داكا، شهر ريكشا
ترجمه و تاليف: جهانگير چراتي
داكا مركز كشور بنگلادش ، شهري تاريخي با قدمت چندصدساله است. اين شهر با حومه 12 ميليون و 300 هزار نفر جمعيت دارد.با وجودي كه داكا در سال‌هاي اخير رشد سريعي داشته ، هنوز مشكلات متعددي دارد كه فقر گسترده مردم از جمله آنهاست، ضمن اين كه در شهر فرصت‌هاي اشتغال براي زنان خيلي كم است.
داكا در دوره حكومت پادشاهان مغولي در قرن هفدهم ميلادي، جهانگير ناگار خوانده مي‌شد و مركز بزرگ تجارت جهان اسلام در شبه‌قاره هند بود اما داكا امروزي در دوره استيلاي بريتانيا بر شبه‌قاره در قرن نوزدهم روبه توسعه گذاشت و خيلي زود بزرگترين شهر بنگال پس از كلكته شد كه حالا به كولكته تغييرنام داده است. پس از تقسيم هند در سال 1947 داكا پايتخت كشور جديد بنگلادش شد.
داكاي جديد مركز سياسي، فرهنگي و اقتصادي كشور بنگلادش است. حدود 72 درصد ساكنان داكا باسوادند، در حالي كه درصد بيسوادي در ديگر شهرهاي بنگلادش بالاست.
از آنجا كه سيل مهاجرت به داكا از ديگر جاهاي بنگلادش گسترده بود، جمعيت شهر خيلي سريع افزايش يافته و معضلاتي براي آن ايجاد شده كه يكي از آنها، مشكل ترافيك است. به همين علت، دولت ايجاد شهرك‌هايي را در حومه داكا در برنامه توسعه شهري خود قرار داده است. اجراي اين برنامه سبب شده تا ميليون‌ها نفر در حومه شهر اقامت كنند.
با وجودي كه داكا در سال‌هاي اخير رشد سريعي داشته ، هنوز مشكلات متعددي دارد كه فقر گسترده مردم از جمله آنهاست، ضمن اين كه در شهر فرصت‌هاي اشتغال براي زنان خيلي كم است.
داكا هوايي گرم و مرطوب دارد. اين شهر روي نوار مناطق باران‌خيز حاره قرار دارد كه گاه باران‌هايي سيل‌آسا، خانه‌هاي زيادي را ويران مي‌كند و هزاران نفر آواره و بي‌خانمان مي‌شوند.
ميانگين دماي سالانه شهر 25 درجه سانتيگراد است. 80 درصد باران سالانه شهر بين ماه‌هاي مي و سپتامبر مي‌بارد. بارش سالانه باران در داكا بيش از 1800 ميلي‌متر است.
يكي از معضلات داكا، سطح پايين بهداشت عمومي است كه هرساله جان هزاران نفر را مي‌گيرد. آلودگي هوا و آب شهر پيوسته در حال فزوني است.
پليس داكا در سال 1976 تشكيل شد و 6000 نيرو در 12 مركز پليس داشت؛ اما با افزايش جمعيت شهر، تعداد مراكز به 33 و شمار نيروها به 23 هزار نفر افزايش يافته است. با اين همه، جرم و جنايت در شهر فزوني گرفته است.
مشكل اصلي پليس، نداشتن وسايل و تجهيزات پيشرفته است. به همين علت بعضي وقت‌ها براي مقابله با آشوب و ناامني، نيروهاي ارتش هم به كمك پليس مي‌روند.
آنهايي كه وضع مالي بهتري دارند، با اتوريكشا كار مي‌كنند و بقيه مجبورند خودشان ريكشاي خود را بكشند و مسافران را جابه‌جا كنند. بسياري از مردم شهر كارهاي سطح پايين خدماتي انجام مي‌دهند و حدود 800 هزار نفر در صنايع بافندگي مشغول به كارند.
بسياري از روستانشينان براي فرار از فقر و يافتن شغلي، به داكا مي‌روند و حاضرند با روزي كمتر از 10 دلار كار كنند تا شكمشان سير شود.
