آمار نشان می دهد که در سال گذشته سیستم عامل های خانواده ویندوز بیش از 80 درصد بازار جهان را در اختیار داشته اند. آمار میزان استفاده سیستم عامل های مختلف در دی ماه سال 1390 را در جدول زیر می بینید.
سؤال اینجاست که آیا این روند همچنان ادامه خواهد داشت؟ آیا با در نظر گرفتن این آمار، لینوکس می تواند رقیبی جدی برای ویندوز باشد یا نمی توان آن را جدی گرفت؟ و آیا رایانه ما مثلاً در سال 1400 هم سیستم عامل ویندوز را بر روی خود خواهد داشت؟ در سال 1410چطور؟
لینوکس
اولین بار در 5 اکتبر سال 1991 توسط لینوکس توروالدز(3) منتشر شد و از آن پس تا امروز طرفداران پر و پا قرص خود را دارد. طرفداران لینوکس و ویندوز از دیرباز همیشه در حال بحث و مجادله با هم بوده اند و دل خوشی از هم ندارند؛ اما این مقاله برای حمایت از لینوکس نوشته نشده است بلکه تنها قصد آن معرفی و نشان دادن جایگاه آن در دنیای امروز سیستم عامل ها و همچنین موقعیت احتمالی آن در آینده را دارد.لینوکس براساس مدل نرم افزار آزاد(4) و کد- بار(5) نوشته شده است. منظور از نرم افزار کد- باز نرم افزاری است که خطوط برنامه نویسی (کد) آن به صورت رایگان در اختیار عموم قرار گیرد. نرم افزار آزاد نرم افزاری است که استفاده از آن رایگان است و به کاربران اجازه می دهد آزادانه آن را کپی و مطالعه کنند، آن را تغییر دهند و طراحی آن را با توجه به کد- باز بودن آن بهبود بخشند.
در مقابل، سیستم عامل های خانواده ویندوز و Mac قرار دارند که آزاد نیستند. یعنی محصولی تجاری هستند و برای استفاده از آن ها باید پول پرداخت. شاید خواننده ایرانی این فکر را در ذهن داشته باشد که ما در ایران برای استفاده از ویندوز پول نمی پردازیم؛ در حال حاضر این تصور تا حد زیادی درست است اما اگر دقیق تر شویم خواهیم دید اکثر کسانی که لپ تاپ خریداری کرده اند بدون این که اطلاع داشته باشند حتی تا 200 دلار هم برای خرید سیستم عامل ویندوزی که همراه لپ تاپ ارائه می شود، پرداخته اند. در آینده این امر ممکن است دامنگیر رایانه های شخصی که تمام قطعات آن به صورت یک جا و با یک علامت تجاری( برای مثال رایانه های شخصی Dell) ارائه می شوند نیز گردد. از طرف دیگر از آنجایی که ما بر روی رایانه های شخصی معمولاً از نسخه هک شده ویندوز استفاده می کنیم در بسیاری از موارد با خطاهای ناشی از دستکاری ویندوز برای هک کردن آن روبه رو می شویم. مشکل دیگر سیستم عامل های غیر آزاد آن است که ما در دنیای آینده، زمانی که کشور ما وارد سازمان تجارت جهانی شد، برای دسترسی به آن ها باید پول پرداخت کنیم و استفاده از نسخه هک شده آن ها جرم محسوب خواهد شد. در چنین شرایطی امکان داشتن یک سیستم عامل آزاد بسیار وسوسه کننده خواهد بود.
