کودکان و اوقات فراغت
نويسنده:رشيد محمدي ليتکوهي
همه ما فصل تابستان را فصل تعطيلي مدارس مي دانيم در حاليکه امام خميني (ره) با يک جمله کوتاه اما زيبا به تعطيلي مدارس در اين ايام و ساير ايام تعطيلات معنا بخشيده و فرموده: مدارس تعطيل مي شود اما تعليم و تربيت هرگز تعطيل نمي شود. با تکيه بر اين کلام پرمعنا بايد براي ايام تابستان کودکانمان برنامه ريزي صحيح و درست داشته باشيم تا فرايند تعليم و تربيت، تعطيلي را پذيرا نباشد در اين نوشتار شما با يک سري راهکارهايي آشنا مي شويد که مي تواند در ثمر بخشي ايام تعطيلي تابستان نقش بسزايي داشته باشد، اميد که مفيد واقع شود.
1. قبل از هر چيز تلاشتان بر آن باشد که تابستان ايامي خوش و به يادماندني براي فرزندانتان باشد.
2. طوري برنامه ريزي کنيد که حداقل يک يا دو سفر کوتاه مدت با کودکانتان داشته باشيد.
3. از فرزندانتان نظرخواهي کنيد که در ايام تابستان چه کلاسها و دوره هاي آموزشي را دوست دارد طي کند.
4. سعي کنيد شرکت و گذراندن کلاسها و دوره هاي آموزشي تابستانه براي کودکانتان لذت بخش و همراه با اشتياق باشد. به والدين توصيه مي گردد هيچگاه نام دوره هاي تابستانه را کلاس نگذاريد، بهتر است آنها را فعاليتهاي تابستانه يا اردوهاي يادگيري و... بگذاريد.
شايد واژه کلاس تداعي کننده فعاليت سخت آموزشي و انضباطي مدارس باشد.
5. امروزه به علت آپارتمان نشيني اکثر کودکان کوشش و جنبش در آنها اندک شده است لذا فرزندانمان در وجود خويش سرشار از انرژي زايد مي باشند به همين علت تابستان مي تواند بهترين فرصت براي تخليه انرژي زايد باشد.
6. توصيه مي گردد هر فعاليت ورزشي را که فرزندتان دوست دارد، انجام دهد. اگر در روستاها زندگي مي کنيد نقش بازيهاي محلي و سنتي را در تخليه و تعادل انرژي زايد کودکتان از ياد نبريد. البته امروزه بازيهاي محلي نسبت به کليه بازي هاي جديد برتري و ارجحيت در خلاق کردن بچه ها دارد و از نظر تجربه و علم ثابت شده است. يکي از پيشنهادها اين است که بچه هاي ساکن روستا مي توانند در زمينه فعاليت هاي کشاورزي و دامداري کمک و يار پدران خويش باشند. ضمناً والدين نيز در اين راه بايد آنها را تشويق و انگيزه هايشان را برانگيزانند.
7. اگر کودکانتان در ايام تابستان به يک فعاليت هنري و شغلي پرداخته است به منظور تقويت انگيزه و استمرار در فعاليت سعي کنيد محصولات فعاليت او را بخريد و به افراد فاميل نزديک هم توصيه کنيد که اين کار را بکنند.
8. به مسئولين تعليم و تربيت و سرپرستان مراکز فعاليتهاي تابستانه توصيه مي شود که به منظور ايجاد نظم و يا بزرگ جلوه دادن نقش و مراکز فعاليتي خويش هيچگاه کودکان را از امتحان و نمره نترسانند که اين عمل باعث کاهش انگيزه آنها مي شود.
9. طوري محيط و موقعيت را براي کودکانتان آماده نمائيد که کتابهايي را که براي آنها خريداري نموده ايد و تاکنون موفق به خواندن آنها نشده اند، تابستان بهترين زمان مطالعه اينگونه کتابها مي باشد.
10. به منظور سلامت جسمي کودکان و جلوگيري از گرمازدگي و بيماري هاي گوارشي به کودکانتان آموزش دهيد در ايام گرم تابستان آب به مقدار کافي بنوشند.
11. هرگز به علت مشکلات اقتصادي و مالي خويش، فرزندانتان را (به ويژه کودکان زير 12 سال) را به منظور حرفه آموزي در کارخانجات و کارگاههاي غير بهداشتي نگماريد و يا آنها را به کارهاي سخت وادار نکنيد چرا که زيانش بيشتر از مقدار درآمد حاصل از اين نوع کارها مي باشد.