دانشگاه داكا، بزرگترين دانشگاه دولتي در بنگلادش، با 30 هزار دانشجو و 1300 استاد است. اين دانشگاه، 18 مركز تحقيقاتي و 70 دانشكده، گروه آموزشي و موسسه دارد. دانشگاه جهانگير ناگار و دانشگاه فناوري و مهندسي از ديگر مراكز معتبر آموزش عالي در شهر داكا محسوب مي‌شوند.
به اين مجموعه بايد كالج پزشكي داكا و كالج پزشكي سليم‌الله را اضافه كرد. در دانشگاه‌هاي داكا گهگاه اغتشاش‌هاي دانشجويي رخ مي‌دهد و دانشجويان با پليس درگير مي‌شوند.
قلعه لاله باغ، يكي از جاذبه‌هاي شهر است. اين قلعه در سال 1678 ميلادي بنا شده و در بخش كهنه شهر قرار گرفته. در همين بخش مساجد و بناهاي قديمي را مي‌بينيد كه معماري خاص خود را دارند و شما را به سفري در دل تاريخ مي‌برند. يكي از زيباترين اين مساجد، مسجد حسين دالان است. موزه ملي شهر در قسمت شمالي آن واقع شده كه به شهر جديد معروف است. در اين موزه مجموعه‌اي ارزشمند و كم‌نظير از آثار هنري، صنايع دستي هندوها و بودائيست‌هاي قديمي و مغول نگهداري مي‌شود.
داكا يك باغ‌وحش بزرگ هم دارد كه در آن حدود 2150 جانور از 191 گونه در معرض تماشاي علاقه‌مندان قرار دارند. باغ‌وحش در زميني به وسعت حدود 60 هكتار بنا شده و يك درياچه بزرگ به وسعت 10 هكتار دارد كه در آن انواع آبزيان به چشم مي‌خورند. اين باغ‌وحش در 23 ژوئن 1974 گشايش يافت.
از آنجا كه اكثريت مردم بنگلادش مسلمانند و اين كشور، سرزمين اسلامي است، مردم اعياد اسلامي، بويژه عيد فطر و عيد قربان را با شكوه تمام جشن مي‌گيرند و به خريد عيد و ديد و بازديد مي‌روند. براي مسلمانان بنگلادش، اعياد فطر و قربان بسيار مهم‌تر از آغاز سال نو ميلادي بنگالي است.
به همين علت درصد درخور توجه‌اي از مردم به طور منظم ورزش نمي‌كنند يا اين كه دسترسي به امكانات مناسب ورزشي ندارند، اما اينها سبب نمي‌شود تا كساني كه دوستدار ورزش هستند، به سراغ فعاليت ورزشي مورد علاقه خود نروند.
مثلا بچه‌ها در كوچه‌ها، خيابان‌هاي خلوت يا خرابه‌‌ها و زمين‌هاي خاكي و گل‌آلود حاشيه شهر فوتبال بازي مي‌كنند. البته مدارس و دانشگاه‌ها تا جاي امكان، تسهيلاتي را براي ورزش كردن بويژه در ورزش‌هاي كريكت و فوتبال فراهم آورده‌اند.
فوتبال و كريكت، محبوب‌ترين ورزش‌ها در داكا و كل بنگلادش است. اين دو ورزش در زمان سلطه بريتانيا، به بنگلادش كه بخشي از بنگال بزرگ بود، راه يافت. درباره اهميت كريكت در بنگلادش همين بس كه مسابقات جام جهاني كريكت كه معتبرترين رويداد اين ورزش در جهان است، در سال 2011 در داكا برگزار خواهد شد. روزهاي تعطيل خيلي از جوانان كريكت‌بازي مي‌كنند، اما ورزشكاران اين رشته كه شمارشان كم هم نيست، هر روز كريكت‌بازي مي‌كنند و تمريناتش را با جديت انجام مي‌دهند. شماري از بازيكنان كريكت بنگلادش حرفه‌اي هستند و درآمد خوبي دارند و در زمره قشر مرفه اين كشور فقير به حساب مي‌آيند.
باشگاه ورزشي محمدان در سال 1933 تشكيل شد و امروزه شمار زيادي از جوانان شهر داكا در روزهاي تعطيل و ديگر روزها از امكانات اين باشگاه استفاده مي‌كنند.