برای ذکر مثال در مورد سیستم عامل های کد- بسته نیز می توان از ویندوز و Mac یاد کرد. سیستم عامل های خانواده ویندوز متعلق به شرکت ویندوز می باشند و خطوط برنامه نویسی آن ها در انحصار این ابر شرکت است. در نتیجه تنها برنامه نویسان این شرکت قادر به اصلاح این خانواده از سیستم عامل ها و بهبود آن هستند. این امر در مورد سیستم عامل Mac متعلق به شرکت اپل نیز صادق است. آن چه کسانی را که مدتی با لینوکس کار کرده اند از بازگشتن به ویندوز باز می دارد، روح آزادی خواهانه حاکم بر این سیستم عامل است. توسعه دهندگان این سیستم عامل بر این باورند که دنیای نرم افزار باید دنیایی آزاد باشد و همه باید بتوانند به تمام نرم افزارها و حتی خطوط برنامه نویسی آن ها به صورت رایگان دسترسی داشته باشند. این به معنای بهشتی برای کاربران عادی و نیز برنامه نویسان حرفه ای است.
سؤالی که در اینجا به ذهن می رسد آن است که با این اوصاف چرا هنوز کاربران لینوکس تا این اندازه از کاربران ویندوز کمترند؟ برتری ویندوز نسبت به لینوکس در چیست؟
می توان گفت مهمترین برتری ویندوز نسبت به لینوکس در آن است که پشتیبانی نرم افزاری وسیعی از ویندوز به عمل می آید. نرم افزارهایی که قادر به نصب و اجرا شدن بر روی ویندوز هستند چندین برابر نرم افزارهایی هستند که برای لینوکس نوشته شده اند. علاوه بر پشتیبانی نرم افزاری، پشتیبانی سخت افزاری نیز بسیار مهم است. بسیاری از تولیدکنندگان سخت افزار تنها درایورهای سازگار با ویندوز را همراه محصولات خود ارائه می دهند و بنابراین بسیاری از سخت افزارها کارایی کامل خود را در لینوکس ارائه نمی دهند. پشتیبانی اجتماعی وسیعی نیز برای ویندوز وجود دارد؛ بدین معنی که بسیاری از دوره های آموزشی مهارت های رایانه ای و کتاب ها و دروس اکثر مراکز آموزشی براساس سیستم عامل ویندوز و نرم افزارهای قابل نصب بر آن مانند مجموعه آفیس بنا نهاده شده و تکامل یافته اند. هزینه های انتقال از سیستم عامل ویندوز به هر سیستم عامل دیگری بدون وجود دلیلی موجه و تا زمانی که مشکلی در ادامه کار با ویندوز مشاهده نشود برای بیشتر کشورها اقتصادی نیست. اما چرا این پشتیبانی تنها از سیستم عامل ویندوز به وجود آمد و از دیگر سیستم عامل ها چنین پشتیبانی وسیعی نمی بینیم؟ جواب را در سادگی کار با ویندوز می توانیم جست و جو کنیم. سیستم عامل ویندوز علاوه بر این که همیشه نسبت به سیستم عامل های دیگر در ارائه خدمات وسیع و فناوری های جدید یک گام جلوتر بود، بسیار ساده تر و زیباتر نیز بود. این امر باعث شد که بیشتر کشورها این سیستم عامل را زیربنای آموزشی تمام آموزش های رایانه ای خود قرار دهند که این امر به نوبه خود بر پشتیبانی نرم افزاری، سخت افزاری و اجتماعی ویندوز افزود. ویندوز در ابتدا ازرقبای خود پیشی گرفت و بازار و پشتیبانی وسیعی به دست آورد و با عقب نیفتادن از رقبای خود و با استفاده از پشتیبانی های به وجود آمده همچنان توانست بیشترین کاربر را جذب کند.
پس از ظهور سیستم عامل لینوکس به دلیل کد- باز بودن آن، برنامه نویسان سراسر جهان توانستند در توسعه و نوشتن برنامه های کاربردی سازگار با آن نقشی ایفا کنند و این یکی از دلایلی است که نسخه های گوناگونی از لینوکس موجود است.
برخی از انواع سیستم عامل های خانواده لینوکس عبارتند از: اوبونتو(6)، دبیان(7)، فدورا(8)، کوبونتو(9)، رِد هَت(10)، مینت(11) و سوزی(12). هر کدام از این نسخه ها برای رفع نیاز دسته ای از کاربران طراحی شد و توسعه پیدا کرد.
