امروزه با افزايش مشغله هاي روزمره، فرصت چنداني براي خواب نيمروزي باقي نمي ماند؛ اما نبايد فراموش کرد که خواب کوتاه بعدازظهر براي قلب و حافظه مفيد است. از اين گذشته، به هضم غذا کمک کرده و با الزايمر مقابله مي کند. در اين مقاله شما با فوايد چرت بعدازظهر آشنا مي شويد.
خواب بعدازظهر براي حافظه مفيد است
پژوهش هاي متعددي نشان داده است که چرت بعدازظهر تأثير مثبتي روي حافظه دارد. مي پرسيد چرا؟ به خاطر اينکه چرت کوتاه به ذهن انسان نظم بخشيده و به مغز استراحت مي دهد. حافظه با تبادلات بين نرون ها (سلول هاي عصبي) ساخته مي شود و در طول خواب اين رابطه دوباره شکل مي گيرد. وقتي خود را از خواب نيمروزي محروم مي کنيد، سلول هاي عصبي اشباع مي شوند و قابليت هاي خود را از دست مي دهند. ناسا پژوهش هايي انجام داده و با تجزيه و تحليل اثرات چرت بعدازظهر روي حافظه، اثرات خواب نيمروزي را روي عملکرد بهتر حافظه به اثبات رسانده است. نتايج اين پژوهش علمي حاکي از آن است قدرت ذهني به يادسپاري و افرادي که بعدازظهر چرت کوتاهي مي زنند، به ميزان 34 درصد افزايش مي يابد. در واقع چرت کوتاه حداقل نيم ساعته، بين ساعات 14 الي 16 بعدازظهر، براي «بازيابي و بازسازي توانمندي هاي ذهني» کافي است.
تاثير چرت بعدازظهر روي آلزايمر
پژوهشگران با مشاهده تأثيرات مثبت خواب نيمروزي روي بهبود حافظه، به دنبال بررسي تأثيرات آن در مقابله با بيماري آلزايمر برآمدند و به اين نتيجه رسيدند که خواب کوتاه با آلزايمر مقابله مي کند. دکتر دي ديه کوژي در اين رابطه مي گويد: «خواب نيمروزي فرايند به خاطر سپردن را بهبود مي بخشد و باعث مي شود نرون ها با نظم بيشتري کارهاي خود را انجام دهند؛ از اين رو تأثير خوبي در مقابله با آلزايمر دارد» همچنين، خواب نيمروزي با محافظت از نرون ها، سرعت «پيشرفت بيماري» را کند مي سازد. تأثير خواب بعدازظهر روي بيماري آلزايمر همچنان موضوع پژوهش هاي علمي است. نتيجه مطالعات گوناگون نشان مي دهد که بين کيفيت خواب و بيماري آلزايمر رابطه اي وجود دارد. بر اساس پژوهشي که در سال 2000 روي 337 بيمار مبتلا به آلزايمر در ژاپن انجام گرفت، خواب کوتاه مدت (کمتر از نيم ساعت) تأثيرات پيشگيرانه روي اين بيماري دارد (برعکس، چرت هاي طولاني مدت مي تواند احتمال ابتلا به آلزايمر و علائم آن را افزايش دهد). البته در اين مورد پژوهش هاي بيشتر و گسترده تري بايد انجام شود.
خواب بعدازظهر به هضم غذا کمک مي کند
خوابيدن بعد از صرف ناهار باعث مي شود که بدن صرفاً روي عملکرد دستگاه گوارش متمرکز شود. به همين دليل است که بعد از غذا بدن تحريک مي شود و ما به ناگاه احساس خواب آلودگي مي کنيم. دکتر دي ديه کوژي مي گويد: «بدن براي هضم بهتر غذا نياز به خواب دارد و موادي به نام نروهورمون ترشح مي کند که نياز به خواب را تشديد مي کند». به طور طبيعي بدن ما بعد از صرف غذا فعاليت هاي ديگر خود را رها مي کند تا انرژي خود را روي هضم غذا متمرکز سازد. به اين ترتيب چرت زدن بهترين کمک براي هضم غذاست. البته توجه داشته باشيد که بلافاصله بعد از صرف غذا نخوابيد. بهترين زمان براي خواب نيمروزي 15 دقيقه بعد از خوردن ناهار است و کمتر از نيم ساعت خواب براي داشتن گوارشي مطلوب و کسب انرژي دوباره جهت انجام کارها کافي است.
