تزريق بوتاکس فاجعه آفرين است!

تزريق سم بوتولونيوم موسوم به بوتاکس يکي از رايج ترين روش هايي است که براي از بين بردن چين و چروک صورت در دنيا صورت مي گيرد. انجام اين عمل زيبايي مانند ساير روش هاي زيباسازي، در ايران هم با استقبال زيادي مواجه شده است اما وجود دو چالش عمده باعث شده که متخصصان درباره آن هشدارهايي جدي مطرح کنند؛ يکي از آن ها مراجعه افراد به پزشکان غيرمتخصص و ديگري وجود انواع تقلبي و بدون مجوز بوتاکس در بازار دارويي کشور است. در روزهاي اخير، کارشناسان سعي کرده اند تا با هشداردهي به مردم، آن ها را از خطرات استفاده ناآگاهانه از اين روش مطلع کنند، ضمن اينکه يادآور شوند که تنها وقتي اين کار به درستي صورت گيرد، اثرات نسبتاً خوب و عارضه جانبي نسبتاً کمي خواهد داشت. دکتر زهرا حلاجي، عضو هيأت علمي گروه پوست دانشگاه علوم پزشکي تهران، با اشاره به اينکه تزريق بوتاکس بايد توسط پزشک متخصص پوست انجام شود، مي گويد: فرد تزريق کننده بايد آناتومي عضلات صورت، فيزيولوژي پوست، فيزيولوژي اثر سم و حتي مکانيسم چين و چروک را بشناسد، ضمن اينکه تکنيک تزريق را هم به خوبي ياد گرفته باشد چرا که اگر تخصص اين کار را نداشته باشد، مي تواند بيمار را دچار عوارض جدي و پر دردسر کند. دکتر کامران بليغي، متخصص پوست و عضو هيأت علمي پوست دانشگاه تهران نيز در زمينه اين عوارض مي گويد: تزريق غيرکارشناسانه بوتاکس ممکن است خطرات گوناگوني مثل غير قرينه شدن صورت و ابرو، افتادگي پلک و يا فلج صورت را به دنبال داشته باشد. نکته ديگري که در اين تزريق هاي غيرکارشناسانه وجود دارد اين است که تزريق بوتاکس ممکن است باعث فعال شدن برخي از بيماري هاي نهفته در فرد شود. دکتر حسين طباطبايي، متخصص پوست و دبير انجمن متخصصان پوست ايران، در اين زمينه مي گويد: اين پزشک است که با سوالاتي که از بيمار مي پرسد و فرم هايي که از اين طريق بررسي مي کند، بيماري هاي زمين هاي مداخله کننده را تشخيص مي دهد. به اين معني که حتي اگر فرد مراجعه کننده ظاهر سالمي داشته باشد، بايد از لحاظ بيماري هاي قلبي، بيماري هاي خانوادگي و ارثي مورد بررسي قرار گيرد. وي همچنين معتقد است که اگر مسايل مذکور رعايت شود، عوارض اين روش بسيار جزئي خواهد بود. البته افرادي هم هستند که اساسا نبايد براي آن ها از تزريق بوتاکس استفاده شود. دکتر حلاجي، افرادي که بيماري هاي عضلاني مانند مي بايستي گراف دارند يا کساني که از بيماري هاي خود ايمني رنج مي برند را از دسته افرادي برمي شمرد که نبايد براي از بين بردن چين و چروک از بوتاکس استفاده کنند.

سم در بسته هاي تقلبي
 

مشکل ديگر، وجود بوتاکس هاي غيراستاندارد و بدون مجوز در بازار دارويي کشور است که توسط قاچاقچيان وارد شده و برخي از افراد غيرمتخصص که بدون توجه به نکات ايمني آن را استفاده مي کنند. دکتر حلاجي، از وجود انواع غيراستاندارد بوتاکس در کشور با عنوان مصيبت ياد کرده و ادامه مي دهد: کشورهايي مثل چين و تايوان چيزهايي به اسم بوتاکس توليد کرده اند که غير استاندارد است، مجوز هم ندارد و استفاده از آن ها مشکلات غير قابل جبراني را براي مصرف کنندگان به دنبال خواهد داشت. دکتر عليرضا فيروز، متخصص پوست و معاون پژوهشي مرکز آموزش و پژوهش بيماري هاي پوست و جذام هم با بيان اينکه در سال هاي اخير محصولات غيرقانوني بوتاکس وارد بازار شده است، مي گويد: از آنجا که اين ماده به هر حال يک سم است، چنانچه درست تهيه، خالص و نگهداري نشده باشد و همچنين درست تزريق نشود، موجب عوارضي که گاهي نيز جبران پذير نيستند، براي بيمار خواهد شد. وي در توضيح کارکرد اين سم ادامه مي دهد: سم بوتولونيوم با از بين بردن انتقال عصب به عضله موجب کاهش قدرت انقباض عضله مي شود. در حالت کلي براي استفاده از سم بوتولونيوم از نظر سني يا تعداد دفعات تزريق، محدوديت وجود ندارد؛ اما تزريق مقدار بسيار کم و کنترل شده آن باعث شل شدن عضله و از بين رفتن موقت چين و چروک هايي که ناشي از انقباض عضله هستند، مي شود. اين عمل نسبتا ساده است، نيازي به بستري نداشته و درد زيادي ندارد. البته اثر اين تزريق حدود 3 الي 6 ماه ممکن است باقي بماند و پس از آن رشته هاي عصبي بازسازي شده و قدرت انقباض عضله دوباره برمي گردد. دکتر بليغي با اشاره به اين که استفاده از اين روش موجب فلج دائمي عضله نمي شود، مي گويد: از آنجا که فرد به طور غيرارادي اخم مي کند و يا ابروهايش را بالا مي اندازد لذا چنانچه 3-2 سال از اين روش استفاده کند خود به خود تا حد زيادي اين عادتش را از دست مي دهد و بنابراين طول مدت تزريق بيشتر و بيشتر مي شود.

داروي مرگبار
 

دوز استفاده از اين سم بسيار حائز اهميت است، چرا که ميزان زياد اين سم مي تواند حتي منجر به مرگ شود. دکتر فيروز با بيان اينکه مسموميت شديد اين سم به علت ايجاد فلج عضلاني، حتي مي تواند منجر به مرگ شود، مي گويد: مقادير خيلي کم و کنترل شده از اين سم در بيماران مبتلا به اسپاسم عضلاني مورد استفاده قرار گرفته که به اشل کردن عضله موجب کنترل مشکل بيمار مي شود اما اگر به ميزان زياد و غيرکارشناسانه تزريق صورت گيرد حتي مي تواند مرگ را به دنبال داشته باشد. دکتر کامران بليغي البته در زمينه وقوع مرگ در ايران بر اثر استفاده از اين دارو مي گويد: مواردي از مرگ در اثر تزريق غيرکارشناسانه بوتاکس در آمريکا ديده شده است اما در ايران تاکنون چنين چيزي گزارش نشده است.
منبع: ماهنامه دنياي زنان شماره71