کودکان شناگر باهوش تر، فعال تر و سالم تر

ازحمام تا استخر

برای آشنا کردن کودکان با آب، پدر ومادر بهترین مربیان هستند. بهترین فرصت هم، فرصت حمام کردن نوزادان است. بهتر است از همان ابتدا آرام آرام با بازی کردن در آب به کمک وسایل بازی کودک را با محیط آب آشنا کنیم واو را به این محیط متفاوت عادت بدهیم. استفاده ازانواع وان و وسایل بازی درآب، برای این آموزش ها فرصت بسیار مناسبی است، این روش ها با بزرگ تر شدن بچه ها تغییر می کند. مثلاً پدر یا مادر می توانند کودک یک یا 2 ساله را با خود به استخر ببرند، با کمک تویوب، بازوبند وانواع وسایل کمک آموزشی دررنگ های شاد (انتخاب رنگ های شاد درجذب کردن کودک به محیط متفاوت آب مؤثر است) درآب با آن ها بازی کنند تا چیزی به عنوان ترس از آب در کودکان به وجود نیاید. دوران نوزادی تا 4-3 سالگی زمانی است که کودکان باید برای آشنایی با آب صرف کنند ودراین دوران هم پدر ومادرها بهترین مربیان هستند.
 

توصیه ای به والدین

پدر ومادربه عنوان نخستین مربیان شنای فرزندان، هرگز نباید برای آشنا کردن آن ها با آب عجله کنند، به خصوص زمانی که کودک از آب ترس هم دارد. اصرار وعجله برای وارد شدن کودک به آب، بدترین اتفاقی است که درمرحله آشنایی کودک با آب رخ می دهد. اگر قرار باشد کودک به زور وارد آب شود حالت ترس در او باعث بروز واکنش منفی می شود؛ واکنشی که شاید یادگیری شنا درکودک را مدت ها به تأخیر بیندازد. کودکان درمراحل ابتدایی یعنی از دوران نوزادی تا 3 یا 4 سالگی فقط باید با آب بازی کنند تا به این محیط کاملاً عادت کنند وبه آن خو بگیرند در عوض گذراندن این دوران تأثیر بسیار مثبتی درامر آموزش شنای کودک در آینده دارد.
 

با کودکان تان در آب بازی کنید.

باز هم تأکید می کنیم که مسئولیت آشنا کردن کودک با آب پیش از همه با پدر ومادر است. می توانید برای انس گرفتن بیشتر کودک تان با آب با او این بازی ها را تمرین کنید:

برای آشنایی کودک با آب، یکی از بازی های رایج استفاده از اسباب بازی های رنگی است. اسباب بازی را زیر آب نگهدارید واز کودک بخواهید زیر آب برود ورنگ اسباب بازی را تشخیص بدهد. این بازی به او کمک می کند جرأت باز نگهداشتن چشم اش در آب را پیدا کند. گاهی به جای رنگ، از تعداد هم می توانید استفاده کنید این که مثلاً چه تعداد اسباب بازی در آب است، یا با استفاده از اسباب بازی های به شکل اعداد، از کودک بخواهید عددی را که زیر آب پنهان شده حدس بزند.

بازی دیگر، استفاده از چند اسباب بازی سنگین است. اسباب باری را داخل آب بیندازید وازکودک بخواهید فلان اسباب بازی مشخص را به شما تحویل بدهد.
دوران آشنایی با آب، بهترین فرصت برای تمرین نفس گیری درکودکان است. بهتراست مادر وپدرها همین طور که بچه ها مشغول بازی با آب هستند، فوت کردن در آب را به آن ها یاد بدهند. فوت کردن باعث می شود آب وارد دهان و بینی بچه ها نشود.
 

شنا را از چه سنی شروع کنیم؟

زمان مناسب برای آموزش جدی شنا به کودکان دوره سنی 3یا 4 سال است؛ دراین دوران کودک از نظر توان فیزیکی وذهنی این آمادگی را دارد تا در برابر آموزش های مربی از خود واکنش نشان دهد؛ اما پدر ومادرها باید بدانند دراین دوران هم قرار نیست کودک آن ها یک شناگر حرفه ای باشد. این دوره سنی، فرصت مناسبی است برای آموزش مبانی اولیه شنا به کودکان مثل شناور شدن روی آب، پای دوچرخه وآموزش تنفس در آب، این مبانی که درحقیقت اصول اولیه آموزش شنا هستند، در این دوره سنی هم با بازی های گروهی وبه تدریج به کودک آموزش داده می شوند. این دوره در مورد کودکانی که از پیش مرحله آشنایی با آب را گذرانده اند. سریع تر و راحت تر طی می شود. چون کودک مرحله ابتدایی تجربه حضور در آب واحتمالاً ترس از آب را گذرانده وحالا آماده است آموزش های جدید را بگیرد.

