23 روش درمانى براى رسيدن به سلامت پوست
شايد اولين سؤالى كه شما بعد از تشخيص پزشك از خود پرسيده باشيد، اين باشد: چرا من؟
چرا من دچار خارش و خشكى اگزما شدهام؟ چرا من بايد از التهاب و آزردگى ناشى از درماتيت رنج ببرم؟ پزشك شما شايد شايستهترين فردى باشد كه به سؤال شما پاسخ مىدهد؛ اگر چه مشكل است ولى شايد بد نباشد كه بدانيد شما تنها نيستيد؛ آخرين آمار نشان مىدهد نزديك به 9 ميليون نفر در آمريكا به طور سالانه از نوعى درماتيت رنج مىبرند.
نكات ذيل براى كنترل خارش و خشكى همراه با انواع بيمارىهاى شناخته شده اگزما و درماتيت آورده شده است. متخصصان ما مىگويند به طور كلى بهترين راه براى درمان خارش اگزما و درماتيت در خانه، مرطوب و چرب نگه داشتن قسمتهاى درگير و خشك پوست است؛ به همين دليل خيلى از درمانهاى پيشنهاد شده دربارهى پوست خشك و خارش در زمستان در صفحهى 112 ممكن است به حل مشكل كمك كند.
دربارهى خشكى پوست هوشيار باشيد.
درماتيت در هواى غير مرطوب مخصوصا در طول ماههاى زمستان كه هواى گرم محرك )حاصل از وسايل گرمايى( در داخل خانه در جريان است، تشديد مىشود.
از آنجا كه هواى خشك باعث بدتر شدن خارش اگزما و درماتيت مىشود، مرطوب نگه داشتن هواى داخل خانه به عنوان اولويت اول در خانوادههايى كه دچار اين بيمارىها هستند، قرار دارد.
اگر شما بتوانيد به كمك يك دستگاه مرطوب كننده مناسب، به مقابله با خشكى هوا بپردازيد، گرماى محركه مشكل زيادى ايجاد نخواهد كرد. اما متخصصان هشدار مىدهند كه مبادا فكر كنيد اتاق مجهز به مرطوب كننده مىتواند همهى كارها را انجام دهد.
از آب ولرم استفاده كنيد.
آن عقيده قديمى كه مردم دچار درماتيت بايد از حمام رفتن دورى كنند، امروزه تحت نگاه موشكافانهاى قرار گرفته است. در حالى كه بعضى از پزشكان معتقدند كه حمام رفتن زيادى مىتواند بيمارى را بدتر كند ديگران بر اين باورند كه حمام رفتن منظم شانس ابتلا به عفونت را كاهش مىدهد و باعث نرمى پوست مىشود. متخصصان ما به طور كلى با نظر دوم موافقند.
به سمت چرب كنندهها برويد.
از صابون زدن منظم در طول حمام نبايد اجتناب كرد، البته به شرطى كه براى جلوگيرى از خشك شدن پوست بعد از آن از مرطوب كنندهها استفاده شود. شما نمىتوانيد مرتبا حمام برويد، مگر اينكه بعد از آن پوست خود را چرب كنيد. چرب كنندهها موادى هستند كه آب را در خود نگه مىدارند.
حمام حريره جوى دوسر بگيريد.
براى افزايش درمان تسكين دهنده، دكتر دانسكى توصيه مىكند كه حريره جوى دوسر را به حمامتان اضافه كنيد و حتى از اين حريره به عنوان جايگزين صابون نيز استفاده كنيد. راى حمام كردن، دو فنجان از بلغور جوى دوسر موجود در داروخانهها را داخل يك ظرف آب ولرم بريزيد. براى كاربرد به جاى صابون، حريره جوى دوسر را داخل يك دستمال پيچيده و يك بند پلاستيك بالاى آن ببنديد؛ آن را داخل آب غوطهور كنيد و آب آن را بچلانيد و به عنوان حوله معمولى از آن استفاده كنيد.
از ضد عرقها پرهيز كنيد.
