14 دليل بي خوابي در کودکان
بدخوابي کودک شايد دليل آن جلب توجه، اضطراب، تأثير داروها، خوب غذا نخوردن و يا استفاده بيش از حد از تنقلات و شکلات و شيريني باشد. بررسي اين عوامل در انتخاب راه حل مناسب به شما کمک خواهد کرد. براي رفع اين اين مشکل مي توان از روش هاي زير استفاده کرد:
1- فعاليت هاي بدني کودک (مانند بازي کردن در پارک، برنامه هاي ورزشي و...) را در طول روز افزايش دهيد. کودکان قبل از خواب بايد آرام باشند تا براي خوابيدن آماده شوند. بازيهايي که نيازمند فعاليت زياد هستند براي ساعات قبل از خواب مناسب نيستند.
2- بتدريج از هنگام غروب به بعد، فعاليت کودک را کاهش دهيد و به جاي بازي هاي پرتحرک مانند کشتي گرفتن با توپ بازي، فعاليت هائي مانند مطالعه کردن، شنيدن قصه با ديدن تلويزيون را جايگزين نماييد. انجام فعاليت هاي آرام کننده چون حمام آب گرم، ماساژ قبل از خواب و به آرامي تکان دادن کودک مفيد خواهد بود.
3- براي زمان خواب کودکتان برنامه تعيين کنيد و ساعت خاصي را مشخص کنيد.
4- برنامه هاي خانوادگي و خواسته هاي کودک را نيز در نظر بگيريد. انعطاف پذير باشيد ولي برخوردهاي قاطع داشتن با کودک را نيز تمرين کنيد. الگوئي را که تصميم به ادامه آن نداريد شروع نکنيد. برنامه شبانه بايد در کل روز موجب احساس امنيت و نزديکي ميان افراد خانواده مي شود.
5- قبل از خواب با کودکتان در مورد مسائل روزمره و آمادگي براي شروع روز بعد صحبت کنيد.
6- آماده کردن لباس هاي مدرسه و مرتب کردن کتاب هاي فردا، برنامه مناسبي براي کودکان بزرگتر خواهد بود. قصه گفتن براي کودک قبل از خواب، در درک مسئله که الان موقع خواب است کمک مي کند.
7- پس از رفتن به رختخواب بتدريج از توجهتان نسبت به کودک کم کنيد و ديرتر به گريه و جيغ او پاسخ دهيد. به کودک بگوييد همين الان بايد بخوابد و اين کار را هر شب تکرار کنيد. آنها به برخورد قاطع شما نياز دارند.
8- براي بعضي از کودکان خوابيدن در اتاق تاريک دشوار است، بنابراين روشن کردن چراغ خواب در اتاق کودک مفيد خواهد بود.
9- اگر کودکتان شب ها سخت به خواب مي رود و يا نيمه شب از خواب بيدار مي شود به او اجازه خوابيدن در طول روز را ندهيد، اينکار در ايجاد الگوي خواب منظم کودک کمک خواهد کرد.
10- به خاطر داشته باشيد مصرف شبانه برخي از مواد غذايي مانند چاي و نوشابه، خواب کودک را کاهش مي دهد.
11- به کودکتان روش هاي آرام سازي (نفس عميق، کشش و آرام سازي عضلات بدن) را آموزش دهيد و تلاش نمائيد تا قبل از خوابيدن کودک اين تمرين ها را انجام دهد.
12- به کودک اجازه دهيد تا زماني که خواب آلوده و خسته نشده بيدار بماند و سپس او را به رختخواب ببريد.
13- از تمرين هاي مثبت استفاده کنيد و در طول روز راه هايي را که کودک مي تواند با بکارگيري آنها به خواب رود براي او بيان کنيد. مثلاً کودک مي تواند با فکر کردن درباره صحنه هاي آرام و زيبا مانند برخورد امواج دريا به ساحل، پريدن گوسفندان از روي نرده يا تکرار حروف الفبا و خواندن ترانه هاي کودکانه اين کار را تمرين کند.
14- حتي الامکان سعي کنيد نکات ايمني را در اتاق خواب کودک رعايت کنيد (مثل پوشاندن سيم هاي برق، استفاده از محافظ پريز برق و دور نگهداشتن کودک از اشيا شکستني). اين کار به والدين کمک مي کند تا با خيال راحت، کودک را در اتاقش تنها بگذارند.
