شير و لبنيات در برنامه غذايي
گفتگو با دکتر مسعود کيمياگر - متخصص تغذيه
شير جزو نوشيدني‌هاي سالمي‌است که از کودکي تا به حال بارها و بارها مطالب بسياري را در مورد فوايد آن شنيده‌ايم. به گفته متخصصان تغذيه، شير سرشار از مواد معدني مورد نياز استخوان‌هاست. اينکه شير از چه مواد مغذي تشکيل شده و چرا متخصصان تغذيه افراد را به استفاده از اين نوشيدني ترغيب مي‌کنند، سوالي است که اين بار از دکتر مسعود کيمياگر، متخصص تغذيه پرسيديم.
آقاي دکتر اصلا چرا اين‌قدر به خوردن شير توصيه مي‌شود؟
شير يک نوشيدني بسيار مغذي است که سرشار از کلسيم، پروتئين، ويتامين‌هاي گروه B، خصوصا ويتامين B2 بوده و براي سلامت بدن لازم و ضروري است. اين نوشيدني بسيار آسان استفاده مي‌شود و افراد مي‌توانند در وعده غذايي صبحانه و يا ميان وعده‌هاي غذايي از آن بهره ببرند.
شير چه تفاوتي با ساير لبنيات مانند ماست، کشک، پنير و دوغ دارد؟
در بين فرآورده‌هاي لبني ارزش غذايي ماست بسيار نزديک به شير است. حتي به اعتقاد من به دليل انجام فرآيند تخمير اين ماده مغذي تر و استفاده از آن در کنار وعده‌هاي غذايي بسيار مطلوب است اما در مورد ديگر لبنيات بايد گفت که دوغ و پنير به دليل اضافه کردن نمک کمتر توصيه مي‌شود خصوصا افرادي که با مشکل فشار خون مواجه هستند.در خصوص کشک نيز لازم به ياد آوري است که در زمان توليد، اين فرآورده لبني مقداري از ويتامين B2 خود را از دست مي‌دهد اما در هر صورت تمام لبنيات براي بدن مفيد هستند و بايد در رژيم غذايي قرار داده شوند. از اين‌رو توصيه مي‌شود در صورت در دسترس نبودن هر يک از اين لبنيات در وعده‌هاي مختلف غذاي ديگري را جايگزين آن کنند.
هر فرد بايد روزانه چه قدر شير بنوشد؟
البته ميزان شير مورد نياز افراد مختلف با هم تفاوت دارد. کودکان زير 7 سال بايد روزانه 5/1 ليوان شير استفاده کنند. نوجوانان در سن رشد و بازه سني 7 تا 12 سال بايد دو ليوان شير بنوشند. پسرها در سن بلوغ به 3 ليوان شير در روز و دختران در اين سن به 5/2 ليوان شير در روز احتياج دارند. خانم‌هاي شير ده و باردار بايد روزي 5/3 ليوان شير در رژيم غذايي خود داشته باشند و افراد بزرگسال روزانه 2 ليوان شير نياز دارند. البته به جاي شير مي‌توان از مقادير مشابه ديگر لبنيات نيز بهره برد.
برخي از افراد نمي‌توانند شير را هضم کنند.شما چه توصيه‌اي براي آنها داريد؟
به هيچ عنوان نبايد شير از وعده‌ها و ميان وعده‌هاي غذايي حذف شود، حتي اگر هضم آن براي افراد سخت باشد. البته امروزه راه‌هاي زيادي براي افرادي که نمي‌توانند لاکتوز شير را هضم کنند وجود دارد. به طور مثال استفاده کردن از قرص‌هاي آنزيم براي هضم لاکتوز يا استفاده از شيرهاي کم لاکتوز موجود در بازار. البته‌اين افراد مي‌توانند ماست را در صورت تمايل جايگزين شير مصرفي روزانه خود کنند.