نمكهاى فلزى نظير آلومينيوم كلرايد و آلومينيوم سولفات از جمله مواد فعال موجود در بسيارى از ضد عرقها هستند. اين مواد، داراى اثرات تحريك كننده روى افراد با پوستهاى حساس هستند. اگر شما مايليد كه به مصرف ضد عرقها ادامه دهيد، دنبال آنهايى باشيد كه حاوى مواد ضد حساسيت هستند.
اين دارو را آزمايش كنيد.
كرمها، پمادها و لوسيونهاى حاوى كورتيزون، اغلب براى كاهش خارش و التهاب در درماتيت و اگزما به كار مىروند. هيدروكورتيزون، يك عضو با اثر خفيف از خانواده كورتيزون و هورمونهاى استروئيدى و به عنوان يك پماد ضد حساسيت در داروخانهها موجود است. كرم هيدروكورتيزون 05 / 0 % بدون نياز به نسخه در داروخانهها قابل خريد است و مىتواند كمك كننده باشد.
در لباسهاى پنبهاى احساس راحتى كنيد.
لباسهاى پنبهاى در تماس با پوست بهتر از پلىاستر و پشم هستند. از لباسهاى مصنوعى و خارشزا و همچنين لباسهاى تنگ و بداندازه دورى كنيد؛ اين لباسها علاوه بر چسبناك بودن، باعث تحريك خارش نيز مىشوند.
از ناخنهاى مصنوعى پرهيز كنيد.
تحقيقات اخير در مركز كلينيك سلولند نشان داده است ناخنهاى مصنوعى آكريلى مىتوانند باعث درماتيتهاى مكرر و واضح شوند. اين ناخنهاى مصنوعى مىتوانند باعث التهاب و آزردگى و درماتيت تماسى چشم، بينى و سيستم تنفسى شوند. اين توليدات قبلا محدود به سالنها مىشد، اما امروزه كاربرد آنها در خانهها نيز مرسوم است. دكتر دانسكى مىگويد: اگر چه ممكن است بسيارى از مردم با اين ناخنهاى مصنوعى مشكل نداشته باشند، ولى مشكل اصلى بر سر مواد تثبيت كننده داراى فرمالدئيد مىباشد كه در بعضى از ناخنها هنوز به كار مىرود. ممكن است اين ماده و ديگر پلىمرهاى موجود در ناخنهاى مصنوعى باعث درماتيت تماسى شوند.
از كمپرس براى تسكين استفاده كنيد.
پانسمان سرد و مرطوب مىتواند به آرامش و تسكين خارش مربوط به درماتيت تماسى كمك كند. دكتر رومئو مىگويد: من به مردم مىگويم كه به جاى استفاده از آب، شير سرد را انتخاب كنند، به نظر مىرسد اثر تسكين كنندگى بيشترى داشته باشند.
توصيههاى وى: شير را داخل ليوان داراى يخ بريزيد و بگذاريد براى چند دقيقه باقى بماند، سپس شير را روى يك گاز و يا يك قطعه نازك پنبهاى بريزيد و آن را روى پوست آزرده به مدت 2 تا 3 دقيقه بگذاريد. دوباره آن تكهى پارچه را در شير قرار دهيد و استفاده كنيد و به اين كار تا 10 دقيقه ادامه دهيد؛ اگر چه دكتر رومئو اين درمان را براى درماتيت و اگزماى وسيع و همهگير توصيه نمىكند. گاهى اوقات اگزما آن قدر وضعيت بدى پيدا مىكند كه شروع به ترشح مىكند؛ در اين حالت به اگزماى گريان معروف است. بعضى از پزشكان اعتقاد دارند كه اگر بيمار به كمپرس سرد )روزانه چند بار( پاسخ نداد بايد به پزشك مراجعه كند.
با كالامين، محل را خنك كنيد.
لوسيون كالامين براى كهيرهاى ترشحى كه به خشك شدن نياز دارند، مفيد است. همچنين كالامين با منتول و فنول را مىتوانيد از داروخانهها بخريد؛ به نظر مىرسد اين تركيب از كالامين تنها اثر بيشترى دارد.
رژيم خود را مورد آزمايش قرار دهيد.