تيم فوتبال محمدان، بازي‌هاي خود را در ورزشگاه ملي بنگلادش كه گنجايش 32 هزار تماشاگر را دارد، برگزار مي‌كند، اما از آنجا كه شمار زيادي از اهالي شهر فقيرند و دغدغه ورزشي آنها كم است، ورزشگاه كوچك شهر 12 ميليوني داكا، خيلي وقت‌ها پر از تماشاگر نمي‌شود.
تيم فوتبال محمدان بين سال‌هاي 1957 تا 1999، 15 بار قهرمان رقابت‌هاب باشگاه بنگلادش شد كه البته چند دوره اول، اين كشور بخش شرقي پاكستان، با نام پاكستان شرقي بود. محمدان بين سال‌هاي 1957 تا 1966 نيز 5 بار فاتح جام استقلال شد. تيم محمدان چند بار در مسابقات بين‌المللي كه در داكا برگزار شد، به عنوان قهرماني رسيد. بيشترين توفيق اين تيم در دوره مربيگيري ناصر حجازي كسب شده است.
در اين پارك تسهيلاتي براي پيك‌نيك و قايقراني و فعاليت‌هاي مختلف ورزشي و تفريحي مهياست. روزهاي تعطيل هزاران نفر از اهالي داكا و شماري از گردشگران خارجي به اين پارك زيباي جنگلي مي‌روند. علاقه‌مندان ورزش پياده‌روي آنجا را مكاني مطلوب براي ورزش كردن مي‌دانند و در مسيرهاي جالب و رويايي‌اش، ساعت ها به پياده‌روي و تماشاي مناظر طبيعي جالب مي‌پردازند. درياچه‌هاي پارك جنگلي هم جاذبه‌هاي خاص خود را دارد.
قايق‌هاي پارويي و موتوري در اختيار دوستداران ورزش قايقراني قرار مي‌گيرد و آنها ساعت‌ها به اين ورزش مي‌پردازند. باغ‌هاي سوراواردي و بالدا از ديگر گردشگاه‌هاي عمومي شهرند كه علاقه‌مندان ورزش در طبيعت از آنها به طور گسترده استفاده مي‌كنند.
منبع:http://www.jamejamonline.ir
/س
داكا در دوره حكومت پادشاهان مغولي در قرن هفدهم ميلادي، جهانگير ناگار خوانده مي‌شد و مركز بزرگ تجارت جهان اسلام در شبه‌قاره هند بود اما داكا امروزي در دوره استيلاي بريتانيا بر شبه‌قاره در قرن نوزدهم روبه توسعه گذاشت و خيلي زود بزرگترين شهر بنگال پس از كلكته شد كه حالا به كولكته تغييرنام داده است. پس از تقسيم هند در سال 1947 داكا پايتخت كشور جديد بنگلادش شد.
داكاي جديد مركز سياسي، فرهنگي و اقتصادي كشور بنگلادش است. حدود 72 درصد ساكنان داكا باسوادند، در حالي كه درصد بيسوادي در ديگر شهرهاي بنگلادش بالاست.
از آنجا كه سيل مهاجرت به داكا از ديگر جاهاي بنگلادش گسترده بود، جمعيت شهر خيلي سريع افزايش يافته و معضلاتي براي آن ايجاد شده كه يكي از آنها، مشكل ترافيك است. به همين علت، دولت ايجاد شهرك‌هايي را در حومه داكا در برنامه توسعه شهري خود قرار داده است. اجراي اين برنامه سبب شده تا ميليون‌ها نفر در حومه شهر اقامت كنند.
با وجودي كه داكا در سال‌هاي اخير رشد سريعي داشته ، هنوز مشكلات متعددي دارد كه فقر گسترده مردم از جمله آنهاست، ضمن اين كه در شهر فرصت‌هاي اشتغال براي زنان خيلي كم است.
باران‌هاي سيل‌آسا
داكا هوايي گرم و مرطوب دارد. اين شهر روي نوار مناطق باران‌خيز حاره قرار دارد كه گاه باران‌هايي سيل‌آسا، خانه‌هاي زيادي را ويران مي‌كند و هزاران نفر آواره و بي‌خانمان مي‌شوند.