آموزش گروهی یا خصوصی

اجازه بدهید کودک شما مراحل اولیه آموزش شنا را به صورت گروهی ودرکنار بچه های هم سن و سالش تجربه کند. بازی های گروهی و درکنار هم بودن کودکان، برای به دست آوردن تجربه های تازه آن هم در محیطی متفاوت مثل آب، اعتماد به نفس بیشتری به آن ها می دهد، گذشته از آرامشی که کودک از همراه بودن با هم سن و سالانش به دست می آورد، پای رقابت هم درمیان است. وقتی کودکان درکنار هم شروع به تمرین می کنند، تلاش می کنند هر طور شده از یکدیگر عقب نمانند. حرکات همدیگر را تکرار می کنند تا بتوانند به خوبی دوستانشان باشند؛ گاهی همین از روی دست هم نگاه کردن ها به آنها کمک می کند حرکات لازم را زودتر وبهتر یاد بگیرند. بنابراین بهتر است کودکان آموزش شنا را با کلاس های گروهی شروع کنند؛ اما بعد از این مرحله زمانی که پای آموزش های حرفه ای شنا به میان می آید، ازآن جا که نیاز به توجه دقیق وجدی تر مربی بیشتر احساس می شود، آموزش های خصوصی برآموزش های گروهی برتری پیدا می کنند.
 

آموزش کوتاه مدت شنا، یک باور نادرست!

فراموش نکنید آموزش شنا، یک آموزش کاملاً تدریجی است . قرار نیست که کودکی ظرف چند جلسه حتی چند ماه یک شناگر حرفه ای شود. این، درست برخلاف تبلیغاتی است که برخی برای آموزش تضمینی شنا به کودکان مثلاً در 12 جلسه انجام می دهند، چرا که آمادگی کودک برای شنا کردن و ورود به قسمت عمیق یک پروسه زمان بر است؛ پروسه ای که بسته به توان جسمی از کودکی به کودک دیگر فرق می کند. بنابراین اصرار برای آموزش دادن شنا به کودکان 4یا 5 ساله ای که اغلب دوره آشنایی با آب را هم نگذرانده اند. بدترین اتفاقی است که در آموزش شنا به آن ها رخ می دهد. اصرار برای آموزش شنا برابر است با ایجاد استرس درکودکان واسترس هم مانع یادگیری است. از آن جا که شنا درحقیقت توانایی هماهنگ کردن اعصاب با عضلات است .بنابراین طبیعی است زمانی که پای استرس درمیان باشد، این قدرت هماهنگی هم کمتر وکمتر شود. پس به یاد داشته باشید. تبلیغات آموزش تضمینی شنا به کودکان ظرف چند جلسه که معمولاً با شروع تابستان با مبالغ بسیار هنگفت هم بسیار زیاد می شوند. بیشتر به یک سود جویی شبیه است تا آموزش حرفه ای. به کودکان باید فرصت داد خودشان آرام آرام به این اطمینان برسند که می توانند روی آب شناور بمانند، حالا ممکن است این مرحله برای یک کودک 2 هفته طول بکشد وبرای کودک دیگر یک سال. این پروسه زمانی بیشتر به شیوه آشنایی کودک با آب برمی گردد نه آموزش تضمینی یا غیر تضمینی شنا.
 

دوره های شنای مادر وکودک

آموزش شنا به کودکان در سنین پایین با همه زیبایی و جذابیتی که دارد. با مشکلاتی هم همراه است به هر حال کودک باید از آغوش مادر جدا شود وغیر از تجربه یک محیط اجتماعی جدید یک محیط فیزیکی متفاوت مثل آب را نیز تجربه کند. طبیعی است که همراهی مادر با کودک به دلیل انس کودک با او در تجربه این محیط جدید بسیار مؤثراست؛ اما به شرطی که حضور مادر یک حضور مؤثر باشد. گاهی مادران به دلیل هراس ذاتی ونگرانی که دارند، جرأت کودک را از او می گیرند ومانع پیشرفت اش می شوند؛ اما درمقابل هستند مادرانی که بحث آموزش کودکان را خیلی مشتاقانه دنبال می کنند وبا وجود نگرانی هایی که به طور طبیعی درآن ها وجود دارد، اجازه نمی دهند این هراس به کودک شان منتقل شود. دراین شرایط حضور مادران برای آموزش شنا به کودکان حضوری مؤثر ونتیجه بخش است.
 

