نویسنده: سهیل منصوری
portal 2
تا به حال شده مهمان خانه کسی باشید که مراسمی پر زرق و برق، میزی زیبا و غذاهای متنوع و خوشمزه برایتان فراهم کرده؛ اما احساس کنید در پس چهره خندان و ظاهر آراسته اش، هیچ صمیمیتی وجود ندارد و در عوض خانه ساده و دستپخت عجیب و غریب فردی که با او احساس صمیمیت می کنید را به آن ترجیح می دهید؟ اگر قرار باشد همین احساس را در دنیای بازی ها توصیف کنیم، باید بگویم portal 2 سفره چیده شده توسط یک فرد صمیمی و بخش یک نفره portal 2 حاصل کار یک میزبان آراسته است.
portal 2 در حال تک نفره از هر جهت نسبت به بازی نخست بهتر است. مراحل گسترده تر، طولانی تر و زیباتر هستند؛ معماهای جالب متعدد وجود دارد و ویژگی های بدیع جدید مانند پرتوها و ژل ها معرفی شده که بازی را حتی جذاب تر از قبل می کند. داستان بازی هم دگرگون شده و portal 2 برخلاف عنوان پیشین اکنون یک داستان کامل دارد. اما در پشت آن همه زرق و برق و مراحل اضافی و گرافیک بهبود یافته، بخش تک نفره portal 2 صرفاً نسخه بسط یافته ای از بازی پیشین است. بخش تک نفره portal 2 مانند portal یک بازی انقلابی و منحصر به فرد نیست؛ بلکه صرفاً مراحلی اضافی برای بازی پیشین است. در واقع هیچ دلیلی وجود ندارد تا حالت تک نفره portal 2 را از یک بسته الحاقی یا نگارش Enhanced Edition بازی پیشین ندانیم؛ چون تنها چند معمای فیزیکی جدید که به راحتی می توانست در یک بسته الحاقی هم معرفی شود به بازی می افزاید. این بسیار شبیه همان کاری است که vaLve با Left4Dead2 انجام داد.
بخش تک نفره portal 2 به فصل دوم از یک سریال خانوادگی بسیار محبوب می ماند که هم کیفیت کار بازیگران پیشین با تکیه بر تجربیات فصل او بهبود پیدا کرده و هم بازیگران عالی جدید معرفی شده اند، کارگردان ماهر جدید استخدام شده، یک تیم جدید و زبده کار نوشتن سناریو را برعهده گرفته و حتی از دوربین های کیفیت بالای جدید برای تصویربرداری آن استفاده شده، اما در پایان می دانید با اینکه پیشرفت های بی شمار این فصل از سریال غیر قابل انکار است؛ حرف جدیدی هم برای گفتن ندارد و همان حرف ها را دوباره تکرار می کند. داستان بخش تک نفره portal 2 با اینکه بسیار کوتاه است؛ تکراری و کش دار نیز هست.
بازیباز تا پایان بازی در یک چرخه بی حاصل گرفتار می شود که در آن چند دقیقه باید فرار کند؛ سپس چند دقیقه آزمایش دهد؛ بعد از آن چند دقیقه فرار کند و پس از آن دوباره آزمایش انجام دهد و این چرخه را تکرار کند. داستان بازی یک داستان واقعی نیست؛ بلکه صرفاً بهانه ای برای توجیه کردن این روند تکراری فرار - آزمایش - فرار - آزمایش است: راهی برای کش دادن داستانی که بیش از 30 دقیقه حرف برای گفتن ندارد؛ اما سازنده بازی تلاش کرده آن را با گیم پلی 5 ساعته بازی تطبیق دهد.
در واقع در بخش پایانی بازی عملاً داستانی وجود ندارد و صرفاً صدای یک گوینده پخش می شود.
خوشبختانه شخصیت پردازی portal 2 عالی است و به لطف روایت داستانی درخشان بازی، حتی دیالوگ های ضبط شده مربوط به یک شخصیت غایب نیز بسیار جالب است.