آلرژى غذايى نفش مهمى در درماتيت غير معمول كودكان بازى مىكند. اين درماتيت به سن قبل از 6 سال ارتباط دارد و شما مىتوانيد با تنظيم رژيم كودك، به پوست او کمك بزرگى كنيد. معمولا تخممرغ، آب پرتقال و شير به عنوان عوامل تشديد كنندهى اگزما در كودكان معرفى مىشوند. اما دكتر پيرستين مىگويد: من قطعا تمام اين غذاها را مقصر محض نمىدانم به اين معنى كه والدين بايد براى حذف بعضى از غذاها از رژيم غذايى كودكشان با پزشك خود مشورت كنند. اين رژيمها بيشترين اثر را قبل از 2 سالگى دارند و بعد از 6 سالگى، رژيم غذايى كمترين نقش را ايفا مىكند.
براى بالغين، تنظيم رژيم غذايى عمدتا در دست خود بيماران است. اگر فكر مىكنيد با خوردن غذاى خاصى اثرات منفى روى پوستتان ظاهر مىشود، از مصرف آن غذا دورى كنيد.
از تغييرات سريع دمايى پرهيز كنيد.
در اگزما، تغييرات سريع دما مىتواند مشكلزا باشد. در هواى زمستانى رفتن از يك اتاق گرم به هواى سرد مىتواند خارش را تحريك كند. پوشيدن لباسهاى زياد و پنبهاى محافظ است. البته افراد دچار اگزما بايد از حمام و دوش آب داغ پرهيز كنند.
از دستمال سفيد براى پاك كردن استفاده كنيد.
براى كنترل درماتيت تماسى، دستمال كاغذى سفيد مناسبترين وسيله است.
مراقب لوسيونهاى كودك باشيد.
گاهى وقتها، لوسيونهاى كودك، مناسبترين راه حل براى اگزماى دوران بچگى نيست. زيرا آنها حاوى مقادير بالايى آب هستند كه مىتواند بعدا خشك شود و هنگام تبخير، حساسيت و آزردگى زيادترى ايجاد كند. بعضى از مواد معطر و فعال در لوسيونهاى بچه علت شايع آلرژى پوستى هستند. به جاى كرم و پماد از چه موادى استفاده كنيم؟ چيزى شبيه به كرم اوسرين و فرمول پوستى وازلين مفيد است.
مقدارى اوره بماليد.
امولسيونهايى كه حاوى اوره هستند براى كاهش خارش اگزما و درماتيت، نسبتا مفيد مىباشند. اوره يك ماده پوست انداز است و معمولا وقتى كه پوست در اثر مالش و اصطكاك ضخيم شده است از آن استفاده مىكنيم.
آيا كهير ناشى از نيكل داريد؟
شايد درماتيت حاصل از نيكل، شايعترين درماتيت تماسى باشد، اما اكثر مردم فكر مىكنند كه مشكل از طلاست. درماتيت ناشى از نيكل در زنان 10 بار بيشتر از مردان است و اغلب با سوراخ كردن گوش تحريك مىشود.
به طور تعجبآورى، سوراخ كردن گوش باعث ايجاد كهير در ديگر مناطق بدن مىشود. وقتى كه فرد در تماس با فلز حاوى نيكل قرار بگيرد: دستبندها، گردنبند و ديگر جواهراتى كه شخص براى سالهاى متمادى پوشيده است، باعث ايجاد كهير تماسى مىشود. اگر چنين حادثهاى براى شما اتفاق افتاده است، نكات زير مىتواند كمك كننده باشد:
استيل ضد زنگ بخريد.
گوشهاى تازه سوراخ شده را مىتوانيد با استيل باز نگه داريد تا لاله گوش بهبود يابد )در حدود سه هفته(.
سردى را حفظ كنيد.
از آنجا كه تعريق، نقش مهمى در درماتيت حاصل از نيكل دارد، بايد از گرما دورى كنيد.
به طرف طلا برويد.
فقط در جواهرات داراى طلاى كمتر از 24 عيار مقدارى نيكل وجود دارد؛ يعنى هر چه ميزان خلوص طلاى آن كمتر باشد نيكل بيشترى وجود دارد.
به سمت غذاهاى حاوى نيكل نرويد.
