حقوق و مديريت ثبت اختراع(2)

تحول و تكامل سيستم ثبت اختراع
 

آيا سيستم ثبت اختراع به نحوي خود عمل مي كند كه احتياجي به تحول و تكامل نداشته باشد؟ به نظر ما عكس قضيه صحيح است. سيستم بين المللي ثبت اختراع پيچيده و گران است 0 هزينه هاي فوق العاده سيستم بين المللي ثبت اختراع تحصيل حمايت لازم را خصوصا در رابطه با موسسات تجاري كوچك و متوسط، خراب و معيوب مي سازد.

الف ) معاهده همكاري حقوق ثبت اختراعات TCP
 

(ytaerT noitarepooC tnetaP) ما مبنا و اساسي بنام كنوانسيون پاريس (1883 noitnevnoC siraP) در اختيار داريم كه يك سال حق تقدم (raeY ytiroirP) را براي ثبت اختراع در نظر گرفته است. مضاف بر اين، ما معاهده همكاري حقوق ثبت اختراعات (TCP) را در اختيار داريم كه مخصوصا توسط صنايع ساير متوسط و كوچك بكار گرفته مي شود. TCP دو تاثير اساسي را در بر دارد:
1)TCP كثرت و تعدد الزامات يا احتياجاتي كه سابقا جهت ثبت اظهارنامه اختراع لازم واز كشوري به كشور ديگر متفاوت بود را هماهنگ مي نمايد و اظهارنامه واحدي را كه در سطح همه كشورهاي عضوTCP شناخته شده است جايگزين اين كثرت وتعددالزامات مي نمايد.
2)TCP زمان بررسي و رسيدگي ثبت اظهارنامه هاي خارجي را تمديد مي نمايد و بدينوسيله هزينه هاي عمده و قابل توجه اظهارنامه ها ي خارجي در كشور مورد نظر را به تعويق مي اندازد يعني بمدت بيست ماه (20ماه ) و يا - در صورت استفاه از فصل دوم - بمدت سي ماه (30ماه ) از تاريخ حق تقدم به تعويق مي اندازد0 اظهارنامه TCP منتهي به يك ثبت اختراع متحدالشكل در همه كشورهاي تعيين شده نمي گردد گرچه با هر يك از اظهارنامه هاي TCP در هريك ازكشورهاي تعيين شده با روشي معمول رفتار مي شود كه از نظر ملي (داخلي ) بر صدور گواهي ثبت اختراع مقدم مي گردد0 فصل دوم TCP با بررسي مقدماتي بين المللي كه بايستي كشورهاي عضو TCP را وادار به پذيرش و توصيب نتيجه بررسي مقدماتي بين المللي در كشور خود بنمايد، قدمي در اين جهت است 0 اما قضيه در عمل اين نيست 0مخصوصا كشورهائي كه داراي سيستم بررسي ماهوي هستند، چنين روشي راحتي اگر گزراش بررسي مقدماتي بين المللي وجود داشته باشد، در داخل كشور انجام مي دهند0 هر كشوري عادات ملي خود را دوست مي دارد وبه آن عشق مي ورزد0 نتيجه نااميدكننده و حرماني كه مي ماند براي مخترعين و صنعت است كه عبارت از هزينه ها و مخارج عمده و قابل توجه مي باشد0 در بسياري از كشورها حمايت از حقوق ثبت اختراع جهت بسياري از موسسات تجاري رايگان است .

ب) كنوانسيون حقو ثبت اختراعات اروپائي - CPE
 

(noitnevnoC tnetaP naeporuE)
تاسيس و ابداع سيستم حقوق ثبت اختراعات كوشش در جهت كاهش هزينه هاي حمايت از حق ثبت اختراع در اروپاي غربي مي باشد. هرچند كه تاثير اين كاهش هزينه فقط در رابطه با روش بررسي در تعداد اندكي از كشورهاي اروپائي است كه داراي سيستم بررسي ماهوي ميباشد0 در رابطه با كشورهائي كه داراي اختراعات ثبت شده هستند تغيير عمده اي بعمل نيامده زيرا عامل اصلي هزينه ، يعني ترجمه ها، دست نخودره و به همان صورت سابق باقي مانده است .

