همنشین های آهنی انسان ها
انسان همیشه به دنبال خلق موجوداتی شبیه به خود است. اما موجوداتی که علاوه بر تحریک حس همذات پنداری در او، همواره از او دستور بگیرند. همین امر باعث شده که از دست ساخته های خود چیزی شبیه به آدم آهنی پدید آورد؛ مخلوقات آهنی ای که ظاهری شبیه به او دارند، همانند او رفتار می کنند و مثل او فکر می کنند. آدم آهنی یا روبات انسان نما، در تعریف کلی به دست ساخته ای گفته می شود که ظاهری شبیه به انسان دارد و با ابزارهایی انسان گونه با خالقش تعامل می کند. اصولاً روبات های انسان نما سر، دو دست و دوپا دارند؛ هرچند که گونه هایی از این روبات ها هم ساخته شده اند که فقط بالاتنه دارند. بعضی از این روبات ها صورت، چشم و دهان هم دارند. آندروییدها آن دسته از روبات های انسان نما هستند که از جنبه زیبایی روی آنها بیشتر تمرکز شده و در جزئیات چهره اشتراک بیشتری با انسان دارند.از آنجا که روبات های انسان نما به راحتی می توانند خود را با تغییرات محیط پیرامونشان سازگار کنند، به آنها روبات های خودمختار هم گفته می شود. همین جنبه نیز وجه تمایز روبات های انسان نما از دیگر روبات هاست.
به طور کلی می توان گفت که این انسان نماها چهار ویژگی اصلی دارند که عبارتند از:
1- خود ابقا هستند؛ مثلاً به طور خودکار خودشان را شارژ می کنند.
2- قابلیت یادگیری خودمختار دارند؛ یعنی می توانند بدون کمک خارجی توانایی های جدیدی کسب کنند، استراتژی های خود را بر اساس شرایط پیرامونشان تنظیم کنند و خودشان را با شرایط جدید وفق دهند.
3- از شرایط خطرناک چه برای انسان ها و چه برای خودشان دوری می کنند.
4- تعامل بی خطری با انسان ها و محیط برقرار می کنند.
به طور کلی می توان گفت این روبات ها برای این ساخته می شوند که از بعضی کارهای فیزیکی و ذهنی انسان تقلید کنند. هم اکنون دانشمندان و متخصصان زیادی از رشته های مختلف شامل مهندسی، علوم شناختی و زبان شناختی در تلاشند تا روباتی کاملاً شبیه به انسان طراحی کنند. آنها امیدوارند روبات هایی بسازند که به هوشمندی انسان نزدیک تر شوند و قدرت استدلالی همانند انسان پیدا کنند. در این صورت انسان نماها تعامل بیشتری با انسان ها برقرار خواهند کرد. یکی دیگر از مزایای آندروییدها درک بهتر فرآیندهای زیستی بدن و ذهن انسان است.
با پیشرفت تکنولوژی هر روز شاهد طراحی نوع عجیب و غریب تری از انسان نماها هستیم و این روبات ها هر روز بیشتر و بیشتر در زندگی ما رخنه کرده و خود را در کارهای روزمره مان دخالت می دهند. آیا روزی فرا می رسد که نتوان انسان و روبات را از هم تشخیص داد؟
اولین انسان نمای فضانورد
Robonaut2 روباتی است که می توان آن را همپای آرمسترانگ، اولین فردی که پا روی ماه گذاشت، دانست. این روبات، اولین روباتی است که به ماه رفت. این روبات یک نیم تنه است و پا ندارد. روبونات محصول مشترک ناسا و جنرال موتورز است. این روبات علاوه بر اینکه در ایستگاه فضایی بین المللی به فضانوردان کمک می کند، وظیفه جالب دیگری دارد که شاید کمی تعجب آور باشد. این روبات تمامی رویدادها و تجربیات فضایی خود را به صورت پیام های توییت به سایت ارسال می کند. اولین پیام توییتی روبونات عبارت بود از: سلام دنیا! اسم مکن روبونات 2 یا R2 است. ماجراجویی مرا در فضا دنبال کنید.به گفته نیکولاس ردفورد، نایب رئیس این پروژه، R2 برای فضانوردان ناسا حکم یک پرستار را برای پزشکان دارد.
R2 در یکی دیگر از پیام های توییتی اش نوشته: من دستپاچه نیستم. من از هیچی نمی ترسم.