سیستم عامل های خانواده لینوکس از امنیت و پایداری بسیار بالایی برخوردارند؛ به طوری که طبق آمار بهمن ماه سال 1390 که توسط پایگاه (13)w3techs.com ارائه شد، 32/7درصد از سرورهای جهان از این سیستم عامل ها استفاده می کنند. بر اساس آمار همین سایت ویندوز سهمی 36/5 درصدی در این بازار دارد. منظور از پایدار بودن سیستم عامل، به زبان ساده، آن است که کمتر گیر می کند و توانایی مدیریت حجم کاری بالایی را دارد. بنابراین سیستم، مدت زمان طولانی تری بدون نیاز به راه اندازی مجدد کار می کند که این خصوصیت برای سرورها که میزبان سایت های وب هستند بسیار مطلوب و حیاتی است. نکته جالب آن است که شما در این سیستم عامل نیازی به ضد ویروس نخواهید داشت.
چون ویروس های بسیار کمی برای این سیستم عامل وجود دارد البته یکی از دلایل این امر، کاربران کم این سیستم عامل است که آن را هدف مناسبی برای نویسندگان ویروس نمی کند و شاید با افزایش کاربران این سیستم عامل ویروس های جدیدی برای آن ظاهر شوند. این به معنی آن نیست که شما نرم افزار ضدویروس در لینوکس در دسترس ندارید. شما می توانید ضدویروس های کارایی بر روی سیستم عامل خود نصب کنید که حتی می تواند در یافتن و از بین بردن ویروس های ویندوز نیز یاریتان کند.
بعد از نصب و پیکربندی سیستم عامل های خانواده لینوکس، شما سیستم عاملی خواهید داشت که در مقایسه با ویندوز بسیار کم گیر می کند و نرم افزارهای آن به راحتی نصب و حذف می شود و بسیار سریع و روان بر روی سیستم اجرا می گردند. شما به کد سیستم عامل خود و نیز به کد برنامه های کاربردی که بر روی سیستم خود اجرا می کنید به طور رایگان دسترسی دارید و اگر برنامه نویسی بدانید می توانید آن ها را هر طور که بخواهید تغییر دهید. آزاد و کد- باز بودن لینوکس باعث می شود که هر کشور و جمعیتی بتواند گونه ای از آن را که با شرایط فرهنگی و نیازهای آن کشور یا جمعیت سازگاری دارد پیاده سازی کند. خرید یک خودرو را در نظر بگیرید. در حالت معمولی شما می توانید به یک نمایشگاه رفته و خودروی خود را بخرید. این همان کاری است که ویندوز (به عنوان مثال و نمادی از سیستم عامل های کد- بسته و غیر آزاد)انجام می دهد: محصول خود را به شما می فروشد و خدمات پس از فروش(به روزرسانی های امنیتی و نرم افزاری و غیره) ارائه می دهد. حال تصور کنید زمانی که به نمایشگاه خودرو رفتید و خودروی موردنظر خود را انتخاب کردید نه تنها خودرو را رایگان در اختیار شما قرار می دهند، بلکه فناوری و کارخانه تولیدکننده آن خودرو را نیز به شما تقدیم کنند. این همان کاری است که لینوکس( به عنوان مثال و نمادی از سیستم عامل های کد-باز و آزاد) انجام می دهد. عرضه سیستم عامل به طور رایگان همراه با مستندات و خطوط برنامه نویسی آن و ارائه خدمات پس از نصب، با استفاده از مستندات نحوه تولید این سیستم عامل و نیز مهندسی معکوس خطوط برنامه نویسی در دسترس، فناوری این سیستم عامل عملاً در دست ما خواهد بود.