اما واقعیت این است که داستان این بازی، یک داستان پیچیده به سبک Half-Life2 نیست و مناسبتی با یک عنوان چند ساعته ندارد. داستان ساده ای که portal بنیانگذار آن بود، بیش از این کشش ندارد و interactive narration یا روایت تعاملی درخشان valve نیز نمی تواند کار زیادی برای نجات آن انجام دهد.
شاید اگر سازنده بازی این مساله را می پذیرفت که به جای تلاش برای تطبیق یک داستان چند دقیقه ای با یک بازی چند ساعته، روندی portal گونه که در آن گیم پلی در درجه اول اهمیت قرار داشت در پیش بگیرد، از معماهای بازی نخست استفاده نکند، داستان را بی دلیل کش ندهد و به یک داستان ساده تر قناعت کند؛ با نتیجه ای دوست داشتنی تر روبرو می شدیم.
اما بخش دو نفره portal 2 حکایت دیگری دارد. بگذارید از ابتدا بگوییم اگر بخش دو نفره portal 2 را بازی نکنید؛ گویی این بازی را اصلاً بازی نکرده اید. بخش دو نفره portal 2 دقیقاً به اندازه بازی نخست عاقلانه و جالب است و از نواقص بخش تک نفره رنج نمی برد. با اینکه این بخش از لحاظ داستانی بسیار کم رنگ تر و ساده تر از بخش تک نفره آن است، اما از لحاظ داستانی نقصی ندارد، چون دیگر از بهانه های زیرکانه برای کش دادن یک داستان تکراری خبری نیست. سازنده بازی در عنوانی که گیم پلی روی همه بخش های دیگر بازی سایه افکنده، بی جهت دنبال داستان پردازی و کش دادن آن نرفته و در عوض گیم پلی بخش دو نفره بازی از لحاظ بدیع بودن و تنوع یک سر و گردن بالاتر از بخش تک نفره آن است.
معماها در بخش دو نفره portal 2 با بخش تک نفره آن تفاوت قابل توجه دارند؛ از این رو بازیباز هنگام بازی کردن احساس می کند واقعاً در حال تجربه یک بازی متفاوت است و نه یک بسته الحاقی. طراحی معماها در بخش دو نفره بازی برخلاف بخش تک نفره آن اصلاً تکراری نیست. در واقع در بخش دو نفره بازی معماها به قدری متنوع و متفاوت هستند که در هیچ یک از مراحل 41 گانه این بخش (که از بخش داستانی نیز طولانی تر است). دو معما با راه حل شبیه به هم وجود ندارد و هر مرحله شاهد یک چالش جدید و کاملاً منحصر به فرد هستیم. بازیبازها با تکیه بر اطلاعات به دست آمده از مرحله قبلی، نمی تواند معماهای مرحله جدید را حل کنند، بلکه برای حل معماهای هر مرحله باید فکر کنند و راه حل جدید بیابند. حتی پایان بازی نیز مانند پایان portal جالب و بدیع است و اثری از تکرار در آن دیده نمی شود. حالت دو نفره portal 2 برخلاف حالت co-op با همکاری بسیاری از بازی های دیگر که صرفاً به دو بازیباز اجازه می دهد همراه با هم بازی کنند، یک حالت co-op یا همکاری واقعی است. موفقیت در این حالت بدون همکاری کامل و دقیق دو بازیباز میسر نیست و طراحی عالی معماها باعث می شود همکاری دو بازیباز با هم به یک عمل جادویی و بسیار لذت بخش تبدیل شود. زمان بندی درست و ارتباط با بازیباز دوم در این بخش اهمیت زیادی دارد و بازی عالی، ابزارهای اشاره گر مناسب و حتی یک ابزار بسیار جالب و دقیق برای زمان بندی درست - را در اختیار بازیباز قرار می دهد.
