بامهاي سبز در جهان (1)
نويسندگان: مهندس مسعود كريميان (1)
مهندس علي محمد ظهرابي (2)
مهندس علي محمد ظهرابي (2)
The green roofs in the world
در اين ميان، ضوابط مختلفي براي اين سيستم در حال بررسي بوده و ساخت انواع باغ بام‌ها، نيازمند تصميمات برنامه‌ريزي شده است كه براي حصول نتيجه‌ي مورد نظر، داشتن آگاهي و اطلاع از نحوه‌ي استفاده از آن ضروري‌ست. بام سبز بايد قابليت نگه‌داري و كنترل وزن خاك باران و برف، مسير تعبيه‌شده‌ي پياده و ديگر موارد را فراتر از سيستم مهندسي بامهاي معمولي داشته باشد. معمولاً كارخانه‌هاي سازنده، سه مشخصه را براي باغ بام‌ها در نظر مي‌گيرند كه عبارت‌اند از:
نمونه‌هايي انگليسي از بام سبز، در دانشگاه نانينگهام و در لندن در موزه‌ي هانريمان و كاري موارف قرار دارند. اتلرد استيت نزديك رودخانه‌ي تايمز در مركز لندن، بزرگ‌ترين سقف سبز تاريخي پايتخت انگلستان است. تكستس در ليورپول نيز يكي از نامزدهاي پروژه‌هاي بزرگ سقف سبز است.
ساختمان جديد آكادمي علوم كاليفرنيا، گلدن پارك انرانسيسكو، سقف سبزي به مساحت 1 هكتار دارد كه محلي براي پرورش گياهان اهلي مي‌باشد. بر اساس اسناد آكادمي ساختمان‌سازي، اين ساختمان‌هاي جديد 30 تا 35 درصد كم‌تر انرژي مصرف مي‌كنند.
ـ حفاظت از پوسته‌ي بام: بام سبز مي‌تواند طول عمر پوسته‌ي بام را از طريق حفاظت در مقابل اشعه‌ي فوق بنفش و در پي آن انبساط و انقباض ناشي از نوسانات حرارتي افزايش دهد. بيش‌تر بام‌ها هر 15 تا 20 سال بايد جايگزين شوند. بعضي بامهاي سبز در آلمان تا 40 سال بدون نياز به هيچ تعويضي عمر كرده‌اند.
ـ فضاهاي مطبوع و تفريحي: بام سبز فضاهاي طبيعي و زيبايي براي تفريح فراهم مي‌سازد.
ـ پرورش گياهان خوراكي: يك بام سبز با طراحي خوب مي‌تواند داراي گياهان و سبزيجات رايج در باغ سنتي باشد، يك هتل در ونكوور كانادا سبزيجات خود را روي بام سبز پرورش داده و با اين روش در هزينه‌هاي آشپزخانه خود 30000 دلار در سال صرفه‌جويي كرده است.
2. حفاظت از فاضلاب: فاضلاب مسأله‌ي جدي آلودگي آب است. بام سبز 75 درصد از بارش يك اينچي باران را دريافت مي‌كند. بام سبز بار بيش از حد سامانه‌هاي مجاري فاضلاب را آرام مي‌سازد. يك كانال از پشت‌بام به مجاري فاضلاب موجب جاري شدن فاضلاب روي پياده‌رو مي‌شود كه در بالاي خود ذرات خطرناك را حمل مي‌كند. در طي بارش شديد بيش‌تر شهرها مجاري فاضلاب خود را با مجاري فاضلاب خانگي متصل مي‌كنند و به اين ترتيب بار فاضلاب بيش‌تر مي‌شود كه اين عمل موجب افزايش فشار بر تأسيسات گندزدايي مي‌شود. عدم ترميم مجاري فاضلاب، آب‌راه‌هاي شهر را بي‌اثر خواهد كرد.
3. اصلاح كميت آب: بام سبز با جذب دي‌اكسيدكربن و توليد اكسيژن موجب تصفيه‌ي هوا مي‌شود. فقط 5/1 مترمربع علف سبز نبريده (زنده) اكسيژن كافي سالانه‌ي يك شخص را فراهم مي‌سازد. يك متر مربع (76 .10 فوت مربع) از بام سبز علفي مي‌تواند 0/2 كيلوگرم از ذرات معلق هوا را در سال حذف نمايد.
4. ذخيره‌ي انرژي: ديگر نقش ابزاري بام سبز توانايي كاهش حرارت اطراف شهرهاست. جلوگيري از افزايش دماي ساختمان‌ها در ماه‌هاي تابستان، موجب كاهش تقاضا براي الكتريسيته جهت خنك‌سازي مي‌شود. در طي ماه‌هاي زمستان بام سبز مي‌تواند عايق مهمي باشد و كاهش تقاضا براي انرژي گرمايي را موجب مي‌شود.
ادامه دارد...
