داكا، شهر ريكشا

داكا مركز كشور بنگلادش ، شهري تاريخي با قدمت چندصدساله است. اين شهر با حومه 12 ميليون و 300 هزار نفر جمعيت دارد.با وجودي كه داكا در سال‌هاي اخير رشد سريعي داشته ، هنوز مشكلات متعددي دارد كه فقر گسترده مردم از جمله آنهاست، ضمن اين كه در شهر فرصت‌هاي اشتغال براي زنان خيلي كم است.
داكا در دوره حكومت پادشاهان مغولي در قرن هفدهم ميلادي، جهانگير ناگار خوانده مي‌شد و مركز بزرگ تجارت جهان اسلام در شبه‌قاره هند بود اما داكا امروزي در دوره استيلاي بريتانيا بر شبه‌قاره در قرن نوزدهم روبه توسعه گذاشت و خيلي زود بزرگترين شهر بنگال پس از كلكته شد كه حالا به كولكته تغييرنام داده است. پس از تقسيم هند در سال 1947 داكا پايتخت كشور جديد بنگلادش شد.
داكاي جديد مركز سياسي، فرهنگي و اقتصادي كشور بنگلادش است. حدود 72 درصد ساكنان داكا باسوادند، در حالي كه درصد بيسوادي در ديگر شهرهاي بنگلادش بالاست.
از آنجا كه سيل مهاجرت به داكا از ديگر جاهاي بنگلادش گسترده بود، جمعيت شهر خيلي سريع افزايش يافته و معضلاتي براي آن ايجاد شده كه يكي از آنها، مشكل ترافيك است. به همين علت، دولت ايجاد شهرك‌هايي را در حومه داكا در برنامه توسعه شهري خود قرار داده است. اجراي اين برنامه سبب شده تا ميليون‌ها نفر در حومه شهر اقامت كنند.
با وجودي كه داكا در سال‌هاي اخير رشد سريعي داشته ، هنوز مشكلات متعددي دارد كه فقر گسترده مردم از جمله آنهاست، ضمن اين كه در شهر فرصت‌هاي اشتغال براي زنان خيلي كم است.

باران‌هاي سيل‌آسا

داكا در مركز كشور بنگلادش واقع شده و رود بريگانا از كنارش مي‌گذرد. شهر به دلتاي سفلي رود گنگ دسترسي دارد.
داكا هوايي گرم و مرطوب دارد. اين شهر روي نوار مناطق باران‌خيز حاره قرار دارد كه گاه باران‌هايي سيل‌آسا، خانه‌هاي زيادي را ويران مي‌كند و هزاران نفر آواره و بي‌خانمان مي‌شوند.
ميانگين دماي سالانه شهر 25 درجه سانتيگراد است. 80 درصد باران سالانه شهر بين ماه‌هاي مي و سپتامبر مي‌بارد. بارش سالانه باران در داكا بيش از 1800 ميلي‌متر است.
يكي از معضلات داكا، سطح پايين بهداشت عمومي است كه هرساله جان هزاران نفر را مي‌گيرد. آلودگي هوا و آب شهر پيوسته در حال فزوني است.
پليس داكا در سال 1976 تشكيل شد و 6000 نيرو در 12 مركز پليس داشت؛ اما با افزايش جمعيت شهر، تعداد مراكز به 33 و شمار نيروها به 23 هزار نفر افزايش يافته است. با اين همه، جرم و جنايت در شهر فزوني گرفته است.
مشكل اصلي پليس، نداشتن وسايل و تجهيزات پيشرفته است. به همين علت بعضي وقت‌ها براي مقابله با آشوب و ناامني، نيروهاي ارتش هم به كمك پليس مي‌روند.

400 هزار ريكشا در شهر

داكا را مي‌شود شهر ريكشا ناميد. در اين شهر شمار زيادي از مردم ريكشا يا اتوريكشا دارند و با حمل مسافر، زندگي خود و خانواده‌اشان را مي‌گذرانند. در شهر داكا حدود 400 هزار ريكشا وجود دارد. همين نشان مي‌دهد كه شغل درصد درخور توجهي از مردم شهر راننده ريگشا هستند.
آنهايي كه وضع مالي بهتري دارند، با اتوريكشا كار مي‌كنند و بقيه مجبورند خودشان ريكشاي خود را بكشند و مسافران را جابه‌جا كنند. بسياري از مردم شهر كارهاي سطح پايين خدماتي انجام مي‌دهند و حدود 800 هزار نفر در صنايع بافندگي مشغول به كارند.
بسياري از روستانشينان براي فرار از فقر و يافتن شغلي، به داكا مي‌روند و حاضرند با روزي كمتر از 10 دلار كار كنند تا شكمشان سير شود.