البته این قابلیت ها زمانی به کار شما می آید که بازی را به صورت آنلاین بازی کنید؛ چون portal 2 به دو بازیباز اجازه می دهد به صورت split-screen و در کنار هم با یک دستگاه بازی کنند. تنها نقص بازی در این بخش این است که با وجود پشتیبانی کامل از حالت split-screen روی pc و حتی امکان بازی کردن با دو مانیتور (به گونه ای که هر بازیباز تصویر مربوط به خود را به طور کامل روی یک مانیتور داشته باشد) استفاده از این قابلیت در منوهای بازی فراهم نشده و بازیباز باید برای فعال کردن آن تنظیمات بسیار پیچیده ای انجام دهد، تنظیماتی که از توان بسیاری از بازیبازها خارج است.
فیزیک هم درحالت تک نفره و هم در حالت دو نفره portal 2 به طرز قابل توجهی بهبود پیدا کرده است. بخشی از این بهبود به گیم پلی بازی و معماهای آن مربوط می شود. مثلاً معرفی پرتوها، ژل ها و فیزیک مایعات بازی را بسیار جالب تر از پیش کرده. اما بخش دیگر بهبود فیزیکی بازی، بصری است و ظاهر طبیعی تر و واقعی تری به بازی می دهد. گرافیک بازی نیز به لطف استفاده از محیط ها، بافت و نورپردازی بهتر، طبیعی تر و زیباتر شده، هرچند در مقایسه با عناوین شاخص موجود در بازار چندان درخشان نیست و موتور سورس دیگر مانند سال 2004 وقتی با Half-life2 چشم ها را خیره کرد، شگفت انگیز نیست. موسیقی بازی نیز اندکی بهتر شده؛ اما آنچه هم در حالت تک نفره و هم در حالت دو نفره واقعاً می درخشد؛ صداگذاری عالی شخصیت هاست که به بازی حیات می دهد و حس طنز بی نظیر آن را در کمتر بازی می توان یافت. در واقع کیفیت دیالوگ ها و گویندگی هم در بخش تک نفره و هم در بخش دو نفره بازی آنچنان بالاست که نواقص داستان را می پوشاند؛ به گونه ای که دیدن داستان سطحی بازی و ایرادهای داستان بخش تک نفره از پشت این همه ظرافت و هنرمندی کار بسیار دشواری است.
portal 2 هم در حالت تک نفره (علیرغم تمام مواردی که اشاره شده) و هم در حالت دو نفره بسیار سرگرم کننده است. به جرأت می توان گفت تقریباً همه بازیبازها از بخش تک نفره portal 2 لذت خواهند برد (همانگونه که طرفداران یک بازی خوب از بسته ی الحاقی آن لذت می برند)؛ اما لبخند زیبایی که روی چهره آرایش کرده بخش تک نفره portal 2 نقش بسته، آن لبخند صمیمی چهره ساده portal نیست. اما نقطه قوت حقیقی این بازی، بخش دو نفره عالی و خلاقانه ای است که نه تنها این بازی را از تبدیل شدن به یک leff4Dead2 دیگر نجات می دهد؛ بلکه آن را به یک عنوان عالی، بسیار لذت بخش و حتی انقلابی تبدیل می کند.
منبع: نشریه بازی رایانه، شماره 42.
تا به حال شده مهمان خانه کسی باشید که مراسمی پر زرق و برق، میزی زیبا و غذاهای متنوع و خوشمزه برایتان فراهم کرده؛ اما احساس کنید در پس چهره خندان و ظاهر آراسته اش، هیچ صمیمیتی وجود ندارد و در عوض خانه ساده و دستپخت عجیب و غریب فردی که با او احساس صمیمیت می کنید را به آن ترجیح می دهید؟ اگر قرار باشد همین احساس را در دنیای بازی ها توصیف کنیم، باید بگویم portal 2 سفره چیده شده توسط یک فرد صمیمی و بخش یک نفره portal 2 حاصل کار یک میزبان آراسته است.