مهاجرت به لینوکس
بسیاری از کاربران با مشاهده مزیت های لینوکس و برای راه یافتن به دنیای آزاد نرم افزاری به آن روی آوردند. در ابتدای امر، دغدغه های اصلی آنان این است که آیا می توانند نیازهای روزمره خود را با سیستم عامل های خانواده لینوکس برطرف کنند یا خیر و اگر آری چطور؟ جواب آری است. با معرفی محبوب ترین سیستم عامل خانواده لینوکس یعنی اوبونتو دیگر کار کردن با سیستم عامل های خانواده لینوکس از ویندوز سخت تر نیست. این سیستم عامل زیبایی بی نظیری نیز دارد. لازم به ذکر است که کاربران ابتدا باید با خواندن کتاب های کاربری لینوکس، با ساختار سیستم عامل های خانواده لینوکس و خصوصاً سیستم عامل انتخابی خود آشنا شوند. برای مبتدیان لینوکس، اوبونتو انتخاب مناسبی است و از رابط کاربر خوبی بهره می برد. هرچند پایداری لینوکس دبیان را ندارد اما زیباتر و راحت تر است. این امری بدیهی است که غالباً انسان تمایل دارد و مقابل تغییر مقاومت کند؛ در بیشتر موارد دست و دل کاربران در زمان تغییر سیستم عامل خود می لرزد، حتی در زمان نصب دوباره سیستم عامل که قبلاً داشته اند؛ اما یک کاربر ماجراجو، پس از آشنایی و تطابق با برخی مفاهیم اولیه و محیط های سیستم عامل جدید، به چیزی بیش از آن چه انتظار دارد دست خواهد یافت. وی به ازای هر نرم افزار در سیستم عامل های خانواده ویندوز، نرم افزار معادلی در سیستم عامل های خانواده لینوکس خواهد یافت که کار موردنظر را به راحتی انجام دهد. فهرست نرم افزارهای معادل را می توان از اینترنت استخراج کرد. برای مثال کارهایی که ما با مجموعه نرم افزارهای مایکروسافت آفیس انجام می دهیم را می توان با مجموعه نرم افزارهای لیبره آفیس(14) در لینوکس اوبونتو و نیز با مجموعه نرم افزارهای اوپن آفیس(15) در لینوکس دبیان انجام داد. برای مرور اینترنت، مرورگرهای فایرفاکس(16)، کروم(17)، اپرا(18)و بسیاری دیگر در دسترس هستند اما برای مرور اینترنت نمی توان از مرورگر اینترنت اکسپلورر(19) استفاده کرد؛ چون این نرم افزار مختص شرکت مایکروسافت است و بیشتر نرم افزارهای این شرکت نرم افزارهای آزاد نیستند. این ممکن است برای برخی کاربران ایرانی مشکل ایجاد کند زیرا بسیاری از شرکت های نرم افزاری ایرانی که نرم افزارهای اینترنتی با امنیت بالا، همچون سیستم های اتوماسیون اداری و سایت هایی برای دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی، ارائه می دهند با انتخابی بسیار عجیب، نرم افزارهای خود را تنها سازگار با مرورگر اینترنت اکسپلورر پیاده سازی می کنند که یکی از مرورگرهایی است که بیشترین حفره های امنیتی در آن کشف شده است و از کندترین مرورگرها به حساب می آید. این نشان دهنده ضعف شرکت های داخلی در ارائه خدمات برنامه نویسی است. خبر خوب آن است که در سیستم عامل های خانواده لینوکس نرم افزاری با نام «واین »(20) در حال توسعه است که می توان با آن محیط سیستم عامل ویندوز را شبیه سازی کرد. بنابراین نرم افزارهایی که تنها تحت ویندوز عمل