نویسنده: رضا پورعالی
شاید برای خیلی ها نام رشته ورزش «رفتینگ» ناآشنا باشد، اما تعداد کسانی که حداقل یک بار تجربه سوار شدن بر قایق «رفت» و عبور از دریاچه های خروشان ایران را تجربه کرده اند نیز کم نیست.
در رفتینگ شما سوار قایق های مخصوص شده ضمن لذت بردن از هیجان رویارویی با امواج رودخانه، از میان کوه ها، دشت ها، مزارع، روستا ها و... گذر کرده و به تماشای مناظری می نشینید که با هیچ وسیله دیگری میسر نخواهد بود.
رفتینگ فعالیتی مهیج، ماجراجویانه، تفریحی و ورزشی است و در طبیعتی بکر انجام می شود. برای انجام این ورزش نیازی به ورزشکار بودن یا مهارت داشتن شما نیست و هرشخصی که دوستدار هیجان است، می تواند با شرکت در تورهای روزانه آن و با اتکا به مهارت راهنما این کار را تجربه کند.
تاریخچه رفتینگ در جهان به قدمت طول تاریخ است؛ از زمانی که بشر به ضرورت سفر های کوتاه روی آب پی برد، متوجه شد به وسیله ای نیاز دارد که بتواند او را روی آب شناور کرده و از نقطه ای به سوی دیگر ببرد. کلمه رفت در لغت به معنای قایق های چوبی است که با کنار هم قرار دادن تعدادی الوار و بستن آنها به هم ساخته می شود. بومیان آمریکایی اولین ابداع کننده ثبت شده قایق های رفت در جهان هستند و هنوز هم مسابقات سنتی آنها در آمریکای جنوبی برگزار می شود.
قایق های رفتینگ در ابتدا فقط برای جابه جایی افراد و حمل کالاهای مختلف مورد استفاده قرار می گرفت، ولی از سال ۱۹۸۰، این قایق ها مصارف توریستی ـ تفریحی هم پیدا کرد. در مبحث ساخت قایق های رفتینگ، بتدریج تفکراتی درخصوص اصلاح فرم و جنس کلک های چوبی اولیه صورت گرفت. در اوایل سال ۱۸۴۰ یک آمریکایی به نام جان فرمونت، از تیوب اتومبیل برای ساخت قایق رفتینگ استفاده کرد و برای بالا بردن مقاومت آن در برابر سنگ های رودخانه و پاره شدن، آن را با پارچه برزنتی محصور کرد. بعد از آن اوایل قرن بیستم قایق های رفتینگ بادی با روکش PVC به شکل کنونی برای مصارف توریستی مورد استفاده قرار گرفت و به دنبال جذابیت های ورزشی و اقتصادی آن، شرکت های خصوصی با حضور پررنگ تر خود نقش مهمی در تقویت برنامه های رفتینگ و سفر های رودخانه ای ایفا کرده و تورهای هیجان انگیز در آب های خروشان را راه اندازی کردند. امروزه در مبحث گردشگری، رفتینگ به عنوان یکی از شاخه های پرطرفدار صنعت توریسم به حساب می آید و به دلیل هیجان و نشاط آمیخته با این نوع برنامه ها، هر روز به تعداد علاقه مندان این رشته مفرح افزوده می شود.
رفتینگ به عنوان یک رشته ورزشی پرطرفدار از سال ۱۹۷۲ وارد بازی های المپیک مونیخ و به دنبال آن المپیک ۱۹۹۲ بارسلون و ۱۹۹۶ آتلانتا شد. مسابقات جهانی و بین المللی رفتینگ در کشورهای مختلف از سال ۱۹۹۸ تحت نظارت فدراسیون جهانی رفتینگ IRF برگزار می شود. این مسابقات در چهار ماده: سرعت Sprint، ماراتن Down River، اسلالوم Slalom و موازی Head to Head، در رودخانه های مختلف و با درجات خروشانی مختلف برگزار می شود.
توضیحات بیشتر از زبان پیام اصلانی آمده است؛ کسی که هشت سال پیش اولین قایق رفتینگ را وارد ایران کرد: « جذابیت های توریستی این رشته ورزشی باعث شد در سال ۸۳ با هزینه ای بالغ بر دو میلیون تومان قایق رفتینگ را خریداری و برای نخستین بار به ایران بیاورم. من که خود سال ها در تیم های شنا و واترپلو عضویت داشتم با همراهی برخی دوستان که آنها هم شناگر بودند با استفاده از شیوه آزمون و خطا در رودخانه زاینده رود فعالیت کردیم و پس از آن در ارمندرود به فعالیت خود ادامه دادیم. اولین مربی بین المللی رفتینگ که یک فرانسوی بود در سال ۸۵ به ایران آمد. سیر سعودی رفتینگ در ایران و البته وجود رودخانه های خروشان باعث شد جمعیت علاقه مند به رفتینگ در کشورمان رو به افزایش بگذارد و تورهای مسافرتی همه ساله هزار نفر را برای رفتینگ به رودخانه های مختلف کشور ببرند.»