امروزه انواع مختلف شير در بازار وجود دارد، کم چرب، پرچرب و بدون چربي. شما کدام را پيشنهاد مي‌کنيد؟
مطمئنا شير کم چرب. براي افراد معمولي که مشکل خاصي مانند چربي خون بالا ندارند شير 5/1 درصد چربي بسيار مناسب است. البته امروزه شيرهاي 5/0 درصد چربي هم در بازار يافت مي‌شود اما به اعتقاد من در صورتي که فرد از تحرک کافي برخوردار باشد و بيماري زمينه‌اي نداشته باشد مي‌تواند از شير کم‌چرب 5/1 درصد استفاده کند. شير با چربي 5/2 درصد نيز به افرادي که تحرک بالايي دارند مانند ورزشکاران يا افرادي که شغلشان پرتحرک است، پيشنهاد مي‌شود.
شيرهاي طعم‌دار چه طور؟ شيرکاکائو، شيرتوت‌فرنگي، شيرموز و شيرعسل، مصرف اين محصولات هم خاصيت شير را دارد؟
شيرهاي طعم‌دار براي افرادي که طعم شير را دوست ندارند و يا بچه‌هايي که براي خوردن شير بهانه مي‌تراشند، بسيار مناسب است. اضافه کردن ميوه يا عسل به شير چيزي از خاصيت اين ماده مغذي کم نمي‌کند. البته اضافه کردن کاکائو به شير تا حدي موجب عدم جذب کلسيم مي‌شود. به همين خاطر پيشنهاد مي‌کنيم در صورتي که مايل به استفاده از شير کاکائو هستيد، ميزان کاکائو موجود در شير را کمتر کنيد و شير کاکائوي رقيق بنوشيد.
شيرهاي غني شده با چه موادي غني مي‌شوند؟
معمولا شير با ويتامين D، ويتامين A، ويتامين‌هاي گروه B و همچنين آهن غني مي‌شود که مصرف آنها نيز بسيار توصيه مي‌شود.
مصرف اين نوع شيرها را بيشتر به چه افرادي توصيه مي‌کنيد؟
تمام افراد مي‌توانند از شيرهاي غني شده استفاده کنند اما شيرهاي غني شده با ويتامين D بيشتر به افرادي توصيه مي‌شود که در شهرهاي آلوده زندگي مي‌کنند و يا عوامل ديگري مانع رسيدن نور خورشيد به آنها مي‌شود. چنين افرادي با استفاده از شير غني شده مي‌توانند ديگر ويتامين‌هاي مورد نياز بدن خود را نيز تامين کنند.
منبع:www.salamat.com
/ج
شير جزو نوشيدني‌هاي سالمي‌است که از کودکي تا به حال بارها و بارها مطالب بسياري را در مورد فوايد آن شنيده‌ايم. به گفته متخصصان تغذيه، شير سرشار از مواد معدني مورد نياز استخوان‌هاست. اينکه شير از چه مواد مغذي تشکيل شده و چرا متخصصان تغذيه افراد را به استفاده از اين نوشيدني ترغيب مي‌کنند، سوالي است که اين بار از دکتر مسعود کيمياگر، متخصص تغذيه پرسيديم.
آقاي دکتر اصلا چرا اين‌قدر به خوردن شير توصيه مي‌شود؟
شير يک نوشيدني بسيار مغذي است که سرشار از کلسيم، پروتئين، ويتامين‌هاي گروه B، خصوصا ويتامين B2 بوده و براي سلامت بدن لازم و ضروري است. اين نوشيدني بسيار آسان استفاده مي‌شود و افراد مي‌توانند در وعده غذايي صبحانه و يا ميان وعده‌هاي غذايي از آن بهره ببرند.
شير چه تفاوتي با ساير لبنيات مانند ماست، کشک، پنير و دوغ دارد؟
در بين فرآورده‌هاي لبني ارزش غذايي ماست بسيار نزديک به شير است. حتي به اعتقاد من به دليل انجام فرآيند تخمير اين ماده مغذي تر و استفاده از آن در کنار وعده‌هاي غذايي بسيار مطلوب است اما در مورد ديگر لبنيات بايد گفت که دوغ و پنير به دليل اضافه کردن نمک کمتر توصيه مي‌شود خصوصا افرادي که با مشکل فشار خون مواجه هستند.در خصوص کشک نيز لازم به ياد آوري است که در زمان توليد، اين فرآورده لبني مقداري از ويتامين B2 خود را از دست مي‌دهد اما در هر صورت تمام لبنيات براي بدن مفيد هستند و بايد در رژيم غذايي قرار داده شوند. از اين‌رو توصيه مي‌شود در صورت در دسترس نبودن هر يک از اين لبنيات در وعده‌هاي مختلف غذاي ديگري را جايگزين آن کنند.