می کردند بر روی این محیط قابل نصب و اجرا هستند. نرم افزار شبیه ساز اینترنت اکسپلورر هم برای لینوکس پیاده سازی شده و در حال توسعه است. این نرم افزار می تواند تا حد زیادی نیاز ما به این مرورگر را برطرف نماید؛ اما هنوز تمام خصوصیات اینترنت اکسپلورر پیاده سازی نشده است و گاهی گیر می کند. برای نرم افزار معادل فتوشاپ می توان از Gimp نام برد که نرم افزاری بسیار قوی برای دستکاری عکس است. بسیاری از نرم افزارهایی که غالباً موردنیاز هستند به صورت پیش فرض با لینوکس نصب می شوند؛ از قبیل: نرم افزارهای مشاهده و دستکاری عکس( از جمله Gimp)، مجموعه نرم افزارهای آفیس مربوط به هر لینوکس، نرم افزارهای مشاهده مستنداتی مثلاً با فرمت پی .دی.اف و نرم افزار خروجی چاپ به فایل پی.دی.اف.امروزه با توسعه سیستم عامل لینوکس یک کاربر ایرانی به راحتی می تواند نیازهای روزمره رایانه ای خود را با استفاده از آن و نرم افزارهای موجود برطرف کند. این مقاله با استفاده از نرم افزار Open Office Writer و در سیستم عامل لینوکس دبیان نوشته شده است. یکی از دغدغه های کاربران ایرانی و سایر کشورها پشتیبانی شدن از زبان آن ها در سیستم عامل هاست. با توجه به نسخه های اخیر سیستم عامل های خانواده لینوکس دیگر جایی برای نگرانی نیست. زبان فارسی به طور کامل پشتیبانی می شود و تمام قلم هایی که در ویندوز می توان از آن ها استفاده کرد در لینوکس نیز قابل استفاده است و شما در هر جایی می توانید فارسی بنویسید و حتی ناسازگاری های گاه و بی گاه ویندوز را هم مشاهده نخواهید کرد.
نسخه های جدید و پشتیبانی در لینوکس
تقریباً تمامی سیستم عامل های خانواده لینوکس، سیر تکاملی پیوسته ای دارند؛ اما در سیاستی که برای زمان عرضه نسخه های جدید و به روز رسانی های خود و نیز استفاده از نرم افزارهای آزاد و کد- باز در پیش می گیرند، متفاوت هستند.برای مثال سیستم عامل اوبونتو سیاست عرضه نسخه جدید در هر 6 ماه را برای خود برگزیده و ابایی در استفاده از برخی نرم افزارهای کد- بسته( اما همچنان رایگان) که توسط شرکت ها و یا افراد مختلف برای لینوکس نوشته شده ندارد. این سیاست این امکان را به اوبونتو می دهد تا توانایی استفاده از جدیدترین نرم افزارها و فناوری ها را داشته و به نیازهای کاربران خود سریع تر پاسخگو باشد. شاید همین سیاست باعث شده است تا اوبونتو هم اکنون محبوب ترین سیستم عامل رایانه های شخصی از خانواده لینوکس باشد. در مقابل، سیستم عامل دبیان تا زمانی که از پایداری و هماهنگی کامل نسخه جدید خود مطمئن نشده باشد آن را منتشر نمی کند و اصرار زیادی برای استفاده از نرم افزارهای آزاد و کد- باز دارد و شاید همین سیاست باعث شده تا دبیان محبوب ترین سیستم عامل وب سایت ها از خانواده لینوکس باشد. براساس آمار w3techs.com، دبیان توسط 29/7 درصد و اوبونتو توسط 18 درصد از وب سایت هایی که از سیستم عامل خانواده لینوکس استفاده می کنند استفاده می شود که به ترتیب در رده اول و سوم قرار می گیرند.