12. به والدين توصيه مي شود که به منظور آشنايي کودکان با انواع مشاغل و يادگيري غيرمستقيم آداب فروشندگي يا همکاري و تعامل در محيط کار هر چند مدت فرزندانتان را به محل کار ببريد البته در اين مورد حفظ موارد امنيتي و بهداشتي و اخلاقي بايد مورد توجه قرار گيرد.
13. توجه به 2نکته براي اولياء محترم در ايام تعطيلات تابستان بسيار ضروري است، نکته اول اينکه به بهانه تعطيلي مدارس ميزان خواب کودکان کم يا زياد نشود، بگذاريد برنامه و زمان خواب آنان طبق يادگيري شرطي آنان باشد. نکته دوم اينکه هيچگاه خوردن صبحانه کودکان را در ايام تابستان از ياد نبريد به بهانه اينکه فرزند در منزل مي باشد و مي توان در هر زمان به او صبحانه داد. بگذاريد فرزندانتان همراه شما سر سفره صبحانه بنشيند تا با همديگر از کنار هم بودن لذت ببريد.
14. اگر در کوهستانها و روستاها ساکن هستيد فرزندانتان را به کوه و دشت ببريد آنان را در حين نظارت آزاد بگذاريد تا در اعماق وجوديشان زيباييهاي طبيعت را درک کنند و لذت ببرند اين عمل باعث يادگيريهاي فراواني مي شود.
15. والدين بکوشند با استفاده از تجربه هاي گرانقدر خود و يا با بهره گيري از آموزه هاي متخصصان روانشناختي، براي هرچه بيشتر غني سازي اوقات فراغت فرزندانشان، مهارت هاي زندگي را آموزش دهند، از قبيل تمرين اعتماد به نفس، هنر برقراري و حفظ ارتباط، هنر خود کنترلي، هنر کنترل استرس، اضطراب و خشم، هنر حل مسئله و ابراز وجود و نه گفتن و آموزش هاي مهارت هاي مطالعه و...
16. اولياء اين مسئله را مدنظر بگيرند به فرزندان بياموزند به جاي اينکه وقت خود را به تماشاي زياد رايانه و تلويزيون بگذرانند که هم ضرر جسمي دارد و هم ضرر روحي، در انجام کارهاي منزل و بيرون از آن مشارکت داشته باشند که مي تواند حس مسئوليت پذيري را در آنها تقويت کند.
17. نهايت اينکه از فرزندانتان برطبق اقتضاي سن، نياز، استعداد انتظار داشته باشيد. اينکه آيا فرزندان از فعاليت ها احساس خوشايند دارند يا خير؟ آيا آموزشها سبب رشد آنها مي شوند يا خير؟ آيا کاذب است يا واقعي؟ و اگر در واقع چيزي نمي دانيد بايد بچه ها را به حال خود رها کنيد و در قيد و بند نباشيد تا آزادانه تر فکر کنند و رشد کنند.
منبع : نشريه راه موفقيت، شماره 15
1. قبل از هر چيز تلاشتان بر آن باشد که تابستان ايامي خوش و به يادماندني براي فرزندانتان باشد.
2. طوري برنامه ريزي کنيد که حداقل يک يا دو سفر کوتاه مدت با کودکانتان داشته باشيد.
3. از فرزندانتان نظرخواهي کنيد که در ايام تابستان چه کلاسها و دوره هاي آموزشي را دوست دارد طي کند.
4. سعي کنيد شرکت و گذراندن کلاسها و دوره هاي آموزشي تابستانه براي کودکانتان لذت بخش و همراه با اشتياق باشد. به والدين توصيه مي گردد هيچگاه نام دوره هاي تابستانه را کلاس نگذاريد، بهتر است آنها را فعاليتهاي تابستانه يا اردوهاي يادگيري و... بگذاريد.
شايد واژه کلاس تداعي کننده فعاليت سخت آموزشي و انضباطي مدارس باشد.
5. امروزه به علت آپارتمان نشيني اکثر کودکان کوشش و جنبش در آنها اندک شده است لذا فرزندانمان در وجود خويش سرشار از انرژي زايد مي باشند به همين علت تابستان مي تواند بهترين فرصت براي تخليه انرژي زايد باشد.
6. توصيه مي گردد هر فعاليت ورزشي را که فرزندتان دوست دارد، انجام دهد. اگر در روستاها زندگي مي کنيد نقش بازيهاي محلي و سنتي را در تخليه و تعادل انرژي زايد کودکتان از ياد نبريد. البته امروزه بازيهاي محلي نسبت به کليه بازي هاي جديد برتري و ارجحيت در خلاق کردن بچه ها دارد و از نظر تجربه و علم ثابت شده است. يکي از پيشنهادها اين است که بچه هاي ساکن روستا مي توانند در زمينه فعاليت هاي کشاورزي و دامداري کمک و يار پدران خويش باشند. ضمناً والدين نيز در اين راه بايد آنها را تشويق و انگيزه هايشان را برانگيزانند.