اولین انسان نمای کارمند
شرکت هوندا هر روز نمونه پیشرفته ای را از سری روبات های آسیمو طراحی می کند، نسخه ای از این روبات را طرحی کرده که کارمند است و در یکی از دفاترش در واکو در شمال توکیو مشغول به کار است. این روبات در بخش پذیرش این اداره کار می کند، میزبانان را به اتاق های جلسه راهنمایی و به آنها قهوه تعارف می کند.این روبات علاوه بر کارهای اداری با سرعت شش کیلومتر در ساعت می دود؛ هم به صورت دایره وار و هم به صورت زیگزاگ. بله گفته ساتوشی شیگمی، مدیر بخش طراحی روبات هوندا، این روبات اطلاعاتی کافی را در اختیار ارباب رجوع قرار می دهد و آنها را راهنمایی می کند. این روبات 130 سانت قد و 54 کیلو وزن دارد و برای پذیرایی از مراجعه کنندگان یک سینی با چهار فنجان قهوه را حمل می کند. این روبات مجهز به حسگرهای بصری و ماوراء صوتی است که می تواند کارت شناسایی افرادی را که به او مراجعه می کنند شناسایی کرده و با آنها ارتباط برقرار کند.
اولین انسان نما با درد دندان
هاناکو روباتی است که درد دندان را به خوبی انسان ها درک می کند. در واقع این روبات برای شبیه سازی یک بیمار دندانپزشک طراحی شده و به درد دندانپزشکان مبتدی می خورد تا قبل از اینکه مریض واقعی خود را به کشتن دهند. روی یک روبات مهارت شان را آزمایش کنند. هاناکو، ظاهری کاملاً شبیه به انسان دارد و درد را حس کرده و ابراز می کند. این روبات زمانی که هنگام درمان پزشک احساس درد کند، چشمانش را می بندد و با آخ و اوخ کردن به پزشک خود نشان می دهد که درد را احساس می کند. هاناکو گاهی هم با پزشکش حرف می زند و به او توضیح می دهد که درد شدیدی را حس می کند.
اولین انسان نمای عاقد
ژاپنی ها روباتی ساخته اند که انجام دادن تشریفات مراسم عروسی را به عهده دارد. این روبات با چشم هایی که روشن و خاموش می شود و موهای آرایش شده و صدای نازکی که دارد عروس و دامادها را زن و شوهر اعلام می کند. I-Fairy با 1/5 متر قد در اولین مراسم عروسی برگزار کرد، در حالی که تاج گلی بر سرش بود، با تکان دادن دستش از آقاداماد خواست تا تور صورت عروس خانم را کنار بزند. در این مراسم که در رستورانی در مرکز توکیو برگزار شده بود، I-Fairy در مقابل 50 مهمان مراسم عروسی را برگزار کرد. این عروس و داماد که علاقه خاصی به روبات ها دارند، مراسم عروسی شان را هم به سبک روباتیک اجرا کردند. نکته جالب اینجا بود که داماد 42 ساله پروفسور رشته روباتیک است و در مؤسسه علوم و فناوری نارا مشغول به کار است.I-Fairy می تواند بخندد و به گفته کاکارو، شرکت سازنده آن، به راحتی خودش را در قلب مردم جا می دهد.
اولین انسان نمای معلم
ژاپنی ها ید طولایی در ساخت روبات های ظریف و عجیب و غریب دارند و به تازگی نیز انسان نمایی طراحی کرده اند که معلم است. سایا نام این خانم معلم آهنی است که دروس علوم و فناوری را برای بچه های دبستانی مدرسه کودان در توکیو درس می دهد. دانشمندان دانشگاه توکیو این روبات را طوری طراحی کرده اند که شباهت زیادی به خانم معلم های مهربان دارد و با حرکات طبیعی ای که دارد به راحتی با بچه ها ارتباط برقرار می کند. صورت این روبات کاملاً حالت هایی چون تعجب، ترس، عصبانیت، شادی و ناراحتی را نشان می دهد. هیروشی کوبایاشی، طراح سایا ادعا می کند که این روبات کودکان را به آموختن دروس مربوط به فناوری تشویق می کند و بچه ها با ایجاد رابطه ای دوستانه با آن دروس را بهتر یاد می گیرند.
پراحساس ترین انسان نما
اگر فک رمی کنید که قلب روبات ها هم از آهن ساخته شده، سخت در اشتباهید. نائو نمونه یک روبات با احساس است که از نظر حسی با انسان ها برابری می کند. در واقع نائو نخستین روبات در جهان است که قادر است به طور کامل و طبیعی احساسات خود را نشان دهد. زمانی که این روبات غم انگیز می شود شانه هایش را بالا می برد و دست هایش را برای اینکه در آغوشش بگیرند دراز می کند. هنگامی هم که احساس خوشحالی می کند چهره اش کاملاً شادی را نشان می دهد. این روبات از لحاظ حالت چهره و اندازه مانند یک کودک یکساله طراحی شده و همانند یک نوزاد و یا فرزند نیز با انسان ارتباط برقرار می کند. نائو با استفاده از دوربین هایی که در چشمش تعبیه شده صاحب خود را می شناسد و حسگرهای حرکتی نیز به او امکان می دهند که حس لامسه داشته باشد.نکته جالب درباره نائو این است که یاد گرفته همیشه نباید احساساتش را بروز دهد. در واقع درباره نشان دادن یا ندادن احساساتش تصمیم گیری می کند.
منبع: ویژه نامه دانستنیهای دیجیتال ش ـ مهرماه 89