تاسیس کمیته رفتینگ و ثبت قوانین و اصول برگزاری تورهای رفتینگ برای عموم باعث شده است ورزش رفتینگ به جایگاه ثابتی بین ورزش ها، فعالیت ها و سفرهای ماجراجویانه برسد. اصلانی که خود رئیس کمیته رفتینگ فدراسیون قایقرانی نیز هست، می افزاید: «در این مدت کلاس های آموزشی بسیاری برگزار شد که شاید معتبرترین آنها همین اواخر با حضور یکی از بهترین مربیان رفتینگ دنیا که خود رئیس کمیته آموزش فدراسیون جهانی رفتینگ نیز هست در ایران برگزار شد.»
با این حال جنبه گردشگری این رشته هنوز به جنبه ورزشی آن می چربد و تعداد علاقه مندانی که می خواهند خانوادگی یا به همراه دوستان خود رفتینگ را تجربه کنند، بیشتر است.
گردشگری که می خواهد در تورهای رفتینگ شرکت کند، احتیاج مبرم به مهارت خاصی ندارد. ترس نداشتن از آب و آشنایی با تکنیک های ابتدایی پارو زدن، مهم ترین ویژگی ای است که باید برای بردن گردشگر به داخل آب آن را بررسی کرد؛ اما داشتن مهارت برای راهنمای رفتینگ و تور بسیار مهم است.
رودخانه ها نیز سطح بندی خاص خودشان را دارند و گردشگران بنا به تمایل و قدرتی که دارند، می توانند در هر کدام از این سطح ها قایقرانی کنند. رودخانه های درجه های یک تا ۳، رودخانه های خطرناکی نیست، اما قایقرانی در رودخانه های درجه های ۴ و ۵ خطرناک است و برای ورود گردشگر نامناسب. رودخانه های با سطح ۶ هم به رودخانه های مرگ مشهورند که در ایران رودخانه آب ملخ مشهورترین آنهاست.
منبع:روزنامه جام جم
/ع
در رفتینگ شما سوار قایق های مخصوص شده ضمن لذت بردن از هیجان رویارویی با امواج رودخانه، از میان کوه ها، دشت ها، مزارع، روستا ها و... گذر کرده و به تماشای مناظری می نشینید که با هیچ وسیله دیگری میسر نخواهد بود.
رفتینگ فعالیتی مهیج، ماجراجویانه، تفریحی و ورزشی است و در طبیعتی بکر انجام می شود. برای انجام این ورزش نیازی به ورزشکار بودن یا مهارت داشتن شما نیست و هرشخصی که دوستدار هیجان است، می تواند با شرکت در تورهای روزانه آن و با اتکا به مهارت راهنما این کار را تجربه کند.
تاریخچه رفتینگ در جهان به قدمت طول تاریخ است؛ از زمانی که بشر به ضرورت سفر های کوتاه روی آب پی برد، متوجه شد به وسیله ای نیاز دارد که بتواند او را روی آب شناور کرده و از نقطه ای به سوی دیگر ببرد. کلمه رفت در لغت به معنای قایق های چوبی است که با کنار هم قرار دادن تعدادی الوار و بستن آنها به هم ساخته می شود. بومیان آمریکایی اولین ابداع کننده ثبت شده قایق های رفت در جهان هستند و هنوز هم مسابقات سنتی آنها در آمریکای جنوبی برگزار می شود.
قایق های رفتینگ در ابتدا فقط برای جابه جایی افراد و حمل کالاهای مختلف مورد استفاده قرار می گرفت، ولی از سال ۱۹۸۰، این قایق ها مصارف توریستی ـ تفریحی هم پیدا کرد. در مبحث ساخت قایق های رفتینگ، بتدریج تفکراتی درخصوص اصلاح فرم و جنس کلک های چوبی اولیه صورت گرفت. در اوایل سال ۱۸۴۰ یک آمریکایی به نام جان فرمونت، از تیوب اتومبیل برای ساخت قایق رفتینگ استفاده کرد و برای بالا بردن مقاومت آن در برابر سنگ های رودخانه و پاره شدن، آن را با پارچه برزنتی محصور کرد. بعد از آن اوایل قرن بیستم قایق های رفتینگ بادی با روکش PVC به شکل کنونی برای مصارف توریستی مورد استفاده قرار گرفت و به دنبال جذابیت های ورزشی و اقتصادی آن، شرکت های خصوصی با حضور پررنگ تر خود نقش مهمی در تقویت برنامه های رفتینگ و سفر های رودخانه ای ایفا کرده و تورهای هیجان انگیز در آب های خروشان را راه اندازی کردند. امروزه در مبحث گردشگری، رفتینگ به عنوان یکی از شاخه های پرطرفدار صنعت توریسم به حساب می آید و به دلیل هیجان و نشاط آمیخته با این نوع برنامه ها، هر روز به تعداد علاقه مندان این رشته مفرح افزوده می شود.