تاريخچه‌ي استفاده از بامهاي سبز در كشورهاي جهان
در اين ميان، ضوابط مختلفي براي اين سيستم در حال بررسي بوده و ساخت انواع باغ بام‌ها، نيازمند تصميمات برنامه‌ريزي شده است كه براي حصول نتيجه‌ي مورد نظر، داشتن آگاهي و اطلاع از نحوه‌ي استفاده از آن ضروري‌ست. بام سبز بايد قابليت نگه‌داري و كنترل وزن خاك باران و برف، مسير تعبيه‌شده‌ي پياده و ديگر موارد را فراتر از سيستم مهندسي بامهاي معمولي داشته باشد. معمولاً كارخانه‌هاي سازنده، سه مشخصه را براي باغ بام‌ها در نظر مي‌گيرند كه عبارت‌اند از:
بامهاي سبز در آمريكاي شمالي
بامهاي سبز در كشورهاي اروپايي
نمونه‌هايي از بامهاي سبز اجرا شده در جهان
نمونه‌هايي انگليسي از بام سبز، در دانشگاه نانينگهام و در لندن در موزه‌ي هانريمان و كاري موارف قرار دارند. اتلرد استيت نزديك رودخانه‌ي تايمز در مركز لندن، بزرگ‌ترين سقف سبز تاريخي پايتخت انگلستان است. تكستس در ليورپول نيز يكي از نامزدهاي پروژه‌هاي بزرگ سقف سبز است.
ساختمان جديد آكادمي علوم كاليفرنيا، گلدن پارك انرانسيسكو، سقف سبزي به مساحت 1 هكتار دارد كه محلي براي پرورش گياهان اهلي مي‌باشد. بر اساس اسناد آكادمي ساختمان‌سازي، اين ساختمان‌هاي جديد 30 تا 35 درصد كم‌تر انرژي مصرف مي‌كنند.
فوايد اختصاصي و عمومي بامهاي سبز
فوايد اختصاصي:
ـ حفاظت از پوسته‌ي بام: بام سبز مي‌تواند طول عمر پوسته‌ي بام را از طريق حفاظت در مقابل اشعه‌ي فوق بنفش و در پي آن انبساط و انقباض ناشي از نوسانات حرارتي افزايش دهد. بيش‌تر بام‌ها هر 15 تا 20 سال بايد جايگزين شوند. بعضي بامهاي سبز در آلمان تا 40 سال بدون نياز به هيچ تعويضي عمر كرده‌اند.
ـ فضاهاي مطبوع و تفريحي: بام سبز فضاهاي طبيعي و زيبايي براي تفريح فراهم مي‌سازد.
ـ پرورش گياهان خوراكي: يك بام سبز با طراحي خوب مي‌تواند داراي گياهان و سبزيجات رايج در باغ سنتي باشد، يك هتل در ونكوور كانادا سبزيجات خود را روي بام سبز پرورش داده و با اين روش در هزينه‌هاي آشپزخانه خود 30000 دلار در سال صرفه‌جويي كرده است.
فوايد عمومي:
2. حفاظت از فاضلاب: فاضلاب مسأله‌ي جدي آلودگي آب است. بام سبز 75 درصد از بارش يك اينچي باران را دريافت مي‌كند. بام سبز بار بيش از حد سامانه‌هاي مجاري فاضلاب را آرام مي‌سازد. يك كانال از پشت‌بام به مجاري فاضلاب موجب جاري شدن فاضلاب روي پياده‌رو مي‌شود كه در بالاي خود ذرات خطرناك را حمل مي‌كند. در طي بارش شديد بيش‌تر شهرها مجاري فاضلاب خود را با مجاري فاضلاب خانگي متصل مي‌كنند و به اين ترتيب بار فاضلاب بيش‌تر مي‌شود كه اين عمل موجب افزايش فشار بر تأسيسات گندزدايي مي‌شود. عدم ترميم مجاري فاضلاب، آب‌راه‌هاي شهر را بي‌اثر خواهد كرد.
3. اصلاح كميت آب: بام سبز با جذب دي‌اكسيدكربن و توليد اكسيژن موجب تصفيه‌ي هوا مي‌شود. فقط 5/1 مترمربع علف سبز نبريده (زنده) اكسيژن كافي سالانه‌ي يك شخص را فراهم مي‌سازد. يك متر مربع (76 .10 فوت مربع) از بام سبز علفي مي‌تواند 0/2 كيلوگرم از ذرات معلق هوا را در سال حذف نمايد.
4. ذخيره‌ي انرژي: ديگر نقش ابزاري بام سبز توانايي كاهش حرارت اطراف شهرهاست. جلوگيري از افزايش دماي ساختمان‌ها در ماه‌هاي تابستان، موجب كاهش تقاضا براي الكتريسيته جهت خنك‌سازي مي‌شود. در طي ماه‌هاي زمستان بام سبز مي‌تواند عايق مهمي باشد و كاهش تقاضا براي انرژي گرمايي را موجب مي‌شود.
پي‌نوشت‌ها:
1. مدير برنامه‌ريزي طراحي و توسعه‌ي شهري معاونت شهرسازي شهرداري، كارشناس ارشد معماري، دانشگاه شهيد بهشتي تهران
2. كارشناس معاونت شهرسازي، كارشناس ارشد شهرسازي، دانشگاه شهيد بهشتي تهران
ادامه دارد...
/ج