ميانگين دماي سالانه شهر 25 درجه سانتيگراد است. 80 درصد باران سالانه شهر بين ماه‌هاي مي و سپتامبر مي‌بارد. بارش سالانه باران در داكا بيش از 1800 ميلي‌متر است.
يكي از معضلات داكا، سطح پايين بهداشت عمومي است كه هرساله جان هزاران نفر را مي‌گيرد. آلودگي هوا و آب شهر پيوسته در حال فزوني است.
پليس داكا در سال 1976 تشكيل شد و 6000 نيرو در 12 مركز پليس داشت؛ اما با افزايش جمعيت شهر، تعداد مراكز به 33 و شمار نيروها به 23 هزار نفر افزايش يافته است. با اين همه، جرم و جنايت در شهر فزوني گرفته است.
مشكل اصلي پليس، نداشتن وسايل و تجهيزات پيشرفته است. به همين علت بعضي وقت‌ها براي مقابله با آشوب و ناامني، نيروهاي ارتش هم به كمك پليس مي‌روند.
400 هزار ريكشا در شهر
آنهايي كه وضع مالي بهتري دارند، با اتوريكشا كار مي‌كنند و بقيه مجبورند خودشان ريكشاي خود را بكشند و مسافران را جابه‌جا كنند. بسياري از مردم شهر كارهاي سطح پايين خدماتي انجام مي‌دهند و حدود 800 هزار نفر در صنايع بافندگي مشغول به كارند.
بسياري از روستانشينان براي فرار از فقر و يافتن شغلي، به داكا مي‌روند و حاضرند با روزي كمتر از 10 دلار كار كنند تا شكمشان سير شود.
زبان رسمي
كالج 109 ساله
دانشگاه داكا، بزرگترين دانشگاه دولتي در بنگلادش، با 30 هزار دانشجو و 1300 استاد است. اين دانشگاه، 18 مركز تحقيقاتي و 70 دانشكده، گروه آموزشي و موسسه دارد. دانشگاه جهانگير ناگار و دانشگاه فناوري و مهندسي از ديگر مراكز معتبر آموزش عالي در شهر داكا محسوب مي‌شوند.
به اين مجموعه بايد كالج پزشكي داكا و كالج پزشكي سليم‌الله را اضافه كرد. در دانشگاه‌هاي داكا گهگاه اغتشاش‌هاي دانشجويي رخ مي‌دهد و دانشجويان با پليس درگير مي‌شوند.
مراكز تفريحي و گردشگري
قلعه لاله باغ، يكي از جاذبه‌هاي شهر است. اين قلعه در سال 1678 ميلادي بنا شده و در بخش كهنه شهر قرار گرفته. در همين بخش مساجد و بناهاي قديمي را مي‌بينيد كه معماري خاص خود را دارند و شما را به سفري در دل تاريخ مي‌برند. يكي از زيباترين اين مساجد، مسجد حسين دالان است. موزه ملي شهر در قسمت شمالي آن واقع شده كه به شهر جديد معروف است. در اين موزه مجموعه‌اي ارزشمند و كم‌نظير از آثار هنري، صنايع دستي هندوها و بودائيست‌هاي قديمي و مغول نگهداري مي‌شود.
داكا يك باغ‌وحش بزرگ هم دارد كه در آن حدود 2150 جانور از 191 گونه در معرض تماشاي علاقه‌مندان قرار دارند. باغ‌وحش در زميني به وسعت حدود 60 هكتار بنا شده و يك درياچه بزرگ به وسعت 10 هكتار دارد كه در آن انواع آبزيان به چشم مي‌خورند. اين باغ‌وحش در 23 ژوئن 1974 گشايش يافت.
جشنواره‌ها
از آنجا كه اكثريت مردم بنگلادش مسلمانند و اين كشور، سرزمين اسلامي است، مردم اعياد اسلامي، بويژه عيد فطر و عيد قربان را با شكوه تمام جشن مي‌گيرند و به خريد عيد و ديد و بازديد مي‌روند. براي مسلمانان بنگلادش، اعياد فطر و قربان بسيار مهم‌تر از آغاز سال نو ميلادي بنگالي است.
