10 گام براي اين که فرزندي تربيت کنيم که تفاوت ها را بشناسد و به آنها احترام بگذارد. اکنون، زمان آنست که به فرزندان خود آموزش دهيم که به مردم از هر نژاد و رنگ و با هر نوع عقيده اي بايد احترام گذاشت و آنها را به خاطر تفاوت هاي شان تقدير کرد. همان طور که الينور روزولت اظهار داشت: «حقوق جهاني بشر از مکان هايي کوچک، در نزديکي خانه ما شروع مي شود.»
در اينجا 10 روش پيشنهاد شده است تا والدين بتوانند تفاوت ها را به کودکان خود بياموزند و احترام به آنها را در ايشان به وجود آورند:
1ــ درباره تفاوت ها و احترام با آنها صحبت کنيد
آموزش شناخت تفاوت ها و احترام به آنها يک مرحله در حال پيشرفت به حساب مي آيد؛ به اين معني که در يک لحظه قابل دستيابي نيست. داخل يا خارج از منزل همواره بکوشيد سر صحبت را درباره تفاوت ها و درک آنها باز کنيد. براي گفت و گو درباره مسائل اجتماعي فضايي بسيار راحت به وجود آوريد. اجازه دهيد بچه ها بدانند که طرح هيچ مورد و موضوعي ممنوعيت ندارد.
2ــ وقتي بچه ها در معرض بي احترامي به خاطر تفاوت ها قرار مي گيرند، آن را براي شان مشخص کنيد
کليشه ها و اطلاعات نادرست مذهبي که در سينما، تلويزيون، بازي هاي کامپيوتري و ديگر رسانه ها به تصوير کشيده مي شود را به بچه ها نشان دهيد. با تعصبات و جهت گيري هايي که از جانب دوستان و فاميل بر مي خيزد، مبارزه کنيد. نگذاريد وقت بگذرد. اجازه دهيد بچه ها بيشتر گفت و گو را در دست بگيرند.
3ــ اگر بچه ها به خاطر تفاوت به ديگري بي احترامي کردند، با آنها مقابله کنيد.
هر گاه در گفتار و کردار بچه نشانه اي از سوگيري يا چيزي کليشه اي احساس کرديد، با آن مقابله کنيد: گفت و گو را در جهت دروني ساختن حس همدردي و احترام سوق دهيد: مثلا: «هفته گذشته، وقتي رابي به خاطر عينکت تو را دست انداخت، چه حالي داشتي؟»
4ــ وقتي به کودکان تان به خاطر تفاوت هاي شان بي احترامي مي شود از آنها حمايت کنيد
با تأييد بچه ها، به مشکلات آنها وقتي که هدف تعصبات يا سوگيري ها قرار مي گيرند، احترام بگذاريد. آن تجربه را کوچک نشماريد. از آنها حمايت عاطفي کنيد و سپس، واکنش هاي مفيد و سازنده اي پيش پاي شان بگذاريد.
5ــ درک درست و سالمي از هويت گروهي ترويج کنيد
هويت گروهي براي نوجوانان امري حساس و حياتي است. به هر حال، به آنها يادآوري کنيد که: (الف) احساس افتخار و غرور به گروه خود به معناي بي احترامي به گروه هاي ديگر نيست. (ب) گروه ما هيچ امتياز و حق ويژه اي نسبت به ديگر گروه ها ندارد. (ج) ارزش و اندازه همه انسان ها در همه گروه ها برابر است. (د) از زمين زدن ديگر گروه ها به منظور بالا بردن موقعيت گروه خود بايد پرهيز کنيم.
6ــ در محيط خانه از چيزهاي گوناگون براي شناساندن تفاوت ها استفاده کنيد.
کتاب هايي با موضوعات فرهنگ هاي گوناگون، شناخت تفاوت ها و احترام به آنها براي بچه ها بخوانيد. از سايت هاي مربوط در کامپيوتر نيز مي توانيد استفاده کنيد. گوناگوني هاي فرهنگي را در ادبيات، موسيقي و تزئينات منزل به کار ببنديد. چيز تازه اي اضافه کنيد. در تعطيلات آينده اسباب بازي، عروسک و بازي هاي چند فرهنگي هديه دهيد.
7ــ فرصت هايي به وجود آوريد تا بچه ها با افراد گوناگون و تفاوت هاي آنها آشنا شوند
به دقت تعريف کودک از کلمه «نرمال» را ارزيابي کنيد. تعريف او را بسط دهيد. در اماکن مذهبي همچون مساجد حضور بهم رسانيد و آنها را با مراسم مختلف آشنا کنيد. به زمين هاي بازي که کودکان متفاوتي در آنجاها حضور دارند، (بچه هايي با نژاد يا قوميت متفاوت، سابقه اجتماعي ــ اقتصادي مختلف، فرهنگ هاي خانوادگي گوناگون و...) برويد. بچه ها را تشويق کنيد که وقت بيشتري را با بزرگ ترها (مثلا پدربزرگ و مادربزرگ) بگذرانند.
8ــ بچه ها را تشويق کنيد از منابع اجتماعي ديدن کنند
کودکي که نگران مردم گرسنه در گوشه و کنار دنياست، مي تواند براي کمک در تهيه يک سوپ محلي به نفع نيازمندان يا بناي پناهگاهي براي بي خانمان ها داوطلب شود. بچه هاي بزرگ تر تأثير متقابل بهتري بر جامعه دارند. با اين کار در انتقال اين مفهوم که «بني آدم اعضاي يکديگرند» سهيم مي شويد.
9ــ درباره تفاوت ها صادق باشيم
به بچه ها نگوييد که ما همه همانند هستيم؛ چون نيستيم. ما دنيا را به شيوه هاي گوناگون تجربه مي کنيم و اين تجربه ها مسأله اصلي هستند.
10ــ الگوي رفتاري باشيد که دوست داريد از فرزند تان سر بزند
به عنوان يکي از والدين و به عنوان الگوي اصلي فرزندتان رفتاري منطقي و با ثبات با ديگران داشته باشيد. براي نمونه، مسائل عاطفي را چگونه براي پسران و دختران مطرح مي کنيد؟ آيا سعي مي کنيد پسر را از گريه کردن باز داريد؛ اما، به دختر اطمينان ببخشيد؟ آيا در رويارويي با گروهي خاص از مردم تن صداي تان را تغيير مي دهيد؟
شايد بگوييد: «همان کاري را انجام مي دهم که مي گويم.» اما، به خاطر داشته باشيد که صداي عمل از کلام بلندتر است. در يک کشور، در حقيقت در يک دنياي در حال فزوني گوناگوني ها، شناخت تفاوت ها و احترام به آنها تنها يک صفت خوب به شمار نمي آيد. بلکه يک ضرورت است.
منبع:ماهنامه دنیای زنان شماره 52
