سيستم عامل Ubuntu

بسياري از کاربران فقط با سيستم عامل ويندوز کار کرده اند. تعداد کمي از کاربران با لينوکس نيز کار کرده اند. بعضي از کاربران فقط با يک نگارش لينوکس مدتي بازي کرده اند، اما معلومات بسياري از کاربران درباره لينوکس بسيار کمتر از معلومات آنها درباره ويندوز است.
در اين ماه، آسان ترين بخش هاي کار با يک نگارش لينوکس را بررسي کرده ايم _ نصب سيستم عامل، و کاوش، پيکربندي، و استفاده از امکانات از پيش نصب شده.

کدام نگارش
 

تعداد بسيار زيادي نگارش لينوکس وجود دارد که مي توانيم نصب کنيم. مشخص کردن اين که کدام نگارش «مناسب» است دشوار است. ما آخرين نگارش روميزي Ubuntu محصول شرکت Canonical را انتخاب کرديم.
Ubuntu يکي از سيستم عامل هاي لينوکس کاربرپسند است. در حقيقت، Ubuntu سيستم عامل منتخب توليد کنندگان اکثر نت بوک ها (کامپيوترهاي همراه مناسب کارهاي ساده مانند مرور وب) بوده است. ما آخرين نگارش Ubuntu (به نام Jaunty Jackalope 9.04) را نصب کرديم.

نصب
 

چند روش براي نصب Ubuntu وجود دارد. بديهي است که اول از همه بايد رسانه اي داشته باشيد که حاوي فايل هاي نصب است.
عمليات نصب آسان است. اگر ارتباط اينترنت سريع داشته باشيد به سايت Ubuntu برويد و روي Download در صفحه اول اين سايت کليک کنيد:
http://www.ubuntu.com/
در غير اين صورت، سي دي يا دي وي دي Ubuntu را از بازار بخريد.
جايي که Ubuntu را نصب مي کنيد به خودتان مربوط است _ روي يک پارتيشن بر روي ديسک سختي که يک يا چند سيستم عامل بر روي آن نصب شده است، يا بر روي يک ديسک سخت خالي _ اما ما روش اول را که آسان است انتخاب کرديم.

سازمان
 

پس از پايان عمليات سريع و آسان نصب، گام بعدي فهميدن اين بود که Ubuntu چگونه همه چيز را سازمان مي دهد.
Ubuntu يک دسک تاپ پاک و خالي دارد، و هيچ آيکني در آن حضور ندارد. فقط يک نوار ابزار در بالاي صفحه نمايش (به نام Panel) دارد، با چند لينک برنامه، مواردي چون تاريخ و ساعت، و سه منوي پايين آمدني. اين سه منو _ Applications، Places، و System _ تقريباً جاي همه چيزهايي است که شما براي کاوش و کار روي کامپيوتر نياز داريد.
تحت Applications، همه برنامه هاي نصب شده در شش گروه سازمان مي يابند: Accessories، Games، Graphics، Internet، Office، و Sound & Video. هنگامي که به يکي از اين عنوان ها اشاره کنيد، فهرستي از برنامه هاي نصب شده در آن گروه را خواهيد ديد.

البته، اگر چند صد برنامه نصب کنيد اين فهرست ها شلوغ و در هم خواهند شد، اما با فقط چند ده برنامه نصب شده، اين روش سازمان دهي برنامه هاي کاربردي چنان ساده و کارآمد است که تعجب خواهيم کرد که چرا سيستم عامل هاي ديگر با اين شيوه کار نمي کنند.
منوي Places حاوي گزينه هاي مورد انتظار، شامل يک Home Folder (که Ubuntu براي نام مرورگر فايل خود به کار گرفته است _ و معادل Explorer در ويندوز است)، Desktop، Computer، و ديسک هاي متصل به کامپيوتر است. Places به طور پيش فرض همچنين حاوي پوشه هاي Documents، Music، Pictures، و Videos است. افزون بر اين، تحت Places، مي توانيد روي Network و Connect To Server کليک کنيد. Network همه کامپيوترهاي شبکه شما را نمايش مي دهد، و Connect To Server ناحيه اي است که در آن مي توانيد اطلاعات فوق العاده زيادي درباره سروري که مي خواهيد به آن وصل شويد به دست بياوريد. يک ناحيه Search For Files نيز تحت Places وجود دارد (هر چند، به نظر زائد مي آيد، چون فايل ها را در Home Folder مي توانيد جستجو کنيد). يک گزينه ديگر Places، منوي فرعي Recent Documents ( اسناد اخيراً دستيابي شده) است.
منوي System حاوي لينک هاي سودمند و آگاهي بخشي براي Gnome و Ubuntu و همچنين يک لينک به Ubuntu Help است. اين منو حاوي دو منوي فرعي Preferences و Administration نيز هست.
تحت Preferences، تنظيم هاي تقريباً همه جنبه هاي سيستم تان، از برنامه هاي کاربردي گرفته تا چهره دسک تاپ و پنجره هاي اتصالات شبکه و مانند آن را مي توانيد تغيير بدهيد. منوي فرعي Administration جايي است که در آن مي توانيد مجوزهاي امنيتي را ميزان کنيد؛ دستگاه ران هاي سخت افزاري را بررسي کنيد؛ نگهداري معمول کامپيوتر را انجام دهيد؛ حساب هاي کاربري، وصله هاي روزآمدساز، و اطلاعات سيستمي را اداره کنيد؛ و بسياري از امور مديريتي ديگر. به اين نتيجه خواهيد رسيد که براي انجام دادن کارهاي پيشرفته روي سيستم لينوکس بايد از منوي System شروع کنيد.