زبان رسمي

بنگالي، زبان رسمي بنگلادش است كه بيشتر اهالي داكا به آن تكلم مي‌كنند، البته لهجه‌هاي گوناگوني را مي‌شنويد.

كالج 109 ساله

كالج داكا، با قدمت 109 سال شهر داكا شمار زيادي كالج و دانشكده دارد كه قديمي‌ترين آنها، كالج داكاست كه در دوره هند بريتانيا در 1840 تاسيس شد و اعتباري بين‌المللي دارد. كالج‌ها و دانشگاه‌هاي داكا، به دولتي و خصوصي تقسيم مي‌شوند و دانشجويان مي‌توانند تا مقطع دكترا در رشته‌هاي مختلف تحصيل كنند.
دانشگاه داكا، بزرگ‌ترين دانشگاه دولتي در بنگلادش، با 30 هزار دانشجو و 1300 استاد است. اين دانشگاه، 18 مركز تحقيقاتي و 70 دانشكده، گروه آموزشي و موسسه دارد. دانشگاه جهانگير ناگار و دانشگاه فناوري و مهندسي از ديگر مراكز معتبر آموزش عالي در شهر داكا محسوب مي‌شوند.
به اين مجموعه بايد كالج پزشكي داكا و كالج پزشكي سليم‌الله را اضافه كرد. در دانشگاه‌هاي داكا گهگاه اغتشاش‌هاي دانشجويي رخ مي‌دهد و دانشجويان با پليس درگير مي‌شوند.

مراكز تفريحي و گردشگري

شهر داكا، مراكز تفريحي و گردشگري متعددي دارد كه اهالي شهر و گردشگران از آنها استفاده مي‌كنند. همين مراكز سبب شده تا داكا براي گردشگران خارجي جذابيت زيادي داشته باشد و بنگلادش با جذب گردشگر، درآمد خوبي را كسب كند.
قلعه لاله باغ، يكي از جاذبه‌هاي شهر است. اين قلعه در سال 1678 ميلادي بنا شده و در بخش كهنه شهر قرار گرفته. در همين بخش مساجد و بناهاي قديمي را مي‌بينيد كه معماري خاص خود را دارند و شما را به سفري در دل تاريخ مي‌برند. يكي از زيباترين اين مساجد، مسجد حسين دالان است. موزه ملي شهر در قسمت شمالي آن واقع شده كه به شهر جديد معروف است. در اين موزه مجموعه‌اي ارزشمند و كم‌نظير از آثار هنري، صنايع دستي هندوها و بودائيست‌هاي قديمي و مغول نگهداري مي‌شود.
داكا يك باغ‌وحش بزرگ هم دارد كه در آن حدود 2150 جانور از 191 گونه در معرض تماشاي علاقه‌مندان قرار دارند. باغ‌وحش در زميني به وسعت حدود 60 هكتار بنا شده و يك درياچه بزرگ به وسعت 10 هكتار دارد كه در آن انواع آبزيان به چشم مي‌خورند. اين باغ‌وحش در 23 ژوئن 1974 گشايش يافت.