portal 2 در حال تک نفره از هر جهت نسبت به بازی نخست بهتر است. مراحل گسترده تر، طولانی تر و زیباتر هستند؛ معماهای جالب متعدد وجود دارد و ویژگی های بدیع جدید مانند پرتوها و ژل ها معرفی شده که بازی را حتی جذاب تر از قبل می کند. داستان بازی هم دگرگون شده و portal 2 برخلاف عنوان پیشین اکنون یک داستان کامل دارد. اما در پشت آن همه زرق و برق و مراحل اضافی و گرافیک بهبود یافته، بخش تک نفره portal 2 صرفاً نسخه بسط یافته ای از بازی پیشین است. بخش تک نفره portal 2 مانند portal یک بازی انقلابی و منحصر به فرد نیست؛ بلکه صرفاً مراحلی اضافی برای بازی پیشین است. در واقع هیچ دلیلی وجود ندارد تا حالت تک نفره portal 2 را از یک بسته الحاقی یا نگارش Enhanced Edition بازی پیشین ندانیم؛ چون تنها چند معمای فیزیکی جدید که به راحتی می توانست در یک بسته الحاقی هم معرفی شود به بازی می افزاید. این بسیار شبیه همان کاری است که vaLve با Left4Dead2 انجام داد.
بخش تک نفره portal 2 به فصل دوم از یک سریال خانوادگی بسیار محبوب می ماند که هم کیفیت کار بازیگران پیشین با تکیه بر تجربیات فصل او بهبود پیدا کرده و هم بازیگران عالی جدید معرفی شده اند، کارگردان ماهر جدید استخدام شده، یک تیم جدید و زبده کار نوشتن سناریو را برعهده گرفته و حتی از دوربین های کیفیت بالای جدید برای تصویربرداری آن استفاده شده، اما در پایان می دانید با اینکه پیشرفت های بی شمار این فصل از سریال غیر قابل انکار است؛ حرف جدیدی هم برای گفتن ندارد و همان حرف ها را دوباره تکرار می کند. داستان بخش تک نفره portal 2 با اینکه بسیار کوتاه است؛ تکراری و کش دار نیز هست.
در واقع در بخش پایانی بازی عملاً داستانی وجود ندارد و صرفاً صدای یک گوینده پخش می شود.
خوشبختانه شخصیت پردازی portal 2 عالی است و به لطف روایت داستانی درخشان بازی، حتی دیالوگ های ضبط شده مربوط به یک شخصیت غایب نیز بسیار جالب است.
اما واقعیت این است که داستان این بازی، یک داستان پیچیده به سبک Half-Life2 نیست و مناسبتی با یک عنوان چند ساعته ندارد. داستان ساده ای که portal بنیانگذار آن بود، بیش از این کشش ندارد و interactive narration یا روایت تعاملی درخشان valve نیز نمی تواند کار زیادی برای نجات آن انجام دهد.
این تکرار و کپی کاری محدود به داستان نیست؛ بلکه در همه جای بازی دیده می شود. بازیباز در تمام طول بازی با معماهای مراحل قبل روبرو می شود و ساختار مراحل بخش اولیه بازی و حتی مبارزه و دموی پایانی بازی نیز تکراری از بازی نخست است؛ با این تفاوت که این بار زرق و برق آن بیشتر شده و چند صحنه به آن افزوده شده است.
اما در پشت این زرق و برق چیزی جز همان بازی قدیمی نیست.شاید اگر سازنده بازی این مساله را می پذیرفت که به جای تلاش برای تطبیق یک داستان چند دقیقه ای با یک بازی چند ساعته، روندی portal گونه که در آن گیم پلی در درجه اول اهمیت قرار داشت در پیش بگیرد، از معماهای بازی نخست استفاده نکند، داستان را بی دلیل کش ندهد و به یک داستان ساده تر قناعت کند؛ با نتیجه ای دوست داشتنی تر روبرو می شدیم.
