هنر مسیحیت آغازین
سبکی که مسیحیت پیشین می نامیم همان سبک رومی پسین یا سبک باستانی پسین است. آثار متعلق به دوره مسیحیت را فقط از روی موضوع و نه از روی سبک می تواناز آثار رومی تشخیص داد. آنچه در هنرهای تجسمی رخ می دهد گونه ای طبیعت زدایی از ناتورالیسم یونانی-رومی بود. شیوه های کهن گرایانه بار دیگر در این دوران ظاهر می شوند و شباهت آثار با آفریده های یونانی و رومی کمتر می شود.
دوره مسیحیت آغازین را اصولا به دوره تقسیم می کنند:
1- دوره پیگرد (تعقیب و گریز) : که برابر با تاسیسی نخستین اجتماعات مسیحی در سده های نخستین میلادی است.
2- دوره بازشناسی: از 325م ( یعنی تاریخ پذیرش دین مسیحیت توسط کنستانتین پادشاه روم) تا حدود 500 میلادی.
ارزشمندترین یادمانهای دوره پیگرد، ناپیداترین یادمانهای رم هستند که در زیر زمین قرار گرفته اند و به همین دلیل مقابر دخمه ای (کاتاکومب) نام گرفته اند. این مقابر شبکه ای گسترده از دالانها، تورفتگی ها و اتاقکهای زیرزمینی در زیر شهر رم است که به عنوان گورستانهای پنهانی برای دفن مردگان مسیحی و مکانی برای اجرای مناسک مذهبی ساخته می شده است.
مقابر دخمه ای از سد اهی دوم تا چهارم میلادی پیوسته مورد استفاده بوده اند. در سطح دیوارهای جانبی ای دالانها ، تورفتگی هایی به موزات محور دالان برای نگه داری از اجساد مردگان گشوده می شد که به آنها لوکولوس نام می نهادند.
بسیاری از کوبیکولومها را با نقاشی های دیواری به شیوه های باستانی تزئیین می کردند. این نقاشی ها که به صورت نقوش هندسی و داستانی است اصولا روایتگر داستانهای کتاب مقدس است. مشهورترین داستان که به تعداد زیادی در این نمازخانه ها کار شده است داستان یونس در دل ماهی است.
در برخی قسمتها نیز اتاقهای کوچکی به نام کوبیکولوم ساخته می شد که در واقع نمازخانه تدفینی بود و در آن مراسم و مناسک مذهبی انجام می گرفت. بسیاری از کوبیکولومها را با نقاشی های دیواری به شیوه های باستانی تزئیین می کردند. این نقاشی ها که به صورت نقوش هندسی و داستانی است اصولا روایتگر داستانهای کتاب مقدس است. مشهورترین داستان که به تعداد زیادی در این نمازخانه ها کار شده است داستان یونس در دل ماهی است.
سبک این نقاشی ها همان امپرسیونیسم شتابان و طرح گونه ای است که در نخستین نقاشی های رومی متعلق به آخرین دوره پمپئی ( شهری در ایتالیا) دیده میش ود. دلیل ایجاد نقاشی هایی به این شیوه از تاریکی دالانها، نبود تهویه هوا، و وجود بوی مردار ناشی از تجزیه اجساد دفن شده در دیوار نیز هست.
با انکه پاره ای از جشنها و مراسمدر مقابر دخمه ای برگزار می شد به احتمال زیاد عبادات منظم در خانه های خصوصی که به ترتیبی برای تبدیل شدن به خانه انجمنی یا تالارهای ستوندار ساده تغییراتی داده شده بود ، به جای آورده میشد. بقایای یکی از این خانه ها که مربوط به 311 میلادی است در زیر کلیسای جامع آکویلیا بدست آمده است.
یکی از نخستین بناهای کلیساهای مسیحی در دوران بازشناسی کلیسای قدیمی سن پیترو در رم است که بنا به برخی روایات محل دفن پطرس حواری است.