خواب بعدازظهر براي قلب مفيد است
يک پژوهش آمريکايي که در سال 2000 روي نزديک به 1000 نفر انجام گرفت، نشان داده است احتمال ابتلا به مشکلات قلبي عروقي در افرادي که بعدازظهر مي خوابند جدي تر است. اما دکتر دي ديه کوژي توضيحاتي ارائه مي دهد که مشخص مي کند در اين پژوهش افرادي که دچار آپنه خواب بوده اند، به حساب نيامده اند. مبتلايان به اين بيماري 5 الي 7 برابر بيشتر از سايرين در معرض بيماري هاي قلبي ــ عروقي قرار دارند. پژوهشگران متوجه شدند اگر تعداد افرادي را که دچار آپنه خواب و مستعد بيماري هاي قلبي ــ عروقي بوده اند ناديده بگيرند، خواب نيمروزي به استراحت فيزيکي بدن کمک مي کند و تأثير مثبتي روي سلامت بقيه افرادي که در اين پژوهش مورد مطالعه قرار گرفته اند، داشته است.
خواب بعدازظهر باعث خوش خلقي مي شود
خواب نيمروزي با آرامشي که به مغز و بدن مي دهد، تأثير خوبي روي خلق و خوي افراد مي گذارد. زماني که انسان خسته است، بداخلاق، کم طاقت و عصبي مي شود؛ اما چرت کوتاه در طول روز باتري ها را شارژ مي کند و باعث مي شود که فرد قبراق و سرحال به فعاليت روزانه خود ادامه دهد. دکتر دي ديه کوژي مي گويد: «بدن در طول شب کاملاً شارژ مي شود؛ پس براي اينکه در طول روز نيز سرحال باشيد، کمي بخوابيد»! سعي کنيد بين ساعت 1 تا 4 بعدازظهر استراحت کوتاهي داشته باشيد تا سرحال، پرانرژي و خوش اخلاق روز را به شب برسانيد.
چگونه بخوابيم؟
دکتر دي ديه کوژي مي گويد: «نحوه خوابيدن افراد متفاوت است. برخي در وضعيت هاي ناراحت يا مکان هاي پر سر و صدا به راحتي مي خوابند؛ اما بهتر است جاي راحتي را براي خواب انتخاب کنيد. اگر براي تان امکان دارد، دراز بکشيد، کفش هاي تان را در آوريد، کمربندتان را باز کنيد و راحت باشيد! در حد امکان اتاق، کم نور و دور از هياهو باشد». البته همه چيز به انتخاب و راحتي افراد بستگي دارد. برخي به تشک راحت نياز دارند و برخي ديگر به يک صندلي هم اکتفا مي کنند.
آيا لازم است هر روز بعدازظهر بخوابيم؟
به عقيده دکتر کوژي افراد مي توانند بسته به فشار کاري و خستگي روزانه، بعدازظهر چرت کوتاهي بزنند، اما توجه داشته باشيد اگر در طول روز خسته نشده ايد، خواب نيمروزي بيهوده خواهد بود و ممکن است در خواب شبانه تان اختلال ايجاد کند. براي افراد شاغل اغلب بسيار دشوار است که در محل کار بخوابند. در اين صورت تا جايي که امکان دارد از بقيه فاصله بگيريد و در محلي آرام اندکي استراحت کنيد.
آيا همه به خواب نيمروزي احتياج دارند؟
دکتر کوژي در جواب اين سؤال مي گويد: «تاکنون خلاف اين امر ثابت نشده است. خواب تنها مختص انسان نيست؛ کرم خاکي، مگس و تمام موجودات زنده مي خوابند. خواب عملکردي براي احيا و بازسازي توان فيزيکي و روحي است که نيروي از دست رفته در مدت بيداري را ترميم مي کند.» البته برخي افراد نياز چنداني به خواب احساس نمي کنند و برعکس برخي ديگر حقيقتاً به خواب بيشتري نياز دارند. در واقع، ساعت درون ما نياز و مدت خواب را تعيين مي کند. با اين حال در همه موارد خواب براي بدن لازم است.
منبع: دنياي زنان، شماره 64
