یهود و صهیونیسم در ایران

تاریخچه حضور یهود در ایران

یهودیان از اقوامی هستند که حضور آنان قدمتی چند هزار ساله در ایران دارد. حتی بسیاری از جریان های یهودی داخل کشور خود را ایرانی تر! از بسیاری از مردم ایران می دانند. آنان آغاز تاریخ یهودیان ایران را به اسارت آنان توسط پادشاهان هخامنشی نسبت می دهند. اقلیت یهود در طی حکومت های مختلف شاهد فراز و فرودهای فراوانی بوده است. آنان از میان پادشاهان باستان از کورش کبیر بسیار به نیکی یاد می کنند و شهرت وی نیز تا حدودی مرهون تبلیغات یهودیان است. (1) اما در میان حاکمان ایران صفویان تا حدودی قوانین محدود کننده ای در مورد یهودیان وضع کرده بودند که بی ارتباط با نفوذ عالمان و دانشمندان بیدار اسلامی در دربار آنان نبود. در میان حکومتهای ایرانی یهودیان گذشته از کورش و داریوش اول هخامنشی نسبت به سلسله پهلوی ارادت! خاصی دارند. در منابع یهودی از دوران پهلوی به عنوان عصر طلایی یاد می شود. (2) با اینکه تعداد یهودیان در دوره حاکمیت سلسله پهلوی نسبت به جمعیت کل کشور رقمی در حدود یک به چهارصد بود، اما اقلیت یهود در این دوران از موقعیت و امتیازات ویژه ای برخوردار بودند. حبیب لوی نویسنده یهودی در این باره می نویسد: بدون تردید جلوس رضاشاه کبیر بر تخت سلطنت ایران یکی از واقعیات تاریخی مهم این کشور به شمار می رود.
سلطنت این پادشاه بزرگ انقلاب عظیمی در بهبود وضع آزادی و آسایش یهودیان ایران پدید آورد و اگر گفته شود که زمان رضاشاه کبیر برای یهودیان ایران نظیر زمان کورش کبیر و عصر فرزند او محمدرضا شاه نظیر عصر داریوش اول گردید، راه اغراق نپیموده ایم. آزادی یهودیان ایران و اجرای اعلامیه بالفور که در زمان رضاشاه کبیر بود و اجتماع پراکندگان در عصر محمدرضا شاه این دو نظر را تأیید و تقویت می کند. ملت ایران و خصوصاً یهودیان ایران، دین بزرگی نسبت به این شاهنشاه عظیم الشأن (!) دارند. (3)
البته تمام این حرف ها در زمانی ایراد شده که هیچ خبری از صهیونیسم وجود ندارد و علی رغم وجود تمام این ادعاهای وطن پرستانه، وقتی مسئله صهیونیسم پیش می آید می بینیم که تاریخ چیز دیگری را در مورد یهودیان اثبات می کند. تشکیل و اعلام موجودیت انجمن صهیونیّت در میان یهودیان ایران به زمان پس از مشروطه و قبل از روی کار آمدن رضاخان برمی گردد. آمنون نتصر در یک نشریه یهودی در این مورد می نویسد: در دوره احمدشاه (قاجار) تقریباً تمام رجال سیاسی ایران از جمله سردار سپه رضا (خان) پهلوی از فعالیت های صهیونیستی در ایران با خبر بودند و حتی در پاره ای از جشن های صهیونیستی شرکت می جستند. (4)