اگر هنوز هم در امتحان کردن لینوکس شک دارید شاید دانستن این که می توانید این سیستم عامل را همراه با دیگر سیستم عامل ها بر روی رایانه خود نصب کنید، خیال شما را آسوده تر کند. شما می توانید لینوکس را در کنار ویندوز بر روی سیستم خود نصب کرده و در هنگام راه اندازی کردن سیستم عامل ها را انتخاب کنید این می تواند انتخاب بسیار خوبی برای مبتدیان لینوکس باشد زیرا می توانند با خیال آسوده و به تدریج با محیط لینوکس آشنا شوند و از مزایای آن بهره مند گردند. در این صورت زمانی که به عنوان مثال ویندوز شما ویروسی شده، شما می توانید با استفاده از لینوکس و نرم افزارهای ضدویروس قابل نصب بر روی آن ویروس ها را از بین ببرید. تنها مشکلی که ممکن است شما با داشتن سیستم عامل های ویندوز و لینوکس در کنار هم داشته باشید آن است که جداکننده ای( پارتیشنی)که برای نصب لینوکس از آن استفاده می کنید از ویندوز قابل مشاهده و استفاده نخواهد بود؛ زیرا ویندوز از سیستم های فایلی لینوکس پشتیبانی نمی کند و در واقع شاید تمایلی به پشتیبانی ندارد زیرا لینوکس رقیبی دست و دلباز و یک خطر مالی است. البته نرم افزارهایی برای این کار به بازار آمده اند اما کارایی مناسبی ندارند. این در حالی است که لینوکس از سیستم های فایلی ویندوز پشتیبانی می کند و شما در لینوکس به جداکننده ویندوز دسترسی خواهید داشت. الگوی پشتیبانی در رابطه بین لینوکس و ویندوز به اینجا ختم نمی شود. برای مثال لینوکس از پسوندهای فایل های مایکروسافت آفیس پشتیبانی می کند؛ اما ویندوز از پسوندهای فایل های مجموعه نرم افزارهای آفیس لینوکس پشتیبانی نمی کند که این امر ممکن است مشکلاتی برای کاربران هر دو خانواده از سیستم عامل ها ایجاد نماید.
همانطور که ذکر شد، مهاجرت به لینوکس همچون وارد شدن به یک دنیای آزاد نرم افزاری است که دیگر در آن صحبتی از هک و کرک(21) شدن نرم افزارها برای استفاده رایگان از آن ها نیست. از طرف دیگر، توانایی های بالقوه لینوکس، بیشتر تولید کنندگان عمده سخت افزار را بر آن داشته است تا با ارائه درایورهای سازگار با لینوکس برای تولیدات خود، از بازار کاربران لینوکس بی نصیب نمانند.
پشتیبانی از این سیستم عامل در بسیاری از مراکز آموزشی نیز آغاز شده است. در بسیاری از کشورها، مدرسان دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی، آموزش نرم افزارهای سازگار با لینوکس را آغاز کرده اند و دانشجویان را تشویق به استفاده از نرم افزارهای کد- باز و آزاد می کنند.
مزایای دنیای آزاد لینوکس و پشتیبانی روزافزون از این خانواده از سیستم عامل ها سبب شده تا بتوان دورنمای درخشانی برای لینوکس متصور شد.