ابزار کمک آموزشی

آموزش شنا بدون وسایل کمکی به خصوص برای کودکان، حتی می تواند آزار دهنده هم باشد. وسایل کمک آموزشی به کودکان کمک می کند مراحل آشنایی با آب وحتی آموزش حرفه ای شنا را راحت تر پشت سر بگذارند، اما بهتر است در انتخاب این ابزار کمک آموزشی، به کاربرد آن ها دقت کنید تا انتخابی درست وبه جا داشته باشید. وسیله کمک آموزشی باید به گونه ای باشد تا ضمن این که اعتماد به نفس وباور شناور شدن در آب را درکودک ایجاد می کند. جلوی حرکت کودک در آب را نگیرد. با این نگاه، بازوبند چندان مورد توصیه نیست. چون به نوعی جلوی حرکت کودک را می گیرد درمقابل کمربندهای پر از کپسول شنا اجازه می دهند بالاتنه کودک آزاد باشد وبتواند راحت تر حرکت کند. با این حال درمورد بچه های خیلی کوچک که به سختی خودشان را کنترل می کنند وممکن است نتوانند سروگردن شان را خارج ازآب نگاه دارند، بازوبند انتخاب بهتری است. البته این بازوبندها باید آرام آرام با کمربندهای شنا جایگزین شوند.  

دماغ گیر

دماغ گیر برای کودک انتخاب مناسبی نیست؛ استفاده از دماغ گیر برای کودکان اصلاً توصیه نمی شود. تنفس در آب، یک مسئله بسیارمهم است. به طور معمول زمانی که سر از آب بیرون است، هوا را از راه دهان می گیریم وبعد از فرو بردن سر در آب، هوا را از راه بینی ودهان خارج می کنیم. این حرکت مانع وارد شدن آب به داخل گوش و بینی می شود. این اتفاق در بچه هایی که به استفاده از دماغ گیر عادت می کنند به سختی رخ می دهد، آن ها نمی توانند هوا را از بینی خارج کنند بنابراین همیشه احتمال وارد شدن آب به بینی آن ها وجود دارد. بنابراین استفاده از دماغ گیر درمورد کودکان را خیلی توصیه نمی کنم، مگراین که به دلایل مشکلاتی تنفسی یاحتی سینوزیت به توصیه پزشک ناگزیر به استفاده از دماغ گیر باشند.  

عینک شنا

بهتر است از عینک شنا درمراحل اولیه آموزش شنا به کودکان به خصوص درمراحل آشنایی با آب استفاده نکنیم. دراین مرحله باید به چشمان کودک فرصت بدهیم تا با آب آشنا شود. کودک باید بتواند بدون این که بترسد ودست وپایش را گم کند چشمانش را در آب باز و بسته کند و وحشتی از فضای زیر آب نداشته باشد. حتی رنگ ها و اشیا زیر آب را هم تشخیص بدهد؛ اما زمانی که پروسه آشنایی با آب تمام می شود در دوره آموزش حرفه ای شنا، استفاده از عینک شنا می تواند مؤثر باشد چون با کمک عینک شنا جهت یابی راحت تر انجام می گیرد. گذشته از این، نقش بهداشتی عینک درحفظ سلامت چشم کودکان در برابر کلر موجود در آب هم درمیان است، بنابراین باید گفت بعد از آموزش شنا وآشنایی تمام وکمال کودک با آب، عینک شنا به نوعی برای حفظ سلامت بینایی کودکان هم مفید است.
 