اولین تشکل یهودی

اما تشکلی که بعدها باعث شکل گیری انجمن صهیونیست گردید انجمنی بود که "صفت عبر" نام داشت. در جلسات آن روز هدف از تشکیل این انجمن، بالا بردن سطح فرهنگ و زندگی یهودیان و متحد کردن آنان و ترویج زبان عبری عنوان می شد. (5) این واقعیت در تاریخ معاصر قابل کتمان نیست که تشکیلات صهیونیسم در ایران متشکل از شماری از سران و سرشناسان یهود ایران، ضمن ارتباط و پیوند سازمانی با صهیونیسم جهانی، در زمان روی کار آمدن رضاخان و سلسله پهلوی به طور رسمی و گسترده در این کشور فعالیت داشتند. صهیونیست های ایران در این مقاطع تاریخی بدون هیچ پروایی در مکاتبات خود با مراکز رسمی و دولتی از سربرگ سازمانی «مجمع مرکزی تشکیلات صهیونیّت در ایران» استفاده می کردند. این سربرگ ها با حروف فارسی و عبری، منقش به ستاره شش پر، چاپ شده بود و مکاتبات انجمن صهیونیست های ایرانی نیز در کنار امضای رئیس انجمن مرکزی معمولاً ممهور به مهر منقش به ستاره شش پر بود. (6)
یهودیان در زمان حاکمیت پهلوی اول و دوم علاوه بر سلطه اقتصادی دارای نفوذ گسترده ای در میان سیاستمداران و در رأس آن تشکیلات دربار داشتند. تا جایی که در مواقع ضروری از وتوی بالاترین مقام رسمی کشور برخوردار بودند. در یکی از اسناد مربوط به آن دوران درباره ی چگونگی دخالت شخص محمدرضا پهلوی برای انتشار یک روزنامه از سوی انجمن کلیمیان ایران چنین آمده است: (7)
جناب آقای فرهاد نیکخواه مشاور نخست وزیر
عطف به مذاکرات کمیسیون مورخ 3/3/(1356)2536 نخست وزیری درباره تقاضای انجمن کلیمیان ایران مبنی بر انتشار نشریه ارگان انجمن مذکور اشاره می دارد:
گزارش در این خصوص تهیه شده از شرف عرض پیشگاه مبارک گذشت و اوامر همایونی چنین شرف صدور یافت. «فوراً اجازه داده شود» (!) خواهشمند است در امتثال اوامر همایونی دستور فرمایند در اعلام اجازه انتشار روزنامه مذکور سریعاً اقدامات لازم را به عمل آورند. البته تشریفات عمومی قانونی باید انجام گیرد................ وزیر امور خارجه

