سرطان سينه، شايع ترين سرطان در زنان

سرطان سينه شايع ترين سرطان در خانم هاست. اين سرطان به ندرت در مردها مشاهده شده و با توجه به اين که از هر هفت زن يک نفر در طول زندگي مبتلا به اين بيماري مي شود از اهميت خاصي برخوردار است. در کشورهاي پيشرفته 56 درصد کل مبتلايان به اين بيماري، مي توانند بيش از بيست سال پس از تشخيص سرطان زنده بمانند. دليل به وجود آمدن اين بيماري مشخص نيست، اما در صورت وجود يک سري عوامل خطرزا امکان بروز بيماري بيشتر است. اين عوامل خطرزا عبارت است از:
1- سرطان سينه در سابقه ي بيمار.
2- سابقه ي سرطان سينه در فاميل.
3- رژيم غذايي پرچرب.
4- شروع زودهنگام دوره هاي پريود يا يائسگي ديررس.
5- سن بالا در اولين بارداري يا در خانم هايي که هرگز کودکي به دنيا نياورده اند.
6- اشعات راديواکتيو.
7- داروهاي حاوي هورمون استروژن.
(اغلب داروهاي ضد بارداري، داروهاي کنترل علائم يائسگي)

پيشگيري
 

متأسفانه راه مؤثري براي پيشگيري وجود ندارد و فقط مي توان با توجه به موارد فوق از عوامل خطرزاي خارجي دوري کرد. مثلاً خانم هايي که اقوام نزديک مبتلا به اين بيماري را دارند از داروهاي حاوي هورمون استروژن (که مخصوصاً براي کاهش علايم يائسگي در بعضي موارد توصيه مي شود)استفاده نکنند.

غربالگري
 

چون در صورت تشخيص به موقع، درمان قطعي در بيش از نود درصد افراد ميسر است، غربالگري در اين بيماري از اهميت خاصي برخوردار است.

روش هاي غربالگري
 

1- معاينه ي صحيح سينه توسط خود شخص (خودآزمايي سينه)
خانم هاي بالاي بيست سال بايد يک هفته بعد از پايان دوره ي پريود، هر ماه سينه هاي خود را معاينه و در صورت مشاهده ي تغييراتي با پزشک مشورت کنند. خانم ها مي توانند از بروشورهاي مراکز متفاوت مانند انجمن امداد به بيماران سرطاني ايران درباره ي معاينه ي صحيح سينه استفاده کرده و در برنامه هايي که در مراکز مختلف مانند مرکز پزشکي خاص برگزار مي شود، شرکت کنند.
2- معاينه ي سينه توسط پزشک
3- ماموگرافي
4- سونوگرافي و MRI سينه
در بعضي مواقع مثل سن پايين يا باردار بودن مي توان از اين روش ها به جاي ماموگرافي استفاده کرد.

درمان
 

1- جراحي
 

جراحي رايج ترين و مؤثرترين راه براي درمان سرطان هاي موضعي سينه است. در تومورهاي کوچک در بعضي مواقع نياز به برداشتن کل سينه نيست و «لامپکتومي» يعني خارج کردن خود تومور و مقداري از بافت طبيعي اطرافش انجام مي شود. تشخيص اين موضوع با پزشک جراح بيمار است و در صورت لزوم کل سينه برداشته مي شود.

2- پرتودرماني
 

از پرتودرماني به خصوص در سرطان هاي سينه که در مرحله ي اول هستند و مورد «لامپکتومي» قرار گرفته اند، پس از عمل استفاده مي شود. در سرطان هاي بزرگ نيز مي توان پس از عمل، نواحي زير بغل، سينه و قفسه ي سينه را مورد پرتودرماني قرار دارد.

3- هورمون درماني
 

در صورتي که گيرنده هاي هورموني روي سلول هاي سرطاني وجود داشته باشند، مي توان از داروهاي ضد اين هورمون ها مانند «تاموکسيفن» استفاده کرد. اخيراً داروهاي مهارکننده ي «آروماتاز» مانند «آناستروازول-لتروزول» و «اکسمستين» نيز به بازار آمده که مي توان از آن ها براي خانم هاي يائسه با اثربخشي بيشتر استفاده کرد.

4- شيمي درماني
 

از شيمي درماني براي اين موارد استفاده مي شود:
- در اغلب مواردي که سرطان ظاهراً محدود به يک محل از بدن است باز هم مي توان با ادغام شيمي درماني کمکي و جراحي (در صورت لزوم پرتودرماني) نتايج درمان را در درازمدت بهبود بخشيد. نياز بيمار به شيمي درماني بستگي به اندازه ي تومور و درگيري غدد لنفاوي زير بغل دارد و اين را بايد پزشک آنکولوژيست (سرطان شناس) بررسي کرده و نظر دهد.
- در مواردي که تشکيلات سرطاني ثانويه در بدن وجود دارند، شيمي درماني حال بسياري از بيماران را بهبود مي بخشد و بيماري را تحت کنترل درمي آورد.
با توجه به تحولات ده - پانزده سال اخير، ديگر ترس از شيمي درماني بي مورد است. روز به روز داروهاي مؤثرتر و کم ضررتري به بازار مي آيند و پس از کشف داروهاي جديد ضد استفراغ (داروهاي آنتي سروتونين) اثر سوءشيمي درماني که در فيلم ها مي بينيم خيلي کمتر مشاهده مي شود و اين حالت بيشتر به دليل تلقين است.

5- «تراستوزومبا»
 

HER/2neu نام ژني است که گيرنده هايي توليد مي کند که به سلول ها امکان رشد مي دهد. اخيراً از دارويي به نام (Trastuzumb Herceptin) براي تومورهايي که داراي مقدار زيادي گيرنده براي HER/2neuهستند. استفاده مي شود که داروي بسيار مؤثري است.
اميد است بتوان با برنامه هاي غربالگري منظم و با درمان صحيح هم چون کشورهاي پيشرفته، اين معضل را در ايران نيز بهبود بخشيد. ضمن آن که بايد اطلاعات صحيح در مورد اين بيماري و روش هاي مختلف درمان مانند عمل جراحي، پرتودرماني، هورمون درماني و انواع داروهاي شيمي درماني در اختيار مردم گذاشته شود تا ترس و نگراني آن ها کاهش يافته و از بين برود.
منبع: 7 روز زندگي 107