قطع تنفس در خواب
نويسنده: دکتر ميرفرهاد قلعه‌بندي، فلوشيپ بيماري‌هاي خواب
کلمه آپنه از يک واژه يوناني به معني فقدان تنفس گرفته شده است و زماني که اين حالت هنگام خواب ظاهر مي‌شود آپنه خواب ناميده مي‌شود.اين حالت در فردي عادي ممکن است تا 5 بار در هنگام خواب ديده شود. خصوصا پس از 50 سالگي بيشتر ديده مي‌شود. آپنه خواب زماني مهم تلقي مي‌شود که حداقل 10 ثانيه به طول بينجامد. به طور کلي آپنه خواب به انواع مختلف تقسيم مي‌شود که آپنه انسدادي خواب شايع‌ترين و مهم‌ترين نوع آن است. در آپنه انسدادي خواب، عبور هواي دمي در کانال تنفسي فوقاني مسدود مي‌شود که شايع‌ترين محل آن کام نرم است. در اين زمان هوا داخل ريه‌ها نفوذ نمي‌کند و در نتيجه سطح اکسيژن در بدن به زير حد نرمال مي‌رسد.
البته انقباض عضله‌هاي ديواره قفسه سينه و ديافراگم سعي در غلبه بر اين وضعيت دارند. همچنين مغز پيام‌هايي را براي بيدار شدن فرد ارسال مي‌کند که معمولا فرد با يک خروپف بلند بيدار مي‌شود و اين انسداد تنفس رفع شده و تنفس به حالت عادي برمي‌گردد. اين سيکل با به خواب رفتن فرد دوباره تکرار مي‌شود. آپنه خواب وضعيتي طبيعي است ولي در مواردي که اين وضعيت زياد تکرار شود، خواب شبانه فرد را مختل مي‌کند و باعث افت سطح اکسيژن در خون فرد مي‌شود. چون فرد خواب شبانه ناکافي دارد در طول روز خواب‌آلوده است و از تمرکز کمتري برخوردار خواهد بود.
آپنه خواب در مردان شايع‌تر است و ممکن است هورمون‌هاي مردانه آنها را مستعدتر کند، هرچند شيوع اين حالت در زنان پس از دوره يائسگي افزايش مي‌يابد. مواردي که باعث تنگي کانال عبور هوا شود مانند مشکل آناتوميکي زبان کوچک و کام افراد يا وجود لوزه‌ها و آدنوييد در بچه‌ها باعث بروز آپنه خواب خواهد شد. بعضي از بيماري‌هاي نورولوژيک مانند خون‌ريزي مغزي، تومور، ضربه و ام‌اس که باعث آسيب ساقه مغز مي‌شوند مي‌تواند سبب بروز حالت آپنه خواب شود. آپنه خواب در برخي از خانواده‌ها بيشتر ديده مي‌شود. اين شيوع بيشتر در يک خانواده مي‌تواند به علت ژن‌هايي باشد که باعث ايجاد اشکال آناتومي در کانال هوايي فوقاني، ساختمان غيرطبيعي صورت، چاقي، چانه عقب رفته و کنترل غيرطبيعي تنفس مي‌شود.
در موارد طولاني آپنه خواب شديد در فرد مي‌تواند باعث بروز فراموشي و ناتواني جنسي در مردان شود. از تبعات طولاني‌مدت اين بيماري مي‌توان به افزايش فشارخون، بيماري‌هاي قلبي، حمله‌هاي قلبي و مغزي و اختلال حافظه کوتاه‌مدت و بلندمدت اشاره کرد بنابراين توجه جدي به علايمي مانند خروپف بلند، قطع مکرر تنفس طي خواب شبانه، خواب‌آلودگي مفرط روزانه و تشخيص به موقع و مناسب ضروري است تا به کمک درمان‌هاي صحيح از عوارض اين وضعيت جلوگيري کرد.
منبع:www.salamat.com
البته انقباض عضله‌هاي ديواره قفسه سينه و ديافراگم سعي در غلبه بر اين وضعيت دارند. همچنين مغز پيام‌هايي را براي بيدار شدن فرد ارسال مي‌کند که معمولا فرد با يک خروپف بلند بيدار مي‌شود و اين انسداد تنفس رفع شده و تنفس به حالت عادي برمي‌گردد. اين سيکل با به خواب رفتن فرد دوباره تکرار مي‌شود. آپنه خواب وضعيتي طبيعي است ولي در مواردي که اين وضعيت زياد تکرار شود، خواب شبانه فرد را مختل مي‌کند و باعث افت سطح اکسيژن در خون فرد مي‌شود. چون فرد خواب شبانه ناکافي دارد در طول روز خواب‌آلوده است و از تمرکز کمتري برخوردار خواهد بود.
آپنه خواب در مردان شايع‌تر است و ممکن است هورمون‌هاي مردانه آنها را مستعدتر کند، هرچند شيوع اين حالت در زنان پس از دوره يائسگي افزايش مي‌يابد. مواردي که باعث تنگي کانال عبور هوا شود مانند مشکل آناتوميکي زبان کوچک و کام افراد يا وجود لوزه‌ها و آدنوييد در بچه‌ها باعث بروز آپنه خواب خواهد شد. بعضي از بيماري‌هاي نورولوژيک مانند خون‌ريزي مغزي، تومور، ضربه و ام‌اس که باعث آسيب ساقه مغز مي‌شوند مي‌تواند سبب بروز حالت آپنه خواب شود. آپنه خواب در برخي از خانواده‌ها بيشتر ديده مي‌شود. اين شيوع بيشتر در يک خانواده مي‌تواند به علت ژن‌هايي باشد که باعث ايجاد اشکال آناتومي در کانال هوايي فوقاني، ساختمان غيرطبيعي صورت، چاقي، چانه عقب رفته و کنترل غيرطبيعي تنفس مي‌شود.
در موارد طولاني آپنه خواب شديد در فرد مي‌تواند باعث بروز فراموشي و ناتواني جنسي در مردان شود. از تبعات طولاني‌مدت اين بيماري مي‌توان به افزايش فشارخون، بيماري‌هاي قلبي، حمله‌هاي قلبي و مغزي و اختلال حافظه کوتاه‌مدت و بلندمدت اشاره کرد بنابراين توجه جدي به علايمي مانند خروپف بلند، قطع مکرر تنفس طي خواب شبانه، خواب‌آلودگي مفرط روزانه و تشخيص به موقع و مناسب ضروري است تا به کمک درمان‌هاي صحيح از عوارض اين وضعيت جلوگيري کرد.
منبع:www.salamat.com