نفوذ در حاکمیت

پس از کودتای 28 مرداد 1332 (1953 میلادی) روابط ایران و رژیم صهیونیستی سیر صعودی به خود گرفت تا جایی که در زمینه های سیاسی، اقتصادی، نظامی، فرهنگی و...، صهیونیسم بهره های فراوانی از ایران برد. سازمان جاسوسی موساد اسرائیل با نفوذ در سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک) که خود نقش تعیین کننده ای در تشکیل آن داشت، توانست هم بر گروههای اسلامی اشراف اطلاعاتی داشته باشد و هم نظر یهودیان پراکنده در کشور را جلب کرده و در راستای اهداف صهیونیسم سازماندهی کند. در همین راستا بسیاری از مأمورین و افسران عالی رتبه ساواک، در اسرائیل آموزش های اطلاعاتی می دیدند. در این دوران روابط سیاسی میان ایران و رژیم صهیونیستی بدانجا رسید که عَلَم در خاطرات خود می نویسد:
امروز 15 شهریور ماه، پس از شام، شاه مرا به گوشه ای کشید و دستور داد به عزری (8) بگویم وزیر خاجه اش می تواند هر موقع که مایل باشد، شرفیاب شود. (9)
در زمینه اطلاعاتی میتوان گفت که ساواک به عنوان بازوی پرتوانی برای صهیونیست ها بود چرا که بسیاری از مقامات ساواک که در اسرائیل تعلیم دیده بودند، خود عامل موساد بودند و به همین خاطر است که در ژوئیه 1978 اوری لوبرانی (10) در پیش بینی های خود می نویسد:
«شاه دو یا سه ماه دیگر دوام نخواهد آورد» (11) و پیش بینی وی به حقیقت می پیوندند و چند ماه بعد شاه سقوط می کند در حالی که در همان زمان سازمان اطلاعاتی آمریکا سیا و دستگاه های جاسوسی انگلیس، اوضاع ایران را آرام گزارش می دادند و هیچ حادثه غیر منتظره ای را پیش بینی نمی کردند که این نشان از تسلط کامل اطلاعاتی موساد بر اوضاع ایران داشت. ویلیام سولیوان آخرین سفیر آمریکا در ایران پیش بینی لوبرانی را بر مبنای اطلاعاتی می داند که اسرائیلی ها از شبکه جاسوسی بی نظیر خود در تهران کسب می کردند. زیرا آنها با گروهی متجاوز از هشتاد هزار یهودی که در کلیه شئون مملکت رخنه کرده بودند در تماس بودند. (12) البته باید به آمار فوق الذکر کمک های اطلاعاتی بهاییان و سازمانهای سری غیر یهودی را نیز افزود چرا که در آن زمان بهاییان نیز مانند یهود نفوذ بالایی در دربار و سیستم های حکومتی داشتند.
یکی از اهدافی که رژیم صهیونیستی در قالب فعالیت های اطلاعاتی در ایران دنبال می کرد، خبرگیری در مورد سازمانها و افرادی بود که فعالیت هایی در حمایت از جنبشهای آزادیبخش فلسطین انجام می دادند و این برای صهیونیست ها از اهمیت بالایی برخوردار بود چرا که آنان برای تحقق اهدافشان در مناطق اشغالی به این گونه اطلاعات سخت نیاز داشتند. علاوه بر نفوذ و سلطه سیاسی صهیونیسم در دوران پهلوی، در عرصه های اقتصادی هم آنان گوی سبقت را از دیگران ربوده بودند. برای مثال طبق اسناد ساواک اصفهان در سال 1347 علاوه بر ریاست واحد ذوب آهن اصفهان غالب مشاغل حساس آن نیز در دست یهودیان بوده است. همچنین نفوذ یهودیان در شرکت نفت آبادان، کارخانه کود شیمیایی شیراز و حضور گسترده آنان در مناطق نفت خیز، نمونه های دیگری از نفوذ همه جانبه آنان در اقتصاد ایران را نشان می دهد (13).