اما بخش دو نفره portal 2 حکایت دیگری دارد. بگذارید از ابتدا بگوییم اگر بخش دو نفره portal 2 را بازی نکنید؛ گویی این بازی را اصلاً بازی نکرده اید. بخش دو نفره portal 2 دقیقاً به اندازه بازی نخست عاقلانه و جالب است و از نواقص بخش تک نفره رنج نمی برد. با اینکه این بخش از لحاظ داستانی بسیار کم رنگ تر و ساده تر از بخش تک نفره آن است، اما از لحاظ داستانی نقصی ندارد، چون دیگر از بهانه های زیرکانه برای کش دادن یک داستان تکراری خبری نیست. سازنده بازی در عنوانی که گیم پلی روی همه بخش های دیگر بازی سایه افکنده، بی جهت دنبال داستان پردازی و کش دادن آن نرفته و در عوض گیم پلی بخش دو نفره بازی از لحاظ بدیع بودن و تنوع یک سر و گردن بالاتر از بخش تک نفره آن است.
معماها در بخش دو نفره portal 2 با بخش تک نفره آن تفاوت قابل توجه دارند؛ از این رو بازیباز هنگام بازی کردن احساس می کند واقعاً در حال تجربه یک بازی متفاوت است و نه یک بسته الحاقی. طراحی معماها در بخش دو نفره بازی برخلاف بخش تک نفره آن اصلاً تکراری نیست. در واقع در بخش دو نفره بازی معماها به قدری متنوع و متفاوت هستند که در هیچ یک از مراحل 41 گانه این بخش (که از بخش داستانی نیز طولانی تر است). دو معما با راه حل شبیه به هم وجود ندارد و هر مرحله شاهد یک چالش جدید و کاملاً منحصر به فرد هستیم. بازیبازها با تکیه بر اطلاعات به دست آمده از مرحله قبلی، نمی تواند معماهای مرحله جدید را حل کنند، بلکه برای حل معماهای هر مرحله باید فکر کنند و راه حل جدید بیابند. حتی پایان بازی نیز مانند پایان portal جالب و بدیع است و اثری از تکرار در آن دیده نمی شود. حالت دو نفره portal 2 برخلاف حالت co-op با همکاری بسیاری از بازی های دیگر که صرفاً به دو بازیباز اجازه می دهد همراه با هم بازی کنند، یک حالت co-op یا همکاری واقعی است. موفقیت در این حالت بدون همکاری کامل و دقیق دو بازیباز میسر نیست و طراحی عالی معماها باعث می شود همکاری دو بازیباز با هم به یک عمل جادویی و بسیار لذت بخش تبدیل شود. زمان بندی درست و ارتباط با بازیباز دوم در این بخش اهمیت زیادی دارد و بازی عالی، ابزارهای اشاره گر مناسب و حتی یک ابزار بسیار جالب و دقیق برای زمان بندی درست - را در اختیار بازیباز قرار می دهد.
فیزیک هم درحالت تک نفره و هم در حالت دو نفره portal 2 به طرز قابل توجهی بهبود پیدا کرده است. بخشی از این بهبود به گیم پلی بازی و معماهای آن مربوط می شود. مثلاً معرفی پرتوها، ژل ها و فیزیک مایعات بازی را بسیار جالب تر از پیش کرده. اما بخش دیگر بهبود فیزیکی بازی، بصری است و ظاهر طبیعی تر و واقعی تری به بازی می دهد. گرافیک بازی نیز به لطف استفاده از محیط ها، بافت و نورپردازی بهتر، طبیعی تر و زیباتر شده، هرچند در مقایسه با عناوین شاخص موجود در بازار چندان درخشان نیست و موتور سورس دیگر مانند سال 2004 وقتی با Half-life2 چشم ها را خیره کرد، شگفت انگیز نیست. موسیقی بازی نیز اندکی بهتر شده؛ اما آنچه هم در حالت تک نفره و هم در حالت دو نفره واقعاً می درخشد؛ صداگذاری عالی شخصیت هاست که به بازی حیات می دهد و حس طنز بی نظیر آن را در کمتر بازی می توان یافت. در واقع کیفیت دیالوگ ها و گویندگی هم در بخش تک نفره و هم در بخش دو نفره بازی آنچنان بالاست که نواقص داستان را می پوشاند؛ به گونه ای که دیدن داستان سطحی بازی و ایرادهای داستان بخش تک نفره از پشت این همه ظرافت و هنرمندی کار بسیار دشواری است.