بوستان آبي
ورزش در داكا
به همين علت درصد درخور توجه‌اي از مردم به طور منظم ورزش نمي‌كنند يا اين كه دسترسي به امكانات مناسب ورزشي ندارند، اما اينها سبب نمي‌شود تا كساني كه دوستدار ورزش هستند، به سراغ فعاليت ورزشي مورد علاقه خود نروند.
مثلا بچه‌ها در كوچه‌ها، خيابان‌هاي خلوت يا خرابه‌‌ها و زمين‌هاي خاكي و گل‌آلود حاشيه شهر فوتبال بازي مي‌كنند. البته مدارس و دانشگاه‌ها تا جاي امكان، تسهيلاتي را براي ورزش كردن بويژه در ورزش‌هاي كريكت و فوتبال فراهم آورده‌اند.
فوتبال و كريكت، محبوب‌ترين ورزش‌ها در داكا و كل بنگلادش است. اين دو ورزش در زمان سلطه بريتانيا، به بنگلادش كه بخشي از بنگال بزرگ بود، راه يافت. درباره اهميت كريكت در بنگلادش همين بس كه مسابقات جام جهاني كريكت كه معتبرترين رويداد اين ورزش در جهان است، در سال 2011 در داكا برگزار خواهد شد. روزهاي تعطيل خيلي از جوانان كريكت‌بازي مي‌كنند، اما ورزشكاران اين رشته كه شمارشان كم هم نيست، هر روز كريكت‌بازي مي‌كنند و تمريناتش را با جديت انجام مي‌دهند. شماري از بازيكنان كريكت بنگلادش حرفه‌اي هستند و درآمد خوبي دارند و در زمره قشر مرفه اين كشور فقير به حساب مي‌آيند.
موج فوتبال
باشگاه ورزشي محمدان در سال 1933 تشكيل شد و امروزه شمار زيادي از جوانان شهر داكا در روزهاي تعطيل و ديگر روزها از امكانات اين باشگاه استفاده مي‌كنند.
تيم فوتبال محمدان، بازي‌هاي خود را در ورزشگاه ملي بنگلادش كه گنجايش 32 هزار تماشاگر را دارد، برگزار مي‌كند، اما از آنجا كه شمار زيادي از اهالي شهر فقيرند و دغدغه ورزشي آنها كم است، ورزشگاه كوچك شهر 12 ميليوني داكا، خيلي وقت‌ها پر از تماشاگر نمي‌شود.
تيم فوتبال محمدان بين سال‌هاي 1957 تا 1999، 15 بار قهرمان رقابت‌هاب باشگاه بنگلادش شد كه البته چند دوره اول، اين كشور بخش شرقي پاكستان، با نام پاكستان شرقي بود. محمدان بين سال‌هاي 1957 تا 1966 نيز 5 بار فاتح جام استقلال شد. تيم محمدان چند بار در مسابقات بين‌المللي كه در داكا برگزار شد، به عنوان قهرماني رسيد. بيشترين توفيق اين تيم در دوره مربيگيري ناصر حجازي كسب شده است.
پارك ملي وسيع
در اين پارك تسهيلاتي براي پيك‌نيك و قايقراني و فعاليت‌هاي مختلف ورزشي و تفريحي مهياست. روزهاي تعطيل هزاران نفر از اهالي داكا و شماري از گردشگران خارجي به اين پارك زيباي جنگلي مي‌روند. علاقه‌مندان ورزش پياده‌روي آنجا را مكاني مطلوب براي ورزش كردن مي‌دانند و در مسيرهاي جالب و رويايي‌اش، ساعت ها به پياده‌روي و تماشاي مناظر طبيعي جالب مي‌پردازند. درياچه‌هاي پارك جنگلي هم جاذبه‌هاي خاص خود را دارد.
قايق‌هاي پارويي و موتوري در اختيار دوستداران ورزش قايقراني قرار مي‌گيرد و آنها ساعت‌ها به اين ورزش مي‌پردازند. باغ‌هاي سوراواردي و بالدا از ديگر گردشگاه‌هاي عمومي شهرند كه علاقه‌مندان ورزش در طبيعت از آنها به طور گسترده استفاده مي‌كنند.
منبع:http://www.jamejamonline.ir
/س