کمک برای ساختن گوساله زرین

یهودیان همزمان با پا گرفتن رژیم صهیونیستی از وضع اقتصادی بسیار مطلوبی در ایران برخوردار بودند. برخی افراد و محافل یهودی با جمع آوری و انباشت ثروتهای فراوان و سپس انتقال آنها به کشور اشغال شده فلسطین، نقشی جدی در تقویت و تحکیم پایه های رژیم صهیونیستی ایفا می کردند، بر همین مبنا در تاریخ 1337/6/7 بر اثر فعالیت نمایندگان اسرائیل قرار شد یهودیان ایرانی مبلغ 5 میلیون دلار با سود بسیار کم به اسرائیل وام بدهند. (14) البته جمع آوری کمک های نقدی برای مهاجمان اشغالگر صهیونیست در فلسطین حتی قبل از اعلام تأسیس رژیم جعلی اسرائیل شروع شده بود.
جالب است بدانیم که صهیونیست ها در جمع آوری اعانه برای ساختن کشور جعلی جدید از یک اصل روانی فوق العاده تأثیرگذار استفاده می کردند همان طور که هنوز هم این جریان به همان صورت ادامه دارد. و آن اینکه به همان صورتی که در جریان ساختن گوساله، سامری با جمع آوری زینت ها و طلاهای قوم بنی اسرائیل گوساله را ساخت، تا هرکس به اندازه ی آنچه از طلا و جواهرات که کمک کرده بود تعلّق خاطر به گوساله زرین داشته باشد و خود را مالک و شریک در آن بداند و به تبع آن در مقابل حضرت موسی علیه السلام بایستد، در این جا هم سامریان جدید با جمع کردن اعانه از یهود، سعی در ایجاد تعلق خاطر در آنها نسبت به گوساله جدید اما متفاوت (اسرائیل) داشتند تا با استفاده از این اصل روانی قدرتمند هم کمکی از آنان دریافت کنند و هم علاقه آنان به مال و ثروت خودشان را نسبت به میهن تازه تأسیس تعمیم دهند، چرا که اثر این گونه کمک کردن نه تنها در ایجاد حمایت بلکه در توجیه جنایات بعدی صهیونیست ها مؤثر خواهد بود، چنانکه امروزه هنوز هم این شیوه کمک رسانی به رژیم اشغالگر ادامه دارد همانطور که آنها در بسیاری از کالاها و خدمات تبلیغاتی خود این نکته را در مدنظر دارند. (15)
در زمان حکومت پهلوی، صهیونیست ها در عرصه آموزش و فرهنگ بسیار فعال بودند. تا جایی که علاوه بر نشریه ها، کتابها، و سالنهای سینما، مدارس و مؤسساتی خاص هم در راستای تقویت اهداف صهیونیست فعالیت می کردند. از مهمترین این مدارس و مؤسسات می توان به موارد ذیل اشاره کرد: مدارس آلیانس که در زمان قاجار و پادشاهی ناصرالدین شاه تأسیس شده بود. در آن زمان با عقب ماندگی ایران از قافله علم، طبیعی بود که سالهای بعد بیشتر رجال سیاسی، فرهنگی کشور از فارغ التحصیلان این مدارس باشند و طبق آموخته های خود کشور را در راستای اهداف صهیونیسم پیش ببرند.
کانون فرهنگی کوروش کبیر هم یکی از مؤسسات فرهنگی بود که ظاهراً برای بالا بردن فرهنگ یهودی و ایجاد محیط مناسب برای فعالیت های هنری، فرهنگی و اجتماعی تأسیس شده بود،‌ امّا در اسناد ساواک به عنوان یک مؤسسه اطلاعاتی یهودیها معرفی شده است. (16) سایر مؤسسات و انجمنها و مراکز فرهنگی هم اگرچه برای کارهای فرهنگی و اجتماعی تأسیس می شدند، امّا در حقیقت همه و همه در راستای ایجاد وحدت بین یهودیان و تشویق آنان به مهاجرت به اسرائیل و همچنین جمع آوری اعانه برای دولت غاصب اسرائیل بوده است. حتی برگزاری دوره های آموزشی اسلحه و فنون نظامی در آموزشگاه ها و مدارس مخصوص یهودیان، جهت آشناسازی کودکان و نوجوانان و جوانان یهودی با کاربرد انواع سلاح گرم و تعلیمات نظامی، امنیتی و اطلاعاتی در برنامه های آموزشی مدارس مربوط به یهودیان گنجانده شده بود که ساواک در گزارش های خود به آن ها اشاره کرده است. برای مثال مأمورین ساواک در این باره در گزارشی نوشته اند:
همه روزه از ساعت 10 الی 14 در دبستان مخصوص اطفال یهودی در خیابان تخت جمشید (طالقانی فعلی) نزدیک چهارراه وصال شیرازی شماره 168 به دانش آموزان بین 6 تا 12 سال توسط مربیان اسرائیلی اسلحه شناسی تفنگ و اسلحه کمری تعلیم داده می شود! و دانش آموزان با فنون جنگی آشنایی پیدا می کنند.
و در گزارش دیگر در مورد آموزش عملیات تروریستی و تعلیم فنون جنگی به جوانان و نوجوانان یهودی تحت نظر گروههای تروریستی اسرائیلی آمده است:
پیرو گزارش قبلی در مورد تشکیل اردوی تابستانی دانش آموزان یهود در کاظم آباد کرج، بطوری که مأمور، ساعت 9 صبح روز پنجشنبه 39/4/9 شخصاً در محل مشاهده نموده در حدود 170 نفر از دانش آموزان مؤسسه خلوتص در محل مزبور تحت سرپرستهای قسمت پالماخ (17) مشغول تمرین و فراگیری عملیات نظامی و عبور از رودخانه و غیره بوده اند. توضیح آنکه این اردو تا آخر تابستان برقرار است و کلیه مؤسسات فرهنگی یهود موظفند هر 15 روز 170 نفر از محصلین ورزیده خود را برای تمرینات فوق و به عنوان اردوی دانش آموزان پیشاهنگی به محل مزبور اعزام دارند. منظور اصلی از این عمل اعزام آنها به اسرائیل و دخول دانش آموزان در صفوف ارتش اسرائیل است. یهودا عاقل مأمور ساواک نیز در این محل دیده شده است. (18)

