آشنايي با تري گليسيريد
نويسنده :آذين صحابي
واژه «کلسترول»براي بسياري از ما آشناست و کما بيش راجع به آن چيزهايي مي دانيم. کلسترول خوب، کلسترول بد، چربي هاي اشباع و چربي هاي غير اشباع همگي مسائلي هستند که امروزه در علم پزشکي و سلامت بسيار مورد توجه اند. در کنار اين مفاهيم از چيز ديگري هم به نام تري گليسيريد صحبت مي شود. به زباني ساده تر گليسيريد چربي موجود در خون است که اگر مقادير آن در خون بالا باشد، احتمال ابتلا به بيماري هاي قلبي- عروقي در فرد افزايش مي يابد از طرفي، اينکه چه مقدار تري گليسيريد در خون ايمن است و چقدر بايد پايين آورده شود تا ريسک ابتلا به بيماري هاي قلبي-عروقي کاهش يابد، نياز به بحث و بررسي زيادي دارد.
اگرغذاهاي داراي کربوهيدرات، پروتئين و چربي بيش از حد مصرف شوند، اضافه آنها به تري گليسيريد تبديل خواهد شد و سپس به جريان خون راه خواهد يافت. ليپو پروتئين ها به اين انتقال کمک مي کنند.
سلول هاي چربي از تري گليسيريدها براي تأمين انرژي در زماني که بدن غذاي کافي دريافت نمي کند، استفاده مي کنند.
براي سنجش ميزان تري گليسيريد خون از تستي به نام«پانل ليپيد»که براي اندازه گيري ميزان کلسترول بد و خوب خون نيز انجام مي شود، استفاده مي گردد. انجمن قلب آمريکا توصيه مي کند افراد بالاي 20سال بايد براي سنجش ميزان کلسترول و تري گليسيريد خون شان تست پانل ليپيد را انجام دهند. سطوح تري گليسيريد و کلسترول خون پس از يک شب ناشتا بودن اندازه گيري مي شود؛ در غير اين صورت چربي موجود در غذاها سطوح اين مواد را در خون به طور کاذب بالا نشان مي دهد.
ميزان کلسترول و تري گليسيريد طبيعي
به گفته منابع متخصص، ارقام به دست آمده از آزمايش سنجش سطوح کلسترول و تري گليسيريد خون به سه دسته تقيسم مي شوند :
تري گليسيريد کمتر از 150ميلي گرم در هردسي ليتر(mg/dl)نرمال محسوب مي شود.
تري گليسيريد بين 150تا199Mg/dlدر محدوده مرزي قرار دارد.
رقم بين 200تا499mg/dlبالا محسوب مي شود.
رقم بالاتر از 500mg/dlبسيار بالاست .
تري گليسيريد بالا يکي از عوامل خطر ابتلا به بيماري هاي قلبي -عروقي است و معمولاً نيز با ديگر عوامل خطرساز همراه مي باشد. اين افراد معمولاً داراي کلسترول کلي و کلسترول بد(LDL)بالايي هستند و ميزان کلسترول خوب خون (HDL)آنها نيز پايين است. به علاوه،تري گليسيريد مي تواند اثرات مخرب کلسترول بالا، پرفشاري خون و سيگار کشيدن را دو چندان کند. بعضي متخصصان معتقدند تري گليسيريد بالا براي زنان مضرتر از مردان است و بيش از مردان روي سلامتي شان اثر منفي دارد. البته درستي يا نادرستي اين باور هنوز جاي بحث دارد؛ ولي بي ترديد يک رژيم غذايي مناسب در کنار يک برنامه ورزشي منظم و علمي مي تواند هم سطح کلسترول و تري گليسيريد خون را پايين بياورد و هم در افزايش ميزان کلسترول خوب خون مؤثر باشد که به اين ترتيب خطر ابتلا به بيماري هاي قلبي -عروقي در فرد کاهش مي يابد.
در اينجا خطوط راهنمايي آورده شده که به شما کمک مي کند در رسيدن به اين هدف موفق باشيد:
انجام تمرينات ورزشي ملايم در چهار يا پنج روز از هفته در پايين آوردن سطوح تري گليسيريد خون مؤثر است.
کاهش وزن عامل مهمي است که به کاهش تري گليسيريد خون کمک مي کند.
کاهش يا قطع مصرف روغن هاي اشباع و روغن هاي ترانس و داراي کلسترول بالا هم به کاهش تري گليسيريد خون کمک مي کند و هم در کاهش کلسترول بد خون مؤثر است.
مصرف الکل به طور مشخصي ميزان تري گليسيريد خون را بالا مي برد. به طور کلي، الکل در هرحالت و موقعيتي مضر است.
به جاي خوردن گوشت قرمز، بيشتر گوشت ماهي که حاوي امگا-3مي باشد، مصرف کنيد. گوشت قرمز روغن هاي اشباع بسياري دارد.
داروهاي زير معمولاً براي کاهش ميزان تري گليسيريد خون تجويز مي شوند:
استاتين ها که براي کاهش سطوح کلسترول هم مفيد هستند.
فيبرات ها که براي کاهش تري گليسيريد خون بسيار مؤثرند.
نيکوتينيک اسيد
مکمل هاي امگا3
دقت کنيد که براي کاهش تري گليسيريد توسط اين مکمل ها بايد دوز بالايي از آنها و حتماً تحت نظر پزشک مصرف شود. پس اگر تري گليسيريد بالايي داريد، سر خود اين مکمل ها را مصرف نکنيد و حتماً به پزشک مراجعه نماييد. با کاهش ميزان تري گليسيريد خون سلامت عمومي ارتقا خواهد يافت و سطوح کلسترول خوب و بد نيز به حد طبيعي خواهد رسيد. به علاوه به طور قطع از ريسک ابتلا به بيماري هاي قلبي عروقي هم کاسته خواهد شد.
