ايست زندگي با ترمز قلب

آلودگي هوا، زندگي ماشيني، استرس، انواع بيماري ها و بسياري از معضلات و مشکلات روزمره گريبان هستند، هر يک به تنهايي مي تواند يکي از علل بروز عارضه وحشتناکي به نام«ايست قلبي» باشد، بسياري از محققان معتقدند بروز اين حالت تا 45 سالگي در مردان بيش از زنان است که پس از آن به يک ميزان خواهد رسيد.
دکتر غلامرضا حمصي، فوق تخصص اورژانس و عضو هيأت علمي دانشگاه علوم پزشکي ايران، ايست قلبي را به دليل از بين رفتن جريان خون به جهت قطع پمپاژ قلب ذکر مي کند که به دلايل مختلف اين عارضه پديدار مي شود.
در اين عارضه خون رساني به ارگان هاي حياتي همچون مغز، کليه و... قطع مي شود که به دنبال آن سطح هوشياري کاهش يافته و شخص دچار کلاپس(افتادن روي زمين) مي شود.
منگي و به دنبال آن غش کردن، از دست دادن هوشياري، عدم لمس نبض، گشادي مردمک ها، سفيد و آبي شدن پوست و در نهايت عدم پاسخ به تحريکات محيطي را مي توان از علائم شايع اين عارضه ذکر کرد.
اين فوق تخصص اورژانس با بيان اين مطلب مشکلات قلبي و گرفتگي عروق را يکي از علل اصلي اين عارضه مي داند که باعث ايجاد کم خوني قلبي و از بين رفتن ريتم طبيعي قلب مي شود.
وي همچنين بيماري هاي دريچه اي مادر زادي و اکتسابي، بيماري هاي اختلال ريتم قلب و بيماري هاي عفوني را از علل ديگر ايست قلبي مي شمارد.
گفتني است ريز فاکتورهاي قلب، همچون مصرف سيگار، چربي خون، فشارخون، زمينه خانوادگي بيماري هاي قلبي، بيماري هاي رماتيسمي در ايام کودکي، استرس و ديابت از عوامل افزايش دهنده اين عارضه محسوب مي شوند.
دکتر حمصي با بيان اين که مي توان با کنترل قندخون، چربي خون، فشار خون، استرس و انجام ورزش هاي منظم تا حد زيادي از اين عارضه پيشگيري کرد، اظهار مي کند: افراد مي توانند با مراجعه سالانه(حداقل يک بار) به پزشک متخصص قلب و عروق از وضعيت قلبي خود مطلع و در صورت صلاحديد پزشک به درمان بپردازند.

عواقب ايست قلبي
 

اگر افرادي در نزديکي فرد بيمار باشند و به آموزش هاي لازم در خصوص احياي قلبي ريوي آشنا باشند، مي توانند ضربان قلب بيمار را باز گردانند و سپس وي را به درمانگاه برسانند. از عوارض مغزي مي توان به سکته مغزي و فلج و از عوارض قلبي به نارسايي قلب اشاره کرد.
در عوارض قلبي، بيمار مجبور است تا آخر عمر دارو مصرف کند که اغلب ضعف، بي حالي، گيجي و منگي را به همراه خواهد داشت.

اقدامات اوليه
 

با خارج کردن جسم خارجي از دهان همچون مواد تهوع آور(دندان مصنوعي)، باز کردن راه هاي هوايي بيمار و ماساژ قلبي، مي توان عمليات احيا را با موفقيت پشت سر گذاشت.
گفتني است در عمليات ماساژ، فشار منظم و موزوني به وسيله يک دست و دو انگشت(در کودکان) و هر دو دست(در بزرگسالان) روي ديواره جلويي سينه وارد مي شود تا به اين وسيله گردش خون مجدداً برقرار شود. در ماساژ قلبي، مصدوم سريعاً روي سطح سفتي قرار داده مي شود و با عريان کردن ناحيه سينه، محل ماساژ(بين يک سوم تحتاني و يک سوم مياني استخوان جناغ) مشخص شده و کف يک دست را روي جناغ گذاشته و کفه دست ديگر را روي آن قرار داده و انگشت ها را در هم فرو برده و قلاب مي نماييم(سعي مي شود انگشتان با سينه تماس نداشته باشند) و در حالي که کنار مصدوم زانو زده ايم روي وي خم شده(دست هايتان صاف باشد) و با نيروي وزن خود ناگهان روي جناغ فشار آورده تا حدي که چند سانتي متر، سينه فرو رود و سپس دست ها را شل کرده تا سينه به وضعيت قبلي برگردد(در اين وضعيت سعي مي شود کوچک ترين فشاري به سينه وارد نيايد) تا خون از سياهرگ ها به قلب بازگردد و پس از کمي مکث اين کار تکرار مي شود. (تعداد ماساژ قلبي به طور متوسط حدود 80-72 بار در دقيقه است)

يک توصيه مهم
 

مهم ترين اصل براي پيشگيري از ايست قلبي منوط به جدي گرفتن هر دردي، از بالاي ناف تا گردن است که شخص تصور اين که دچار عارضه قلبي خواهد شد، به پزشک مراجعه کند و اين گونه دردها را به استرس و اضطراب و دردهاي گوارشي(معده) تعميم ندهد؛ چرا که اگر اقدامات اوليه(پايه) احياي مصدوم بيش از 5 دقيقه به طول انجامد، حتي اگر مصدوم احيا نيز شود(ضربان قلبش برگردد)، ولي اثرات جبران ناپذيري براي مغز(فلج) به همراه خواهد داشت.
منبع:نشريه راه کمال- شماره 30