طرح کلیساهای باسیلیکایی، مستطیل شکل است و این طرح سالیان طولانی مورد توجه دنیای مسیحی قرار گرفت. ولی مسیحیان با ایده گرفتن از خانه های رومی ، الگوی کلاسیک دیگری را نیز اقتباس کردند که ساختمان متراکم در قسمت مرکزی یا ساختمان گرد گنبددار یا چند ضلعی بود. بعدها معماران بیزانسی در شرق ابعاد عظیمی به این نقشه دادند.
از نمنه های کلیساهایی با قسمت مرکزی می توان به کلیسای سانتاکنستانتسا در رم مربوط به اواخر سده چهارم میلادی اشاره کرد .
هنر موزاییک کاری که در دوران رومی بسیار متداول بود بدین منظور برگزیده شدند و به جزئی محسوس و بادوام از دیوار کلیساها تبدیل شدند.
وقتی مسیحیت به عنوان دین رسمی از جانب کنستانتین پذیرفته شد در سراسر امپراتوری رومی گسترش یافت و ناگهان ساختن بناهای مناسب برگزاری مراسم مذهبی و آداب نماز مسیحییت ضرورت پیدا کرد. کلیساهای اولیه از ترکیب و یا تبدیل خانه های دهلیزی سرگشاده رومی، نمازخانه های دخمه ای و باسیلیکاهای رومی بوجود آمد.
این موزاییک ها برای دیده شدن از فاصله ای قابل تجه طراحی شده اند. برای موزاییک ها از انواع سنگهای رنگی استفاده شده است. شاید مشهورترین موزاییک کاری در دوران بازشناسی در سده های اولیه را بتوان در کلیسای سن پیترو بدست آورد که در آن حضرت مسیح در هیات آپولون ( خدای خورشید رومی) دیده می شود که سوار بر گدونه آفتاب و توسط اسبهای گردونه در آسمانها می تازد.
شیوه تصاویر اجرا شده نوعی ناتورالیسم کهن رومی است که با هنر نمادپردازی نوین در هم آمیخته است
منبع:هنر در گذر زمان/ هلن گاردنر/ انتشارات آگاه تاریخ هنر جانسن/ دکتر فرزان سجودی/ فرهنگسرای میردشتی
ارسال توسط کاربر محترم سایت :mamadreza74
دوره مسیحیت آغازین را اصولا به دوره تقسیم می کنند:
1- دوره پیگرد (تعقیب و گریز) : که برابر با تاسیسی نخستین اجتماعات مسیحی در سده های نخستین میلادی است.
2- دوره بازشناسی: از 325م ( یعنی تاریخ پذیرش دین مسیحیت توسط کنستانتین پادشاه روم) تا حدود 500 میلادی.
دوره پیگرد
ارزشمندترین یادمانهای دوره پیگرد، ناپیداترین یادمانهای رم هستند که در زیر زمین قرار گرفته اند و به همین دلیل مقابر دخمه ای (کاتاکومب) نام گرفته اند. این مقابر شبکه ای گسترده از دالانها، تورفتگی ها و اتاقکهای زیرزمینی در زیر شهر رم است که به عنوان گورستانهای پنهانی برای دفن مردگان مسیحی و مکانی برای اجرای مناسک مذهبی ساخته می شده است.
مقابر دخمه ای از سد اهی دوم تا چهارم میلادی پیوسته مورد استفاده بوده اند. در سطح دیوارهای جانبی ای دالانها ، تورفتگی هایی به موزات محور دالان برای نگه داری از اجساد مردگان گشوده می شد که به آنها لوکولوس نام می نهادند.
بسیاری از کوبیکولومها را با نقاشی های دیواری به شیوه های باستانی تزئیین می کردند. این نقاشی ها که به صورت نقوش هندسی و داستانی است اصولا روایتگر داستانهای کتاب مقدس است. مشهورترین داستان که به تعداد زیادی در این نمازخانه ها کار شده است داستان یونس در دل ماهی است.
