مهار اعتياد به بازي در نوجوانان

حتماً ديده ايد کودکان و نوجواناني را که تمام روز را پاي بازي هاي کامپيوتري يا اينترنت مي نشينند يا به طور دائم با گوشي هاي موبايل بازي مي کنند و حتي يک ساعت هم آنها را کنار نمي گذارند. اين يک رفتار و عادت غير عادي است به نام «اعتياد به تکنولوژي» که اگر به موقع جلوي آن گرفته نشود، تبديل به يک ناهنجاري روحي در اين افراد نوجوان و کم سن و سال مي شود. اخيراً در شهر لندن در انگلستان، براي کمک به بچه هايي که بيش از حد به شکل هاي مختلف تکنولوژي و بازي هاي کامپيوتري عادت کرده اند، يک «مرکز ترک اعتياد به تکنولوژي» به اسم بيمارستان «کاپيو نايتينگل» تاسيس شده است، که به طور تمام وقت راهنمايي هاي تلفني نيز ارائه مي دهد. والدين اين بچه ها درباره اينکه چه طور بايد با آنها رفتار کنند که کم کم اين عادت آنها از بين برود، از اين مرکز مشاوره وکمک مي گيرند. مشاور روانشناسي اين مرکز، دکتر گراهام گرين مي گويد که نمونه هايي بوده که وقتي پدر و مادر فرزندشان خواستند که دستگاه را خاموش کند، آن بچه به شدت از کوره در رفته و نمي توانستند کنترلش کنند و حتي در مواردي مجبور شدند پليس را خبر کنند تا اوضاع را کنترل کند.
دکتر گراهام که اين بچه ها را «نسل صفحه مانيتوري» مي نامد، تاکنون تحقيقات زيادي درباره اين نوجوانان داشته و شيوه هاي زيادي را در درمان اين نوع از اعتياد نوجوانان ارائه و اجرا کرده است. او عقيده دارد که اين مرکز درمان نبايد همان شيوه هاي قديمي درمان اعتياد را که در مورد انواع ديگر اعتياد اجرا مي شد و حتي موفق هم بود، روي اين افراد اجرا کند. بايد شيوه ها و مدل هاي جديد و البته استاندارد عرضه و اجرا شود. چون اين نوع متفاوت و تقريباً جديدي از اعتياد است و درمان آن، با شيوه درمان انواع ديگر از اعتياد که تا به حال مي شناختيم (مانند اعتياد به الکل يا مواد مخدر) بسيار متفاوت است. چون علت بروز اين عادت ها و نا به هنجاري ها و روندي که طي مي کنند و سن افراد مبتلا در آن فرق مي کند، نبايد به هيچ وجه همان شيوه هاي درماني را روي اين بچه ها اجرا کرد.
هدف اين مراکز درماني احيا و حفظ سلامت رواني نوجوانان است و بايد سخت تلاش کنند تا دنياي جديدي که قرار است اين نوجوانان و بچه هاي ما در آن بزرگ شوند و زندگي کنند، سلامت و آرامش رواني داشته باشد. بايد به آنها بفهمانند که تا چه حد نشستن هاي بي وقفه پشت مانيتور و بيش از حد بازي کردن و گشتن در فضاي اينترنت، مي تواند مضر و خطرناک باشد.

اما همچنان بسياري از مراکز خدمات درماني هستند که پيچيدگي و متفاوت بودن اوضاع جديد را در نظر نمي گيرند و براساس همان مدل ها و شيوه هاي قديمي ترک اعتياد عمل مي کنند و به اين ترتيب هم منطقي به نظر مي رسد که پيشرفت هاي خوبي در روند درمان بيمارانشان نداشته باشند.
مسئولان امر، بيمارستان کاپيو نايتينگل را با در نظر گرفتن جوانب مختلف، نيازها و محدوديت ها، به عنوان يک مرکز درماني اعتياد به تکنولوژي نوجوانان، با فعاليت هاي حرفه اي و علمي، تأسيس کرده اند و هدفشان اين است که بتوانند دوباره اين «نسل صفحه مانيتوري» را به همان « نسل نوجوانان»، که قبلاً بود، تبديل کند.
استراتژي آنها براي درمان، اين گونه است که به تدريج زماني که نوجوانان با کارها و فعاليت هاي اجتماعي و «غير کامپيوتري» مي گذرانند را تا حد چشمگيري افزايش دهند و با اين فعاليت هاي اجتماعي که افراد رو در روي هم هستند و انجام مي دهند، اعتماد به نفس آنها را هم بالا ببرند. چون طبق تحقيقات، نداشتن اعتماد به نفس يکي از دلايل مهمي است که باعث مي شود افراد به سمت استفاده بيمار گونه از تکنولوژي و بازي هاي کامپيوتري کشيده شوند و اکثر ساعت هاي روز و شب را به اين نحو بگذرانند. انجام اين فعاليت هاي اجتماعي و گروهي و زماني که اين گونه سپري مي گردد، باعث مي شود که اين نوجوانان متوجه وابستگي خودشان به بازي هاي کامپيوتري، شبکه هاي گروهي، فيس بوک، و گوشي هاي موبايلشان بشوند و کم کم ياد مي گيرند که چگونه بتوانند خودشان و شرايط را کنترل کنند و موقعي که وقتش شد، سيستم را خاموش کنند.
دکتر گراهام مي گويد آنهايي که به استفاده از صورت هاي مختلف تکنولوژي معتاد هستند، مانند آنهايي که معتاد به قمار هستند، تحت تأثير انجام مکرر اين بازي ها و شرايطي که در طول بازي دائم در آن قرار مي گيرند، خيلي سريع تر از حالت عادي و نرمال هيجان زده مي شوند، هميشه گوش به زنگ هستند و نسبت به هر محرکي خيلي سريع واکنش نشان مي دهند، و حالت هايي شبيه نشانه هاي ترک دارو، مثل بيقراري و استرس هاي دائم را پيدا مي کنند. مانند مثالي که قبلاً هم زديم وقتي به اين بچه ها مي گويند که کامپيوتر را خاموش کنند، خيلي سريع و غير عادي از کوره در مي روند و ديگر نمي شود کنترلشان کرد. تا جايي که والدين مجبور مي شوند پليس را خبر کنند تا اوضاع را آرام کند.
با تمام اين احوال در اين هنگامه عصر بيست و يکم و با پيشرفت سرسام آور فناوري هاي نوين و ظهور روز افزون آنها در کشورمان، ضروري به نظر مي رسد به اين موضوع يعني زياده روي در استفاده از امکانات آنلاين و خصوصاً بازي هاي ويديويي توجه ويژه اي مبذول شود و ارگان هاي مسئول سازوکارهاي کنترل کننده مناسبي را بر پا کنند. گر چه همچنان که پيش از اين نيز به کرات در همين صفحات اشاره کرده ايم بازي هاي رايانه اي و ويديويي و سرگرمي هاي متداول الکترونيکي مشابه به هيچ وجه آن گونه که در برخي محافل بزرگ نمايي مي شود تماماً مضر نيستند و حتي در صورت استفاده مناسب از آنها مي توانند به ابزاري پيش برنده در اختيار نسل جوان ما تبديل شود.
منبع: دنياي کامپيوتر و ارتباطات، ش 90