منبع: نشريه راه کمال، شماره 38
1- فعاليت هاي بدني کودک (مانند بازي کردن در پارک، برنامه هاي ورزشي و...) را در طول روز افزايش دهيد. کودکان قبل از خواب بايد آرام باشند تا براي خوابيدن آماده شوند. بازيهايي که نيازمند فعاليت زياد هستند براي ساعات قبل از خواب مناسب نيستند.
2- بتدريج از هنگام غروب به بعد، فعاليت کودک را کاهش دهيد و به جاي بازي هاي پرتحرک مانند کشتي گرفتن با توپ بازي، فعاليت هائي مانند مطالعه کردن، شنيدن قصه با ديدن تلويزيون را جايگزين نماييد. انجام فعاليت هاي آرام کننده چون حمام آب گرم، ماساژ قبل از خواب و به آرامي تکان دادن کودک مفيد خواهد بود.
3- براي زمان خواب کودکتان برنامه تعيين کنيد و ساعت خاصي را مشخص کنيد.
4- برنامه هاي خانوادگي و خواسته هاي کودک را نيز در نظر بگيريد. انعطاف پذير باشيد ولي برخوردهاي قاطع داشتن با کودک را نيز تمرين کنيد. الگوئي را که تصميم به ادامه آن نداريد شروع نکنيد. برنامه شبانه بايد در کل روز موجب احساس امنيت و نزديکي ميان افراد خانواده مي شود.
5- قبل از خواب با کودکتان در مورد مسائل روزمره و آمادگي براي شروع روز بعد صحبت کنيد.
6- آماده کردن لباس هاي مدرسه و مرتب کردن کتاب هاي فردا، برنامه مناسبي براي کودکان بزرگتر خواهد بود. قصه گفتن براي کودک قبل از خواب، در درک مسئله که الان موقع خواب است کمک مي کند.
7- پس از رفتن به رختخواب بتدريج از توجهتان نسبت به کودک کم کنيد و ديرتر به گريه و جيغ او پاسخ دهيد. به کودک بگوييد همين الان بايد بخوابد و اين کار را هر شب تکرار کنيد. آنها به برخورد قاطع شما نياز دارند.
8- براي بعضي از کودکان خوابيدن در اتاق تاريک دشوار است، بنابراين روشن کردن چراغ خواب در اتاق کودک مفيد خواهد بود.
9- اگر کودکتان شب ها سخت به خواب مي رود و يا نيمه شب از خواب بيدار مي شود به او اجازه خوابيدن در طول روز را ندهيد، اينکار در ايجاد الگوي خواب منظم کودک کمک خواهد کرد.
10- به خاطر داشته باشيد مصرف شبانه برخي از مواد غذايي مانند چاي و نوشابه، خواب کودک را کاهش مي دهد.
11- به کودکتان روش هاي آرام سازي (نفس عميق، کشش و آرام سازي عضلات بدن) را آموزش دهيد و تلاش نمائيد تا قبل از خوابيدن کودک اين تمرين ها را انجام دهد.
12- به کودک اجازه دهيد تا زماني که خواب آلوده و خسته نشده بيدار بماند و سپس او را به رختخواب ببريد.
13- از تمرين هاي مثبت استفاده کنيد و در طول روز راه هايي را که کودک مي تواند با بکارگيري آنها به خواب رود براي او بيان کنيد. مثلاً کودک مي تواند با فکر کردن درباره صحنه هاي آرام و زيبا مانند برخورد امواج دريا به ساحل، پريدن گوسفندان از روي نرده يا تکرار حروف الفبا و خواندن ترانه هاي کودکانه اين کار را تمرين کند.
14- حتي الامکان سعي کنيد نکات ايمني را در اتاق خواب کودک رعايت کنيد (مثل پوشاندن سيم هاي برق، استفاده از محافظ پريز برق و دور نگهداشتن کودک از اشيا شکستني). اين کار به والدين کمک مي کند تا با خيال راحت، کودک را در اتاقش تنها بگذارند.
منبع: نشريه راه کمال، شماره 38
/ج