طرحی برای اِشغال

یهودیان در زمان رضاخان طرحی هشت ماده ای را آماده کرده بودند که ظاهراً برای آبادی ایران و بالا بردن سطح زندگی مردم تنظیم شده بود، امّا در واقع به نگاه پژوهشگران و محققان، طرحی بود که در آن زمان یهودیان برای اشغال ایران و با شعار صهیونیسم بدون صهیون طراحی شده و بر طبق آن قرار بود که صهیونیست های اطراف و اکناف عالم با شرایطی خاص بخش وسیعی از اراضی حاصلخیز ایران را تحت حمایت انجمن های به اصطلاح خیریه خود قرار داده و با تصرف و تملک آنها این اراضی را آباد کنند. (19)
طرحی که تحقق آن چیزی شبیه به سرنوشت فلسطین امروزی برای ایران به ارمغان می آورد. البته این طرح در بسیاری از نقاط دنیا مثل آمریکای جنوبی و کانادا انجام شده بود و نتیجه ای جز وابستگی به صهیونیسم چیزی در پی نداشت. در یک کلام در روزگار پس از مشروطه و در زمان حاکمیت پهلوی اول و دوم، یهودیّت جهانی (صهیونیسم جهانی) علاوه بر آنکه در حقیقت بر تمام مقدرات این مملکت حاکم بود و حتی در عزل و نصب وزرا دخالت مستقیم داشت (20) در صدد نابودی اسلام و مسلط کردن یهود بر کشور بوده است.
ایران در عصر پهلوی نه تنها پایگاه نظامی - اطلاعاتی یهود و آمریکا و ایستگاه انتقال یهودیان به اسرائیل بود بلکه طرحها و برنامه های مهم حکومت پهلوی به دست یهودیان و فراماسونرها تدوین شده و برای اجرا به شاه و دیگر مأموران اجرایی ابلاغ می گردید. (امیرعباس هویدا که حدود سیزده سال سمت نخست وزیری محمدرضا پهلوی را برعهده داشت نواده میرزا یعقوب یهودی و از بهاییان مشهور و عضور بلند پایه فراماسونری ایران بود) یکی از طرح هایی که به دست یهودیان و فراماسونری ها تدوین شده بود، طرح انقلاب سفید یا انقلاب شاه و ملت بود. این طرح به دست یکی از یهودیان سرشناس به نام والت راستو (21) طراحی شده بود.
این طرح شامل شش اصل بود (22) که از اصول آن می توان به اصلاحات ارضی، ملی کردن جنگلها، اصلاح قانون انتخابات، اعطای حق رأی و وکالت به زنان اشاره کرد. هر کدام از این اصول یکی از منافع ملی یا مذهبی ایران را هدف قرار داده بود. برای مثال آنان با طرح به اصطلاح اصلاحات ارضی از طرفی کشاورزان خرده پا را از حکومت راضی کرده اما از طرف دیگر باعث از بین رفتن صادرات گندم و تبدیل ایران به یکی از وارد کنندگان گندم شد (23). طرح اعطای حق رأی و حق وکالت به زنان هم از طرفی نوعی پز روشنفکری دادن برای حکومت بود و هم نوعی تقلید کورکورانه از آزادی غربی، اما با وجود اینکه در آن زمان مردان هم حقیقتاً حق رأی نداشتند بیشتر به یک فریب شبیه بود تا طرح اصلاحی، چرا که به خاطر فساد دربار و حاکمیت بیشتر انتخابات فرمایشی بود تا قانونی و هیچگاه منتقدان به حاکمیت و حکومت راه به جایی نمی بردند.
یهودیت جهانی با پشتوانه منابع مالی فراوان که اکثر آن توسط امثال روچیلدها (24) تأمین می شد و به کمک سیاستهای ماکیاولیستی که تمام موانع اخلاقی را برطرف می کرد در هر نقطه از دنیا که اراده می کرد نفوذ کرده و به هدف خود می رسید. امروزه همانطور که در این نوشتار گذشت ایالات متحده نیز به نوعی مجبور به هماهنگ کردن خود با سیاستهای صهیونیسم جهانی است. بسیاری از کشورها نیز مانند ایران زمان پهلوی کاملاً تحت سیطره صهیونیسم قرار دارند هر چند که دارای حاکمیت بومی هستند، و گویا به نوعی تحت استعمار نو قرار دارند.