در برخی قسمتها نیز اتاقهای کوچکی به نام کوبیکولوم ساخته می شد که در واقع نمازخانه تدفینی بود و در آن مراسم و مناسک مذهبی انجام می گرفت. بسیاری از کوبیکولومها را با نقاشی های دیواری به شیوه های باستانی تزئیین می کردند. این نقاشی ها که به صورت نقوش هندسی و داستانی است اصولا روایتگر داستانهای کتاب مقدس است. مشهورترین داستان که به تعداد زیادی در این نمازخانه ها کار شده است داستان یونس در دل ماهی است.
سبک این نقاشی ها همان امپرسیونیسم شتابان و طرح گونه ای است که در نخستین نقاشی های رومی متعلق به آخرین دوره پمپئی ( شهری در ایتالیا) دیده میش ود. دلیل ایجاد نقاشی هایی به این شیوه از تاریکی دالانها، نبود تهویه هوا، و وجود بوی مردار ناشی از تجزیه اجساد دفن شده در دیوار نیز هست.
با انکه پاره ای از جشنها و مراسمدر مقابر دخمه ای برگزار می شد به احتمال زیاد عبادات منظم در خانه های خصوصی که به ترتیبی برای تبدیل شدن به خانه انجمنی یا تالارهای ستوندار ساده تغییراتی داده شده بود ، به جای آورده میشد. بقایای یکی از این خانه ها که مربوط به 311 میلادی است در زیر کلیسای جامع آکویلیا بدست آمده است.
دوره بازشناسی
یکی از نخستین بناهای کلیساهای مسیحی در دوران بازشناسی کلیسای قدیمی سن پیترو در رم است که بنا به برخی روایات محل دفن پطرس حواری است.
طرح کلیساهای باسیلیکایی، مستطیل شکل است و این طرح سالیان طولانی مورد توجه دنیای مسیحی قرار گرفت. ولی مسیحیان با ایده گرفتن از خانه های رومی ، الگوی کلاسیک دیگری را نیز اقتباس کردند که ساختمان متراکم در قسمت مرکزی یا ساختمان گرد گنبددار یا چند ضلعی بود. بعدها معماران بیزانسی در شرق ابعاد عظیمی به این نقشه دادند.
از نمنه های کلیساهایی با قسمت مرکزی می توان به کلیسای سانتاکنستانتسا در رم مربوط به اواخر سده چهارم میلادی اشاره کرد .
موزاییک کاری
هنر موزاییک کاری که در دوران رومی بسیار متداول بود بدین منظور برگزیده شدند و به جزئی محسوس و بادوام از دیوار کلیساها تبدیل شدند.
وقتی مسیحیت به عنوان دین رسمی از جانب کنستانتین پذیرفته شد در سراسر امپراتوری رومی گسترش یافت و ناگهان ساختن بناهای مناسب برگزاری مراسم مذهبی و آداب نماز مسیحییت ضرورت پیدا کرد. کلیساهای اولیه از ترکیب و یا تبدیل خانه های دهلیزی سرگشاده رومی، نمازخانه های دخمه ای و باسیلیکاهای رومی بوجود آمد.
این موزاییک ها برای دیده شدن از فاصله ای قابل تجه طراحی شده اند. برای موزاییک ها از انواع سنگهای رنگی استفاده شده است. شاید مشهورترین موزاییک کاری در دوران بازشناسی در سده های اولیه را بتوان در کلیسای سن پیترو بدست آورد که در آن حضرت مسیح در هیات آپولون ( خدای خورشید رومی) دیده می شود که سوار بر گدونه آفتاب و توسط اسبهای گردونه در آسمانها می تازد.
شیوه تصاویر اجرا شده نوعی ناتورالیسم کهن رومی است که با هنر نمادپردازی نوین در هم آمیخته است
نسخ تذهیب کاری شده
منبع:هنر در گذر زمان/ هلن گاردنر/ انتشارات آگاه تاریخ هنر جانسن/ دکتر فرزان سجودی/ فرهنگسرای میردشتی
ارسال توسط کاربر محترم سایت :mamadreza74
/ج
