رشد کودک پيش دبستاني(3)

رابطه ميان خواب و رشد
 

خواب كافي به دلايل مختلف براي كودك بسيار مهم است، از ذخيره انرژي گرفته تا تشكيل ارتباطات مغزي (اگر فرصتي را كه به پدر و مادر براي استراحت مي دهد در نظر نياوريم). ولي يافته هاي علمي حاكي از اين است كه خواب سوخت لازم براي رشد فيزيكي را نيز تامين مي كند.

علم رشد
 

رشد فرايندي پيچيده است كه به هورمونهاي متعددي نياز دارد؛ هورمونهايي كه اتفاقات متعدد بيولوژيك را در خون، اعضاي بدن، عضلات و استخوانها موجب مي شوند.
هورموني پروتئيني موسوم به هورمون رشد كه از هيپوفيز ترشح مي شود كليد اين فعل و انفعالات است. عوامل متعددي بر توليد اين هورمون مؤثر هستند از جمله عادت غذايي، استرس و ورزش و مهمترين عامل توليد آن در نوزادان خواب است.
هورمون رشد در طي روز آزاد مي شود. ولي در مورد كودكان، بيشترين زمان آزاد شدن اين هورمون كمي پس از آغاز خوابي عميق است.

كودكان به چقدر خواب نياز دارند ؟
 

كودكان 2 و 3 ساله به 12 تا 14 ساعت خواب در هر 24 ساعت نياز دارند (تركيبي از 12 ساعت خواب شبانه و 5/1 تا 3 ساعت چرت روزانه)، كودكان 4 ساله حدودا 11 تا 13 ساعت خواب نياز دارند ( كه حدود 11 ساعت آن خواب شبانه است). ( نياز به خواب تا حدي شخصي است و برخي كودكان نسبت به سايرين به كمي خواب كمتر يا بيشتر نياز دارند)
بدون خواب كافي، مشكلات رشد به خصوص رشد اندك يا ناقص پديد مي آيند. توليد هورمون رشد در كودكاني كه مشكلات جدي جسمي هنگام خواب نيز دارند، مثل مشكل تنفس نامنظم در خواب ،كمتر مي شود.
تغييرات ديگري نيز در هورمونهاي بدن كودكاني كه خواب كافي ندارند بروز مي كند.
هورمونهايي كه گرسنگي و اشتها را تنظيم مي كنند تحت تاثير خواب قرار گرفته و به پرخوري يا ترجيح دادن كربوهيدراتهاي پركالري منجر مي شود. كمبود خواب مي تواند بر هضم اين غذاها نيز تاثير بگذارد و به ايجاد انسولين ناكافي بيانجامد كه با ديابت نوع دوم مرتبط است.
كمبود خواب در شب همچنين مي تواند مهارتهاي حركتي و تمركز را در طول روز تحت تاثير قرار دهد كه در نهايت باعث تصادف هاي بيشتر و مشكلات رفتاري و عملكرد ضعيف در مدرسه مي شود.

تضمين خواب خوب شبانه
 

اغلب كودكان به خوابي بيش از آنچه والدينشان لازم مي دانند نياز دارند.
نشانه هاي اين كه كودك شما خواب كافي نداشته است وسواس و بي حالي در روز، به خواب رفتن در اتومبيل و سخت بيدار شدن اوست. اگر كودك شما در زمان خواب بيش فعال است يا پيش از زمان خواب خسته به نظر مي رسد نشانه ي ديگريست از اين كه برنامه ي خواب او نظم كافي را ندارد.

براي كمك به كودكتان :
 

• برنامه ي ثابت و مستحكم خواب روزانه بريزيد و به آن پايبند باشيد
• يك خط مشي ثابت براي زمان خواب داشته باشيد تا كودكتان بتواند ساعت خواب بدنش را تنظيم كند. اين كار را مي توان با حمام يا خواندن قصه، حرف زدن آرام با او يا آواز خواندن انجام داد.
• مطمئن شويد كه اتاق كودكتان براي خواب مساعد است. اتاق وي بايد تاريك و ساكت باشد.
• از بازيهاي سخت فيزيكي مثل كشتي گرفتن پيش از خواب بپرهيزيد. اين بازي ها به جاي اين كه خواب آور باشند تحريك كننده اند.
• در تعطيلات يا آخرهفته ها به برنامه ي زمانبندي و خط مشي خواب پايبند باشيد. هر از چند گاهي تنوع داشتن به مشكلات بلندمدت نمي انجامد ولي برنامه ي زماني نامرتب خواب مي تواند به عادت بدخوابي منجر شود.
منبع:www.ninisite.com
/ن