گل ديفن باخيا
نويسنده:سميرا کورش فرد
گياهي است تزييني و مناسب جهت نگهداري در آپارتمان، گل خانه و يا مكان هايي كه درجه ي حرارت در زمستان به حد كافي باشد مناسب است. برگ هاي هميشه سبز و بيضي شكل اين گياه كه در روي ساقه به طور مارپيچ قرار مي گيرند ظاهري سبز با لكه هاي سفيد و زردرنگ در بين رگبرگ ها است كه از دو طرف برگ ديده مي شود. ساقه ها نرم و آبكي و بدون انشعاب مي باشند و برگ هاي انتهايي هميشه در حال رشد و برگ هاي پاييني به تدريج مي ريزند و ساقه حالت سخت به خود مي گيرد. اين گياه در گلدان به ندرت گل مي كند؛ ولي گل هاي آن قابل توجه نمي باشد و بهتر است با چاقوي تيز بريده شود تا نيروي گياه بيهوده هدر نرود.
اگر تمام نيازهاي رشدي گياه به خوبي فراهم شود بلندي آن تا دو متر و نيم مي رسد و ساقه حالت بند بند پيدا مي كند. 30 گونه مختلف از اين گياه يافت مي شود و از گونه هاي معروف آن مي توان D.Picta و D.Amoena را نام برد.
نور:محيط سايه ي روشن مناسب براي اين گياه است، وضعيتي كه محيط پرنور و به دور از تابش مستقيم آفتاب قرار داشته باشد. در صورتي كه در محل كم نور و سايه براي مدت طولاني قرار گيرد، ساقه ها و برگ ها استحكام خود را از دست داده و رشد بي وريه مي كنند. در اين صورت گياه زشت و بدقواره مي شود و ساقه ها خود را مي اندازند. در محيط بسيار پرنور كه نور آفتاب براي اين گياه مزاحمت ايجاد مي كند، برگ ها زيبايي و جلوه خود را از دست داده، دچار آفتاب سوختگي خواهند شد. علامت آفتاب سوختگي، خشكي و قهوه اي شدن لبه و اطراف برگ هاست.
آبياري:نياز اين گياه به آب متوسط است. در تابستان هر دو هفته تا سه بار و در زمستان فقط يك بار به آن بدهيد. روش دقيق تر براي پيدا كردن زمان آبياري ديفن باخيا آن است كه اجازه بدهيد سطح خاك خشك شود. هر وقت خاك رطوبت خود را از دست داد و خشك شد، به آن آب بدهيد. آب كم، موجب توقف رشد و ريزش برگ ها مي گردد. البته ريزش برگ هاي ديفن باخيا ممكن است علت هاي ديگري نيز داشته باشد. ديفن باخيا به آب زياد حساسيت دارد، اگر به طور بي رويه به آن آب بدهيد، خيلي زود دچار پوسيدگي ساقه مي گردد.
كوددهي و تغذيه:از اوايل بهار تا اواسط پاييز هر هفته يك بار به غلظت 3 گرم در ليتر كود تقويتي را در آب حل نموده و به گياه بدهيد.
خاك:مناسب ترين خاك براي ديفن باخيا مخلوطي است از سه قسمت خاك جنگلي، خاك برگ و يك قسمت خاك معمولي باغچه و مقداري ماسه، گلدان بايد كاملا قابليت نفوذ آب را داشته باشد. گلدان را در ابتداي بهار و قبل از شروع به رشد تعويض كنيد و اندازه آن را 2 سايز بزرگ تر كنيد.
