در بین ابرسازه های معماری جهان، پل شگفت آور «میلائو» در جنوب فرانسه جایگاهی ویژه دارد. این سازه از مهمترین طرح های معمار بزرگ بریتانیایی «لرد نورمن رابرت فاستر» است. پل «میلائو»، رکورددار ارتفاع در جهان است. 343 متر ارتفاع از سطح زمین! این عدد روی کاغذ آنچنان به چشم نمی آید تا اینکه بازدید کننده از پل «میلائو» و رودخانه زیبای تارن در استان میدلی پیرنه دیداری داشته باشد و چشم انداز بی نظیر آویرون و «میلائو» را از بالا مشاهده کند.
راه دیگری وجود ندارد تا عظمت این ابرسازه برای انسان ثابت شود. ساخت این پل از زمان امضای آن در 2001 آغاز شد و مدت 38 ماه به طول انجامید و در نهایت در 2004 به روی عموم گشوده شد. ارتباط بین دو سوی رودخانه تارن هدف نهایی سازندگان آن بود. راه حل هایی ساده پیشنهاد شده بود که از اوایل دهه 90 دهان به دهان می چرخید. به طور مثال احداث تونل با پل هایی با ارتفاع کمتر. اما طرح «فاستر» مانند بسیاری دیگر از آثارش بلندپروازانه بود و شاید همین ویژگی او باعث می شد تا اکثر کارفرمایان و سفارش دهنگان، مقهور دیدگاه های وی شوند.
گروه طراحان باید کار سخت، دقیق و پیچیده ای را انجام می دادند. امتداد دادن سانت به سانت پلی به عرض 32 متر از نقطه صفر تا 2 هزار و 460 متر آن طرف رودخانه روی 7 پایه عظیم ارتفاع پایه ها به ترتیب 294، 244، 221، 144، 136، 111 و در نهایت 77 متر است. اما چه راهی برای گسترش طولی این پل مناسب بود؟ اگر بخواهیم بدون پیچیدگی های فنی به راه حل ارائه شده توسط مهندسان فرانسوی یعنی «بنوالوسنک» و «میشل ویرلوژو» نظری بیندازیم، شاید از ارزش فنی و محاسباتی آن کاسته باشیم ولی این بهترین راه برای آشنا شدن با روش این دو مهندس به عنوان مسؤولان اصلی پروژه «میلائو» ست.
راهکار پیشنهادی به لحاظ ذهنی ساده بود. لیز دادن سطوح روی پایه های موقت. مجموعه این پایه های موقت به 7 عدد می رسید که مابین پایه های اصل پل قرار می گرفت (یعنی یکی در میان و در انتهای پروژه برداشتن پایه های موقت) هزینه نهایی ساخت این پل از نکته های جالب توجه آن است که تا سر حد 394 میلیون یورو پیش رفت. البته هزینه های جانبی آن را نباید دست کم گرفت. 20 میلیون یورو. اما این هزینه در نهایت به اثری عظیم و یکی از رکوردهای تاریخ معماری تبدیل شد. 19 هزار تن فولاد، 5 هزار تن فولاد ضد زنگ برای ساخت کابل های عریض و طویل. به قول سازندگان پل حداقل 120 سال عمر مفید خواهد داشت. اما پروژه پل «میلائو» مخالفان سرسختی داشت.
سازمان محیط زیست فرانسه، فدراسیون کاربران جاده ها و سایر نهادهای حفظ محیط زیست، کارگاه های بزرگ ساخت قطعات، مجتمع بزرگ تولید بتون ویژه طراحی شده برای پل می توانست خطرات بزرگ و جدی به محیط و طبیعت زیبای منطقه «میلائو» وارد کند. اما پروژه عظیم تر از آن بود که متوقف شود.
نظارت های دولتی و نهادهای محیط زیست تا حدودی نگرانی ها را برطرف کرد. فصل تابستان در منطقه «میلائو» مملو از مسافران و بازدیدکنندگان از طبیعت زیبای منطقه است که در حین ساخت پل، باعث دردسرهای فراوانی می شدند. آتش سوزی سال 2004 و از بین رفتن تعداد قابل توجهی از درختان منطقه یکی از خسارات پروژه «میلائو» به طبیعت بود. در چند مورد موتورهای هیدرولیک حرکت دهنده سطح پل با اختلالاتی مواجه شد که می توانست جان متخصصان نزدیک به عملیات را در معرض خطر قرار دهد.
سیستم هیدرولیک شرکت Enerpac در نوع خود بی نظیر بود. این سیستم باید توانایی حرکت دادن سطوحی با عرض 27 متر را روی استوانه ها می داشت. نکته قابل توجه این بود که حرکت دادن سطوح روی پایه های پل از دو سمت آغاز شد و در نهایت در وسط پل به پایان رسید. دقت در محاسبه باید به ضریب میلی متر می رسید. کوچک ترین اشتباه باعث انحراف و منطبق نشدن دو سطح در نقطه اتصال نهایی می شد. برای دقت در محاسبه شرکت Enerpac با طراحی و ساخت یک سیستم لیزی اپتیک کار را برای مهندسان و تکنسین ها راحت تر کرد. موتورهای رانشی و سیلندرهای هیدرولیک در هر 4 دقیقه می توانستند تنها 60 سانتی متر سطوح را به سمت هدف حرکت دهند.