قدرت از پيش نصب شده ها
 

تعداد زيادي برنامه کاربردي و خدماتي از پيش نصب شده را در سيستم عامل Ubuntu خواهيد يافت، که احتمالاً شما را بسيار خوشحال خواهند کرد. برنامه هاي کاربردي پيش نصب شده در شش گروهي که در بالا ذکر شد سازمان مي يابند.
تعداد زيادي برنامه سودمند تحت Accessories حاضر است: يک برنامه ماشين حساب؛ يک سي دي / دي وي دي نويس؛ يک نقشه کاراکتر (با تعداد زيادي فونت و کاراکترهاي ويژه)؛ چند برنامه براي روان نگه داشتن سيستم، شامل يک آناليزه کننده ديسک، يک مدير امور چاپ، و يک مدير گذرواژه و رمز نگاري؛ Terminal؛ يک برنامه عکس برداري از صفحه نمايش؛ يک ويرايشگر متن ساده؛ و يک برنامه يادداشت.
تعداد 17 بازي از پيش نصب شده نيز وجود دارد. اکثر آنها پازل و ورق هستند؛ شايد به بعضي از اين بازي ها اعتياد پيدا کنيد.
براي گرافيک، Ubuntu حاوي برنامه هاي F-Spot Photo Manager، GIMP Image Editor، OpenOffice.org Drawing، و XSane Image scanning است.

تحت منوي فرعي Internet برنامه هاي فايرفاکس، Evolution Mail، Pidgin Internet Messenger، Evolution Mail، Ekiga Softphone( يک برنامه VoIP)، و Remote Desktop Viewer، Transmission BitTorrent Client، و Terminal Server Client را خواهيد ديد.
منوي فرعي Office حاوي برنامه هاي واژه پردازي، صفحه گسترده، و ارائه OpenOffice.org است؛ اين منو همچنين حاوي يک واژه نامه و برنامه Evolution Mail and Calendar است. (نمي توانم اين علت را که چرا Evolution Mail در دو جا قرار گرفته است _ Internet و Office _ توضيح بدهم!)
سرانجام، Ubuntu تحت Sound & Video برنامه هاي Brasero Disc Burner (که با توجه به وجود برنامه CD/DVD maker زائد به نظر مي رسد)، Movie Player، Rhythm box Music Player ، و Sound Recorder را دارد.

بي گمان، برنامه هاي تعبيه شده در سيستم عامل خوب هستند، اما براي کساني که احتياجي به همه اين برنامه ها ندارند، يا به برنامه هاي ديگري نياز دارند، برنامه اي تحت Applications به نام Add/Remove گنجانده شده است.
تعداد زيادي برنامه کاربردي به ترتيب حروف الفبا فهرست شده اند، و زماني که به C برسيد، ممکن است دهان تان از موارد قابل دستيابي آب بيفتد. همه برنامه هاي کاربردي موجود را در يک فهرست مي توانيد ببينيد، يا آنها را مي توانيد به طور گروه بندي شده (در گروه هاي Accessories، Games، Office، و غيره) ببينيد.
اگر بخواهيد برنامه اي را که در اينجا مي يابيد نصب کنيد، کافي است مربع کنار نام برنامه را تيک دار کنيد. براي نصب زدايي يک برنامه، مربع کنار آن را بدون تيک کنيد. هنگامي که همه انتخاب هاي خود را مشخص کرديد، روي Apply Changes براي اجراي يک عمل بزرگ نصب/نصب زدايي کليک کنيد. به گونه اي باور نکردني روشي آسان براي مديريت برنامه هايي است که مي خواهيد بر روي کامپيوتر شما حاضر باشند.

Ubuntu رابط کاربري (GUI) جذابي دارد. آن قدر تعداد برنامه هاي آماده استفاده آن زياد است که شايد اين حس به شما دست بدهد که ديگر به نصب يک برنامه جديد نياز نخواهيد داشت. بنابراين، براي نيازهاي کامپيوتري پايه، Ubuntu عالي است.
منبع: نشريه ريز پردازنده، شماره 185.