تكثير:بهترين زمان براي تكثير ديفن باخيا، از اواسط بهار تا اوايل تابستان است. قلمه هايي از انتهاي ساقه (تاج گياه) به طول 10 تا 12 سانتي متر را با يك چاقوي تيز از گياه مادري جدا و برگ هاي پائيني قلمه ها را كه ممكن است به زير خاك فرو روند، جدا كنيد. ابتدا قلمه ها را در پودر هورمون ريشه زايي فرو بريد و سپس هر قلمه را در گلداني با قطر دهانه 9 تا 11 سانتي متر، حاوي كمپوست مخصوص بذر و قلمه قرار دهيد. قلمه ها را با كيسه پلاستيكي شفاف بپوشانيد و دور از تابش مستقيم خورشيد در دماي 24-22 درجه سانتي گراد قرار دهيد و تا زمان ريشه دهي كه ممكن است تا دو ماه طول بكشد، نگاه داريد. گاهي اوقات لازم است كيسه پلاستيكي را برداريد و برگ هاي پوسيده و پژمرده را جدا كنيد تا از انتشار آلودگي هاي قارچي جلوگيري شود. البته بايد قلمه ها را بعد از بريده شدن 24 ساعت در سايه قرار دهيد تا شيره ي داخل ساقه خشك شود زماني كه ريشه دهي انجام شد، كيسه پلاستيكي را برداريد و شروع به تغذيه ي گياه كنيد و زماني كه گياه به اندازه ي كافي رشد كرد، آن را در گلداني با قطر دهانه 13 سانتي متر حاوي كمپوست گلداني با پايه پيت كشت نمائيد. ديفن باخيايي را كه بيش از اندازه رشد كرده و داراي ساقه هاي بلند، محكم و بدون برگ است را نيز مي توان با روش تقسيم ساقه تكثير كرد. ساقه محكمي را انتخاب و به قسمت هايي به اندازه 7/5 سانتي متر ببريد، سپس هر قسمت را به آرامي در سطح گلداني حاوي ماسه (ماسه بنايي) قرار داده و مانند روش مشابه در قلمه هاي انتهايي ساقه مورد توجه و رسيدگي قرار دهيد. هر قلمه ي ساقه معمولا يك گياه را به وجود مي آورد ولي گاهي دو جوانه نيز ايجاد مي كند.
ـ پاجوش هايي را كه كنار پايه اصلي سبز مي شوند، از گلدان خارج كرده و به گلدان ديگري منتقل كنيد.
2.در مورد اسپري كردن آب روي برگ ها به اين نكته توجه داشته باشيد كه وقتي نور آفتاب روي برگ ها مي تابد، نبايد آن ها را خيس كرد، زيرا در اين صورت دچار سوختگي برگ گشته و روي برگ لكه هاي قهوه اي ظاهر خواهد شد.
3.يك قارچ بيماري زا به نام «بوتري تيس» در مواقعي كه رطوبت هوا زياد بوده و گياه در سرما قرار داشته باشد، يا آب زيادي به آن داده باشيد، موجب آبكي، لهيده شدن و پوسيدگي برگ و ساقه مي شود و برگ هاي پاييني زرد مي شوند كه بايد گياه را در حرارت 16 درجه نگه داريد، آب پاشي را كمتر كرده و با سم قارچ كش سمپاشي كنيد.
4.ريزش برگ هاي ديفن باخيا مهم ترين مشكل نگهداري اين گياه است. البته در ديفن باخياهاي مسن، ريزش برگ هاي پاييني تا حدودي امري طبيعي است. اگر ريز برگ ها تا حدي بود كه گياه زشت و بد منظره شد، با روش قلمه به ازدياد آن بپردازيد.
5.توقف كردن ديفن باخيا هم موضوع مهمي است و با تغذيه به موقع و زير و رو كردن خاك هاي سطحي و ايجاد تهويه ي كافي در خاك، براي رشد بيشتر تحريك مي شود.
6.در صورت كمبود رطوبت، كناره ي برگ ها قهوه اي رنگ شده و به تدريج مي ريزند.
7.در صورتي كه برگ ها زرد شده و تار عنكبوت روي آن ها مشاهده مي گردد، كنه ريز قرمز عامل آن است. هر دو هفته يكبار با سم كنه كش گياه را سمپاشي نماييد تا علائم برطرف گردند.
8.اگر برگ ها خشك شده و ريزش مي كنند به دليل اين مي باشد كه هوا خيلي گرم و خشك است. رطوبت خاك را بازديد و در صورت لزوم آبياري نماييد. غبار پاشي را فراموش نكنيد و گياه را به محل خنك تري منتقل نماييد.
9.در صورت مشاهده ي زخم هاي سفيد پنبه اي شكل روي برگ ها و قاعده، حشره عامل آن است. گياه را هر دو هفته يكبار با سم حشره كش نفوذي سمپاشي نماييد.
10.برگ ها رنگ پريده و به سفيدي گرايش نموده اند، در اين مورد يا نور زياد است و يا احتياج به كوددهي دارد.
11.اگر برگ ها رنگ پريده و سقوط مي كنند، هوا خيلي سرد است. گياه را به محل گرم تري منتقل نماييد.
