سرمايش و گرمايش

- ! بسياري از روش هايي که درباره کاهش هزينه هاي گرمايش پيشنهاد شدند مثل عايق بندي و بستن درزها و پنجره هاي غير ضروري ، درباره کاهش هزينه هاي سرمايش هم کاربرد دارند.
- ! براي پنجره هاي روبه آفتاب (سمت شرق موقع طلوع ، سمت جنوب براي ظهر ، سمت غرب براي غروب) سايه بان نصب کنيد تا ميزان تابش آفتاب در تابستان و ورود آن به منزل به حد اقل برسد. اين کار چند مزيت ديگر هم دارد ؛ يکي اين که جلوي ورود بيش از حد اشعه مضر UV را به داخل ساختمان مي گيرد. ضمن آنکه بر خلاف پرده يا حصير يا پارچه ، جلوي ديدن بيرون را نمي گيرد.
- ! به جاي استفاده دائم از کولر آبي يا کولر گازي ، از پنکه معمولي يا سقفي استفاده کنيد. استفاده از پنکه ، هوا را 4 درجه سردتر مي کند و هوا خنک تر به نظر مي رسد.
- ! اگر به دنبال خريد يا تعويض کولر گازي يا کولر آبي منزل هستيد ، حتما به برچسب انرژي نصب شده روي آن توجه کنيد. هر چقدر وسيله انتخابي آن درجه مصرف انرژي بهتري داشته باشد (مثلا A و B) مصرف انرژي اش کمتر است.
- ! وقتي که کسي مستقيم در مسير وزش هواي خنک پنکه نيست ، پنکه را خاموش کنيد. در واقع پنکه ها هوا را سرد نمي کنند ؛ بلکه کمک مي کنند که عرق خارج شده از سطح پوست ، سريع تر تبخير شود و شما احساس خنکي بيشتري بکنيد.
- ! بسياري از روش هايي که درباره کاهش هزينه هاي گرمايش پيشنهاد شدند مثل عايق بندي و بستن درزها و پنجره هاي غير ضروري ، درباره کاهش هزينه هاي سرمايش هم کاربرد دارند.
- ! مشخصات سيستم سرمايشي مورد نيازتان و اندازه خروجي اش را طبق مساحت منزل انتخاب کنيد. ضرورتي ندارد که براي يک منزل کوچک ، همان کولري را انتخاب کنيد که براي منزل متوسط يا بزرگ مناسب است.
- ! اگر قصد بر استفاده از کولر گازي داريد ، استفاده از کولر گازي اسپليت به مراتب بهتر از کولرهاي گازي پنجره اي تک يونيت است ؛ آنها به مراتب برق بيشتري مصرف مي کنند.
- ! با پوشاندن روي کولرهاي آبي ، به شکلي که سايه روي آنها را بگيرد ، در مصرف برق به خوبي صرفه جويي خواهيد کرد. ضمن آنکه آن بخش از کانال کولر که بيرون از ساختمان و در معرض آفتاب يا محيط گرم بيرون است ، بايد عايق بندي شود تا از هدر رفتن سرما در طول کانال کولر جلوگيري شود.
- ! در بعضي مناطق آب و هوايي خشک که درجه حرارت در شب هاي تابستان به زير 24 درجه سانتي گراد مي ر سد ، مي توانيد با باز کردن پنجره و استفاده از يک پنکه که هوا را به جريان بيندازد ، هواي منزل را به راحتي خنک کنيد. بر حسب نوع طراحي منزل ، لازم نيست همه پنجره ها را باز کنيد و شايد باز کردن بعضي از آنها کفايت کند.
- ! کمپرسور کولر گازي بايد در محيط بيرون منزل نصب شود نه جايي که حرارت خروجي آن مجددا از راه ديگري وارد منزل مي شود ؛ در اين صورت ، با دست خودتان خانه تان را به عوض سرد کردن ، گرم کرده ايد.

گرمايش
 

براي کاهش هزينه هاي گرمايش منزل و بعضا محل کار ، روش هاي زير را به تفکيک مي توان اجرا و پياده کرد.

فضاي کمتري را گرم کنيد:
 

-خيلي از موارد ، ضرورتي ندارد که تمام محيط يا اتاق هاي منزل به اندازه يکديگر گرم باشند. بهتر است به فکر گرم کردن جاهايي از منزل باشيد که بيشتر از آنها استفاده مي کنيد و در آنها رفت و آمد داريد.
-منازل کوچکتر ، عموما نياز به گرماي کمتري هم دارند پس در انتخاب منزل يا جابه جايي به منزل ديگر ، متراژي را انتخاب کنيد که تامين گرمايش آن شما را به دردسر نيندازد.
-در طي روز ، لباس به اندازه مناسب بپوشيد. طوري لباس نپوشيد که مجبور شويد هوا را خيلي گرم نگهداريد. اين عادت صحيحي نيست که سعي کنيم منزل را خيلي گرم کنيم و بعد مثل تابستان لباس بپوشيم.
-با انداختن پتوي ضخيم تر موقع خواب روي خودتان و يا پوشيدن کلاه هنگام خواب مي توانيد درجه حرارت منزل را کاهش دهيد و يا بيش از حد موقع شب ، بالا نگه نداريد. اين امکان هم هست که از پتوهاي الکتريکي و برقي در تخت تان استفاده کنيد تا مجبوربه گرم کردن بيش از حد اتاق يا منزل تان نباشيد.
-اگر در منزل تنها هستيد يا منزل تان بيش از حد بزرگ است ، شايد بهتر باشد که دماي کلي منزل بالا نباشد بين 18- 13 درجه سانتيگراد. در جاهايي که بيشتر استفاده مي کنيد ، گرمايش در همان محل مثلا با بخاري برقي يا هيتر داشته باشيد. مثلا کنار ميز کارتان يا در حمام يا کنار تختخواب.