منبع:نشريه دنياي سلامت، شماره 52
/ع
تري گليسيريد چيست؟
به نکات زير توجه کنيد:
اگرغذاهاي داراي کربوهيدرات، پروتئين و چربي بيش از حد مصرف شوند، اضافه آنها به تري گليسيريد تبديل خواهد شد و سپس به جريان خون راه خواهد يافت. ليپو پروتئين ها به اين انتقال کمک مي کنند.
سلول هاي چربي از تري گليسيريدها براي تأمين انرژي در زماني که بدن غذاي کافي دريافت نمي کند، استفاده مي کنند.
براي سنجش ميزان تري گليسيريد خون از تستي به نام«پانل ليپيد»که براي اندازه گيري ميزان کلسترول بد و خوب خون نيز انجام مي شود، استفاده مي گردد. انجمن قلب آمريکا توصيه مي کند افراد بالاي 20سال بايد براي سنجش ميزان کلسترول و تري گليسيريد خون شان تست پانل ليپيد را انجام دهند. سطوح تري گليسيريد و کلسترول خون پس از يک شب ناشتا بودن اندازه گيري مي شود؛ در غير اين صورت چربي موجود در غذاها سطوح اين مواد را در خون به طور کاذب بالا نشان مي دهد.
ميزان کلسترول و تري گليسيريد طبيعي
به گفته منابع متخصص، ارقام به دست آمده از آزمايش سنجش سطوح کلسترول و تري گليسيريد خون به سه دسته تقيسم مي شوند :
تري گليسيريد کمتر از 150ميلي گرم در هردسي ليتر(mg/dl)نرمال محسوب مي شود.
تري گليسيريد بين 150تا199Mg/dlدر محدوده مرزي قرار دارد.
رقم بين 200تا499mg/dlبالا محسوب مي شود.
رقم بالاتر از 500mg/dlبسيار بالاست .
تري گليسيريد بالا يکي از عوامل خطر ابتلا به بيماري هاي قلبي -عروقي است و معمولاً نيز با ديگر عوامل خطرساز همراه مي باشد. اين افراد معمولاً داراي کلسترول کلي و کلسترول بد(LDL)بالايي هستند و ميزان کلسترول خوب خون (HDL)آنها نيز پايين است. به علاوه،تري گليسيريد مي تواند اثرات مخرب کلسترول بالا، پرفشاري خون و سيگار کشيدن را دو چندان کند. بعضي متخصصان معتقدند تري گليسيريد بالا براي زنان مضرتر از مردان است و بيش از مردان روي سلامتي شان اثر منفي دارد. البته درستي يا نادرستي اين باور هنوز جاي بحث دارد؛ ولي بي ترديد يک رژيم غذايي مناسب در کنار يک برنامه ورزشي منظم و علمي مي تواند هم سطح کلسترول و تري گليسيريد خون را پايين بياورد و هم در افزايش ميزان کلسترول خوب خون مؤثر باشد که به اين ترتيب خطر ابتلا به بيماري هاي قلبي -عروقي در فرد کاهش مي يابد.
راه هاي کاهش تري گليسيريد
در اينجا خطوط راهنمايي آورده شده که به شما کمک مي کند در رسيدن به اين هدف موفق باشيد:
انجام تمرينات ورزشي ملايم در چهار يا پنج روز از هفته در پايين آوردن سطوح تري گليسيريد خون مؤثر است.
کاهش وزن عامل مهمي است که به کاهش تري گليسيريد خون کمک مي کند.
کاهش يا قطع مصرف روغن هاي اشباع و روغن هاي ترانس و داراي کلسترول بالا هم به کاهش تري گليسيريد خون کمک مي کند و هم در کاهش کلسترول بد خون مؤثر است.
مصرف الکل به طور مشخصي ميزان تري گليسيريد خون را بالا مي برد. به طور کلي، الکل در هرحالت و موقعيتي مضر است.
به جاي خوردن گوشت قرمز، بيشتر گوشت ماهي که حاوي امگا-3مي باشد، مصرف کنيد. گوشت قرمز روغن هاي اشباع بسياري دارد.
درمان دارويي
داروهاي زير معمولاً براي کاهش ميزان تري گليسيريد خون تجويز مي شوند:
استاتين ها که براي کاهش سطوح کلسترول هم مفيد هستند.
فيبرات ها که براي کاهش تري گليسيريد خون بسيار مؤثرند.
نيکوتينيک اسيد
مکمل هاي امگا3
دقت کنيد که براي کاهش تري گليسيريد توسط اين مکمل ها بايد دوز بالايي از آنها و حتماً تحت نظر پزشک مصرف شود. پس اگر تري گليسيريد بالايي داريد، سر خود اين مکمل ها را مصرف نکنيد و حتماً به پزشک مراجعه نماييد. با کاهش ميزان تري گليسيريد خون سلامت عمومي ارتقا خواهد يافت و سطوح کلسترول خوب و بد نيز به حد طبيعي خواهد رسيد. به علاوه به طور قطع از ريسک ابتلا به بيماري هاي قلبي عروقي هم کاسته خواهد شد.
منبع:نشريه دنياي سلامت، شماره 52
/ع