روش دریافت و نصب لینوکس
با جست و جوی نام هر یک از انواع سیستم عامل های خانواده لینوکس در اینترنت به راحتی می توان به پایگاه رسمی آن ها دسترسی پیدا کرد که در آن ها روش های مختلفی برای دانلود دی وی دی یا سی دی نصب پیشنهاد می شود. دانلود مستقیم و دانلود با استفاده از فایل تورنت و نرم افزار مرتبط، از جمله گزینه های موجود هستند. هرچند گاهی ممکن است مجبور باشید تا 4 گیگابایت دانلود کنید اما با توجه به این که اخیراً امکان دسترسی به اینترنت پرسرعت در بیشتر نقاط کشور فراهم شده است، در دریافت سیستم عامل ها مشکلی نخواهید داشت. شما می توانید دی وی دی یا سی دی نصب را از مراکز معتبر فروش نرم افزار نیز خریداری کنید؛ اما برای دریافت آخرین نسخه از سیستم عامل موردنظر خود بهتر است به سایت آن سیستم عامل مراجعه و سیستم عامل را مستقیماً از سایت دانلود کنید.خوشبختانه پشتیبانی های نرم افزاری، سخت افزاری و اجتماعی لینوکس در ایران روز به روز بیشتر می شود. برای مثال شما می توانید راهنماهای فارسی مراحل نصب و مراحل تنظیمات اولیه و سفارشی کردن اوبونتو را از اینترنت دریافت کنید. برخی از این راهنماها به صورت مصور و در قالب فایل پی.دی.اف مراحل نصب و کارهایی را که یک کاربر ایرانی لازم است پس از نصب سیستم عامل اوبونتو انجام دهد تا آن را برای خود سفارشی کند به طور مناسبی توصیه می دهند. انجمن(22)های متعدد کاربران فارسی زبان لینوکس را نیز می توانید در اینترنت پیدا کنید و سؤالاتی را که جواب آن ها را از هیچ طریق دیگری نتوانستید به دست آورید بپرسید. برای مثال برای پرسیدن سؤالات خود درباره اوبونتو می توانید به انجمن فارسی آن به آدرس forum.ubuntu.ir مراجعه نمایید.
چشم انداز
حال به پرسش هایی که در آغاز این مقاله آن ها را مطرح کردیم باز می گردیم. در پاسخ به سؤال اول باید گفت که ممکن است تا زمانی که بستر مناسب برای پشتیبانی لینوکس فراهم نشده است این روند همچنان ادامه پیدا کند و ویندوز پیشتازی خود را حفظ نماید؛ اما در آینده ای نزدیک قطعاً پنگوئن لینوکس را بیشتر خواهید دید(23). همین حال هم لینوکس به تمام حوزه هایی که یک سیستم عامل موفق می تواند وارد شود، وارد شده است، از رایانه های شخصی و سرورها گرفته تا کتابخوان های الکترونیک(24) و گوشی های تلفن همراه( محبوب ترین سیستم عامل تلفن همراه، اندوروید(25)، بر مبنای لینوکس نوشته شده و آزاد و کد- باز است). با تخمین واقع بینانه ای می توان پیش بینی کرد که در سال 1400 ویندوز هنوز بر روی رایانه های شخصی ما باشد؛ اما آیا ویندوز سیستم عامل اصلی ما خواهد بود یا ما بیشتر از لینوکس که همراه با ویندوز در سیستم خود نصب کرده ایم به عنوان سیستم عامل اصلی استفاده می کنیم؟ پیش بینی می شود که لینوکس سیستم عامل اصلی باشد. در سال 1410 چطور؟ نمی توان پیش بینی کرد که رایانه های ما در سال 1410 چه سیستم عامل بر روی خود خواهند داشت؛ چون متغیرهای زیادی در کارند. برای مثال آمار w3techs.com نشان می دهد که استفاده از سیستم عامل های تلفن های همراه روز به روز در حال افزایش است. از طرف دیگر حتی معلوم نیست که در آینده چه نوع فناوری هایی پا به عرصه دنیای رایانه می گذارند که ممکن است روند تکامل سیستم عامل ها را تحت تأثیر قرار دهند. بنابراین پیش بینی آینده بسیار مشکل خواهد بود؛ اما چیزی را که به یقین می توان گفت آن است که آینده تنها یک چیز را فریاد خواهد زد و آن چیزی نیست جز آزادی!پی نوشت ها :
Operating System
2.Linux
3.Linus Benedict Torvalds
4.Free
5.Open-source
6.Ubuntu
7.Debian
8.Fedora
9.Kubuntu
10.Red hat
11.Mint
12.SUSE
13.این پایگاه اطلاعاتی درباره استفاده از انواع مختلف فناوری ها در وب ارائه می دهد.
14.LibreOffice
15.OpenOffice
16.Firefox
17.Chrome
18.Opera
19.Internet Explorer
20.Wine
21.Crack
22.Forum
23.پنگوئن نماد لینوکس است.
24.ebook
25.Android