portal 2 هم در حالت تک نفره (علیرغم تمام مواردی که اشاره شده) و هم در حالت دو نفره بسیار سرگرم کننده است. به جرأت می توان گفت تقریباً همه بازیبازها از بخش تک نفره portal 2 لذت خواهند برد (همانگونه که طرفداران یک بازی خوب از بسته ی الحاقی آن لذت می برند)؛ اما لبخند زیبایی که روی چهره آرایش کرده بخش تک نفره portal 2 نقش بسته، آن لبخند صمیمی چهره ساده portal نیست. اما نقطه قوت حقیقی این بازی، بخش دو نفره عالی و خلاقانه ای است که نه تنها این بازی را از تبدیل شدن به یک leff4Dead2 دیگر نجات می دهد؛ بلکه آن را به یک عنوان عالی، بسیار لذت بخش و حتی انقلابی تبدیل می کند.
همکاری کامل، زمان بندی مناسب و ارتباط و هماهنگی بین دو بازیباز برای حل معماهای بازی ضروری است. در حل بعضی از معماها پیچیده هر دو بازیباز باید دقیقاً بدانند چه عملی قرار است انجام شود و چگونه و کی انجام شود. کوچک ترین اشتباه یک بازیباز به معنی مرگ بازیباز دیگر است و اگر این اتفاق بیفتد؛ گلدس با جملات زیرکانه و خنده دار تلاش می کند به بازیبازی که کشته شده القا کند که بازیباز دیگر این کار را عمداً انجام داده و میانه دو بازیبار را به هم بزند!
معماهای بخش دو نفره دشوارتر از بخش تک نفره است؛ اما بازی بازیبازها را تنها نمی گذارد ابزارهای عالی برای این بخش ارایه می دهد که در بخش تک نفره کاربرد ندارد. به عنوان مثال در جاهایی که دو بازیباز از هم دور می افتند، هر بازیباز تنها با فشار یک دکمه می تواند آنچه بازیبار دیگر می بیند را در یک صفحه کوچک (تصویر در تصویر) مشاهده کند (به بخش عکسهای مورد نظر توجه کنید). اگر بازیباز اول در جایی دور از بازیباز دوم گیر بیفتد قادر به پیدا کردن راه حل مناسب نباشد؛ بازیباز دوم می تواند با دیدن صحنه به او راهنمایی دهد.
راه حل بعضی از معماها در بخش دو نفره بسیار دور از ذهن است و بازیبازها باید برای حل آن، با روش هایی نامتعارف و از فاصله بسیار دور با هم همکاری کنند.
در حل بعضی ازمعماهای بازی، یکی از دو بازیباز هیچ اختیاری ندارد و صرفاً منتظر می ماند تا بازیباز دیگر کاری را انجام دهد. سرنوشت یکی از دو بازیباز در دست دیگری است و همین ویژگی، حس همکاری و اعتماد در پرتال 3 را اینگونه پر رنگ و لذت بخش می کند. ویژگی در کمتر بازی نظیر داشته است.
مزایا
معرفی انواع جدیدی از قوانین فیزیکی؛ بخش دو نفره ی بی نظیر! بهبودهای متعدد نسبت به بازی پیشین؛ شخصیت پردازی بی نقص؛ صداگذاری عالی؛ طنز فوق العاده
معایب
بخش تک نفره تکراری که در آن داستان و معماها recycle شده؛ استفاده از split - screen یا dual monitor یا کنترلر دوم در pc بسیار دشوار و نیازمند دانش فنی بالاست.