پی نوشت ها :

1. در کتاب عزرا باب 1، جمله 2 آمده است: من، کوروش پادشاه فارس اعلام می دارم که خداوند به من امر فرموده که برای او در شهر اورشلیم که در یهوداست خانه ای بسازم... ناگفته نماند که برگزاری جشنهای 2500 ساله شاهنشاهی در تخت جمشید شیراز بی ارتباط با تجلیل یهودیان از هخامنشیان نیست. برخی پژوهشگران نیز عدد 2500 را که توسط حکومت پهلوی در جریان تغییر تاریخ اسلامی به پادشاهی مورد استفاده قرار گرفت را حاصل جمع دو عدد 1948 سال تأسیس اسرائیل به میلادی و 552 سال آزادی یهودیان و بازگشت به فلسطین به دستور کوروش در قبل از میلاد می دانند.
2. سازمانهای یهودی و صهیونیستی در ایران، ص 59.
3. پیشین، به نقل از حبیب لوی، یهود در ایران، ج سوم، ص 959.
4. پیشین، به نقل از آمنون نتصر، مقاله صدمین سالگرد صهیونیزم، چشم انداز. شماره 56، 1997.
5. پیشین، ص 62.
6. پیشین، ص 69.
7. پیشین، ص 99، به نقل از سند شماره 7/3768 - 25/70، تاریخ 1356/3/14 2536.
8. مایرعزری نماینده دولت اسرائیل در تهران، همچنین سفیر و وزیر مختار اسرائیل در ایران.
9. عملکرد صهیونیسم نسبت به جهان اسلام، ص 211، به نقل از، امیراسداله اعلم، گفت و گوهای من با شاه، خاطرات محرمانه اسداله اعلم ج 2، ص 14.
10. یکی از مأمورین عالی رتبه اطلاعاتی سازمان موساد که وی را خطرناک ترین فرد اسرائیلی و عنصر اطلاعاتی موساد نامیده اند وی رابطه ای بسیار محکم و صمیمانه با محمدرضا پهلوی داشت.
11. سازمان های یهودی و صهیونیستی در ایران، ص 96.
12. پیشین.
13. پیشین، ص 30.
14. پیشین، ص 15، به نقل از گزارش ماهانه ساواک، با موضوع امور مذهبی راجع به اقلیت کلینی مورخ 1341/2/15.
15. مانند شعار شرکت صهیونیستی Pepsi که نام آن برگرفته از حروف نخست کلمات جمله زیر است: هرپول خردی پِنی را جهت حفاظت از اسرائیل بپرداز = Pay Every Penny to Save Israel.
16. سازمانهای یهودی و صهیونیستی در ایران، ص 320.
17. شعبه تروریستی اسرائیل که در زمان صلح در کشورهای بیگانه به جاسوسی مبادرت و در زمان جنگ نیز به صورت دستجات تروریستی و پارتیزانی فعالیت دارند و جهت ورود قوای پیاده نظام، تسهیلاتی در کشور دشمن فراهم می سازند.
18. پیشین، ص 35.
19. پیشین.
