باز هم يک ژن ديگر
نويسنده: دکتربهاره مرتضي‌زاده
تقريبا هفته‌اي نيست که نتايج يک پژوهش تازه در زمينه ديابت منتشر نشود. هزينه‌هاي گزاف ديابت و عوارض فراگير آن چنان بر دوش دولت‌ها سنگين است که انگار تحقيقات بي‌شمار معاصر در مورد اين بيماري همچنان ناچيز به نظر مي‌آيد. به تازگي يک تيم پژوهشي فرانسوي تحقيقات گسترده‌اي روي ژن‌هاي 122 هزار بيمار ديابتي انجام داده‌اند. اين تحقيقات حاکي از آن است که ژن‌هاي مسوول ايجاد ديابت پنج برابر تعدادي است که تا امروز کشف شده بود. اين تيم تحقيقاتي بررسي‌هاي خود را در دو مرحله جداگانه طرح‌ريزي کرد. ابتدا محققان 10 جهش ژنتيکي شناخته شده را که گمان مي‌رفت زمينه‌ساز ايجاد ديابت هستند، جدا کردند. سپس با جمع‌آوري و مقايسه نتايج تحقيقات ژنتيکي در اروپا، ايالات‌متحده، کانادا و استراليا دو ژن را که مستقيما باعث ايجاد اين بيماري مي‌شدند، شناسايي کردند. همچنين اين تحقيقات به کشف سه ژن ديگر هم منجر شد: ژن‌هايي که با احتمال بسيار بالا مسوول تغيير سطح گلوکز در اين بيماران هستند.
دکتر خوزه فلورس، استاد دانشگاه ماساچوست و عضو اين گروه تحقيقاتي مي‌گويد: «قبلا 4 ژن دخيل در تنظيم متابوليسم گلوکز شناخته شده بودند. اين مطالعه نشان داد که جهش يکي از اين 4 ژن قادر است در ايجاد بيماري تيپ 2 نقش داشته باشد.» دکتر فلورس معتقد است: «نتايج چنين تحقيقاتي راه را براي درک بهتر مسيرهاي تنظيم گلوکز هموار مي‌کند.» در واقع شناخت دقيق‌تر عوامل ايجاد بيماري باعث پيدا کردن راه‌هاي بهتري هم براي درمان مي‌شود.
بنابر نتايج اين مطالعات، نقش اصلي و تعيين‌کننده در ايجاد اين بيماري را ژني به نام GIPR-A بر عهده دارد. در افراد عادي GIPR-A پروتئيني را توليد مي‌کند که غذا خوردن باعث تحريک ترشح آن مي‌شود. سپس اين پروتئين موجب آزاد شدن انسولين مي‌شود و در نتيجه قندخون بيش از حد افزايش پيدا نمي‌کند. در بيماران مبتلا به ديابت ساختار GIPR-A تغييراتي پيدا کرده که قادر نيست اين پروتئين را به شکل طبيعي بسازد، بنابراين قندخون در اين افراد بيش از حد نرمال بالا مي‌رود.
در واقع بيماري ديابت به دو شکل به وجود مي‌آيد، يکي اينکه بدن قادر نباشد انسولين کافي ترشح کند و ديگر اينکه انسولين کافي ساخته شود ولي سلول‌هاي بدن قادر نباشند آن را شناسايي کنند و اين هورمون بي‌تاثير باقي بماند.
محققان فرانسوي معتقدند به جز ژن‌هايي که در اين مطالعه کشف شده‌اند، حتما فاکتورهاي ژنتيکي ديگري هم وجود دارند که روي بيماري ديابت اثرگذار هستند.
دکتر فلورس مي‌گويد: «تاکنون فقط 10 درصد از ژن‌هايي که در تنظيم سطح گلوکز افراد سالم شرکت دارند شناسايي شده‌اند.» مطالعه بيشتر روي تغييرات اين ژن‌ها و نيز تاثيرات متقابل ژن‌ها با محيط مي‌تواند کمک بزرگي براي کشف زمينه ژنتيکي مرتبط با بيماري باشد.
بيماري ديابت به نوع زندگي، رژيم غذايي و بسياري عوامل محيطي ديگر وابسته است. طبق آمارهاي سازمان جهاني بهداشت (WHO) در حال حاضر بيش از 220 ميليون نفر در سراسر جهان مبتلا به اين بيماري هستند. همچنين طبق همين آمارها يک ميليون انسان در هر سال توسط اين بيماري کشته مي‌شوند.
منبع:www.salamat.com
/ع
دکتر خوزه فلورس، استاد دانشگاه ماساچوست و عضو اين گروه تحقيقاتي مي‌گويد: «قبلا 4 ژن دخيل در تنظيم متابوليسم گلوکز شناخته شده بودند. اين مطالعه نشان داد که جهش يکي از اين 4 ژن قادر است در ايجاد بيماري تيپ 2 نقش داشته باشد.» دکتر فلورس معتقد است: «نتايج چنين تحقيقاتي راه را براي درک بهتر مسيرهاي تنظيم گلوکز هموار مي‌کند.» در واقع شناخت دقيق‌تر عوامل ايجاد بيماري باعث پيدا کردن راه‌هاي بهتري هم براي درمان مي‌شود.
بنابر نتايج اين مطالعات، نقش اصلي و تعيين‌کننده در ايجاد اين بيماري را ژني به نام GIPR-A بر عهده دارد. در افراد عادي GIPR-A پروتئيني را توليد مي‌کند که غذا خوردن باعث تحريک ترشح آن مي‌شود. سپس اين پروتئين موجب آزاد شدن انسولين مي‌شود و در نتيجه قندخون بيش از حد افزايش پيدا نمي‌کند. در بيماران مبتلا به ديابت ساختار GIPR-A تغييراتي پيدا کرده که قادر نيست اين پروتئين را به شکل طبيعي بسازد، بنابراين قندخون در اين افراد بيش از حد نرمال بالا مي‌رود.
در واقع بيماري ديابت به دو شکل به وجود مي‌آيد، يکي اينکه بدن قادر نباشد انسولين کافي ترشح کند و ديگر اينکه انسولين کافي ساخته شود ولي سلول‌هاي بدن قادر نباشند آن را شناسايي کنند و اين هورمون بي‌تاثير باقي بماند.
محققان فرانسوي معتقدند به جز ژن‌هايي که در اين مطالعه کشف شده‌اند، حتما فاکتورهاي ژنتيکي ديگري هم وجود دارند که روي بيماري ديابت اثرگذار هستند.
دکتر فلورس مي‌گويد: «تاکنون فقط 10 درصد از ژن‌هايي که در تنظيم سطح گلوکز افراد سالم شرکت دارند شناسايي شده‌اند.» مطالعه بيشتر روي تغييرات اين ژن‌ها و نيز تاثيرات متقابل ژن‌ها با محيط مي‌تواند کمک بزرگي براي کشف زمينه ژنتيکي مرتبط با بيماري باشد.
بيماري ديابت به نوع زندگي، رژيم غذايي و بسياري عوامل محيطي ديگر وابسته است. طبق آمارهاي سازمان جهاني بهداشت (WHO) در حال حاضر بيش از 220 ميليون نفر در سراسر جهان مبتلا به اين بيماري هستند. همچنين طبق همين آمارها يک ميليون انسان در هر سال توسط اين بيماري کشته مي‌شوند.
منبع:www.salamat.com
/ع