مدرسه شنا

آموزش شنا به کودکان، مراحل مختلفی دارد. ابتدایی ترین مرحله، دوره آشنایی کودک با آب است که بهترین زمان برای این آموزش ها از بدو تولد تا 3یا 4 سالگی است. از این مرحله به بعد کودک باید از طریق آموزش های گروهی دوره مبتدی آموزش شنا که شامل آموزش های اولیه مثل شناور شدن روی آب، پای دوچرخه، نفس گیری و... است را فرا بگیرد. در این دوران اصل براین است که کودک بتواند خودش را در آب کنترل کند. دراین مرحله به دلیل حس رقابت بین کودکان و تلاش آن ها برای تکرار حرکات دوستان هم سن و سال شان، آموزش های گروهی بر آموزش های فردی ارجحیت دارد. بعد ازاین مرحله یعنی زمانی که کودک با مراحل ابتدایی شنا آشنا شد وتوانست بدون کمک خودش را در آب نگه دارد، نوبت به آموزش های تکمیلی یعنی آموزش 4 نوع شنای اصلی می رسد. دقیقاً دراین مرحله است که موضوع مدارس شنا به میان می آید. مدارس شنا که درحقیقت فرصتی برای استعدادیابی کودکان درزمینه شنای حرفه ای هستند، توانمندی های ویژه کودکان را شناسایی می کنند وبا تمرکز روی توانایی آن ها طی تمرینات ویژه و فشرده آن ها را برای شنا به صورت حرفه ای وقهرمانی آماده می کنند. درمدرسه شنا مراحل به صورت حرفه ای و قهرمانی آماده می کنند. درمدرسه شنا مراحل آموزش با توجه به سن و توان کودکان مرحله بندی شده وهر کودکی که استعداد بیشتر دارد. به تشخیص مربی از مرحله ای به مرحله دیگر می رود. به همین شیوه 4 نوع شنای اصلی را به طور کامل یاد می گیرد. بعد ازتکمیل شدن این مراحل مربی تشخیص می دهد بچه ها درچه گروهی ودرچه نوع شنایی قابلیت ورزش به شکل حرفه ای را دارند. به طور کلی شنا از آن دست ورزش هایی است که برای حضور به شکل حرفه ای در آن باید از کودکی به آن پرداخت. اولین گروه سنی هم که می توانند در مسابقات شنا شرکت کنند کودکان 8تا 10 ساله اند.
 

ابزار کمک آموزشی را بهتر بشناسید.

برای شنا کردن وسایل و ابزار مختلفی وجود دارد، به خصوص ابزاری که شنا کردن را برای کودکان بسیار جذاب هم می کند؛ اما هرکدام ازاین ابزار کاربرد ویژه ای دارند و به کار آموزش خاصی می آیند. بد نیست با کاربرد هر کدام ازاین وسایل کمک آموزشی آشنا شوید تا در نهایت بهترین انتخاب را داشته باشید.  

1.تخته شنا:

تخته شنا ابزاری است که بیشتر درمراحل آموزش شنای حرفه ای به کار می آید. کاربرد تخته شنا درقوی شدن پای شناگر است. با استفاده از تخته شنا دست ها ثابت می مانند وتنها پاست که حرکت می کند وتعادل بدن روی آب را حفظ می کند.  

2.دوقلو:

این وسیله برای تقویت عضلات دست وبازوها به کار می رود. چون به این ترتیب پا ثابت می ماند و حفظ تعادل بدن به عهده دست هاست.  

3.جلیقه نجات:

جلیقه نجات جنبه آموزشی چندانی ندارد چون باز هم جلوی حرکت کودک را می گیرد. مگر برای بچه های خیلی کوچک ودر مرحله آشنایی با آب برای از بین بردن ترس کودک ازآب.
 

4.تشکچه بادی:

تشکچه بادی یک وسیله کاملاً تفریحی است ونقشی در آموزش شنا به کودکان ندارد چون مانع تماس کودک با آب می شود. بنابراین بیشتر باید به عنوان یک وسیله تفریجی به این تشکچه ها نگاه کرد تا آموزشی.  

5.بازوبند:

بازوبندهای آبی برای کودکانی که توان نگاه داشتن سر و گردن را خارج از آب ندارند، انتخاب خوبی است. این بازوبندها به کودک کمک می کنند بدون ترس از آب خوردن روی آب بمانند.  

6.کمربند شنا:

کمربند شنا برای آموزش شناور ماندن کودک روی آب بسیار مفید است به خصوص این که این کمربندها مانع حرکت دست وبالاتنه کودک در آب هم نمی شوند.
*مایو:بهتراست برای انتخاب مایو دختر کوچولو یا پسرکوچولوی شناگرتان سراغ مایوهای رنگارنگ وشاد بروید. انتخاب رنگ های شاد بچه ها را به استخر وآب به شدت علاقه مند می کند.
 

منبع

نشریه شهرزاد، شماره22.