ج) معاهده حقوق ثبت اختراع TLP
 

(ytaerT waL tnetaP)
سازمان جهاني مالكيت معني (وايپو- opiW) با آماده نمودن پيش نويس معاهده حقوق ثبت اختراع TLP وتجديدنظرآن گام مهمي را برداشته كه هدف آن بخصوص هماهنگ نمودن قوانين ثبت اختراع كشورهاي عضو كنوانسيون پاريس ميباشد0 پيش نويس معاهده مذكور بطور گستره و وسيع طي هشت كنفارنس كميته كارشناسان كه متشكل از هياتهاي نمانيدگي كشورهاي عضو كنوانسيون پاريس و هياتهاي نمايندگي سازمانها، متقاضيان و وكلاء ميباشد مورد بحث و بررسي واقع شده است 0 وايپو هموارده در مراحل مختلف تهيه و آماده نمودن موافقت نامه هاي بين المللي به نحو موفقيت آميزي اجازه داده است كه حرف گروههاي ذينفع در خصوص موضوع مالكيت معنوي ،مخصوصا مخترعين ومتقاضيان ثبت اختراع وهمچنين نمايندگان آنان شنيده شود
به اين گروها فرصتي كامل داده مي شود تا در جلسات ومجامع وايپو به ارائه نظرات و مواضع خود بپردازند.
اين معاهده پيش نويس نه تنها در بر دارنده تشريفات وفرمهاي ظاهري است بلكه قانون ثبت اختراع كلي را نيز شامل مي شود.
پيشنهاد اصلي يا اساسي اين معاهده شامل 39 ماده مي باشد كه از بين اين موادموادي كه به نظر حائز اهميت خاص هستند ذيلا ذكر مي گردد:
1- حداقل الزامات براي تاريخ اظهارنامه (ماده 8)0
2- چاپ وانتشار اظهارنامه همراه به گزارش تحقيق (سرچ ) بعداز 18 ماه (مواد15و1/16)
3- آخرين شروع بررسي و رسيدگي سه سال بعد از تاريخ اظهارنامه (ماده 2/16)
4- اصل شناسنائي اولين نفري كه تقاضاي ثبت اختراع رامي نمايد بعنوان مخترع (eliF ot-tsriF)درتمام كشورهاي طرف قرارداد(ماده 2/9)
5- قابليت ثبت اختراع (ماده 11)0
الف ) بديع بودن يا جديد بودن (نشريات در سراسر دنيا اعم از چاپي ، كاربردي ، شفاهي - بديع بودن مطلق ) (ماده 2/11).
ب)گام اختراعي (ماده 3/11)0
6- مدت يا مهلت بين المللي (ماده 12)0
7- حقوق و امتيازات اعطاء شده توسط حق ثبت اختراع (جلوگيري اشخاص ثالث ازاستفاده موضوع ثبت شده تحت حق ثبت اختراع (ماده 19)
8- وصعت يا دامنه حمايت و تفسير ادعانامه ها(ecnataviuqE) (ماده 21).
9- دور20 ساله حق ثبت اختراع (ماده 22)0
اكنون درباره موادي بحث ميشود كه به نظر از ضروريات واجزاء لاينفك پيش نويس معاهده مي باشند0 البته در جريان بحث ممكن است به ساير مواد نيز اشاره اي داشته باشيم :

