اعراض از ملك(3)

چنان كه در قسمت قبل گفته شد شرايط تحقق اعراض در قوانين مدني اغلب كشورهاي غربي به طور عموم مشابه يكديگر است. در زير، مفاد موادي از قوانين مدني برخي از كشورهاي مزبور در مورد شرايط تحقق اعراض مورد بررسي قرار مي گيرد:
قانون مدني آلمال فدرال

ماده 856 :
 

«تصرف ذي اليد بر مالي با رها كردن شي توسط ذي اليد ، قطع ميشود»

ماده 959 :
 

« مال منقول موقعي مال معرض عنه محسوب ميشود كه مالك آن با قصد انصراف از مالكيت از ادامه تصرف مالكانه نسبت به آن مال صرف نظر كند.»

ماده 958 :
 

بند يك : « هركس مال منقول معرض عنه را با قصد متصرف شود، مالك آن محسوب ميشود»
توجه شود كه ماده فوق صراحت دارد به اعراض صرفاً در مال منقول.
بند دو : « مالكيت بر مالي، در صورتي كه منافع قانوني نسبت به آن وجود داشته باشد يا مالكيت آن معارض با مالكيت ديگري باشد ، تحقق نمي يابد»
ماده 960 ( در خصوص حيوانات وحشي)
بند يك : «وحوش تا زماني كه آزادند بلاصاحب محسوب ميشوند وحوش در باغهاي وحش و ماهيان در حوضچه ها واستخرها يا در ساير آبهاي داراي حرز و بسته ، بلاصاحب نمي شوند»
بند دو : چنانچه حيوان وحشي به دام افتاده اي ، آزادي خود را بازديد ، بلاصاحب محسوب است ، مشروط بر آنكه صياد ، بلافاصله به تعقيب آن نپردازد و از جستجويش منصرف شود»
بند سه : يك حيوان اهلي زماني كه عادت بازگشت ب محل مالوف خود را از دست بدهد ، بلاصاحب محسوب مي شود»

ماده 961 :
 

« در صورت كه يك دسته زنبور عسل از محل خود دور شوند بلاصاحب محسوب اند، مشروط بر اينكه صاحبشان به تعقيب آنها نپردازد و از جستجوي آنها منصرف شود.»

قانون مدني كانادي جنوبي
 

ماده 593 قانون مزبور ضمن به دست دادن تعريفي تلويحي از اعراض به شرط ذاتي آن يعني ارادي بودن ، اشاره دارد ؛ چرا كه در غير آن صورت، مالك را هرزمان رسد كه ادعاي مالكيت آن مال را بكند و چنانچه ادعا نكرد و امكان ادعا نيز مفقود نبود، در آن صورت ، اعراض تحقق مي يابد و مطابق قاعده تصرف ، متصرف جديد مالك آن محسوب است. احراز عدم وقوع ادعا و مدت آن بسته به نظر عرف و اوضاع و احوال و قراين و امارات امر است.

قانون مدني عمومي اتريش
 

ماده 349:
 

«يد يا مالكيت بر مال عيني 43 به طور عموم با فقدان آن به نحوي كه اميدي به بازيابي آن نباشد، يا زماني كه آن مال با اراده رها شود و يا به تصرف ديگري درآيد ، قطع ميشود»

ماده 350 :
 

« مالكيت بر اموال غير منقول و حقوقي كه رسماً ثبت شده است ، تنها در صورتي قطع مي شود كه سوابق ثبتي آن از دفاتر ايالتي و ولايتي يا ثبت املاك حذف شود يا اينكه به نام شخص ديگر ثبت برسد.»
چنانچه ملاحظه مي شود ماده فوق الذكر به طور ضمني شمول اعراض بر اموال غير منقول و نيز حقوق ثبت شده را نمي پذيرد و آنچه قبلاً در بحث اعراض از حقوق امتيازات و اختراعات سخن به ميان آمد كاشف از اين قيد بود كه آن امتيازات از سوي صاحبش به ثبت نرسيده باشد و اوضاع و احوال نيز دلالت بر اعراض صاحب آن داشته باشد.

پی نوشتها:
 

1 ـ اصطلاح هاي ديگري هم به همين مفهوم به كار مي رود مانند relinquishment ، اما abandonment كثرت استعمال دارد.
2 ـ دائره المعارف بريتانيكا ، جلد اول ، باب اعتراض و رفرانسهاي مندرج در آن.
3 ـ همان ماخذ و نيز دائره المعارف امريكانا ، چاپ 1963 ، جلد اول ، باب مالكيت.
4 ـ در قرن اخير رساله مختصري تحت عنوان \"جان السلك في الاعراض عن الملك \" توسط محقق ايرواني تاليف شده است.
5 ـ وسائل الشيعه، كتاب اللقطه ، باب 13 ، حديث 2 (ج 13/ ص 344 )
6 ـ همان ، حديث 13.
7 ـ همان ، باب 12 .
8 ـ مكاسب شيخ انصاري ، ص 161 .
9 ـ وسايل الشيعه ج 17/ص 357 و359.
10 ـ مسالك الافهام ، كتاب التجاره ، ج1/ص 163.
11 ـ رياض المسائل ، ج 1 /ص 551.
12 ـ منهاج الصالحين حكيم، ج2/ مساله21.
13 ـ منهاج الصالحين حكيم خويي ، ج2 / مساله 34.
14 ـ الوسيط في حقوق المدني ، ج 1 /ص15.
15 ـ همان ماخذ.
16 - Wwitten Law
17 - ownership
18 ـ تاريخ حقوق انگلستان تاليف Pollock- Maitand ، اديتور Mislon S.F.C چاپ 1952 ، جلد اول.
19 - Code of Solon
20 - Code of Rome
21 ـ دايره المعارف گرولير، چاپ 1960 ، جلد اول ، باب اعراض.
22 ـ همان ماخذ.
23 - Cmmon Law
24 ـ دائره المعارف بريتانيكا ، چاپ 1982 ، جلد اول ، بابهاي اعراض و مالكيت.
25 - relinguishikg
26 ـ دائره المعارف اينترنشنال، چاپ 1971 ، جلد اول ، باب اعراض.
27 - immovable property
28 - tangible property
29 - intangible property
30 ـ دائره المعارف امريكانا، چاپ 1963 ، جلد اول ، باب اعراض.
31 ـ دائره المعارف بريتانيكا، باب اعراض.
32 ـ دائره المعارف امريكانا، باب اعراض.
33 - internal will
34 - external will
35 ـ دائره المعارف بريتانيكا، بابهاي مالكيت و اعراض.
36 ـ تاريخ انگلستان ، قسمت فوق الذكر.
37 ـ دائره المعارف اينترنشنال، قسكت فوق الذكر.
38 - The German Civil Code, Translatedinto I.S. Forrester et al., Publisher North Holland Publishing Co., 1975.
39 - ownerless
40 - Civil Code of Lower Canada, Published by McGill University, 1984.
41 - occupancy
42 - The German Civil Code of Austria, Translated indo English by P.L. Baeck, Published Oceana Publication, Inc., New York, 1972.
43 - Corporeal property
 

منبع:www.lawnet.ir
/ج