فرمانده آن شهريار باشد | | تا ملک جهان را مدار باشد |
در معرکه سلطان شکار باشد | | سلطان سلاطين که شير چترش |
در مرتبه گردون عيار باشد | | آن خسرو خسرونشان که تختش |
از تابش خورشيد عار باشد | | آن سايهي يزدان که تاج او را |
زر در فزع انتظار باشد | | آن شاه که در کان ز عشق نامش |
دين در طرب افتخار باشد | | وز خطبه چو تحميد او برآيد |
حاشا که پسر عم دار باشد | | تختي که نه فرمان او فرازد |
کي گوهر آن شاهوار باشد | | تاجي که نه انعام او فرستد |
ار جمجمهي ذوالخمار باشد | | با تيغ جهادش نمود کاري |
بر عارض جوزا عذار باشد | | گردي که برانگيخت موکب او |
در گوش فلک گوشوار باشد | | نعلي که بيفکند مرکب او |
مکنون جبال و بحار باشد | | در مجرفه فراش مجلسش را |
در کام صدف خوشگوار باشد | | آري عرق ابر نوبهاري |
در ديدهي خورشيد خوار باشد | | ليکن چو به بازار چرخش آري |
اين واقعه گفتن شعار باشد | | شاها ز پي آنکه شاعران را |
گر خود همه بيتي سه چار باشد | | گفتم که حديث عراق گويم |
زان تا سخنم آبدار باشد | | چون سلک معاني نظام دادم |
آنرا که خرد هيچ يار باشد | | الهام الهي چه گفت، گفتا |
با ذکر عراقش چه کار باشد | | چون سايهي ما را مديح گويد |
چون ملک عراق ار هزار باشد | | خسرو به سر تازيانه بخشد |
آزاد ز عيب و عوار باشد | | اي سايهي آن پادشا که ذاتش |
صحراي فلک پر غبار باشد | | روزي که ز آسيب صف هيجا |
اوتاد زمين بيقرار باشد | | وز زلزلهي حملهي سواران |
اطراف هوا لالهزار باشد | | وز نوک سنان خضاب گشته |
باران کمان بيبخار باشد | | نکباي علم در سپهر پيچد |
بس فتنه که در کارزار باشد | | چون رايت منصور تو بجنبد |
پر ولولهي زينهار باشد | | ميدان سپهر از غريو انجم |
پروين ز حساب شرار باشد | | چون شعله کشد آتش سنانت |
بر منهزمان سايه بار باشد | | چون سايهي رمحت کشيده گردد |
در عالم نصرت بهار باشد | | چون لالهي تيغت شکفته گردد |
دردست علي ذوالفقار باشد | | در دست تو گويي که خنجر تو |
گر رستم و اسفنديار باشد | | خون درجگر پردلان بجوشد |
کاعلام ترا رهگذار باشد | | تا چشم زني بر ممر سمتي |
دشتي که پر از جويبار باشد | | از چشمهي شريان خصم بيني |
کش فتح و ظفر پود و تار باشد | | جز رايت تو کسوتي که دارد |
آنرا که مدد کردگار باشد | | الحق ظفر و فتح کم نيايد |
فرزند جهان در کنار باشد | | تا دايهي تقدير آسمان را |
خود ملک چنان پايدار باشد | | ملکت چو جهان پايدار بادا |
چون عمر ابد بيکنار باشد | | باقي به دوامي که امتدادش |
از جد و پدر يادگار باشد | | روشن به وزيري که مملکت را |
در دولت و دين گير و دار باشد | | آن صاحب عادل که کار عدلش |
تقدير ز حجاب بار باشد | | آن صدر که در بارگاه جاهش |
از گوهر او مستعار باشد | | آن طاهر طاهرنسب که پاکي |
در پردهي پروردگار باشد؟ | | طاهر نبود گوهري که نشوش |
کت ملک به جان خواستار باشد | | صدرا ملکا صاحبا تو آني |
بر دست سليمان سوار باشد | | تدبير تو چون کار ملک سازد |
بر دوش مسيحا غيارباشد | | تمکين تو چون حکم شرع راند |
چونان که به دست چنار باشد | | باد است به دست ستم ز عدلت |
چونان که دل کفته نار باشد | | خونست دل فتنه از شکوهت |
نفس تو چنان بردبار باشد | | عفوت ز پي جرم کس فرستد |
راي تو چنان هوشيار باشد | | حزمت به سر وهم راه داند |
نزد تو چو روز آشکار باشد | | رازي که قضا رنگ آن نبيند |
تا قدر ترا يار غار باشد | | گردون نپذيرد فساد و نقصان |
تا قصر ترا پردهدار باشد | | خورشيد کسوف فنا نبيند |
گر بارهي چرخش حصار باشد | | ملکي که درو عزم ضبط کردي |
گر چون که قافش وقار باشد | | در حال برو رکنها بجنبد |
تا روي سوي آن ديار باشد | | دهليز سراپردهي رفيعت |
چون مورچه کاندر قطار باشد | | جنبان شده بيني به سوي حضرت |
ور ساکن آن مور و مار باشد | | گر ساير آن وحش و طير گردد |
وفدي ز صغار و کبار باشد | | زان پس همه وقتي به بارگاهت |
کان چشمه ازين مرغزار باشد | | داني چه سخن در عراق مشنو |
در مملکت قندهار باشد | | تقدير چنان کن که روي عزمت |
مسمار قضا استوار باشد | | عزم تو قضاييست مبرم آري |
پهلوي مصالح نزار باشد | | بيپشتي عزم تو در ممالک |
بيشايبهي اضطرار باشد | | هرچ آن تو کني از امور دولت |
در بيني گردون مهار باشد | | کانجا که مرادت عنان بتابد |
يزدان به وفا حقگزار باشد | | وانجا که قضا با تو عهد بندد |
از باد اجل خاکسار باشد | | هرچند چنان خوبتر که خصمت |
گر مدت عمرش دوبار باشد | | ميشايدم از بهر غصه خوردن |
کانرا نه همانا يسار باشد | | صدرا به جهان در دفين طبعم |
پيوسته چو باغ به بار باشد | | کز ميوهي تلفيق لفظ و معني |
بر دست عطارد نگار باشد | | چون کلک تفکر به دست گيرد |
هرسال جوانتر ز پار باشد | | در دولت تو همچو دولت تو |
مردي که چنين کامکار باشد | | صاحبسخن روزگارم آري |
کش چرخ برين در جوار باشد | | کاندر کنف خاک بارگاهي |
از غيرت او دلفکار باشد | | در مدح وزيري که جان آصف |
صاحب سخن روزگار باشد | | عمري سخن عذب پخته راند |
نيکي و بدي در شمار باشد | | تا زير سپهر کبود کسوت |
چونان که بدان اعتبار باشد | | هر نيک و بدي کز سپهر زايد |
الا که ترا اختيار باشد | | امکان نزولش مباد بر کس |
تا ملک جهان را مدار باشد | | جز بر تو مدار جهان مبادا |