جشنواره‌ها

در طول سال، چند بار در داكا جشنواره‌هاي هنري و فرهنگي برگزار مي‌شود. داكا مركز برخي از بزرگ‌ترين جشنواره‌هاي هندوهاست. پس از مسلمانان، هندوها بيشترين جمعيت بنگلادش را تشكيل مي‌دهند كه 10 درصد از كل جمعيت اين كشورند؛ اما سال نو در بنگلادش براساس تقويم بنگالي، روز اول ماه بويشاخ (Bioshakh) برابر با 14 آوريل است. در اين روز شهر داكا و ديگر جاهاي بنگلادش غرق نور و رنگ مي‌شوند و مردم به شادي و جشن مي‌پردازند. در اولين روز سال، جشنواره‌هايي برگزار مي‌گردد كه هنري، موسيقيايي، فرهنگي و اجتماعي هستند و هريك جلوه خاص خود را دارند. البته در 31 دسامبر، يعني در آغاز سال نو ميلادي نيز جشن سال نو برگزار مي‌شود، چون تقويم رسمي بنگلادش، ميلادي است.
از آنجا كه اكثريت مردم بنگلادش مسلمانند و اين كشور، سرزمين اسلامي است، مردم اعياد اسلامي، ‌بويژه عيد فطر و عيد قربان را با شكوه تمام جشن مي‌گيرند و به خريد عيد و ديد و بازديد مي‌روند. براي مسلمانان بنگلادش، اعياد فطر و قربان بسيار مهم‌تر از آغاز سال نو ميلادي بنگالي است.

بوستان آبي

شهر داكا 2 بوستان سرگرمي دارد كه مردم شهر در آنجا به گردش و ورزش همگاني مي‌پردازند. يكي بوستان فانتزي پادشاهي و ديگر بوستان آبي ناندان است. بوستان ناندان يكي از بزرگ‌ترين جاذبه‌هاي گردشگري و ورزشي داكاست. اين بوستان استخرها و حوضچه‌هاي متعددي دارد كه هريك با سليقه خاصي ساخته شده‌اند. كساني كه از استخرهاي اين بوستان براي شنا استفاده مي‌كنند، بايد لوازم شخصي از جمله حوله همراه داشته باشند. البته خود بوستان تسهيلاتي دارد و كساني كه حوله و ديگر ملزومات شنا را نداشته باشند، مي‌توانند در محل بوستان آنها را كرايه كنند و مبلغي بپردازند. بوستان آبي، استخرهاي موج، سرسره‌هاي آبي، استخرهاي خانوادگي، رودخانه خروشان مصنوعي و بسياري ديگر از جاذبه‌هاي آبي را در خود دارد. كساني كه از استخر موج استفاده مي‌كنند، اين احساس در آنها بوجود مي‌آيد كه گويي در دريا شنا مي‌كنند و بايد با موج دريا مقابله كنند. بوستان آبي ناندان همه‌روزه از 11 صبح تا 9 شب باز است، البته روزهاي جمعه برنامه‌هاي نمايشي و فرهنگي سرگرم‌كننده هم ارائه مي‌دهد. اتوبوس‌ها از چند نقطه شهر، علاقه‌مندان را به اين بوستان مي‌برند.

ورزش در داكا

شهر 12 ميليون نفري داكا، پايتخت بنگلادش، امكانات و تسهيلات ورزشي گوناگوني دارد، اما باتوجه به جمعيت شهر كه بسياري‌شان فقير يا كم‌درآمدند، امكانات ورزشي در دسترس همه نيست و از اماكن ورزشي خصوصي كساني استفاده مي‌كنند كه وضع مالي بهتري دارند.
به همين علت درصد درخور توجه‌اي از مردم به طور منظم ورزش نمي‌كنند يا اين كه دسترسي به امكانات مناسب ورزشي ندارند، اما اينها سبب نمي‌شود تا كساني كه دوستدار ورزش هستند، به سراغ فعاليت ورزشي مورد علاقه خود نروند.
مثلا بچه‌ها در كوچه‌ها، خيابان‌هاي خلوت يا خرابه‌‌ها و زمين‌هاي خاكي و گل‌آلود حاشيه شهر فوتبال بازي مي‌كنند. البته مدارس و دانشگاه‌ها تا جاي امكان، تسهيلاتي را براي ورزش كردن بويژه در ورزش‌هاي كريكت و فوتبال فراهم آورده‌اند.
فوتبال و كريكت، محبوب‌ترين ورزش‌ها در داكا و كل بنگلادش است. اين دو ورزش‌ در زمان سلطه بريتانيا، به بنگلادش كه بخشي از بنگال بزرگ بود، راه يافت. درباره اهميت كريكت در بنگلادش همين بس كه مسابقات جام جهاني كريكت كه معتبرترين رويداد اين ورزش‌ در جهان است، در سال 2011 در داكا برگزار خواهد شد. روزهاي تعطيل خيلي از جوانان كريكت‌بازي مي‌كنند، اما ورزشكاران اين رشته كه شمارشان كم هم نيست، هر روز كريكت‌بازي مي‌كنند و تمريناتش را با جديت انجام مي‌دهند. شماري از بازيكنان كريكت بنگلادش حرفه‌اي هستند و درآمد خوبي دارند و در زمره قشر مرفه اين كشور فقير به حساب مي‌آيند.