12.برگ هاي پايين زرد و لكه هاي قهوه اي در حاشيه آنها مشاهده مي گردد، آبياري بيش از اندازه است، اجازه دهيد سطح خاك گلدان در فاصله بين دو آبياري خشك شود سپس با ميزان كمتري آبياري را انجام دهيد.
13.برگ هاي پايين به طرف داخل مي پيچند و خشك مي شوند، كاملا طبيعي است با بالا رفتن سن گياه برگ هاي پايين مي ريزند. بهتر است گياه را به محل خنك تري منتقل نماييد.
اگر تمام نيازهاي رشدي گياه به خوبي فراهم شود بلندي آن تا دو متر و نيم مي رسد و ساقه حالت بند بند پيدا مي كند. 30 گونه مختلف از اين گياه يافت مي شود و از گونه هاي معروف آن مي توان D.Picta و D.Amoena را نام برد.
نيازهاي رشد گياه:
نور:محيط سايه ي روشن مناسب براي اين گياه است، وضعيتي كه محيط پرنور و به دور از تابش مستقيم آفتاب قرار داشته باشد. در صورتي كه در محل كم نور و سايه براي مدت طولاني قرار گيرد، ساقه ها و برگ ها استحكام خود را از دست داده و رشد بي وريه مي كنند. در اين صورت گياه زشت و بدقواره مي شود و ساقه ها خود را مي اندازند. در محيط بسيار پرنور كه نور آفتاب براي اين گياه مزاحمت ايجاد مي كند، برگ ها زيبايي و جلوه خود را از دست داده، دچار آفتاب سوختگي خواهند شد. علامت آفتاب سوختگي، خشكي و قهوه اي شدن لبه و اطراف برگ هاست.
آبياري:نياز اين گياه به آب متوسط است. در تابستان هر دو هفته تا سه بار و در زمستان فقط يك بار به آن بدهيد. روش دقيق تر براي پيدا كردن زمان آبياري ديفن باخيا آن است كه اجازه بدهيد سطح خاك خشك شود. هر وقت خاك رطوبت خود را از دست داد و خشك شد، به آن آب بدهيد. آب كم، موجب توقف رشد و ريزش برگ ها مي گردد. البته ريزش برگ هاي ديفن باخيا ممكن است علت هاي ديگري نيز داشته باشد. ديفن باخيا به آب زياد حساسيت دارد، اگر به طور بي رويه به آن آب بدهيد، خيلي زود دچار پوسيدگي ساقه مي گردد.
كوددهي و تغذيه:از اوايل بهار تا اواسط پاييز هر هفته يك بار به غلظت 3 گرم در ليتر كود تقويتي را در آب حل نموده و به گياه بدهيد.
خاك:مناسب ترين خاك براي ديفن باخيا مخلوطي است از سه قسمت خاك جنگلي، خاك برگ و يك قسمت خاك معمولي باغچه و مقداري ماسه، گلدان بايد كاملا قابليت نفوذ آب را داشته باشد. گلدان را در ابتداي بهار و قبل از شروع به رشد تعويض كنيد و اندازه آن را 2 سايز بزرگ تر كنيد.
تكثير:بهترين زمان براي تكثير ديفن باخيا، از اواسط بهار تا اوايل تابستان است. قلمه هايي از انتهاي ساقه (تاج گياه) به طول 10 تا 12 سانتي متر را با يك چاقوي تيز از گياه مادري جدا و برگ هاي پائيني قلمه ها را كه ممكن است به زير خاك فرو روند، جدا كنيد. ابتدا قلمه ها را در پودر هورمون ريشه زايي فرو بريد و سپس هر قلمه را در گلداني با قطر دهانه 9 تا 11 سانتي متر، حاوي كمپوست مخصوص بذر و قلمه قرار دهيد. قلمه ها را با كيسه پلاستيكي شفاف بپوشانيد و دور از تابش مستقيم خورشيد در دماي 24-22 درجه سانتي گراد قرار دهيد و تا زمان ريشه دهي كه ممكن است تا دو ماه طول بكشد، نگاه داريد. گاهي اوقات لازم است كيسه پلاستيكي را برداريد و برگ هاي پوسيده و پژمرده را جدا كنيد تا از انتشار آلودگي هاي قارچي جلوگيري شود. البته بايد قلمه ها را بعد از بريده شدن 24 ساعت در سايه قرار دهيد تا شيره ي داخل ساقه خشك شود زماني كه ريشه دهي انجام شد، كيسه پلاستيكي را برداريد و شروع به تغذيه ي گياه كنيد و زماني كه گياه به اندازه ي كافي رشد كرد، آن را در گلداني با قطر دهانه 13 سانتي متر حاوي كمپوست گلداني با پايه پيت كشت نمائيد. ديفن باخيايي را كه بيش از اندازه رشد كرده و داراي ساقه هاي بلند، محكم و بدون برگ است را نيز مي توان با روش تقسيم ساقه تكثير كرد. ساقه محكمي را انتخاب و به قسمت هايي به اندازه 7/5 سانتي متر ببريد، سپس هر قسمت را به آرامي در سطح گلداني حاوي ماسه (ماسه بنايي) قرار داده و مانند روش مشابه در قلمه هاي انتهايي ساقه مورد توجه و رسيدگي قرار دهيد. هر قلمه ي ساقه معمولا يك گياه را به وجود مي آورد ولي گاهي دو جوانه نيز ايجاد مي كند.