این یعنی 3 هزار و 280 حرکت رانشی از سمت غرب با پایه c8 و هزار و 540 حرکت از سمت شرق با پایه co، وزن هر کدام از دو سیلندرهای هیدرولیک به 60 تن می رسید که مانند جک هایی افقی میلی متر به میلی متر دو سطح شرقی و غربی را به هم رساندند.
350 هزار متر مکعب بتون ریزی و کار زمینی که تنها 13 هزار متر آن مربوط به حجم بتون پایه های دائم هفتگانه و پایه موقت می شود.
عظیم ترین سازه انسانی که دو سطح زمین میان دره ای «میلائو» را به یکدیگر متصل کرد و در نهایت همین سازه در سال 2006 توانست جایزه معتبر IABSE را از آن خود کند تا نام «نورمن فاستر» بار دیگر تبدیل به نشانه تسلط انسان بر ماده شود.
منبع: ماهنامه نوآور 90
راه دیگری وجود ندارد تا عظمت این ابرسازه برای انسان ثابت شود. ساخت این پل از زمان امضای آن در 2001 آغاز شد و مدت 38 ماه به طول انجامید و در نهایت در 2004 به روی عموم گشوده شد. ارتباط بین دو سوی رودخانه تارن هدف نهایی سازندگان آن بود. راه حل هایی ساده پیشنهاد شده بود که از اوایل دهه 90 دهان به دهان می چرخید. به طور مثال احداث تونل با پل هایی با ارتفاع کمتر. اما طرح «فاستر» مانند بسیاری دیگر از آثارش بلندپروازانه بود و شاید همین ویژگی او باعث می شد تا اکثر کارفرمایان و سفارش دهنگان، مقهور دیدگاه های وی شوند.
راهکار پیشنهادی به لحاظ ذهنی ساده بود. لیز دادن سطوح روی پایه های موقت. مجموعه این پایه های موقت به 7 عدد می رسید که مابین پایه های اصل پل قرار می گرفت (یعنی یکی در میان و در انتهای پروژه برداشتن پایه های موقت) هزینه نهایی ساخت این پل از نکته های جالب توجه آن است که تا سر حد 394 میلیون یورو پیش رفت. البته هزینه های جانبی آن را نباید دست کم گرفت. 20 میلیون یورو. اما این هزینه در نهایت به اثری عظیم و یکی از رکوردهای تاریخ معماری تبدیل شد. 19 هزار تن فولاد، 5 هزار تن فولاد ضد زنگ برای ساخت کابل های عریض و طویل. به قول سازندگان پل حداقل 120 سال عمر مفید خواهد داشت. اما پروژه پل «میلائو» مخالفان سرسختی داشت.
سازمان محیط زیست فرانسه، فدراسیون کاربران جاده ها و سایر نهادهای حفظ محیط زیست، کارگاه های بزرگ ساخت قطعات، مجتمع بزرگ تولید بتون ویژه طراحی شده برای پل می توانست خطرات بزرگ و جدی به محیط و طبیعت زیبای منطقه «میلائو» وارد کند. اما پروژه عظیم تر از آن بود که متوقف شود.
سیستم هیدرولیک شرکت Enerpac در نوع خود بی نظیر بود. این سیستم باید توانایی حرکت دادن سطوحی با عرض 27 متر را روی استوانه ها می داشت. نکته قابل توجه این بود که حرکت دادن سطوح روی پایه های پل از دو سمت آغاز شد و در نهایت در وسط پل به پایان رسید. دقت در محاسبه باید به ضریب میلی متر می رسید. کوچک ترین اشتباه باعث انحراف و منطبق نشدن دو سطح در نقطه اتصال نهایی می شد. برای دقت در محاسبه شرکت Enerpac با طراحی و ساخت یک سیستم لیزی اپتیک کار را برای مهندسان و تکنسین ها راحت تر کرد. موتورهای رانشی و سیلندرهای هیدرولیک در هر 4 دقیقه می توانستند تنها 60 سانتی متر سطوح را به سمت هدف حرکت دهند.
این یعنی 3 هزار و 280 حرکت رانشی از سمت غرب با پایه c8 و هزار و 540 حرکت از سمت شرق با پایه co، وزن هر کدام از دو سیلندرهای هیدرولیک به 60 تن می رسید که مانند جک هایی افقی میلی متر به میلی متر دو سطح شرقی و غربی را به هم رساندند.
350 هزار متر مکعب بتون ریزی و کار زمینی که تنها 13 هزار متر آن مربوط به حجم بتون پایه های دائم هفتگانه و پایه موقت می شود.
عظیم ترین سازه انسانی که دو سطح زمین میان دره ای «میلائو» را به یکدیگر متصل کرد و در نهایت همین سازه در سال 2006 توانست جایزه معتبر IABSE را از آن خود کند تا نام «نورمن فاستر» بار دیگر تبدیل به نشانه تسلط انسان بر ماده شود.
منبع: ماهنامه نوآور 90
/ج