موج فوتبال

موج جهاني فوتبال به بنگلادش هم رسيده و اين ورزش در داكا و ديگر شهرهاي بنگلادش چنان پيشرفتي كرده كه حتي كريكت را به ورزش دوم تبديل كرده است. حالا كودكان داكا و ديگر شهرهاي بنگلادش با اشتياق وصف‌ناپذيري دنبال توپ مي‌دوند و آرزو مي‌كنند روزي در تيم‌هاي مطرح اين كشور بازي كنند يا به تيم ملي راه يابند. بزرگ‌ترين باشگاه ورزشي شهر داكا، محمدان نام دارد كه تيم‌هاي فوتبال و كريكت آن در خارج از مرزهاي بنگلادش نيز شهرت دارند و موفقيت‌هايي به دست آورده‌اند. زماني ناصر حجازي دروازه‌بان سابق تيم ملي ايران سرمربي تيم فوتبال محمدان بود و توانست اين تيم را تا مراحل بالايي در جام باشگاه‌هاي آسيا بالا ببرد و به آن آوازه‌اي آسيايي بخشيد.
باشگاه ورزشي محمدان در سال 1933 تشكيل شد و امروزه شمار زيادي از جوانان شهر داكا در روزهاي تعطيل و ديگر روزها از امكانات اين باشگاه استفاده مي‌كنند.
تيم فوتبال محمدان، بازي‌هاي خود را در ورزشگاه ملي بنگلادش كه گنجايش 32 هزار تماشاگر را دارد، برگزار مي‌كند، اما از آنجا كه شمار زيادي از اهالي شهر فقيرند و دغدغه ورزشي آنها كم است، ورزشگاه كوچك شهر 12 ميليوني داكا، خيلي وقت‌ها پر از تماشاگر نمي‌شود.
تيم فوتبال محمدان بين سال‌هاي 1957 تا 1999، 15 بار قهرمان رقابت‌هاب باشگاه‌ بنگلادش شد كه البته چند دوره اول، اين كشور بخش شرقي پاكستان، با نام پاكستان شرقي بود. محمدان بين سال‌هاي 1957 تا 1966 نيز 5 بار فاتح جام استقلال شد. تيم محمدان چند بار در مسابقات بين‌المللي كه در داكا برگزار شد، به عنوان قهرماني رسيد. بيشترين توفيق اين تيم در دوره مربيگيري ناصر حجازي كسب شده است.

پارك ملي وسيع

بزرگ‌ترين تفريگاه ورزشي و گردشي داكا، پارك ملي بنگلادش در 40 كيلومتري شمال شهر است. اين پارك وسيع و زيبا و پردرخت، 1200 هكتار وسعت دارد. درخت‌هاي كهنسال جنگل آن با شكوه و زيبايند.
در اين پارك تسهيلاتي براي پيك‌نيك و قايقراني و فعاليت‌هاي مختلف ورزشي و تفريحي مهياست. روزهاي تعطيل هزاران نفر از اهالي داكا و شماري از گردشگران خارجي به اين پارك زيباي جنگلي مي‌روند. علاقه‌مندان ورزش پياده‌روي آنجا را مكاني مطلوب براي ورزش كردن مي‌دانند و در مسيرهاي جالب و رويايي‌اش، ساعت ها به پياده‌روي و تماشاي مناظر طبيعي جالب مي‌پردازند. درياچه‌هاي پارك جنگلي هم جاذبه‌هاي خاص خود را دارد.
قايق‌هاي پارويي و موتوري در اختيار دوستداران ورزش قايقراني قرار مي‌گيرد و آنها ساعت‌ها به اين ورزش مي‌پردازند. باغ‌هاي سوراواردي و بالدا از ديگر گردشگاه‌هاي عمومي شهرند كه علاقه‌مندان ورزش در طبيعت از آنها به طور گسترده استفاده مي‌كنند.
منبع:http://www.jamejamonline.ir
/س