رفتینگ به عنوان یک رشته ورزشی پرطرفدار از سال ۱۹۷۲ وارد بازی های المپیک مونیخ و به دنبال آن المپیک ۱۹۹۲ بارسلون و ۱۹۹۶ آتلانتا شد. مسابقات جهانی و بین المللی رفتینگ در کشورهای مختلف از سال ۱۹۹۸ تحت نظارت فدراسیون جهانی رفتینگ IRF برگزار می شود. این مسابقات در چهار ماده: سرعت Sprint، ماراتن Down River، اسلالوم Slalom و موازی Head to Head، در رودخانه های مختلف و با درجات خروشانی مختلف برگزار می شود.
● رفتینگ در ایران
رفتینگ در ایران ورزش و فعالیتی نوپا و جدید است. از سال ۱۳۸۳ با مطالعاتی که صورت پذیرفت و وجود زمینه های اجتماعی و اقتصادی و همچنین جغرافیای مناسب شهر اصفهان و رودخانه زاینده رود و ارمند، تورهای یک و چند روزه قایقرانی در آب های خروشان (Rafting) راه اندازی شد و در ادامه مسیرهای امن مناسبی در رودخانه های ارمند، کارون، سزار و زاینده رود شناسایی شد.توضیحات بیشتر از زبان پیام اصلانی آمده است؛ کسی که هشت سال پیش اولین قایق رفتینگ را وارد ایران کرد: « جذابیت های توریستی این رشته ورزشی باعث شد در سال ۸۳ با هزینه ای بالغ بر دو میلیون تومان قایق رفتینگ را خریداری و برای نخستین بار به ایران بیاورم. من که خود سال ها در تیم های شنا و واترپلو عضویت داشتم با همراهی برخی دوستان که آنها هم شناگر بودند با استفاده از شیوه آزمون و خطا در رودخانه زاینده رود فعالیت کردیم و پس از آن در ارمندرود به فعالیت خود ادامه دادیم. اولین مربی بین المللی رفتینگ که یک فرانسوی بود در سال ۸۵ به ایران آمد. سیر سعودی رفتینگ در ایران و البته وجود رودخانه های خروشان باعث شد جمعیت علاقه مند به رفتینگ در کشورمان رو به افزایش بگذارد و تورهای مسافرتی همه ساله هزار نفر را برای رفتینگ به رودخانه های مختلف کشور ببرند.»
تاسیس کمیته رفتینگ و ثبت قوانین و اصول برگزاری تورهای رفتینگ برای عموم باعث شده است ورزش رفتینگ به جایگاه ثابتی بین ورزش ها، فعالیت ها و سفرهای ماجراجویانه برسد. اصلانی که خود رئیس کمیته رفتینگ فدراسیون قایقرانی نیز هست، می افزاید: «در این مدت کلاس های آموزشی بسیاری برگزار شد که شاید معتبرترین آنها همین اواخر با حضور یکی از بهترین مربیان رفتینگ دنیا که خود رئیس کمیته آموزش فدراسیون جهانی رفتینگ نیز هست در ایران برگزار شد.»
با این حال جنبه گردشگری این رشته هنوز به جنبه ورزشی آن می چربد و تعداد علاقه مندانی که می خواهند خانوادگی یا به همراه دوستان خود رفتینگ را تجربه کنند، بیشتر است.
گردشگری که می خواهد در تورهای رفتینگ شرکت کند، احتیاج مبرم به مهارت خاصی ندارد. ترس نداشتن از آب و آشنایی با تکنیک های ابتدایی پارو زدن، مهم ترین ویژگی ای است که باید برای بردن گردشگر به داخل آب آن را بررسی کرد؛ اما داشتن مهارت برای راهنمای رفتینگ و تور بسیار مهم است.
رودخانه ها نیز سطح بندی خاص خودشان را دارند و گردشگران بنا به تمایل و قدرتی که دارند، می توانند در هر کدام از این سطح ها قایقرانی کنند. رودخانه های درجه های یک تا ۳، رودخانه های خطرناکی نیست، اما قایقرانی در رودخانه های درجه های ۴ و ۵ خطرناک است و برای ورود گردشگر نامناسب. رودخانه های با سطح ۶ هم به رودخانه های مرگ مشهورند که در ایران رودخانه آب ملخ مشهورترین آنهاست.
منبع:روزنامه جام جم
/ع
