نویسنده: فاطمه رحیمی
راهنمای گشت وگذار در دیدنی های تاریخی شهرستان ماکو
تاریخ سکونت در« ماکو»، شهری که زیر سایه صخره های آرام گرفته، به هزاره های دور برمی گردد و اگر چه سال هاست رو به جنوب رشد کرده، اما هنوز هم بخش تاریخی اش زیر چتری از صخره خوابیده است. نشانه های کهن از سکونت را هنوز، هم در درون و هم در آبادی های اطراف ماکو می شود دید. شهری تاریخی که هر روز سایه کوه های« قیه» و «سَبَد» بر سرش می افتد و این شهر خنک که در دره رودخانه« زنگمار» قرار گرفته، خنک تر می شود. علاوه بر نقاط تاریخی شهر و محدوده اش، ماکو در منطقه بزرگ تری قرار گرفته که چند ساعتی بیشتر تا« قره کلیسا» ی معروف و دشت« چالدران تاریخی» فاصله ندارد. اینجا اگر چه شهر تاریخ است و طبیعت، اما شاید به خاطر دور افتادن از مرکز آن طورکه باید و شاید، قدر و ارزش اش به جا آورده نشده. خنکی این منطقه در تابستان، فرصت خوبی است که راهی آنجا شد و هم گذری کرد بر دیدنی های تاریخی اش و هم از اقلیم زیبایش لذت برد.از دست ندهید
اول سرچشمه، بعد کاخ
قبل از رسیدن به شهر ماکو، می توانید یک ساعت راهتان را دورتر کنید و به شهر مرزی« پل دشت» و محله«چشمه ثریا» سری بزنید. برای رسیدن به چشمه ثریا که محل تلاقی و مرز 3 کشور ایران، آذربایجان و ارمنستان است، باید یک ربع از پل دشت به سمت شمال بروید. اما وقت تلف نکنید و برای تماشای باغچه جوق یا کاخ سردار راهی ماکو شوید.
چطور برسیم؟
سفر به لب مرز
-خودروی شخصی:اگر از شهرهای مرکزی و شرقی ایران می آیید، مقصد اولتان باید تبریز باشد، شهری که تا ماکو 245 کیلومتر فاصله دارد و حدود 3 ساعت رانندگی در پیش دارید، تا مرند مسیر شما آزادراه است و بعد از آن باید از روستای«کشک سرای»، « ایواغلی» و « قره ضیاء الدین» بگذرید تا به سه راه «پل دشت» برسید. برای رسیدن به ماکو، باید سمت چپ جاده و مسیر روستای« یولاگلدی» را انتخاب کنید. پیش از ماکو، پل تاریخی« بِش گز» که پیش ترها راه قدیمی ورود به شهر بوده را هم خواهید دید، پلی که در دوره صفوی ساخته شده و دارای یک کتیبه به خط فارسی است.
- وسایل نقلیه عمومی:
ماکو از تبریز تاکسی و اتوبوس دارد. قیمت بلیت اتوبوس تا ماکو 6 هزارتومان و قیمت تاکسی هم 12 هزار تومان است.
کجا بگردیم؟
شگفتی های تاریخی ماکو
علاوه بر نقاط تاریخی شهر، دیدنی های تاریخی بسیاری هم در اطراف شهر قرار دارند.- شهر باستانی ماکو:
بقایای شهر باستانی ماکو و دیوار قلعه های آن هنوز در بخش شمالی شهر به جا مانده و همین طور حمامی تاریخی که به تازگی از زیر خاک درآمده. قدمت این بخش ماکو را به اوایل دوره صفویه نسبت می دهند، هرچند که گفته می شود تاریخ سکونت در این منطقه از آذربایجان غربی به هزاره های دور و دوران مادها می رسد. یک نقطه دیدنی دیگر شهر، «گوی مسجد» یا مسجد کبود است که در سایه کوه« قیه» قرار دارد و قدمت آن به دوره صفوی برمی گردد.
- باغچه جوق:
مهمترین محل دیدنی ماکو، کاخ -موزه سردار در روستای«باغچه جوق» است. این بنا در دوره قاجار ساخته شده و معماری آن با پایبندی به مبانی ایرانی از معماری روسی هم الهام گرفته شده است. در این موزه علاوه بر تماشای معماری زیبای آن، می توانید از اولین گرامافون های وارد شده به ایران تا مبل و کاغذ دیواری های روسی قدیمی را ببینید. ورودی موزه برای هر نفر 500 تومان است.
- بام فرهاد:
دخمه شیرین و فرهاد در روستای سنگسر قرار دارد که از شمال غربی به ماکو چسبیده. این دخمه 2 اتاق دست کند در دل کوه است که قدمت آن را به هزاره اول پیش از میلاد نسبت می دهند.
- دشت چالدران:
اگر می خواهید محلی را ببینید که شاه اسماعیل اول و سربازانش در آن دلاوری ها کرده اند، از دشت چالدران غافل نشوید. جنگی که حدود 6 قرن پیش میان سپاه قزلباش شاه صفوی و ترکان عثمانی رخ داد، اما ایران شکست خورد. شاه اسماعیل اجساد تعدادی از کشته شده ها را در کنار مقبره شیخ صفی دفن کرد که امروزه به اسم« شهیدگاه» معروف است، اما آرامگاه باقی آنها را در دشت چالدران می توانید ببینید. برای تماشای این دشت تاریخی و زیارت مقبره شهدا از ماکو باید به سمت «شوط» برانید و از آنجا به سمت چالدران بروید. 50 کیلومتر تا شهر چالدران راه دارید و از آنجا حدود 5 کیلومتر تا مقبره « سید صدرالدین» در میانه دشت. این سید یکی از سرداران ایرانی جنگ چالدران بوده است.
کجا بمانیم؟
غذای دکتر ندیم
می توانیم در هتل های «الوند» و «حمید» و «مهمانسرای جهانگردی» اقامت کنید. برای خوردن غذا هم می توانید به رستوران «دکتر ندیم» که در خیابان طالقانی، کنار مسجد جامع قرار دارد، بروید که طبق گفته بعضی مسافران، غذاهای خوبی دارد.منبع: نشریه سرزمین من، ش 14.
