سيگار و سرطان برادرند

تخمين زده مي‌شود که تعداد موارد جديد سرطان طي 3 سال اخير به بيش از 12 ميليون در سراسر دنيا رسيده باشد که 4/5 ميليون آن در کشورهاي توسعه‌يافته و 1/6 ميليون آن در کشورهاي در حال توسعه است. تعداد موارد مرگ و مير ناشي از سرطان نيز بالغ بر 6/7 ميليون است که 9/2 ميليون آن مربوط به کشورهاي توسعه‌يافته و 7/4 ميليون آن مربوط به کشورهاي در حال توسعه است و انتظار مي‌رود که اين موارد رو به رشد باشد.
علت، شايد افزايش سن جمعيت دنيا و پيروي افراطي از شيوه زندگي به روش کشورهاي غربي ‌باشد. تا سال 2050 احتمالا سرطان هر سال 24 ميليون مورد جديد و 16 ميليون مرگ و مير خواهد داشت. علاوه بر تاثير سن در بروز سرطان، عوامل ديگري از قبيل جنس، وضعيت اجتماعي‌اقتصادي و نژاد نيز دخالت دارند. با توجه به اين شيوع رو به رشد، جاي تذکر و هشدار دارد که از شناخته شده‌ترين عوامل ايجاد سرطان سيگار است؛ به طوري که امروزه سيگار علت بيش از يک ميليون مرگ ناشي از سرطان در سراسر دنيا را به خود اختصاص مي‌دهد.

27 درصد مرگ‌هاي از ناشي سرطان در کشورهاي توسعه‌يافته و 34 درصد مرگ‌هاي ناشي از سرطان در ايالات متحده به علت استعمال سيگار است. در اين ميان، سرطان ريه مقام اول را دارد؛ سرطاني که در اوايل قرن بيستم نادر بود اما شيوع و ميزان مرگ‌ومير آن به موازات افزايش استعمال دخانيات افرايش يافته است. حتي سال‌ها پس از ترک سيگار نيز خطر بروز سرطان ريه در افرادي که قبلا سيگاري بوده‌اند، در مقايسه با افراد غيرسيگاري، همچنان بالاتر خواهد بود. علاوه بر ريه، سيگار موجب بروز سرطان دهان و حنجره، مري، معده، لوزالمعده، مثانه، حالب و کليه نيز مي‌شود. عوامل شيميايي مثل نيتروزامين و ديگر ترکيبات مشابه موجود در مواد غذايي و دخانيات نيز موجب تغيير DNA سلولي و ايجاد سرطان مي‌شوند. تماس با اين مواد مي‌تواند از طريق تشکيل نيتروزامين‌ها از نيترات موجود در غذا و آب، مواد آرايشي، داروها يا استعمال دخانيات صورت گيرد. همچنين استنشاق دود سيگار، گازوييل و دود خارج‌شده از اگزوز اتومبيل به سرطان خون منجر مي‌شود.
به هر حال، در دنياي صنعتي امروز که به‌طور مداوم در تماس‌هاي محيطي با عوامل سرطان‌زا هستيم (البته زمينه ژنتيکي فرد و توانايي او در ترميم آسيب‌هاي DNA عامل اصلي تعيين‌کننده بروز سرطان خواهد بود) بايد تا مي‌توانيم فاکتورهاي محيطي را حذف کنيم، نه اينکه به بيمار شدن خودمان و اطرافيان‌مان دامن بزنيم. اين يادداشت شايد تلنگري باشد تا با تامل در آمار تکان‌دهنده مصرف سيگار و سرطان، شما را به ترک سيگار ترغيب کند. سلامت، نعمتي است که تا آن را در اختيار داريم، قدرش را نمي‌دانيم.

پي نوشت ها :
 

* متخصص انکولوژي هماتولوژي

منبع:www.salamat.com