ADAPTIVE فريبي از جنس تکنولوژي
ترجمه و نوشته: حميدرضا هدايت پناه
ADAPTIVE را بايد يکي از پيشگامان استتار نوين دانست، اين سامانه دفاعي که به تازگي توسط شرکت BAE Systems ارائه شده، قادر است تانک هاي اصلي ميدان نبرد را از ديدگان دوربين هاي حرارتي پنهان نمايد، اگر چه غير ممکن به نظر مي رسد، اما در آزمايشي که در ماه سپتامبر سال 2011 انجام گرفت، ADAPTIVE موفق گشت تا يک خودروي زرهي CV90 را در برابر ديدگان حيرت زده تماشاچيان از روي نمايشگر دوربين هاي حرارتي محو نمايد و در حرکت خيره کننده ديگري توانست الگوي يک خودروي سواري معمولي را تقليد کرده و به ديده بان اين گونه القا نمايد که در محلي که نفربر زرهي جاي گرفته بود يک خودرو پارک شده است.
در رويکرد دفاعي جديد، سامانه هاي دفاعي فعال به جاي آنکه در برابر برخورد مهمات دشمن از خود مقاومت نشان دهند، در يک اقدام، پيش دستي کرده از برخورد آنها با وسيله جلوگيري به عمل مي آورند. به عبارت بهتر خودروهاي زرهي نوين به جاي آنکه زره هاي سنگيني را که در 90 درصد طول خدمت وسيله کاربردي ندارند، در سرتاسر بخش هاي بدنه با خود حمل نمايند، با تکيه بر سامانه هاي دفاعي فعال از برخورد مهمات دشمن با خود پيشگيري مي نمايند. ADAPTIVE دقيقاً با همين رويکرد ساخته شده و تلاش مي کند تا با پنهان کردن وسيله از ديدگان دشمن امکان هدف قرار گرفتن آن را از بين ببرد.
برخلاف سامانه هاي مشابه پيشين ADAPTIVE وزن به مراتب کمتري دارد و استفاده از نيمه هادي ها نياز آن به انرژي را نيز شديداً کاهش داده و به وسيله اجازه مي دهد تا حتي در حالت خاموشي موتور اصلي تنها با استفاده از يک منبع برق کمکي توانايي پنهانکاري خود را حفظ نمايد، ويژگي مهم ديگر اين سامانه امکان تقليد الگوهاي فريب دهنده به وسيله آن است، براي مثال فرمانده يک تانک قادر است تا با تغيير الگوي حرارتي وسيله به يک خودروي سبک، نظر نيروي دشمن را منحرف کرده و در لحظه اي که واحدهاي دشمن به اندازه کافي به آن نزديک مي شوند، آنها را به سادگي مورد اصابت قرار دهد.
ويژگي مهم ديگر سامانه ADAPTIVE توانايي عملکرد آن براي شناسايي دوست از دشمن است، در شرايط رزم سنگين که ديگر پنهان کردن وسيله در حال مانور و شليک ممکن نيست نيروها قادر خواهند بود تا با به نمايش گذاردن يک الگوي خاص بر روي نمايشگر حرارتي خود، از هدف قرار گرفتن به وسيله نيروهاي خودي پيشگيري نمايند، که اين موضوع به خودي خود تأثير مهمي بر عملکرد رزمي واحدها در هنگام نبردهاي سنگين خواهد داشت.
مدير اين پروژه آقاي Peder Sjolunb همچنين اعتقاد دارد که از ADAPTIVE مي توان براي پوشش دادن طيف گسترده اي از انواع لوازم و تجهيزات مانند کشتي ها و هليکوپترها گرفته تا ساختمان ها و تاسيسات مهم استفاده کرد که با توجه به توانايي هاي اين سامانه غير ممکن به نظر نمي رسد.
منبع: ماهنامه نوآور-شماره 89.
