيلي كه قاب فلزي دارند، استفاده كرد زيرا باعث خوردگي فلز مي‌شود. امروزه پودرهاي آماده‌اي هم براي اين كار در بازار موجود است. افرادي كه تعدادي دندان طبيعي دارند بايد دو مسواك داشته باشند كه بايكي دست‌دندان تكه‌اي را تميز كنند و با ديگري دندان‌هاي باقي‌مانده (به خصوص دندان‌هاي پايه‌اي كه دست‌دندان روي آنها سوار مي‌شود) را بشويند. هنگام شستن دست‌دندان در دست‌شويي بايد يك ظرف آب در زير محل ريزش آب گذاشت تا در صورتي كه دست‌دندان رها شد، در داخل آب ظرف بيفتد و نشكند.
و بالاخره نکته چهارم؛ هنگامي كه دست‌دندان را بيرون مي‌آوريد، بايد دهان‌تان را در آينه به دقت معاينه كرده و در صورت مشاهده هرگونه تغييررنگ (قرمز، سفيد و غيره)، زخم، افزايش حجم لثه و هرحالت غيرطبيعي ديگر بلا‌فاصله به دندانپزشك مراجعه‌كنيد.
پي نوشت ها :
* متخصص سلامت دهان و دندان
منبع:http://www.salamat.com