الف ) مدت يا مهلت بين المللي
 

مهلت بين المللي مذكور در ماه 12 نقطه آغازين يك معده بين المللي بود.
يك دوره مهلت زماني در سيستم eliF fo tsriF (يعني مخترع كسي است يا اولين نفري است كه اختراع بنام او ثبت مي شود) درست تاثير يك تور ماهيگيري امن و محفوظ را دارا مي باشد0 اين حداقل تاثير دوره مهلت زماني بود كه قبل از به اجراءدرآمدن كنوانسيون حقوق ثبت اختراعات اروپائي در آلمان وجود داشت 0 اين تور ياشبكه امن د رموارد افشائات غير قابل اجتناب يا افشائات عمدي مخترع قبل از ثبت اظهارنامه اختراع از تاثير تخريبي بديع بودن آن و متعاقبا بي اعتباري يا بي ارزش شدن گواهي اختراع بعدي جلوگيري مي كند.
به منظور نشان دادن اهمين دوره مهلت زمان (doireP ecarG)مثال قايق بادي را بكار مي بريم .
اين ويله ورزشي را به جهت طبيعت وساختار خاص آن تنهامي توان در ملاء عام و در مكاني بازمورد آزمايش قرار داد0 ولي آيا تنها با آزمايش آن اين امكان وجود دارد كه تمام كيفيات و شرايط قايق راني و نتل و هدايت آنرا توسط فردي كه روي آن سوار است مورد مطالعه قرار داد؟ هر كس كه اطلاعاتي درباره قايقراني با انرژي باد دارد اينرا نيز مي داند كه چقدر بدست گرفتن قايق بادي - مخصوصا اگر فردي مبتدي باشد- دشوار و مشكل است .
در چهارچوب يك سيستم تازه و نوظهرو مطلق همانطوريكه وسيله كنوانسيون حقوق ثبت اختراع اروپائي تحرير يا تجويز گرديده ونيز توسط ماده 11 معاهده حقوق ثبت اختراعات (TLP) جايگزين شده ،اين امكان وجود دارد كه حمايت معتبري را تحت حقوق ثبت اختراعات مشابه يا برابر(يا مربوط به هم ) براي اين قبيل وسايل وتجهيزات بعد از انجام آزمايشات لازم در ملاء عام بدست آوريم .
مثال ديگري مربوط به دستگاههائي است كه جهت توليد كفش تكميل و بهبود مي يابند0 اين دستگاهها بايستي قبل از اينكه آنها در رابطه با اختراعات نهائي ذيربط كامل تلقي شوند دركاخانجات كفش سازي مور آزمايش واقع شوند0 اين آزمايشات را تنها ميتوان در كارخانجات توليدي كفش انجام داد و در اينجا معمولا از دستيابي اشخاص ثالث نمي توان جلوگيري نمود0 اين بدين معني است كه آزمايش اين دستگاهها بطور اتوماتيك خطر توليد هنر مقدم (rtA roirP) را با تاثير تخريبي كامل آن در رابطه با تازگي يا نوظهوري اختراعات ذيربط ايجاد مي نمايد.
مثال ديگر تكنولوژي ماينهاي كشاورزي است كه فقط در ملاءعام قابل آزمايش است .
پيامد نتيجه اين سيستم تازه يا نو ظهور مطلق ، آنست كه تمام تكنولوژيهاي كه قابل توسعه و تكميل در پشت درهاي بسته هستند در مقابل سيار تكنولوژيهاي مذكور كه در آنها امرتحقيق و آزمايش تكميل و توسعه د رملاء عام غير قابل اجتناب است ، ازو وضعيت و موقعيت مطلوبتري برخوردارند0 چنين وضعيت يا موقعيتي به جهت عدم تعيين واطمينان از اينكه آيا رقيب يا مقلد بعدي خواهد توانست اثبات نمايد كه آزمايش لازم چيز تازه يا نوظهوري را خلق كرده هنر مقدم (trA roirP) را تخريب و از بين برده ، كاملا غير رضايتبخش است .
مشكلات مذكور را ميتوان يا دوره مهلت زماني از بين برد زيرا تاثير اين مهلت زماني عبارت از اينست كه افشائات مخترع دررابطه با اظهارنامه بعدي ثبت اختراع توسط مخترع ) آن توسط مخترع ثبت شود0 نتيجتا دوره مهلت زماني بر اساس معاهده حقوق ثبت اختراعات (TLP) از گذشته محاسبه مي شود يعني از زمان اولين تاريخ ثبت (تاريخ تقدم ) اظارنامه ذيربط اختراع و از هنگام ثبت اظهانامه اول و اظهارنامه هاي بعدي كه براساس كنوانسيون پاريس به ثبت مي رساند داراي اثر و اعتبار مي باشد بطوريكه عبارت ((دوره مهلت زماني بين المللي )) كاملا قابل توجيه است .
دوره مهلت زماني بين المللي مخصوصا براي دانشگاهها وموسسات علمي حائز اهميت است زيرا دانشمندان كارهاي تحقيقاتي انجام ميدهند كه منجر به اختراعات مهم مي گردد0 عادت معمول دانشمندان اينست كه احساس مي كنند موظفند نتايج تحقياقت خود را بلافاصله و فورا چاپ و منتشر نمايند كه تاثير اين اقدام عبارت از، ازبين بردن چيز تازه و نوظهر در سطح جهاني است .
معرفي يا ايجاد دوره مهلت زماني بين المللي سريعا اين مشكلات را حتي در ايالات متحده از بين خواهد برد0 در ايالات متحده در حال حاضر يك دوره مهلت زماني يك ساله وجود دارد كه فقط تاثير ملي يا داخلي دارد0 بعبارت ديگر فقط در داخل كشور معتبر است 0 اين بدين معني است كه يك دوره مهلت يك اسله از زمان گذشته يعني از تاريخ ثبت در ايالات متحده محاسبه مي شود0 نتيجتا هر گونه چاپ يا انتشار توسط يك مخترع كه بعدا بعنوان نفر اول اظهار نامه اي را خارج از ايالات متحده و سپس طبق كنوانسيون پاريس در پايان سال حق تقدم به ثبت رسانده باشد، ممشول دوره مهلت زماني ايالات متحده نمي شود زيرا، در اين مثال ، چاپ و انتشار قبل از تاريخ حق تقدم انجام شده است .
اين ، دليل ساده اين امر است كه چرا فقط يك دوره مهلت زماني بين المللي مفيد معني وفايده است كه طي آن دوره مهلت زماني از زمان گذشته يعني ز تاريخ حق تقدم محاسبه مي شود. در اينجا لازم به ذكر است كه متاسفانه تعدادي از كشورهاقويا مخالف هر گونه دوره مهلت زماني هستند.
منبع: www.lawnet.ir