گرما را هدر ندهيد:
 

-پنجره هاي قديمي را با پنجره هاي جديد دو جداره که از جنس هايي مثل PVC هستند و بين دولايه شيشه آنها با گاز پر شده است عوض کنيد. در شيشه هاي دو جداره و بعضا سه جداره ، بايد فضاي بين دو شيشه از گاز پر شده باشد ؛ معمولا براي اين کار از گاز « آرگونه» استفاده مي شود. اگر اين قابليت را نداريد که همه پنجره ها را دو جداره کنيد ، حداقل پنجره هايي را که لزومي به باز کردنشان نيست ، ببنديد و بسته نگهداريد يا به جاي آنها شيشه ساده ضخيم بگذاريد. پنجره هاي دو جداره ، چندين مزيت دارند از جمله جلوگيري از هدر رفتن گرما يا سرماي منزل ، کاهش ورود صداهاي محيطي ناخواسته و همچنين کم کردن ورود گرد و غبار و آلودگي.
-براي پنجره ها از پرده ضخيم استفاده کنيد ؛ شب ها پرده ها را باز کنيد تا گرما از پنجره هدر نرود و روزها آن را ببينيد تا نور خورشيد به هواي مطبوع منزل اضافه شده و در گرمايش به شما کمک کند.
-مي توانيد با روش هايي در برابر وزش بادهاي سرد به منزل و سرد کردن آن مقابله کنيد؛ استفاده از باد شکن براي بعضي از منازل يا طبقات آن با طراحي هاي خاص قابل استفاده است.
-نيازبه گرمايش در آپارتمان ها و ساختمان هايي که ديوار به ديوار به هم چسبيده اند ، کمتر از خانه هايي است که دور و برشان باز است يا ديوار باز بيشتري دارند .پس موقع انتخاب منزل يا جابه جايي ، اين نکته را حتما مدنظر قرار دهيد.
-درزهاي باز و شکاف هاي موجود در اتاق ها را پر کنيد تا سرما از آنها به درون نفوذ نکند. مي توانيد اتاق هايي را که کمتر استفاده مي شوند ببنديد و يا سيستم گرمايش آن را بسته نگهداريد.
-مي توانيد از کارشناسان برخي شرکت ها يا کساني که آشنا هستند دعوت کنيد تا از منزل تان بازديد کنند و جاهايي را که لازم است اصلاح کنيد تا گرماي کمتري از دست برود.
آب را به درستي گرم کنيد و از گرماي آن مجددا استفاده کنيد
-بهترين دماي گرماي آب در سيستم گرمايشي ، بين 60-50 درجه سانتيگراد است. اگر سيستم گرمايشي طوري باشد که در صورت ضرورت آب را گرم کند نه اينکه دائم روشن باشد و کار کند ، آنوقت صرفه جويي بسيار مناسبي در هزينه هاي گرمايشي تان کرده ايد. مثلا بعضي سيستم هاي پکيج يا آب گرمکن ، مخزن ندارند و فقط در صورت نياز موقعي که شير را باز کنيد ، آب را گرم مي کنند.
-اگر در منطقه اي زندگي مي کنيد که آفتاب خوبي دارد ، به فکر استفاده از انرژي آفتاب براي گرم کردن منزل باشيد.
-اگر آب داغ در وان حمام جمع شده است که بهتر است به جاي استفاده از وان ، از دوش گرفتن براي استحمام استفاده شود و يا آب جوش براي طبخ غذا تهيه کرده ايد ، آن را پس از مصرف بلافاصله دور نريزيد تا گرماي آن هم وارد سيستم فاضلاب شود. بلکه آن را نگهداريد تا به تدريج گرماي خود را از دست بدهد و در عوض در اين مدت ، به گرم شدن منزل کمک کند. براي آنکه گرماي آب داغ ديرتر حرارت اش را از دست بدهد، مي توانيد در آن را ببنديد تا هم بخارآن بيش از حد وارد منزل نشود و هم گرماي آن از طريق بدنه ظرف وارد محيط شده و فضا را گرم کند.
با سيستم گرمايشي به درستي کار کنيد
-با نصف يک ترموستات قابل برنامه ريزي براي ساعات مختلف شبانه روز ، مي توانيد دماي منزل را طوري تنظيم کنيد که درجه حرارت براي ساعات مختلف روز متفاوت باشد. به اين صورت که وقتي در خواب فرو مي رويد يا بيرون از منزل براي کار ، خريد يا مسافرت هستيد درجه حرارت مناسب و نه بيش از حد ، در منزل حفظ شود.
-حداقل سالي يک بار سيستم گرمايشي منزل را سرويس کنيد و هر 3-2 ماه يک بار ، خصوصا اگر در منزل تان گردو غبار و آلودگي در محل سيستم گرمايشي جمع مي شود. سيستم را بازديد کنيد. بايد به دنبال نشتي احتمالي يا خرابي لوله ها و يا رفع عيب قطعات مختلف سيستم باشيد تا از هدر رفتن انرژي جلوگيري نماييد.
در محل هاي ورود و خروج هوا يا جلوي آنها مثلا در موتورخانه ، وسيله ديگري قرار ندهيد تا هم آسيبي به دستگاه نرسانند و هم جلوي ورود و خروج هواي مورد نياز سيستم را نگيرند.
منبع: هفته نامه فرهنگي -اجتماعي همشهري مثبت 162