7. اگر کودکانتان در ايام تابستان به يک فعاليت هنري و شغلي پرداخته است به منظور تقويت انگيزه و استمرار در فعاليت سعي کنيد محصولات فعاليت او را بخريد و به افراد فاميل نزديک هم توصيه کنيد که اين کار را بکنند.
8. به مسئولين تعليم و تربيت و سرپرستان مراکز فعاليتهاي تابستانه توصيه مي شود که به منظور ايجاد نظم و يا بزرگ جلوه دادن نقش و مراکز فعاليتي خويش هيچگاه کودکان را از امتحان و نمره نترسانند که اين عمل باعث کاهش انگيزه آنها مي شود.
9. طوري محيط و موقعيت را براي کودکانتان آماده نمائيد که کتابهايي را که براي آنها خريداري نموده ايد و تاکنون موفق به خواندن آنها نشده اند، تابستان بهترين زمان مطالعه اينگونه کتابها مي باشد.
10. به منظور سلامت جسمي کودکان و جلوگيري از گرمازدگي و بيماري هاي گوارشي به کودکانتان آموزش دهيد در ايام گرم تابستان آب به مقدار کافي بنوشند.
11. هرگز به علت مشکلات اقتصادي و مالي خويش، فرزندانتان را (به ويژه کودکان زير 12 سال) را به منظور حرفه آموزي در کارخانجات و کارگاههاي غير بهداشتي نگماريد و يا آنها را به کارهاي سخت وادار نکنيد چرا که زيانش بيشتر از مقدار درآمد حاصل از اين نوع کارها مي باشد.
12. به والدين توصيه مي شود که به منظور آشنايي کودکان با انواع مشاغل و يادگيري غيرمستقيم آداب فروشندگي يا همکاري و تعامل در محيط کار هر چند مدت فرزندانتان را به محل کار ببريد البته در اين مورد حفظ موارد امنيتي و بهداشتي و اخلاقي بايد مورد توجه قرار گيرد.
13. توجه به 2نکته براي اولياء محترم در ايام تعطيلات تابستان بسيار ضروري است، نکته اول اينکه به بهانه تعطيلي مدارس ميزان خواب کودکان کم يا زياد نشود، بگذاريد برنامه و زمان خواب آنان طبق يادگيري شرطي آنان باشد. نکته دوم اينکه هيچگاه خوردن صبحانه کودکان را در ايام تابستان از ياد نبريد به بهانه اينکه فرزند در منزل مي باشد و مي توان در هر زمان به او صبحانه داد. بگذاريد فرزندانتان همراه شما سر سفره صبحانه بنشيند تا با همديگر از کنار هم بودن لذت ببريد.
14. اگر در کوهستانها و روستاها ساکن هستيد فرزندانتان را به کوه و دشت ببريد آنان را در حين نظارت آزاد بگذاريد تا در اعماق وجوديشان زيباييهاي طبيعت را درک کنند و لذت ببرند اين عمل باعث يادگيريهاي فراواني مي شود.
15. والدين بکوشند با استفاده از تجربه هاي گرانقدر خود و يا با بهره گيري از آموزه هاي متخصصان روانشناختي، براي هرچه بيشتر غني سازي اوقات فراغت فرزندانشان، مهارت هاي زندگي را آموزش دهند، از قبيل تمرين اعتماد به نفس، هنر برقراري و حفظ ارتباط، هنر خود کنترلي، هنر کنترل استرس، اضطراب و خشم، هنر حل مسئله و ابراز وجود و نه گفتن و آموزش هاي مهارت هاي مطالعه و...
16. اولياء اين مسئله را مدنظر بگيرند به فرزندان بياموزند به جاي اينکه وقت خود را به تماشاي زياد رايانه و تلويزيون بگذرانند که هم ضرر جسمي دارد و هم ضرر روحي، در انجام کارهاي منزل و بيرون از آن مشارکت داشته باشند که مي تواند حس مسئوليت پذيري را در آنها تقويت کند.
17. نهايت اينکه از فرزندانتان برطبق اقتضاي سن، نياز، استعداد انتظار داشته باشيد. اينکه آيا فرزندان از فعاليت ها احساس خوشايند دارند يا خير؟ آيا آموزشها سبب رشد آنها مي شوند يا خير؟ آيا کاذب است يا واقعي؟ و اگر در واقع چيزي نمي دانيد بايد بچه ها را به حال خود رها کنيد و در قيد و بند نباشيد تا آزادانه تر فکر کنند و رشد کنند.
منبع : نشريه راه موفقيت، شماره 15