استانداردهاي محافظتي نوين
در رويکرد دفاعي جديد، سامانه هاي دفاعي فعال به جاي آنکه در برابر برخورد مهمات دشمن از خود مقاومت نشان دهند، در يک اقدام، پيش دستي کرده از برخورد آنها با وسيله جلوگيري به عمل مي آورند. به عبارت بهتر خودروهاي زرهي نوين به جاي آنکه زره هاي سنگيني را که در 90 درصد طول خدمت وسيله کاربردي ندارند، در سرتاسر بخش هاي بدنه با خود حمل نمايند، با تکيه بر سامانه هاي دفاعي فعال از برخورد مهمات دشمن با خود پيشگيري مي نمايند. ADAPTIVE دقيقاً با همين رويکرد ساخته شده و تلاش مي کند تا با پنهان کردن وسيله از ديدگان دشمن امکان هدف قرار گرفتن آن را از بين ببرد.
6ضلعي هاي جادويي
مهمترين چالش در راه رسيدن به اين هدف، عملکرد پيکسل هاي شش ضلعي است. به نظر مي رسد BAE Systems با بهره گيري از مواد نيمه رسانا توانسته تا اندازه زيادي در آن پيروز گردد، هر يک از پيکسل ها اندازه اي در حد يک کف دست دارد و از سامانه تغيير دماي مستقل برخوردار است.
اندازه کوچک پيکسل ها باعث افزايش تراکم پيکسل ها در واحد سطح مي گردد و درست مانند نمايشگرهاي تلويزيوني که با افزايش پيکسل ها کيفيت بيشتري پيدا مي کنند، تصوير حرارتي حاصل از ADAPTIVE نيز با اين پيکسل هاي کوچک به خوبي از پس تقليد حرارتي محلي که در مقابل آن قرار گرفته، بر مي آيد اندازه کوچک شش ضلعي ها تعويض آنها را نيز ساده تر مي نمايد و در صورت آسيب رسيدن به وسيله، هزينه تعميرات را کاهش مي دهد.برخلاف سامانه هاي مشابه پيشين ADAPTIVE وزن به مراتب کمتري دارد و استفاده از نيمه هادي ها نياز آن به انرژي را نيز شديداً کاهش داده و به وسيله اجازه مي دهد تا حتي در حالت خاموشي موتور اصلي تنها با استفاده از يک منبع برق کمکي توانايي پنهانکاري خود را حفظ نمايد، ويژگي مهم ديگر اين سامانه امکان تقليد الگوهاي فريب دهنده به وسيله آن است، براي مثال فرمانده يک تانک قادر است تا با تغيير الگوي حرارتي وسيله به يک خودروي سبک، نظر نيروي دشمن را منحرف کرده و در لحظه اي که واحدهاي دشمن به اندازه کافي به آن نزديک مي شوند، آنها را به سادگي مورد اصابت قرار دهد.
ويژگي مهم ديگر سامانه ADAPTIVE توانايي عملکرد آن براي شناسايي دوست از دشمن است، در شرايط رزم سنگين که ديگر پنهان کردن وسيله در حال مانور و شليک ممکن نيست نيروها قادر خواهند بود تا با به نمايش گذاردن يک الگوي خاص بر روي نمايشگر حرارتي خود، از هدف قرار گرفتن به وسيله نيروهاي خودي پيشگيري نمايند، که اين موضوع به خودي خود تأثير مهمي بر عملکرد رزمي واحدها در هنگام نبردهاي سنگين خواهد داشت.
پيش به سوي آينده
مدير اين پروژه آقاي Peder Sjolunb همچنين اعتقاد دارد که از ADAPTIVE مي توان براي پوشش دادن طيف گسترده اي از انواع لوازم و تجهيزات مانند کشتي ها و هليکوپترها گرفته تا ساختمان ها و تاسيسات مهم استفاده کرد که با توجه به توانايي هاي اين سامانه غير ممکن به نظر نمي رسد.
منبع: ماهنامه نوآور-شماره 89.