گرمای شدید
شرايط جوي پايدار مي تواند، منجر به افزايش درجه حرارت و بروز آسيبهاي ناشي از گرما شود، اما پيامد اين رويداد و اثرات آن برروي مردم مناطق شهري نسبت به مناطق روستايي خطرناكتر است، زيرا آسفالت و بتون در مناطق شهري، گرما را به مدت طولاني ذخيره مي كند و به تدريج منجر به گرمشدن هوا در شب ميشود كه توليد و افزايش درجه حرارت در شبانگاه تحت عنوان اثر جزيرهاي گرماي شهري شناخته ميشود.
اقدامات قبل از بروز گرماي شديد
• مجاري تهويه را از نظر عايق بندي مناسب بررسيكنيد.
• به طورموقت براي پنجرهها از بازتابندهها مانند فويل آلومينيوم استفاده نماييد تا نور و گرما را به خارج بازبتاباند.
• با استفاده از درهاي اتوماتيك و حفاظ مناسب از خروج هواي خنك جلوگيري كنيد.
• پنجرهها را هنگام تابش نورخورشيد در صبح و بعد از ظهر به وسيله پرده و سايهبان بپوشانيد.
• نصب سايهبان روي درها تا 80 درصد ورود نور و هواي گرم را به داخل خانه كاهش ميدهد .
• اقدامات اضطراري قبل از ايجاد وضعيت اورژانسي ناشي از گرما
• تا آنجا كه ممكن است در معرض آفتاب قرارنگيريد و درخانه بمانيد.
• اگر دستگاه خنك كننده و تهويه در دسترس نيست، در طبقات پايين و دور از اشعه آفتاب بمانيد.
• گرمترين ساعات روز را، در مكانهاي عمومي مانند كتابخانه، مدرسه، سالن نمايش، پاساژ و مانند آن سپري كنيد.
• گردش هوا و افزايش تعريق ميتواند بدن را خنك نمايد.
• از استفاده از قرصهاي نمك پرهيزكنيد مگر آنكه طبق دستور پزشك باشد.
• آب را به مقادير زياد بنوشيد.
• اشخاصي كه غش ميكنند يا بيماريهاي قلبي، كليه، كبدي دارند، بايد از رژيم محدود كردن مايعات استفاده كنند، يا اگرمشكلي دررابطه با احتباس مايعات دارند، قبل ازاينكه نوشيدن مايعات افزايش يابد با پزشك مشورت نمايند.
• لباس آزاد وگشاد، سبك و رنگ روشن بپوشيد، بطوريكه سطح بيشتري از پوست و بدنتان را پوشش دهد.
• براي محافظت از صورت و سر خود از كلاه لبه دار استفاده نماييد.
• هرگز كودك خود را به تنهايي در وسيله نقليهاي كه درهايش قفل است، رها نكنيد.
• از فعاليت و كار شديد در هواي گرم بپرهيزيد و اگر در گرماي شديد به طور مستمر كار ميكنيد، از دستگاههاي خنك كننده استفاده نماييد و محلول ORS بنوشيد.
• اقدامات اضطراري بعد از ايجاد وضعيت اورژانسي ناشي از گرماكمكهاي اوليه براي مصدوميكه دچارحمله گرمايي شده است.
افرادي كه درمعرض گرماي شديد قرارميگيرند دچاربيماريهاي ناشي از گرما ميشوند، درجدول زير مواردي از وضعيت بيمار، نشانهها و علائم و اقدامات اوليه نشان داده شده است.
وضعيت |
نشانه |
كمكهاي اوليه |
آفتاب سوختگي |
پوست قرمز و دردناك، همراه با تورم، تاول، تب، سردرد |
بعد از آفتاب سوختگي بايد محل آن را با استفاده از يك پارچه مرطوب خنك كرد و سپس آن را با كرم مرطوب كننده پوشش داد. اما در موارد بروز آفتاب سوختگي هاي شديد كه باعث ايجاد التهاب و تاول مي شود بايد به يك متخصص مراجعه شود |
كرامپ گرمايي |
اسپاسم دردناك، معمولاً در ساق پا و ماهيچههاي ناحيه شكم، تعريق شديد |
مصدوم را به يك مكان خنك انتقال داده، عضله را به آرامي ماساژ دهيد، تا اسپاسم از بين رفته و عضله رها گردد. از نوشيدن مايعات كافئين دار بپرهيزيد.محلول ORS (يا ¼قاشق چايخوري نمك در يك ليوان آب حل كنيد) به مصدوم بدهيد، بنوشد. اگر مصدوم حالت تهوع دارد، آب را در دهان بگرداند و نگه دارد. |
خستگي گرمايي |
تعريق شديد است اما ممكن است پوست سرد، رنگ پريده يا برافروخته باشد. نبض ضعيف. احتمال دارد درجه حرارت بدن طبيعي باشد اما درجه حرارت معمولا بالا ميرود، ضعف و گيجي، تهوع، استفراغ، احساس سرگيجه، خستگي و سردرد نيز ممكن است وجود داشته باشد. |
مصدوم بايد در يك مكان خنك به پشت دراز بكشد. لباسهاي اضافي را از تن درآوريد. سيستم خنك كننده موجود را روشن نماييد. اگر مصدوم هوشيار است به او آب بدهيد، اگر خوراندن آب در عرض 20 دقيقه در حال مصدوم نداشت به او محلول ORS بدهيد. اطمينان حاصلكنيد كه به آرامي مينوشد. با آب خنك پوست وي را مرطوب كنيد. پاهاي مصدوم را 18_20 سانتيمتر بالاتر از سطح بدن نگه داريد، اگر در عرض 30 دقيقه بهبودي حاصل نشد، مصدوم را به مركز درماني منتقل كنيد. |
حمله گرمايي |
درجه حرارت بدن از 39درجه بالاتر برود، پوست داغ، قرمز و خشك باشد نبض تند و ضعيف، تنفس سطحي و سريع ميشود. احتمالاً مصدوم تعريق ندارد مگر اينكه متعاقب يك فعاليت شديد تعريق كرده باشد. ممكن است هوشياري خود را از دست داده باشد. |
با 115 تماس بگيريد يا مصدوم را سريعاً به بيمارستان انتقال دهيد. تاخير در انتقال منجر به مرگ مصدوم ميشود. طي اين مدت مي توانيد، مصدوم را به يك مكان خنك انتقال دهيد و لباسهاي وي را درآوريد. سر وشانه هاي مصدوم را بالا نگه داريدو با استفاده از يك پارچه يا اسفنج مرطوب درجه حرارت بدن او را پايين بياوريد. مراقب نحوه تنفس مصدوم باشيد. از سيستمهاي خنك كننده استفاده كنيد. |
/ع