بعضى از متخصصان پوست اروپايى به بيماران حساس به نيكل توصيه مىكنند كه مراقب رژيم غذايى خود باشند. در بعضى موارد ديده شده كه درماتيت نيكلى بدون تماس واضحى با فلز نيكل ايجاد شده است. اين پزشكان توصيه مىكنند كه از خوردن زردآلو، شكلات، قهوه، چاى، ميوههاى مغزدار )گردو و پسته( و ديگر غذاهاى نيكلدار خوددارى كنيد.
با كنجكاوى بيشتر درمىيابيم كه تئورى غذاهاى نيكلى در اين سوى آتلانتيك طرفداران زيادى ندارد. بعضى از افرادى كه غذاهاى نيكلى نمىخورند، باز هم واكنشهاى مربوط را دارند.
از آنتىهيستامين براى درمان درماتيتهاى آتيپيك )غير معمول( استفاده كنيد.
آنتىهيستامين مانع از آزاد شدن هيستامين از مستسلها مىشوند. بنابراين علايم آلرژى كلاسيك نظير سردرد، آب ريزش از بينى و خارش را كاهش مىدهد.
به همين دليل داروهاى آنتىهيستامين براى اگزما مفيدند. آنتىهيستامين با مهار رسيدن هيستامين به سلولهاى پوستى حساس و متورم، خارش را كاهش مىدهد. يك نكته هشدار دهنده اين است كه آنتىهيستامين بايد در دوزهاى بالا مصرف شود تا مؤثر واقع شود. خواب آلودگى از اثرات جانبى اين دارو است. پس در هنگام رانندگى و كار با ماشين آلات خطرناك بايد مراقب بود.
يك بار بشوييد، دو بار آب بكشيد.
در شستشوى لباس افراد داراى اگزما و درماتيت، بايد از ماده پاك كننده كم با آب زياد استفاده كرد. بايد مطمئن شويد كه ماده پاك كننده به طور كامل از لباسها شسته شود. از مواد پاك كننده بيش از حد استفاده نكنيد، هميشه دو بار لباسها را براى خارج كردن ماده رختشويى آبكشى كنيد.
هشدار پزشكى
گرگى در پوستين گوسفند
زمانى در اروپا، گرگها آزادانه مىگشتند. گاهى وقتها، اسنانها مورد حمله قرار مىگرفتند. بعضى اوقات روى صورت افرادى كه جان سالم به در مىبردند، علايم قرمز رنگى ناشى از حملهى گرگها باقى مىماند، كه به آن علامت لوپوس مىگفتند.
امروزه ما مىدانيم كه لوپوس در حقيقت حمله بدن به خودش است و به دو شكل ديده مىشود:
گاهى اوقات فقط به پوست محدود است و در بقيه موارد نيز غير از پوست، بسيارى از نواحى ديگر بدن را مورد حمله قرار مىدهد. اين بيمارى در اثر قرار گرفتن در معرض نور خورشيد، بعضى داروها و بحرانهاى عاطفى ايجاد مىشود.
بعضى مواقع، لوپوس علايم خود را باقى مىگذارد. يك كهير قرمز رنگ و تكهتكه كه تقريبا شبيه پروانه مىباشد و به طور معمول روى گونهها و يا پل بينى ديده مىشود. وقتى يك ناحيه بهبود يابد، ناحيه ديگر درگير مىشود. اين ضايعات دچار خارش، پوسته و كبره مىشوند.
شخص بيمار ممكن است از دردهاى مفصلى، تب و التهاب ريه نيز رنج ببرد. پس اگر اين علايم را در خود يافتيد، فورا با پزشك تماس بگيريد زيرا اين گرگ در خانه درمان نمىشود.
به چشم پزشك اطلاع دهيد.
در يك مطالعه 20 ساله بر روى 492 نفر در كلينيك مايودرچوستر، 13% افراد داراى درماتيت غيرمعمول دچار آب مرواريد نيز هستند. اين افراد بايد نسبت به افراد عادى بيشتر به چشم پزشك مراجعه كنند.
منبع : دايرة المعارف پزشك خانواده ،گروه مولفان انستیتوسلامتی آمریکا ،مترجمان : دکتر حسن کریمی یزدی و دکتر پدرام مصطفایی ،انتشارات سپهر اندیشه - 1387