ـ پاجوش هايي را كه كنار پايه اصلي سبز مي شوند، از گلدان خارج كرده و به گلدان ديگري منتقل كنيد.
تكثير به روش خواباندن هوائي:
احتياط و هشدار:
بيماري هاي و آفات:
2.در مورد اسپري كردن آب روي برگ ها به اين نكته توجه داشته باشيد كه وقتي نور آفتاب روي برگ ها مي تابد، نبايد آن ها را خيس كرد، زيرا در اين صورت دچار سوختگي برگ گشته و روي برگ لكه هاي قهوه اي ظاهر خواهد شد.
3.يك قارچ بيماري زا به نام «بوتري تيس» در مواقعي كه رطوبت هوا زياد بوده و گياه در سرما قرار داشته باشد، يا آب زيادي به آن داده باشيد، موجب آبكي، لهيده شدن و پوسيدگي برگ و ساقه مي شود و برگ هاي پاييني زرد مي شوند كه بايد گياه را در حرارت 16 درجه نگه داريد، آب پاشي را كمتر كرده و با سم قارچ كش سمپاشي كنيد.
4.ريزش برگ هاي ديفن باخيا مهم ترين مشكل نگهداري اين گياه است. البته در ديفن باخياهاي مسن، ريزش برگ هاي پاييني تا حدودي امري طبيعي است. اگر ريز برگ ها تا حدي بود كه گياه زشت و بد منظره شد، با روش قلمه به ازدياد آن بپردازيد.
5.توقف كردن ديفن باخيا هم موضوع مهمي است و با تغذيه به موقع و زير و رو كردن خاك هاي سطحي و ايجاد تهويه ي كافي در خاك، براي رشد بيشتر تحريك مي شود.
6.در صورت كمبود رطوبت، كناره ي برگ ها قهوه اي رنگ شده و به تدريج مي ريزند.
7.در صورتي كه برگ ها زرد شده و تار عنكبوت روي آن ها مشاهده مي گردد، كنه ريز قرمز عامل آن است. هر دو هفته يكبار با سم كنه كش گياه را سمپاشي نماييد تا علائم برطرف گردند.
8.اگر برگ ها خشك شده و ريزش مي كنند به دليل اين مي باشد كه هوا خيلي گرم و خشك است. رطوبت خاك را بازديد و در صورت لزوم آبياري نماييد. غبار پاشي را فراموش نكنيد و گياه را به محل خنك تري منتقل نماييد.
9.در صورت مشاهده ي زخم هاي سفيد پنبه اي شكل روي برگ ها و قاعده، حشره عامل آن است. گياه را هر دو هفته يكبار با سم حشره كش نفوذي سمپاشي نماييد.
10.برگ ها رنگ پريده و به سفيدي گرايش نموده اند، در اين مورد يا نور زياد است و يا احتياج به كوددهي دارد.
11.اگر برگ ها رنگ پريده و سقوط مي كنند، هوا خيلي سرد است. گياه را به محل گرم تري منتقل نماييد.
12.برگ هاي پايين زرد و لكه هاي قهوه اي در حاشيه آنها مشاهده مي گردد، آبياري بيش از اندازه است، اجازه دهيد سطح خاك گلدان در فاصله بين دو آبياري خشك شود سپس با ميزان كمتري آبياري را انجام دهيد.
13.برگ هاي پايين به طرف داخل مي پيچند و خشك مي شوند، كاملا طبيعي است با بالا رفتن سن گياه برگ هاي پايين مي ريزند. بهتر است گياه را به محل خنك تري منتقل نماييد.