20. طبق مدارک موجود در دوران حساس مشروطه تا کودتای رضاخان نخست وزیرهای دولتهای مختلف از مأموران شبکه جهانی یهودی و به عبارت دقیق تر سازمان جهانی فراماسونری بودند و با آمدن رضاخان این ارتباطات مستحکم تر شد. یهود برای دستیابی به اهداف خود به انتخاب مقامهای درجه اول کشور بسیار اهمیت می داد. یکی از کسانی که نفوذ بالایی در حکومت پهلوی داشت محمدعلی فروغی است اگرچه که در جامعه علمی از وی به عنوان دانشمند نام برده می شود امّا وی یکی از مرموزترین چهره های تاریخ معاصر ایران است. او در دوران سلطنت رضاخان چهار بار به نخست وزیری منصول شد. پس از روی کار آمدن محمدرضا پهلوی و در دوران اول پادشاهی وی نیز فروغی سه بار به نخست وزیری رسید. ناگفته نماند که این شخص در دوره قاجار هم چندین بار وزیر دارایی، وزیر عدلیه و وزیر امور خارجه بود. جالب تر اینکه هم سلطنت رضاخان و هم سلطنت پسرش محمدرضا با نخست وزیری فروغی شروع شد. او علاوه بر عهده داری مأموریتهای خارجی جمعاً پنج بار وزیر امور خارجه، چهار بار وزیر دارایی، سه بار وزیر عدلیه، چهار بار وزیر جنگ، یک بار وزیر اقتصاد ملی و یک بار وزیر دربار بود. با این حال، همانطور که گذشت محمد علی فروغی به عنوان یک دانشمند به جامعه معرفی شده است. برای پاسخ گویی به سؤالاتی که در مورد مسئولیت ها و عملکرد فروغی پیش می آید باید به این نکته توجه داشت که جد اعلای وی از یهودیان بغداد بوده است و محمدعلی فروغی خود از سرکردگان و فعالان سازمان فراماسونری، بنیان گذار و استاد اعظم لژ بیداری ایران و از خادمان دانشمند مآب یهودیت جهانی در کشور ما بوده است. پژوهه صهیونیت، ص 389-390، به نقل از شمس الدین رحمانی، فرهنگ و زبان ص 129-130.
21. walt Rostow راستو یکی از طراحان اصلی جنگ فضاحت بار ویتنام و مدتی دراز مشاور کاخ سفید بود. همچنین وی عضو نیمه مخفی شورای روابط خارجی آمریکا و رئیس شورای برنامه ریزی وزارت خارجه بود. همچنین نام وی حدود یک دهه بر جامعه شناسی غرب سنگینی می کرد. پژوهه صهیونیت، ص 392.
22. بعدها اصول دیگری به آن اضافه شد.
23. هدف آن ظاهراً تقسیم زمین های کشاورزی بین کشاورزان و خلع ید مالکان بزرگ بود. اما با اجرای این طرح، کشور ایران به یکی از کشورهای وارد کننده گندم تبدیل شد در حالی که قبلاً تنها استان خراسان گندم تمام کشور را تأمین می کرد.
24. در پاروقی فصل یهود، یهودیت و علل پیدایش صهیونیسم توضیحاتی در مورد خاندان روچیلدها آمده است.

منبع: قاسمی، سلمان، (زمستان 1389)، ردپای سامری، اصفهان، کیاراد، اول.