هر فرد بايد روزانه چه قدر شير بنوشد؟
البته ميزان شير مورد نياز افراد مختلف با هم تفاوت دارد. کودکان زير 7 سال بايد روزانه 5/1 ليوان شير استفاده کنند. نوجوانان در سن رشد و بازه سني 7 تا 12 سال بايد دو ليوان شير بنوشند. پسرها در سن بلوغ به 3 ليوان شير در روز و دختران در اين سن به 5/2 ليوان شير در روز احتياج دارند. خانم‌هاي شير ده و باردار بايد روزي 5/3 ليوان شير در رژيم غذايي خود داشته باشند و افراد بزرگسال روزانه 2 ليوان شير نياز دارند. البته به جاي شير مي‌توان از مقادير مشابه ديگر لبنيات نيز بهره برد.
برخي از افراد نمي‌توانند شير را هضم کنند.شما چه توصيه‌اي براي آنها داريد؟
به هيچ عنوان نبايد شير از وعده‌ها و ميان وعده‌هاي غذايي حذف شود، حتي اگر هضم آن براي افراد سخت باشد. البته امروزه راه‌هاي زيادي براي افرادي که نمي‌توانند لاکتوز شير را هضم کنند وجود دارد. به طور مثال استفاده کردن از قرص‌هاي آنزيم براي هضم لاکتوز يا استفاده از شيرهاي کم لاکتوز موجود در بازار. البته‌اين افراد مي‌توانند ماست را در صورت تمايل جايگزين شير مصرفي روزانه خود کنند.
امروزه انواع مختلف شير در بازار وجود دارد، کم چرب، پرچرب و بدون چربي. شما کدام را پيشنهاد مي‌کنيد؟
مطمئنا شير کم چرب. براي افراد معمولي که مشکل خاصي مانند چربي خون بالا ندارند شير 5/1 درصد چربي بسيار مناسب است. البته امروزه شيرهاي 5/0 درصد چربي هم در بازار يافت مي‌شود اما به اعتقاد من در صورتي که فرد از تحرک کافي برخوردار باشد و بيماري زمينه‌اي نداشته باشد مي‌تواند از شير کم‌چرب 5/1 درصد استفاده کند. شير با چربي 5/2 درصد نيز به افرادي که تحرک بالايي دارند مانند ورزشکاران يا افرادي که شغلشان پرتحرک است، پيشنهاد مي‌شود.
شيرهاي طعم‌دار چه طور؟ شيرکاکائو، شيرتوت‌فرنگي، شيرموز و شيرعسل، مصرف اين محصولات هم خاصيت شير را دارد؟
شيرهاي طعم‌دار براي افرادي که طعم شير را دوست ندارند و يا بچه‌هايي که براي خوردن شير بهانه مي‌تراشند، بسيار مناسب است. اضافه کردن ميوه يا عسل به شير چيزي از خاصيت اين ماده مغذي کم نمي‌کند. البته اضافه کردن کاکائو به شير تا حدي موجب عدم جذب کلسيم مي‌شود. به همين خاطر پيشنهاد مي‌کنيم در صورتي که مايل به استفاده از شير کاکائو هستيد، ميزان کاکائو موجود در شير را کمتر کنيد و شير کاکائوي رقيق بنوشيد.
شيرهاي غني شده با چه موادي غني مي‌شوند؟
معمولا شير با ويتامين D، ويتامين A، ويتامين‌هاي گروه B و همچنين آهن غني مي‌شود که مصرف آنها نيز بسيار توصيه مي‌شود.
مصرف اين نوع شيرها را بيشتر به چه افرادي توصيه مي‌کنيد؟
تمام افراد مي‌توانند از شيرهاي غني شده استفاده کنند اما شيرهاي غني شده با ويتامين D بيشتر به افرادي توصيه مي‌شود که در شهرهاي آلوده زندگي مي‌کنند و يا عوامل ديگري مانع رسيدن نور خورشيد به آنها مي‌شود. چنين افرادي با استفاده از شير غني شده مي‌توانند ديگر ويتامين‌هاي مورد نياز بدن خود را نيز تامين کنند.
منبع:www.salamat.com
/ج
